Zemfira Maharramli. The Swallow’s Nest.

ZEMFİRA MAHARRAMLİ

The Swallow’s Nest

I want to tell you a story that happened in the summer days. It was the first days of May. We’ve only just moved to the dacha on the outskirts of Baku. I was walking with my grandchild Nigar in the garden, watched the charms of cherry, apricot and almond trees that were in blossom. We were sniffing roses recently bloomed and smelled sweet.

At times I was to answer the endless questions of five-year-old Nigar, then tried to explain to her who wanted to know, sleeking down her silky hair. The little girl was interested in everything: the birds singing early in the morning, working bees that suck the sweet-smelling flowers and make honey, the “comb” on the head of hoopoe, how are fed many-coloured butterflies, and so on…

At that very moment, two swallows flew away overhead. We noticed that they flew extremely low and perched on the ceiling of our veranda. Very soon the birds flew away and were back again.

This time they brought the chaff and all kinds of brushwood on their beaks. They did the same things over and over again, they didn”t get tired, flew away and back, and were building for themselves a nest by all kinds of brushwood, sand grains and clay.

We’re used to seeing these two swallows. We missed them when they disappeared sometimes. And the birds no longer feared us. The female swallow stayed at the nest, she was sitting on her eggs. Nigar was also looking forward to see how the little swallows would be born out of the eggs.

One morning we woke up from the peeps of birds. The female swallow hatched. The male swallow was flying over the nest, peeping and chirping noisily.

Every other morning each of us and the little Nigar saw an interesting scene. The parent-swallows taking care of each little swallow and separately feeding them who opened mouths widely. They found earthworm out of wet soil, took the little insects on the air, and untiredly carried to their nest.

One day Nigar asked me:

“Grandma, will these little birds always be in the nest?”

“Honey, when the female-swallow teaches them to fly they’ll leave their nest”

“But they have not been yet covered with fluff…”

“Yes, my sweet, they have not become hairy yet…”

“I see, these little birds will fly when they get feathered, and spread their wings”

Soon we have also witnessed the appearance of this moment. One of the hot days in early morning the female and male swallows perched on an electrical wire near the nest and were chirping, as if they told something their little babies. We watched this scene together with Nigar. Suddenly my granddaughter squealed with delight.

“Grandma, this is the flying day of little swallows, I think!”

“Look, how the nest is narrow for them! Let us see, how they fly!”

The noisy lessons and support of parents had encouraged the little swallows. First, the more courageous one perched on the edge of nest and began to jump up and down, and suddenly opened her delicate wings and flied directly to the wire, and perched on next to her mother. As if the rest of the little swallows stood in a queue for flying as the other baby. This time female-swallow flied to the nest chirping noisily, then flied back to the wire. As though she was making her babies understand how to fly.

The nest became animated; the little birds that have been already grown up bustled about the nest and wanted to fly. At last all the rest swallows flied to the electrical wire and perched on next to mother.

The next day and all coming days the little birds frequently found themselves flying and perched on the branches of trees, flower bushes and the edge of pool.

At last, one day female and male swallows and their babies flied away and disappeared absolutely. The nest that we looked at every time with love had been emptied. A new life had begun for them, a period to fly on the blue heavens. Nigar has been asking me a lot lately.

“When our swallows will be back?”

I understood her longing for her winged friends, said:

“Don’t worry, my sweetheart Nigar, they say swallows return back to their first nest. They will be back again to give birth to their babies, grow up their little sweets and teach them to fly. They will be back when we feel the smell of spring, they are first signs of spring…”

ZEMFİRA MAHARRAMLİ

Translated by KAMRAN NAZİRLİ

>>>>> Zemfira Məhərrəmli. Qaranquş yuvası.


“SÖZÜN AĞ RƏNGİ” LAYİHƏSİ

ŞAHMAR ƏKBƏRZADƏNİN YAZILARI

Sizin yerinizə utanıram mən` – Şahmar Əkbərzadənin şeirləri

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

Zemfira Məhərrəmli. Qaranquş yuvası.

ZEMFİRA MƏHƏRRƏMLİ

Qaranquş yuvası

(hekayə)

Yaz aylarında olmuş bir əhvalatı sizə danışmaq istəyirəm.Mayın ilk günləri idi. Bakı ətrafındakı bağımıza təzəcə yiğışmışdıq. Nəvəm Nigarla bağda gəzişir, çiçəkləmiş gilənar, ərik və badam ağaclarının gözəlliyinə tamaşa edir, yenicə açmış, ətir saçan qızılgülləri qoxlayırdıq. Arabir beşyaşlı Nigarın bitib-tükənməyən suallarını cavablandırır, ipək saçlarına sığal çəkib bilmək istədiklərini izah edirdim.

Qızcığazı hər şey maraqlandırırdı:quşların daha erkən − sübh tezdən oyanıb cəh-cəh vurması, arıların ətirli güllərdən şirə çəkməsi, şanapipiyin başındakı “darağı”, alabəzək kəpənəklərin nə ilə qidalanması, daha nələr, nələr…

Söhbətimizin şirin yerində başımızın üstündən iki qaranquş ötüb keçdi. Çox alçaqdan uçan quşları gözdən qoymadıq. Bağ evimizdəki eyvanın tavanına qondular. Az sonra uçub getdilər və yenidən qayıtdılar. Bu dəfə dimdiklərində saman, çör-çöp gətirdilər. Eyni hərəkəti dəfələrlə təkrar edir, yorulmadan uçub qayıdır, daşıdıqları çör-çöpdən, qum dənəcikləri və palçıqdan özlərinə yuva qururdular.

Bir cüt qaranquşu görməyə artıq adət etmişdik. Bu sinəsi ağ qanadlılar bəzən gözə dəyməyəndə darıxırdıq. Quşlar da bizdən daha çəkinmirdi.

Ana qaranquş yuvada qalır, qoyduğu yumurtaların üstündə otururdu. Bala qaranquşların yumurtadan çıxmasını Nigar da səbrsizliklə gözləyirdi.

Bir səhər quşların civiltisinə yuxudan ayıldıq. Ana qaranquş bala çıxarmışdı. Erkək qaranquş yuvanın üzərində uçuşur, qanad çalıb civildəşirdi.

Bizim hər birimiz balaca Nigarla birgə hər səhər tezdən maraqlı mənzərə ilə qarşılaşırdıq. Ağızlarını geniş açmış körpə quşcuğazları valideynləri necə qayğı ilə, bircə-bircə yemləyirdi. Nəm torpaqdan eşələyib tapdıqları soxulcanları, havadan tutduqları xırda həşəratları, cücüləri yorulmadan yuvalarına daşıyırdılar.

Bir gün Nigar məndən soruşdu:

− Nənə, bu körpə quşlar elə həmişə yuvada qalacaq?

− Ana qaranquş onlara uçmağı öyrədəndə yuvalarını tərk edəcəklər, əziz balam.

− Axı, onlar hələ tüklənməyib…

− Həə, bu balaca quşlar − ətcəbalalar lələkləri sıxlaşanda, qanadları bərkiyəndə uçacaqlar.

Gözlədiyimiz bu anın da tezliklə şahidi olduq. İsti günlərin birində səhər tezdən ana və ata qaranquş yuvanın yaxınlığındakı naqilə qonub ucadan cikkildəyir, sanki balalarına nəsə söyləyirdi. Bu mənzərəni Nigarla birgə seyr edirdik. Nəvəm birdən sevincək çığirdı:

− Ay nənə, deyəsən, bala quşların uçan günüdür!

− Yuva onlara gör necə darlıq edir. Baxaq, görək necə uçacaqlar.

Valideynlərinin hay-küylü “nəsihətləri”, köməyi balaca qaranquşları həvəsləndirmişdi. Əvvəlcə, daha ürəklisi yuvanın kənarına qonub atılıb-düşməyə başladı və birdən zərif qanadlarını açıb düz naqilin üstünə, anasının yanına qondu. Onun cəsarətini vuvadakı digər balalar da təkrarlamaq üçün elə bil növbəyə düzülmüşdü.

Bu dəfə ana qaranquş yuvaya tərəf uçub cikkildəyə-cikkildəyə geri qayıtdı. O, bununla sanki necə uçmağı balalarına başa salırdı.

Yuvada bir canlanma vardı. Artıq xeyli böyümüş, ətə-qana dolmuş quşcuğazlar vurnuxur, uçmaq istəyirdilər.Yuvada qalan balaların dördü də bir-birinin ardınca uçub ana qaranquşun yanında qərar tutdu.

Ertəsi gün və sonrakı günlərdə bala quşlar tez-tez yuvadan uçur, ağacların budaqlarına, gül kollarına, hovuzun kənarına qonurdu.

Nəhayət, günlərin birində qaranquş cütlüyü və balaları uçub getdi, tamam görünməz oldu. Hər dəfə sevə-sevə baxdığımız yuva boş qalmışdı. Bala qaranquşlar üçün yeni həyat, mavi səmaya baş vurmaq dövrü başlamışdı. Nigar isə tez-tez soruşurdu:

− Qaranquşlarımız nə vaxt qayıdacaq?..

Mən onun qanadlı dostları üçün qəribsədiyini anlayıb:

− Darıxma, Nigarım, deyirlər qaranquşlar ilk yuvalarına bir də qayıdırlar. Yenidən bala çıxarmaq, quşcuğazlarını böyütmək, pərvazlandırmaq üçün. Bahar müjdəçisi qaranquşlar yazın nəfəsi duyulanda qayıdacaqlar.

ZEMFİRA MƏHƏRRƏMLİ

>>>> Zemfira Maharramli. The Swallow’s Nest.


“SÖZÜN AĞ RƏNGİ” LAYİHƏSİ

ŞAHMAR ƏKBƏRZADƏNİN YAZILARI

Sizin yerinizə utanıram mən` – Şahmar Əkbərzadənin şeirləri

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

ZAUR USTAC. DAĞ. SONET ÇƏLƏNGİ.


ZAUR USTACIN YAZILARI

DAĞ
(Mayor Quliyevin əziz xatirəsinə həsr olunmuş sonet çələngi)
I
Qoqi dağlarının ətəklərində
Bir körpə izi var quzusun gəzir.
Qarın arxasınca zirvəyə doğru,
Göbələk, ya çaşır, ruzisin gəzir…
* * *
Amansız müharibə cövlan edirdi,
Bu körpə dünyaya gələn çağlarda.
Əllər üzülmüşdü Qoca Tanrıdan,
Tale yazılırdı “Cici” dağlarda.
* * *
Kövrək addımların atdı Küküdə,
Arzu, istəyinə çatdı Küküdə;
Qədim Naxçıvanda, Şahbuz elində.
* * *
Bir qismət loxmanı yedi halaldan,
Yaradan qorudu hər cür zavaldan,
Şükür saf qəlbində, təmiz dilində.
II
Şükür saf qəlbində, təmiz dilində,
Çəmənlər, çiçəklər oxşadı ruhun.
Böyüdü içində Yurda məhəbbət,
Gəzdi zirvələrdə izini Nuhun.
* * *
Sağında Salvartı, solunda Buzqov,
Gəzdi qarış-qarış bütün dağları.
Heyranı olmuşdu o Batabatın,
Bir başqa aləmdir Şahbuz bağları.
* * *
Təhnəsi, Çay düzü oylağı idi,
“Cici yurd” zirvəsi yaylağı idi,
Gördü Biçənəkdə çin-çin biçini.
* * *
Əyriqar, Sisqatar oylağı oldu,
Dağdağan zirvəsi yaylağı oldu,
Böyüdü bir barmaq çiynində çini.
III
Böyüdü bir barmaq çiynində çini,
Qoqi qərib idi, Qanlı göl müdhiş.
Hərdən yamaclarda fikrə dalırdı,
Eynini açmırdı nəsə belə iş…
* * *
Hətta neçə kərə gedib dərinə,
Gəlin qayasıyla durdu üz-üzə.
Sordu Kolanın incə dərdini,
Qoqidən Göyçəylə gəldi göz-gözə.
* * *
Gəzdi qarış-qarış eli, obanı,
Əlindən qoymadı yerə yabanı,
Heybəsi çiynində, kitab əlində.
* * *
Sevirdi müəllim, sevirdi şagird,
Hamının gözündə qəhrəman, igid,
Xətiri, hörməti doğma elində.
IV
Xətiri, hörməti doğma elində,
Böyüdü, boy atdı dağlar qoynunda.
Gəzdi başdan-başa aranı, dağı,
Gördü necə dağlar ağlar qoynunda…
* * *
Yaş üstə yaş gəldi, olmuşdu ərgən,
Hər sini bir yeni arzu gətirdi.
Başında yüz fikir, özünə inam,
Kamala yetişdi, təhsil bitirdi.
* * *
Ağıllı, kamallı, həssas ürəkli,
Qəlbində çağlayan min bir diləkli,
Bir cavan olmuşdu dağlarda qartək.
* * *
Bəlkə də saf idi min dəfə qardan,
Zirehi var idi ismətdən, aradan,
Böyüdü həyatda ər oğlu ərtək .
V
Böyüdü həyatda ər oğlu ərtək,
Hələ körpəlikdən sevdi göy üzün.
Ay, ulduz olmuşdu daim sirdaşı,
Elindən yol aldı qürbətə uzun…
* * *
Bir göz qırpımında ötüşdü zaman,
Dönmüşdü Yurduna çiynində ulduz.
Gecələr göylərdə görərdi bir vaxt,
İndi gecələyir çiynində ulduz…
* * *
Böyüdü günbəgün, məqam dəyişdi,
Çıxdı bərkdən, boşdan yetişdi, bişdi,
Bərkidi, yetkinlik sininə doldu.
* * *
Öz doğma Yurdunda yandırdı çıraq,
Bütün dost-tanışa çatmışdı soraq,
Dostuna, tanışa nümunə oldu.
VI
Dostuna, tanışa nümunə oldu,
İşində böyüdü, olmuşdu ata.
Xəyallar çin idi hələlik çin-çin,
Kaş bütün cavanlar arzuya çata…
* * *
Yaradan açmışdı bütün yolları,
Yurdunun dörd yanı güldü, çiçəkdi.
Bütün xəyalları olmuşdu gerçək,
Bağında gülləri ləçək-ləçəkdi…
* * *
Hərdən şairliyi gəlirdi qonaq,
Mücərrəd sonluqdan verirdi soraq,
Duymuşdu taleyi istəyirdi bac.
* * *
Bəzən nağıllar da olurmuş gerçək,
Yolumuz hər zaman olmur gül-çicək,
Həyat çox qəribə, yollar dolanbac.
VII
Həyat çox qəribə, yollar dolanbac,
Hərləndi, fırlandı döndü lap başa.
Yenə qarlı Qoqi, yenə Qanlı göl,
Bəxtimiz bizimlə yeriyir qoşa.
* * *
Zaman axdı-axdı duruldu yenə.
Arzuya gedən yol buruldu yenə.
Uşaqlıq içində doğuldu yenə.
Ruzisi dağlara qovuldu yenə…
* * *
Fəsillər gözünə çəkmişdi pərdə,
Hürr Yurdu yenidən düşmüşdü dərdə,
Yollar elə həmin dolanbac yoldu.
* * *
Örkənmi günahkar, yoxsa doğanaq?
Yurdun səmasında hava boğanaq,
İbrətli hekayə, nümunə boldu.
VIII
İbrətli hekayə, nümunə boldu,
Həyat dediyimiz axar bir sudur.
Bir yol gördüyünü bir də görməzsən,
Əlbəttə ilk gözə görünən budur.
* * *
Əgər diqqət edib, buxarı görsək,
Yagışı, dolusu, qarı var suyun.
Milyon illər ötüb, keçsə də zaman,
Bu qoca təbiət dəyişməz huyun.
* * *
Bu yerdə Bəhmənyar düşür yadıma,
Onun fikirləri çatır dadıma,
Tale hər il açan güldü elə bil.
* * *
Elə ki, doxsanlar gəldi yetişdi,
Onun da yadına babası düşdü,
Yenidən dünyaya gəldi elə bil.
IX
Yenidən dünyaya gəldi elə bil,
Adın Novruzəli qoydular yenə.
Bu ad babasından qalmışdı nişan,
Yolunu saldılar o gedən yönə…
* * *
Nişansız babadan nişan qalan ad,
Onu da götürdü o gedən yola.
Bu yol elə yoldur varar mənzilə;
Nə qədər dönsə də, gah sağa-sola…
* * *
Zaman dediyimiz su kimi lövhə,
Şəffaf görünsə də, gizli min töhfə,
Yaddaşda olanı unutmadı bil.
* * *
Getdi “baba yolun”, çünki, oğuldu,
Duyanlar dəhşətə gəldi, boğuldu,
Boğazlar qurudu, söz tutmadı dil.
X
Boğazlar qurudu, söz tutmadı dil,
Ağıla gəlməyən, gələr başlara.
Yenə izlər düşdü, torpağa, quma,
Tarixsə, yazıldı qanlı daşlara…
* * *
Gərək enməyəydi, o dağdan düzə,
Fəqət, bu iradə xaricindədir.
Nə qədər “kaş” deyib, “gərək” söyləsək,
“Qəza” da, “qədər” də məxrəcindədir.
* * *
Qızlar atasına oxşar həmişə,
Oğul anasına (dayısına) bax sən gərdişə,
Babalar əsasdır, ruhuna rəhmət.
* * *
Çox vaxt yuxuları tərsə yozuruq,
Əzəldən cızılmış çevrə cızırıq,
Ulu Bəhmənyarın ruhuna rəhmət.
XI
Ulu Bəhmənyarın ruhuna rəhmət,
O düşüb talenin, bəxtin izinə.
Onun çöhrəsinə gülüb həqiqət,
Elm taqət verib onun dizinə…
* * *
Gözlə görünməyən ağır yükdür o,
Əvvəldən bəllidir kim daşıyacaq.
Bu yükün altına girən bilgələr
Nə qədər bilgi var, hey yaşayacaq!
* * *
Ulu Bəhmənyarın tapdığı bu yol,
Mənzilə aparır olsa da sağ-sol,
Hər damla su belə, mənbəyə döndü.
* * *
O da çox dolandı yalı, yamacı,
Çoxlu şirin gördü, nə qədər acı,
Qartaltək uçduğu zirvəyə döndü.
XII
Qartaltək uçduğu zirvəyə döndü,
Yenə də oylağı yalçın qayalar.
Talenin, qismətin üzü bozdu, boz.
Astarın örtsə də rəngli boyalar…
* * *
Bir körpə izi var, şehli çəməndə,
Payız qırov gizlər, qışda soyuq qar.
İllər ötüb keçir, zaman işində,
Keçidlər bəzən gen, bəzən oyuq, dar…
* * *
Gəzib dolaşırıq göz məsti-xumar,
Bəzən kələ-kötür, bəzən də hamar,
Yollar həmən yoldu, yön də o yöndü.
* * *
Milyon iz içində bir iz seçilir,
Bu iz həmin izdir, yön alıb gedir,
Yenə həmin tərəf, elə o yöndü.
XIII
Yenə həmin tərəf, elə o yöndü,
Atadan, babadan qalma daşlı yol.
Qara maqnit kimi çəkir bizləri,
İndi hünərin var, yaşa, özün ol!
* * *
O da çox dolandı, gəzdi dünyanı,
Fəqət cızığından çıxmadı bir yol.
Gecələr düşündü, gündüz yoxladı,
Nəticə məlumdu, yox idi hürr yol!
* * *
Yol təkdir nə qədər olsa da uzun,
Bu fikri min dəfə, yüz yerə yozun,
Qəbuldur iradlar, qəbul məzəmmət…
* * *
Çaylar həmin çaydır, göllər həmin göl,
Düzlər həmin düzdür, çöllər həmin çöl,
Qoqi dağlarında həmin əzəmət.
XIV
Qoqi dağlarında həmin əzəmət,
Zirvəsi dumanlı, örtüyü ağ qar.
Həmin qoca qartal qıy vurur yenə,
Bir az aşağıda bəhrəli bağ, bar…
* * *
Yamaclar yerini verir dərəyə,
Düzdə şır-şır axır şırıltılı çay.
Ətrafa qupquru sakitlik çöküb,
Nə qədər çağırsan verən olmaz hay.
* * *
Lap dibdə bir kənd var, yolları daşlı,
O kənddə bir ana gözləri yaşlı,
Bir bala əlləri ətəklərində…
* * *
Arı vızıltısı, bülbül cəh-cəhi,
Matah nübarların şirin bəh-bəhi;
Qoqi dağlarının ətəklərində.
XV
Qoqi dağlarının ətəklərində,
Şükür saf qəlbində, təmiz dilində,
Böyüdü bir barmaq, çiynində çini,
Xətiri, hörməti doğma elində.
* * *
Böyüdü həyatda ər oğlu ərtək,
Dostuna, tanışa nümunə oldu.
Həyat çox qəribə, yollar dolanbac,
İbrətli hekayə, nümunə boldu.
* * *
Yenidən dünyaya gəldi elə bil,
Boğazlar qurudu, söz tutmadı dil,
Ulu Bəhmənyarın ruhuna rəhmət.
* * *
Qartaltək uçduğu zirvəyə döndü,
Yenə həmin tərəf, elə o yöndü,
Qoqi dağlarında həmin əzəmət…
Son.
22-27.11.2022. Bakı.

Müəllif: Zaur USTAC,

“Yazarlar” jurnalının baş redaktoru,

şair-publisist.

ZAUR USTACIN ŞEİRLƏRİ


ZAUR USTACIN YAZILARI

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru