ARAZ ŞƏHRİLİNİN AD GÜNÜDÜR!

Bu gün dəyərli dostumuz, gözəl insan araşdırmaçı-yazar, pedaqoq, məşhur “Səfəvilər: paralellər, ehtimallar, həqiqətlər…” kitabının müəllifi Araz Şəhrilinin doğum günüdür! Ad günü münasibəti ilə Araz müəllimi təbrik edir, uzun və sağlıqlı bir ömür, bütün işlərində müvəffəqiyyətlər arzulayırıq! Uğurlarınız bol olsun, Araz müəllim!

QISA ARAYIŞ

Araz ŞƏHRİLİ (Abbasov) 6 iyun, 1974–cü ildə Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. Əslən Zəngilan rayonunun Xurama kəndindəndir. Atası Əməkdar jurnalist, tanınmış ziyalı Ələkbər Şəhrilidir. Araz müəllim hazırda pedoqoji fəaliyyətlə və paralel olaraq yaradıcılıqla – araşdırmalarla məşğuldur. Dövri mətbuatda, ölkəmizin elmi-mədəni, ictimai-siyasi həyatında müəyyən bir fikrin formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynayan müxtəlif kütləvi informasiya vasitələrində müntəzəm olaraq çıxışlar edir. “Monqol yürüşlərinin əsl səbəbləri və Mövlanə Cəlaləddin Ruminin sirri”, “Qacarlar sülaləsinin süqutu hansı ölkənin xüsusi xidmət orqanının işi idi”, “Geosiyasət: ziddiyyətlər və xəyanətlər (vikinqlərin Azərbaycan üzərinə yürüşlərinin əsl səbəbləri)”, “Gürcüstan və Hindistan: düşündürücü faktlar”, “Nadir şah Əfşarın nəvələrinin izi ilə”, “Şeyx Heydərin son döyüşü”, “Şah İsmayılı göytürklərin xaqan nəsli və Çingiz xanla nələr birləşdirir”, “Makedoniyalı İsgəndər və Nadir şah Əfşar: tale oxşarlıqları”, “Qərblə Şərqin müqayisəsi və ya bugünkü problemlərin tarixi kökləri”, “Ermənilərin əsl vətəni haradır: Hindistan, yoxsa Efiopiya”, “Tarix təkrarlanır”, “Babil qülləsi: dillərin hamısının kökü eynidir”, “Babil qülləsi: Çingiz xan və seyidlər”, “Babil qülləsi: Çingiz xan hansı dildə danışırdı”, “Babil qülləsi: təkrarlanan şəxs adları”, “Novruz sirləri: Novruz sözünün əsl mənası”, “Novruz sirləri: qədim romalılar Novruz bayramından niyə imtina etdilər”, “Amerika hindularının mənşəyi: türk izi barəsində düşüncələr”, «Кем был Будда, спустя века обретший бессмертие» və onlarla digər maraqlı elmi məqalənin müəllifidir.

 “Səfəvilər: paralellər, ehtimallar, həqiqətlər…” əsərinə görə Araz Şəhrili “Yazarlar” jurnalı tərəfindən yeni kitabların nəşri münasibətilə təqdim olunan “Ziyadar” Mükafatına layiq görülmüşdür.

ARAZ ŞƏHRİLİNİN DIGƏR YAZILARI


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<<WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ>>>>>>

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

Poeziyamızın Ağsaqqali İnqilab isaq – Yasəmən ATƏŞ

POEZİYAMIZIN AĞSAQQALİ İNQİLAB İSAQLA SÖHBƏT

(YASƏMƏN ATƏŞİN MÜSAHİBƏSİ)

1. Ədəbiyyat inqilab isaq üçün nədir?
Maraqlı sualdır…Taleyin ədəbi taleyə cevrilməsi sir-xudadır. Nə vaxt əlimi qələmə uzatdım,nə vaxt ay işığını söz kimi sinəmə cəkdim,qəti xəbərim yoxdu… Bircə onu bilirəm ki bu dünyada gördüyüm nə varsa sözdür, bilmirəm bu ədəbiyyatdirmı, bu sənətdirmi?-Bu sualın cavabını məndən yox sözdən  soruşun  nə olar…

2. Hansı şeiriniz yadda qalan oldu sizcə Oxucuların sevimli şeirinə çevrildi…

Bilmirəm..Bütün oxucular anla əbədiyyət arasındadırlar Onların yaddaşından xəbərim yoxdu

3. İsaq təxəllüsünüzün tarixi nədir…
İc sualdır  Atamın adı-İsaq Cəkindim zaman-zaman bu adın qınağından, bu ad məni həmişə oyaqsaxlayıb sözlə dünya arasında…İki ada  birdən-birə sahib cıxmaq cətin  işdi Söz həmişəzəhmlidi…atam kimi…

4. Atanızı necə xatırlayırsınız?

Əslində atam mənim xatirəm deyil nəfəsimdi  Nəfəsi necə xatırlayasan?Övladları onun xəyallarına  xəyanət etdilər Atam başdan-başa həyat  tufanı idi  Amma bu tufanyatağından cıxdı, necə deyərlər biz onun arzularına borclu qaldıq Atam  qınından sıyrılmış  qılınc idi Amma bu qılınc özünü kəsdi… Nə  isə…

5. Xəyallarınızın rəngi nədir O, xəyallarınızın baş qəhramanın adı nədir?

Mən xəyallarımı yormuş adamam…Onin rəngləri kimsəni təəcübləndirməz,cünki  qanadları ucalıq fəth efə bilmədi Ortalıqda döyükdü … bu da  taledi, bir qələm adamının taleyi Etiraf ən böyük həqiqətdir

6. Sizcə bu yorğunluq şeirlərinizə hopubmu…

Şeirlərim ağ atlı oğlandı…Onun cox vədə yüyənini cəkə bilmirəm Özünü odun,atəşin icində rahat hiss edir…poeziya sevgidir Onu kim məğlub edə bilər ki..? Yorğunluq ruhun qəzasıdı Xoş halına o qəzadan qacanın.

7. İndi ki gənclər sizi qane edirmi təbii ki, söhbət yazarlardan gedir?

Gənclik həmişə mənim ücün həmişə narahat ovqatımdı..Onların cılğınlığı təbiidir Bu ğünün icindədirlər Onları ən gözəl anlayan isə zamandır Sözün zamanı isə həmişə dəliqanlı olur Gənclik kimi..Qoy onlar özlərinidüşündükləri kimi ifadə etsinlər… Bu qorxulu deyil Qorxulu olan gəncliyi dedi-qodu ilə qocaltmaqdı.

8. Sizin janrınız hansıdır özünüzü hansı janrda daha çox ifadə edirsiniz…

Əslində mənim janrım yoxdu, mənim əhvalım  və əhvalatım var…Var olan isə varlığın  mistik həqiqətləridir…Söz adamı bu varlıq icində özünü ifadə formaslnı secir…Nəzmin ya nəsrin havasında havasını tapır  Bü da şərti gedişdi Poetik ovqatın hüdudlarını forma cilovlaya bilmir … Mən isə özümü hələlik şeirdə axtarıram Tapmaq isə allahın işidi.

9. Dəydimi sizcə Ömrünüzü söz- söz , Misra-Misra bir şam tək əritiniz peşimanlığını çəkdinizmi Yoxsa şeir Allahın bir lütfümü sizə?

Məncə  poeziya tanrı lütfüdür…Xoş halına bu əzabı cəkənin Misra-misra  dünyaya acılan bəsirət  gözündən xoş nə ola bilər …Necə ki şeirlərimin  birində demişəm-Sözdən yox özgə canım….

10. Maraqlıdır kitablarınızın adları işlədiyiniz nəşiryyatlar qane edirmi sizi nəşiryyatlar…

Adlarda doğulur…Hərə öz taleyini adını daşıyır Kimisi ürəyə kimisi də ünvansız boşluğa…Əslində ad ciddi məsələdi…müllifin poetik kodudu… Amma acarı oxucunun əlindədi ,,Deməyə sözüm var'”,  ,,Canım sənə desin”, ,,İndi elə təkəm ki…”” və başqaları…Qaldı nəşriyyatlar bu cətin məsələdi Onlar müəllfi, onun ruhunu duymalıdı Hələki belə nəşriyyat demək olar ki yoxdu..

11. Son olaraq oxucularınıza nə demək istərdiniz oxucularınızla hansı Şeirinizi paylaşmaq istərdiniz…

Bu məzmunlu suallar ücün sizə təşəkkür edirəm.Loğman olsa carə qılmazHər dərdimi bilə-bilə.Dünya mənə ana olmaz,Durum gedim anamgilə.

  05.06.2021 – Los angeles.

Söhbətləşdi: Yasəmən ATƏŞ

YASƏMƏN ATƏŞİN DİGƏR YAZILARI


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<<WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ>>>>>>

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

Akif ABBASOV – ÇAYTİKANI

ÇAYTİKANI

(hekayə)

         Asif həmişə evdən çıxanda həyat yoldaşı Minayə xanımdan soruşardı:

         -Evə nə alınacaq?

         O da lal-dinməz əlində tutduğu siyahını ona uzadardı. Asif siyahını alıb yola düzələrdi.

         Asif pilləkənləri düşə-düşə siyahıya baxdı. Üç şey alınası idi: yulaf,  itburnu, bir də çaytikanı.

         Minayə xanım Asifin xarakterinə bələd idi. Ağır xasiyyəti vardı. Özündən tez çıxırdı. Hövsələsiz idi. Ona görə də Minayə xanım onun qayda-qanunlarını pozmamağa çalışırdı. Qadın deyəndə ki, dükan-bazardan filan-filan şeyləri al. Asif də öz növbəsində:

-Onları bir siyahıya yaz, – deyə bildirirdi. -Bir də görürsən ki, nə isə yadımdan çıxıb, beynimi çatlada-çatlada qalıram ki, axı arvad yenə nə isə tapşırmışdı almağa. Ya da götürüb zəng edir, bir daha səndən soruşuram: aldıqlarım budur, yaddan çıxan nədir? Həm də beynimi  yükləmək istəmirəm. Alınacaq şeylərin siyahısı olanda ona baxır, alıb yığıram çantalara. Beynim də yorulmur. 

Asif  bir də Minayə xanıma tapşırmışdı: siyahıda çörək yazmısansa, qarşısında göstər – 1 ədəd, yoxsa 2 ədəd. Makaron, un, şəkər tozu, qənd alınacaqsa, yaz neçə kiloqram, yaxud yarım kilo və s. və i.a. Yoxsa girinc qalıram: neçə çörək alım, un neçə kilo olacaq?

          İndi Minayə xanım yazmışdı: 1. Yulaf – yarım kilo. Özü də  Elmlər Akademiyası metrosundan bir qədər aralıda yerləşən “İvanovka” mağazasından alınacaq. 2. İtburnu – 1 stəkan. 3. Çaytikanı – 1 stəkan.

         Asif  “Akademkitaba” dəyib “İvanovka” mağazasına yollandı. Yarım kilo yulaf aldı. Gördü ki, yaxşı kəsmik var. Yarım kilo kəsmik də alıb, 3 manat 50 qəpik ödədi. Yarım kilo yulafa – 1 manat, yarım kilo kəsmiyə – 2 manat 50 qəpik.

         “İvanovka” mağazasında itburnu ilə, çaytikanı olmadığından 39 nömrəli avtobusa oturub “İnşaatçılar” metrosunun yanına gəldi. Avtobus dayanacağının yanında ağbirçək bir qadın dərman bitkiləri, ədviyyalar satırdı: kəklikotu, çobanyastığı, bağayarpağı, nanə, çayçəpişi, çörəkotu, cirə… Nə istəsən vardı.

         Asif itburnu aldı, çaytikanı isə olmadı. “Bizim market”ə gedən yolda Şəkililərin bir dükanı vardı. Burada mer-meyvədən, ədviyyadan, cürbəcür çərəzlərdən, meyvə qurularından, qoz, fındıq, şabalıddan tutmuş hər şey vardı.

         Burada da çaytikanı tapmadı.  Satıcı dedi:

         -İndi aprel ayıdır, çaytikanı çətin taparsan.

         Asif evə zəng etdi. Minayə xanım dedi ki, aptekə dəysin.

         Asif  gəzə-gəzə “Kaktus” restoranının yanındakı aptekə gəldi. İri cüssəli aptekçi:

         -Buyurun, nə lazımdır? – deyə soruşdu.

          Asif:

         -Çaytikanı lazımdır.

         -Varımızdır.

         Asif sevindi. Aptekçi soruşdu:

         -Çaytikanı yağı istəyirsiniz, yoxsa çaytikanı şamı?

         Asif tez:

         -Yox, – dedi. –Meyvəsi lazımdır.

         Aptekçi təəccüblə:

         -Çaytikanının meyvəsi olmur.

         Asif qaldı mat-məəttəl. Bu aptekçi deyəsən təzə idi. Dava-dərmana yaxşı bələd deyildi. Ən azından hansısa tibb kollecini   bitirmişdi. Amma xam adama oxşayırdı. Asif aptekçinin iri bədənini süzüb onun kimi nataraz, qarnı burnuna dəyən Dava Dərmanovu yadına saldı. Dava universiteti bitirib poliklinikada həkim işləyirdi. Can həkimi idi. Xəstəni özü bildiyi kimi müayinə edəndən sonra:

         -Çıx, çöldə gözlə, resept yazıram, – deyirdi.

         Xəstənin çölə çıxdığına əmin olandan sonra köhnə, saralmış bloknotunu çıxarır, ora baxaraq dava-dərmanın adını kağıza yazırdı ki, xəstəyə versin. Əllə yazılmış bu konspektdəki latın dilində olan hansısa sözdəki hərfi ayırd edə bilməyəndə necə gəldi yazırdı ki, guya xətti belədir.

         Resepti yazandan sonra xəstəni çağırıb ona verirdi.  Bir dəfə özü Asifə etiraf etdi:

         -Nə edim?! Universitet qurtarmışam, amma mənim əvəzimə atam oxuyub. Mən isə yeyib-içib gəzmişəm. Bu da axırı. Mənim yerim bilirsən haradır? İdman oyunları olur ha. Bir də görürsən biri yıxılır, birini əzirlər. Bu vaxt onu elə oradaca  ilk tibbi yardın edilmək üçün stadionun, oyun meydançasının yanını kəsdirmiş həkimin yanına gətirirlər. Sən də orasına-burasına spirt çəkir, dava-dərman edirsən, qurtarıb gedir. Əyər-əskiyin də bilinmir.

         Aptekçi deyəndə ki, çaytikanının meyvəsi olmur, Asif olub-keçənləri, dostu  Dava Dərmanovu xatırladı.

         Aptekçi Asifin dayanıb durduğunu görüb irişirdi. Asifi də gülmək tutdu. Bu aptekçi də sən demə elə Dava Dərmanovun tayı imiş. Buna əmin olduğundan Asif dedi:

         -Yaxşı, həkim, deyirsən çaytikanının meyvəsi olmur. Əgər meyvəsi olmursa, bəs onda onun yağını nədən çəkirlər, şamını nədən düzəldirlər?

         Aptekçi daha irişmirdi. Qıpqırmızı qızarmışdı. Asif yaman yerdə onu yaxalamışdı.

                                                     Bakı şəhəri, 09 aprel 2021-ci il


Müəllif:
Akif ABBASOV

AKİF ABBASOVUN DİGƏR YAZILARI


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<<WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ>>>>>>

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru