1951-ci ildə “həkimlərin işi” adlı qondarma məsələ ortaya çıxarıldı.”Gözü dörd olan”lardan kimsə institutumuzun tələbələrindən birinin damğalanmış həkimlərdən biri ilə qohumluq əlaqəsində olduğunu üzə çıxarmışdı.Bu məsələyə münasibət o dəqiqə bildirildi.Partbüro və komsomol bürosu tərbiyəvi məqsədlə “açıq” müzakirə təşkil elədilər.
Gündəliyinə :”Tələbə Yulian Semyonovun şəxsi məsələsi” – daxil edilmiş komsomol yığıncağına bütün institut -müəllimlər və tələbələr toplaşmışdı . Rayon partiya və şəhər komsomol təşkilatlarının nümayəndələri də dəvətli idi. Ağzınacan dolmuş zal arı pətəyi kimi uğuldayırdı. Öz aralarında xısın-xısın danışan tələbələr yoldaşlarının vəziyyətinə acıyır, daha diribaşları isə anlayırdılar ki, bu yazıq bütün ölkədə “qırılan meşə”nin kiçik bir “talaşa” sıdır. Rəyasət heyətində əyləşmiş “meşəqıranlar”ı mühakimə etdikləri tələbənin nə bilik və bacarığı,nə dərsə davamiyyəti , nə də insani keyfiyyətləri marağlandırırdı. Onun taleyinə acıyan da yoxdur. Onların qarşısındaki, büllur kimi təmiz komsomolçu gənclər arasında yeri olmayan “xalq düşməni”-nin oğlu iclasa toplaşmış kütləni qorxutmaq aləti idi.
Çıxışçılar bir-birinin dalınca əzbərlədikləri ittihamedici və ifşaedici sözləri təkrarlayıb,axırdada: “Belələrinə komsomolda yer yoxdur!”, “Tələbə adına layiq deil!”,”Utanırıq ki,aramızda…”- deyib əyləşirdilər.Təhqiramiz və alçaldıcı söz yağışından qıpqırmızı qızarmış Yulian ümidlə zala baxır,neçə vaxtdan bəri bir yerdə olduqları , kasıb tələbə tikəsini böldükləri,imtahana birlikdə hazırlaşdıqları , şeir oxuduqları, zarafatlaşdıqları ,sevindikləri,dostlarından kiminsə durub məruzəçilərə etiraz edəcəyini onun düşmən yox,adi sovet gənci olduğunu soyləyəcəyini gözləyirdi.
Sifətlər necə də dəyişmişdi! Bəziləri təmamilə yadlaşmış, bir başqaları nəzərlərini bicliklə qizlədir, onu yaxşı tanıyan qocaman sayseçmə müəllimlər isə dişlərini bir-birinə sıxıb , sadəcə olaraq baş verənlərə tamaşa edirdi.Yalnız bir neçə nəfər onun halına acıyaraq günahkarcasına üzünə baxırdı.İclasın sonluğu məlum idi- xaric etmək!
Həmin gün Ziya təsadüfən instituta gəlmiş və auditoriyaları boş görərək təəccüblənmişdi. Ona demişdilər ki, hamı Yulian Semyonovun taleyinin həll olunduğu zala toplaşıb.Ziyanın bütün həyatı boyu öyrənmədiyi bir şey vardı – laqeyd qalmaq! O bu sözləri eşidəndə barıt kimi partlamış , ədalətsizliyin qarşısını almaq üçün özünü təcili olaraq zala yetirmişdi. Vaxta qənaət məqsədi ilə yan qapıdan rəyasət heyətinə , oradanda kürsüyə yönəlmişdi. Onu görəndə zala sükut çökdü.Keçmiş komandirin xasiyyətini çoxları yaxşı bildiklərindən hamı donub onun nə edəcəyini gözləyirdi.
-Nədir,sizin burda qurduğunuz?! İclas, yoxsa məhkəmə?! – deyə qışqırdı. Hirsindən Ziyanın “sözə baxmayan” saçları dağıldı.Sonra da sərt bir hərəkətlə əlini təəccübdən donub qalmış Yuliana tərəf uzadıb soruşdu :
-Kimdir burda düşmən? O??! Siz özünüz indiyə qədər əsl düşmən görmüsünüz?! Sizdən soruşuram!
Rəyasət heyəti bir-birinə dəymişdi.Onlar Ziyanın döşündə parlayan Qəhrəman ulduzuna baxıb , nə haqdasa xısınlaşdılar.

-Onun günahı nədir? Özünüz hamıdan yaxşı bilirsiniz ki,oğul ataya cavabdeh deyil ! Bəs onda gəncin həyatını niyə sındırırsınız? Bacarıqlı və istedadlı tələbədir.Qoyun təhsilini başa vursun,bəlkə o,ölkə üçün başqalarından daha xeyirli olacaq.Ona inanmırsınızsa,mənə- Sovet İttifaqı Qəhrəmanına inanın. Mən zəmanət verirəm.
Zalda razılıq nidaları eşidildi.Əl çalmağa başladılar.,kimsə: “Ura” – qışqırdı.Bəzən bir söz də fədakarlıq olur.Ziyanın çıxışı düşünülmüş ssenarini dəyişdi.Belə sonluğu heçkim , hətta Yulian Semyonov gözləmirdi.Bu,dar ağacına aparılan müttəhimin son anda gözlənilmədən bağışlanmasını əks etdirən filmin kadrlarını xatırlatdı. Həmin dəqiqələr Yuliana baha başa gəlsə də , ona gələcək bəhş eləmişdi.Ziya bədbəxt edilməkdə olan insana əl uzatmış,düşdüyü dəhşətli vəziyyətdən çıxmaqda ona kömək olmuşdu.Lakin Yulian Semyonov bu iclas haqqında mətbuata söz açana qədər Ziya heçkəsə bu barədə bircə kəlmə də danışmamışdı.
Məhz həmin olay Ziyanı və Yulianı uzun illərin dostu elədi.Bu möhkəm,səmimi və sədaqətli – əsl kişi dostluğu idi.
Ziya Bünyadov ona yardım əlini uzatmasaydı, yəqin ki , əfsanəvi “Baharın 17 anı” filminin müəllifi də olmazdı.
У истоков дружбы Зии с Юлианом Семеновым был интересный случай. В 1951 году возникло пресловутое «дело врачей». И кто-то в институте обнаружил родственные связи между студентом Юлианом Семеновым и одним из заклейменных врачей. Вскоре на комсомольское собрание было выдвинуто персональное дело студента Семенова. Выступающие сменяли друг друга, повторяя заученные обвинительные речи с одинаковой концовкой: «Таким не место в комсомоле», «Не достоин быть студентом», «Нам стыдно что он учится среди нас». Раскрасневшийся от потока оскорбительных и унизительных слов, Юлиан смотрел в зал в надежде, что хоть кто-то заступится за него. В тот день Зия случайно зашел в институт и удивился пустым аудиториям. Ему сказали, что все в зале, на собрании, на котором решается судьба Юлиана. Зия вбежал через боковую дверь прямо на сцену, где восседал президиум: «Вы что здесь устроили!? Собрание или судилище?! Кто здесь враг?! Вы врагов-то настоящих видели?!» Наступило замешательство. Многие кидали растерянные взгляды то на грозное лицо Зии, то на его Звезду Героя. «Его вина в чем? Сами знаете, что сын за отца не в ответе. Так стоит ли парню жизнь ломать? Он способный и талантливый студент, дайте ему возможность доучиться, может быть он больше пользы принесет, чем кто–то другой. Не верите ему, так поверьте мне – Герою Советского Союза, я ручаюсь за него!» В зале раздались одобрительные возгласы, стали хлопать, кто-то крикнул «ура». Такой концовки не ожидал никто, тем более Юлиан Семенов. Эти минуты многого стоили Юлиану, но они дали ему путевку в будущее. Не протяни Зия ему руку, может, и не было бы автора гениального фильма «Семнадцать мгновений весны».
Mənbə: Ziya Bünyadov
Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana
YAZARLAR.AZ
===============================================
<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ >>>>
Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93 E-mail: zauryazar@mail.ru
