Eldar Baxış – 75
TALEYİNİN ŞAİRİ
(birinci məqalə)
Ədəbiyyata XX əsrin yetmişinci illərində gələn, 25 il ədəbi fəaliyyətdə olan, vaxtsız dünyasını dəyişən, özündən sonra ”İydə çiçəyi”, ”Üçtəpə bayatıları”, ”Allı qız, ballı qız, xallı qız”, ”Ağ saçların işığı”, ”Qara ilə qaracanın nağılı”, ”Deyə bilmədiyim sözlər” adlı poeziya, ”Atlı oğlanlar” adlı nəsr, ”Ölüsü ilə ərəbcə, dirisi ilə rusca” adlı lətifələr kitabını, hələ çap olunmamış nə qədər əsərlər yadigar qoyub gedən istedalı şair, nasir, jurnalist, publisist Eldar Baxışın yaradıcılıq yolu zəngin, çoxşaxəlidir. O, hər şeydən əvvəl, öz taleyinin, bənzərsiz ömür yolunun şairi idi…
Eldar Baxış “Əli Qara oğlunun tabutu başında” şeirini aşağıdakı misralarla bitirirdi:
Hövsələmiz çatacaqmı
səksən iki il oturub
bizi öldürəcək
o böyük ağrının
yolunu gözləməyə?
Poeziyası təpədən dırnağa ağrıyla, əzabla yoğrulan, daima narahat Eldar Baxışın hövsələsi çatardımı 82 il o ağrının yolunu gözləməyə? Bu ağrı ömrünün qırx doqquzuncu baharında yaxaladı onu. Bu ağrı onun Müskanlı kəndindən başlayıb, Xırdalan qəbristanlığında sona çatan ömrünün daimi yol yoldaşı oldu…
Eldar atasını uşaq ikən itirmiş, yetimçiliklə böyümüş, ali məktəbi bitirmiş, Güzdəkdə müəllim, radioda, televiziyada redaktor, ”Səs” qəzetində, radionun uşaq verilişləri redaksiyasında baş redaktor vəzifələrində işləmişdi.
Eldar özü ipə-sapa yatan adam olmadığı kimi, onun şeirləri də çevikdir, şıltaqdır, ancaq mərddir, inadkardır, döyüşkəndir… Eldar bir az Çili müğənnisi Viktor Xaraya bənzəyirdi, bir az fələstinli şair Muin Bsisuya, Mahmud Dərvişə, Nazim Hikmətə, Valexo Sassara, Sarı Aşığa, Qarsia Lorkaya, Məhəmməd Hadiyə, bir az da Səməd Behrəngiyə… Ancaq Əkrəm Əylisli demişkən, Eldar Baxış öz sözünün, öz qəlbinin, öz taleyinin şairi idi…
Eldar Baxışın poeziyasında ən aparıcı mövzulardan biri də ölümdür. Bu da təsadüfi deyildi. Ata ölümündən tutmuş övlad ölümünə qədər, ona doğma olan şairlərin ölümündən tutmuş öz ölümünə qədər bütün ölümlər sınağa çəkmişdi onu. Bəlkə elə buna görə idi ki, son ucu ölümlü dünyaya həmişə ayıq, filosofanə bir nəzərlə baxırdı: ”Nəsə, nəsə çatmır bu yer üzündə, ölüm-itim çatır ancaq hamıya”… ”Tale şeirləri” – şairin qızı Şeydanın, oğlu Andayın, Qasım Qasımzadənin oğlu Fəxrəddinin nakam ömürlərinə həsr edilsə də, bu şeirlərin hamısı əslində ölüm haqqında fəlsəfi düşüncələri idi şairin. Viktor Xaranın, Muin Bsisunun, Məhəmməd Hadinin, Səməd Behrənginin… ölümündən yazanda da Eldar elə bil özünü şərəfli, ləyaqətli bir ölümə hazırlayırmış. ”Qara göz yaşları” şeirindən: ”Qara torpaqdasan, ağ kəfəndəsən”…
Eldar Baxış namuslu qələmi ilə özünü şərəfli ölümə hazırlamıqşdı. Bu qələm neçə-neçə ölməz şeirlərin, poemaların, nəsr əsərlərinin, publisist yazıların memarı idi…
Ömür qısa olsa da, söz uzundu… Şairin ömrü isə söz ömrü ilə ölçülür…
Həyatını xalqımızın azadlıq uğrunda mübarizəsinə, ədəbiyyatımızın inkişafına həsr edən bu namuslu, istedadlı qələm sahibinin yaradıcılıq nümunələri indi də öz aktuallığını saxlamaqdadır.
Yeni nəsil bu istedadlı qələm sahibini tanısın deyə onun həyatının müəyyən məqamları haqqında danışmaq ehtiyacı var… Eldar Baxış 1947-ci il iyun ayının 22-də Qubadlı rayonunun Diləli Müskanlı kəndində anadan olmuşdur. Atası Baxış kişini erkən yaşlarından itirən Eldar anası Şeyda xanımın himayəsində böyümüş, ev işlərində ona yardımçı olmuşdur. Hələ uşaq yaşlarından zəhmətlə məşğul olması onun xarakterini formalaşdıran başlıca amillərdən birinə çevrilmişdir. Öz uşaqlıq yoldaşları ilə Bərgüşad çayında çimən, balıq tutan Eldarın ürəyinə ilk poeziya qığılcımını salan da elə Qubadlının füsünkar təbiəti, dağları, meşələri, çayları, bulaqları olmuşdur.
İbtidai təhsilini öz kəndlərində alan Eldar sonralar bütün kənd uşaqları kimi öz təhsilini Qubadlıda – rayon mərkəzində davam etdirmişdir. Rayonun ayrı-ayrı kəndlərindən təhsil almaq məqsədilə Qubadlıya gələn uşaqlarla ünsiyyəti, təcrübəli müəllimlərdən dərs alması, mütaliəsi onun dünyagörüşünün yeni istiqamətdə formalaşmasına zəmin yaratmışdır. Hələ orta məktəbdə oxuyarkən Eldarın humanitar fənlərə marağı müəllimlərin diqqətini cəlb etmişdir. Tarixi hadisələrlə daha çox diqqət yetirməsi onun həyat yolunun axarını yeni istiqamətə yönəltmişdir. 1965-ci ildə Qubadlı qəsəbə orta məktəbini bitirən Eldar Baxış tərəddüd etmədən öz sənədlərini o zamankı Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsinə vermiş, yaxşı qiymətlər aldığına görə adı tarix fakültəsinin tələbələri siyahısına daxil edilmişdir. Bakı mühiti, universitet mühiti adi kənd uşağının bir şəxsiyyət kimi formalaşmasında müstəsna rol oynamışdır. Eldar o günlərin poetik əksini ”Gözünə döndüyüm Bakı şəhəri” şeirində maraqlı, orijinal ştrixlərlə verə bilmişdir.
Dayın varsa,
yuxarı məktəbə girəcəksən, demişdilər,
dayın varsa, qiymət alacaqsan,
dayın varsa, oxuyacaqsan, demişdilər,
canım-ciyərim Bakı!
Camaatın bir dayısı vardı, mənim iki dayım, –
hərəsi də girmişdi bir qoluma,
Umud dayım bir qoluma,
Arzu dayım bir qoluma.
Bir qolumda Umud dayım,
Bir qolumda Arzu dayım
yuxarı məktəbin qapısını açıb
girdik içəri –
camaatın dayıları qaldı qapının ağzında…
Ədəbiyyatdan ”5” demişdim,
Aldım!
Tarixdən ”5” demişdim,
Aldım!
Yazıdan ”2” demişdim,
”4” aldım.
Aldığım iki ”5”i, bir ”4”ü
qoydum ayağımın altına,
çıxdım üstünə!
”4”ün, ”5”in üstündən baxıb
kənddə anamı gördüm, bacımı gördüm,
qapımızdakı şam ağacını gördüm…
Bu misralar Eldar Baxışın formalaşmaqda olan xarakterindən, dünyagörüşündən, həyata baxışından, eləcə də orijinal bədii üslubundan xəbər verirdi. Bu şeirdə yetimçiliklə böyüyən, dayısına, əmisinə yox öz ümidinə, inamına güvənən və öz zəhməti, yuxusuz gecələri hesabına uğur qazanan bir gəncin mükəmməl bədii portreti gözlərimizin qarşısında canlanır. Özü də bu portretdə zahiri görünüşdən çox həmin gəncin daxili dünyası, düşüncələri ön planda idi…
”Ümidin balası, ümidin oğlu” şeirində də Eldar Baxış yetimçiliklə keçən ömür yolunun qaranlıq məqamlarına işıq salır:
Atam son anında aşırma kimi
Çiyninin üstündən aşırdı məni.
Gümanı ümidə gəlirdi bircə,
Elə ümidə də tapşırdı məni.
Mən bir arı oldum elə o gündən,
Ümid də oldu bir arı pətəyi.
Mənim başım oldu, onun yastığı,
Mənim əlim oldu, onun ətəyi.
Əlişə dedilər: Həşimin oğlu,
Vəlişə dedilər: Həmidin oğlu.
Mənə də dedilər, hara getdimsə
Ümidin balası, Ümidin oğlu…
Bu misralar da həyatda hər şeyi dişlə, dırnaqla qazanan, həmişə öz zəhmətinə, istedadına, ümidinə, inamına güvənən bir şairin ömür yolunun misralara köçən poetik məqamlarıdı…”Ümidi təndir çörəyi kimi yeyən”, ”bulaq suyu kimi içən”, ”ümid atını yəhərləyib”, ”ümid qılıncını qurşayan” lirk qəhrəman qarşısında açılan ”sirli-sehrli ümid sarayları”na çatana qədər nə qədər mübarizə aparmalı, vuruşmalı olur, ağacla ağac dilində, yarpaqla yarpaq dilində, daşla daş, otla ot, çiçəklə çiçək dilində danışmağı öyrənir və onun şairlik yolu da elə bundan sonra başlayır. Ümid oğlu indi o biri tay-tuşlarından çox güclü və çox vüqarlıdı:
…İndi özlərinə yer tapa bilmir,
Indi qurcalanır Həşimin oğlu.
Indi dingildəyir Həmidin oğlu.
Indi deyirlər, gör nə fikirləşir
Ümidin balası, ümidin oğlu…
Ümumiyyətlə, Eldar Baxışın şeirlərinin əksəriyyətində onun özünün daxili dünyasının cizgiləri vardır və bu cizgilər birləşərək vətənpərvər bir şairin mükəmməl bədii obrazını gözlərimizin qarşısında canlandıra bilir.
Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, Eldar Baxışın poeziyasının lirik qəhrəmanı fəaldır, ayıqdır, üsyankardır. Insanları, soydaşlarımızı narahat edən taleyüklü problemlər bütün yaradıcılığı boyu onu da narahat edir, düşündürür, qayğılandırır…
Eldar Baxışın uşaqlıq illərinin bədii lövhələri onun poeziyasında aparıcı yerlərdən birini tutur. Keçdiyi ömür yolunu ara-sıra bədii təsvirin mərkəzinə çəkən Eldar Baxış qısa tərcümeyi-halının gözəgörünməz məqamlarını oxucunun gözləri qarşısında canlandırmağa nail olur.
Bakı Dövlət Universitetində oxuduğu illərdə vətənpərvər ruhlu ziyalıların, professorların, müəllimlərin Eldar Baxışa dərs deməsi onun ürəyində anamız Azərbaycanı müstəqil, suveren görmək arzularını oyadır. O, öz müəllimi Əbülfəz Əliyevin gizli dərnəklərinin fəal iştirakçısına çevrilir. Bütün bunlar Eldarın yaradıcılığına da təsirsiz qalmır.
1969-cu ildə universiteti bitirən Eldar Baxış bir il Abşeron rayonunun Güzdək kəndində müəllim işləyir. Sonra ömrünün daha bir ilini hərbi xidmətdə keçirir. Əsgərlikdən qayıtdıqdan sonra 1972-ci ildə Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri şirkətində redaktor kimi əmək fəaliyyətini davam etdirir.
Radionun uşaq verilişləri redaksiyasında işləyən Eldar Baxış maraqlı verilişlər hazırlayır. ”Sandıqça”, ”Biləyən” kimi verilişlər onun əməyi sayəsində araya-ərsəyə gəlir, uşaqların ən çox sevdiyi verilişlərə çevrilir. Eldar bu verilişləri təkcə özü hazırlamır, istedadlı qələm dostlarını da bu işə cəlb edir.
Daha sonra Eldar Baxış radionun Ədəbiyyat redaksiyasında əmək fəaliyyətini davam etdirir. Onun görkəmli yazıçılarla, şairlərlə apardığı müsahibələr, hazırladığı verilişlər tamaşaçı sevgisini qazanır. Ədəbiyyat redaksiyasında işləməsi, o dövrün görkəmli şair və yazıçıları, ədəbiyyatşünasları ilə ünsiyyəti Eldarın poeziyaya, ədəbiyyata məhəbbətini daha da artırır. Elə bu vaxt o özü də orijinal, maraqlı şeirləri ilə mətbuatda çıxış eləməyə başlayır.
Radioda ”Tərcümə saatı” verilişini hazırlaması Eldarın yaradıcılığına yeni istiqamət verir. Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin əsərlərini dilimizə tərcümə etməsi isə gənc şairin ədəbi görüşlərinin formalaşmasına zəmin yaradır. Həm klassik ədəbiyyatımızdan, folklordan, həm də dünya poeziyasının görkəmli nümayəndələrinin əsərlərindən yaradıcı şəkildə bəhrələnmə Eldar Baxışı ədəbiyyatın, sənətin incilərini mükəmməl bilən peşəkar şair səviyyəsinə qaldırır. 1966-cıi ildə ”Köynək” adlı ilk mətbu şeiri ilə ”Azərbaycan gəncləri” qəzetində çıxış edən Eldar Baxış tezliklə sübut elədi ki, ədəbiyyata əliboş gəlməyib, deməli sözləri çoxdur.
Bundan sonra Eldar Baxış yaradıcılıqla ciddi şəkildə məşğul olur, şeirləri ”Azərbaycan”, ”Ulduz”, ”Göyərçin” jurnallarında, ”Ədəbiyyat və incəsənət”, ”Azərbaycan gəncləri”, ”Bakı” qəzetlərində müntəzəm surətdə çap olunmağa başlayır.
1972-1988-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Radiosunun uşaq verilişləri redaksiyasında kiçik redaktor, redaktor işləyən Eldar Baxış 1988-1990-cı illərdə televiziyanın ədəbi dram verilişləri baş redaksiyasında televiziya tamaşaları redaksiyasının böyük redaktoru vəzifəsində çalışır. Qarabağ hadisələrinin qızğın bir vaxtında Eldar Baxış kimi vətənpərvər bir şair təkcə ədəbi verilişlər hazırlamaqla kifayətlənə bilməzdi. O, imkanı dairəsində televiziyada Qarabağ problemlərini vətəndaşlıq mövqeyindən şərh etməyə çalışırdı. Lakin o zamankı rəhbərlik hər sözündən ”qan iyi gələn” Eldarın əl-qol atmağına imkan vermirdi. Elə buna görə də Eldar Baxış 1990-1992-ci illərdə ”Səs” qəzetinin ilk baş redaktoru olmuş, son dərəcə ciddi məqalələr, şeirlər yazıb çap etdirmişdir.
Tarix elmləri doktoru, professor Əli Nağıyev yazırdı: ”Bir şair kimi tanınan və sevilən Eldar Baxış bir insan kimi də maraqlı şəxsiyyət idi. Bunu nəzərə alıb, ”Əlincə” Xeyriyyə Cəmiyyətinin orqanı olan ”Səs” qəzetinə ilk baş redaktor kimi onun namizədliyi üstündə dayandıq. Işlədiyi vaxt ərzində işgüzar yaradıcı kollektiv yaratmağa nail olan Eldar Baxış ”Səs”in maraqlı və məzmunlu çıxmasına xüsusi fikir verir, sözün məqamında deyilməsi üstündə əsirdi. Məhz buna görə də Azərbaycanın bütün bölgələrində ”Səs”i oxuyur və intizarla onun yolunu gözləyirdilər. Şübhəsiz, qəzetin belə oxunaqlı olmasında Eldar Baxışın rolu böyük olmuşdur.”
Xalqın taleyindən narahat olan bütün ziyalılar kimi Eldar da vəziyyətdən çıxış yolu axtarır, ittiham dolu məqalələrlə çıxış etməkdən belə çəkinmirdi. Onun o zamankı Azərbaycan prezidenti A.Mütəllibova yazdığı məktub şairin cəsarətindən, vətən uğrunda hər şeyə hazır olmasından xəbər verən maraqlı ədəbi faktlardan biri idi. Eldarın o zaman yazdığı ”Zori Balayana məktub” şeiri də əl-əl gəzirdi… Gənclərin ürəyində hərbi vətənpərvərlik, erməni qəsbkarlarına nifrət duyğularının oyanmasında bu şeirin əvəzsiz xidməti var idi…
1992-ci ildə Eldar Baxış yenidən Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətinə işə qayıdır. Bir il ”Gənclik” yaradıcılıq birliyinin ictimai-siyasi şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışır. 1993-cü ildən ömrünün sonuna kimi isə Eldar Baxış Azərbaycan Dövlət Radiosunun Bilgi və Uşaq Dünyası Verilişləri Baş Redaksiyasının baş redaktoru kimi səmərəli fəaliyyət göstərmişdir…
Bütün yaradıcı insanlar kimi Eldar Baxışın da həyatını onun yaradıcılıq yolundan ayrı təsəvvür etmək mümkün deyildir. Ədəbiyyat sahəsində onun hər uğuru onun həyatının ən önəmli, yaddaqalan məqamları idi…
1977-ci ildə Eldar Baxışın ”İydə çiçəyi” adlı şeirlər kitabının ”Gənclik” nəşriyyatı tərəfindən çap olunması onun yaradıcılıq bioqrafiyasının parlaq səhifələrindən birinə çevrilir. Ona görə ki, o zaman kitab çap etdirmək çox çətin bir məsələ idi. Nəşriyyatların tematik planları Mətbuat Komitəsində, daha sonra Mərkəzi Komitədə müzakirə və təsdiq olunurdu.
İlk kitabı ədəbi ictimaiyyət və oxucular tərəfindən maraqla qarşılanan Eldar Baxış daha artıq inam və məsuliyyətlə yaradıcılıq axtarışlarını davam etdirməyə başladı. Iki il sonra ”Gənclik” nəşriyyatı Eldarın ”Üçtəpə bayatıları” (1979) kitabını çap etdi və bu kitabda toplanan şeirlər göstərdi ki, Eldar Baxışın ədəbiyyata gəlişi təsadüfi deyilmiş.
1983-cü ildə Eldar Baxışın çap olunan ”Allı qız, Ballı qız, Xallı qız” kitabına isə onun uşaqlar üçün yazdığı şeirlər toplanmışdı. Bu da təsadüfi deyildi. Uzun müddət radionun uşaq verilişləri redaksiyasında işləməsi Eldarın yaradıcılığına yeni bir istiqamət vermişdi. Eldarın uşaq şeirləri də bənzərsiz, səmimi, aydın, cazibədar idi. Eldar Baxış paralel şəkildə həm uşaqlar üçün, həm də böyüklər üçün yazıb yaradırdı. Eldarın uşaqlar və böyüklər üçün çap olunan kitabları bir-birini əvəz edirdi. Əgər ”Yazıçı” nəşriyyatı 1985-ci ildə onun böyüklər üçün nəzərdə tutulan ”Ağ saçların işığı” kitabını çap eləmişdisə, ”Gənclik” nəşriyyatının nəşr elədiyi ”Qara ilə Qaracanın nağılı” (1986) kitabı uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuşdu.
Eldar Baxış yaşıdları arasında sayılıb-seçilən bir qələm sahibi idi. Onun 1985-ci ildə Vladivastokda keçirilən Ümumittifaq poeziya festivalında Azərbaycanın gənc yazıçılarını təmsil etməsi də təsadüfi deyildi.
Sağlığında çap olunan son şeir kitabı ”Deyə bilmədiyim sözlər” (”Yazıçı” nəşriyyatı, 1988) idi… Eldarın deyə bilmədiyi sözlər çox idi… Amansız ölüm ona imkan vermədi ki, həmin sözləri desin, yeni-yeni kitablarını nəşr etdirsin…
Ömrünün son məqamlarında yorğan-döşək xəstəsi olan Eldarın poetik düşüncələri onun şəxsiyyətini, məramını, əqidəsini qiymətləndirmək baxımından maraqlıdır. ”Bir parça işıq” adlı şeirdəki poetik ovqat oxucunu düşüncələrə qərq edir:
Bir parça işçq düşdü
Çarpayımın üstünə,
O işıqda tərpəndi
Bu kədərim bəlkə də…
Bütün dostlarım gedir
Haqq yolunda döyüşə –
Gedir onlar inamla,
Hamısı bir cərgədə.
Bir parça işçq düşdü
Çarpayımın üstünə –
Işıqdımı, dişdimi? –
Sən ölümdə dişə bax.
Haqq yolunda döyüşdə
Ölmək istəyirdim mən,
Amma yorğan-döşəkdə
Öləcəyəm, işə bax!
Eldar Baxış istedadlı, heç kəsə bənzəməyən bir şair idi. Ancaq onun olduqca maraqlı nəsr əsərləri də var idi. Radionun uşaq verilişləri redaksiyasında işləyərkən yazdığı hekayələr, nağıllar, povestlər onun ”Ağ atlı oğlanlar” (”Gənclik”, 1990) kitabında toplanmışdır. 1981-ci ildə ”Azərbaycan” jurnalında çap olunan ”Qaravun dərənin dükançısı” povesti Eldar Baxışın nəsr sahəsində də çox səriştəli bir qələm sahibi olduğunu göstrəir.
Xalq yaradıcılığına dərindən bələd olan Eldar Baxış maraqlı lətifələr toplamışdı. Onun lətifələrdən ibarət kitabı (”Ölüsü ilə ərəbcə, dirisi ilə rusca”, ”Yazıçı” nəşriyyatı, 1994) da oxucular tərəfindən maraqla qarşılanmışdı…
Eldar Baxışın 1982-ci ilə Kukla Teatrı tərəfindən tamaşaya qoyulan ”Məlikməhəmməd” pyesi onun dramaturgiya sahəsində də səriştəli bir müəllif olduğunu göstərən maraqlı ədəbi faktdır. Bu pyesin Mərdəkan Xalq Teatrı aktyorlarının ifasında Praqada uğurla tamaşaya qoyulması, Tbilisidə keçirilən Ümumittifaq müsabiqəsində yüksək mükafata layiq görülməsi də Eldarın sənətkarlıq bioqrafiyasının parlaq səhifələrini təşkil edir.
Eldar təkcə folklaorla deyil, tarixi hadisələrlə də yaxından maraqlanırdı. Onun hələ çap olunmayan və tamaşaya qoyulmayan ”Uzun Həsən” adlı bir pyesi də vardır.
Eldar yeni şeirlər, nəsr, lətifələr kitablarının üstündə işləyir, onları nəşrə hazırlayırdı. Lakin bu istedadlı qələm sahibi 1996-cı ilin may ayının 22-də dünyasını dəyişdi… Dostları onun yazılarını ara-sıra nəşr eləsələr də, haqqında məqalələr yazıb çap etdirsələr də, Eldarın çap olunmamış xeyli əsəri qalıb…
Eldar şair gözəl şair, vətənpərvər insan idi. O, öz xalqını dərin məhəbbətlə sevir, onu azad görmək arzusuyla yaşayırdı. Eldarın yaradıcılığında məhz bu xətt ən aparıcı xətlərdən biri kimi əvvəldən sona kimi davam etmişdir. Vətən, el məhəbbəti, xalqın azadlığı, şəxsiyyət azadlığı ideyası Eldar Baxış yaradıcılığının əsas leytmotivini təşkil edir.
”Asılı deyiləm mən bir adamdan,
Bir adam da məndən asılı deyil”… misraları da göydəndüşmə deyildir, Eldarın bir şəxsiyyət kimi daxili dünyasından xəbər verən sətirlərdir.
Ruhu şad olsun qələm dostumuzun!
Müəllif: Rafiq YUSİFOĞLU,
şair, Əməkdar mədəniyyət işçisi, filologiya elmləri doktoru, professor.
Sizin yerinizə utanıram mən` – Şahmar Əkbərzadənin şeirləri
PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ
PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”
PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI
>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<
ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI
YAZARLAR.AZ
===============================================
<<<<<< WWW.USTAC.AZ və WWW.BİTİK.AZ >>>>>>
Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93 E-mail: zauryazar@mail.ru
