“Bir fikir unudulan zaman hara gedir?”
Ziqmund Freydə görə, düşüncə şüurlu fərqindəlikdən çıxdığı zaman varlığının yalnız qeyri-müəyyən izlərini buraxaraq yox olur. Ancaq unudulmuş düşüncənin səyahəti onun şüurlu düşüncədən itməsi ilə bitməyə bilər. Bunun əvəzinə o, zehnin labirintə bənzər dəhlizləri ilə gizli bir səyahətə çıxır.Ola bilsin ki, unudulmuş düşüncələr şüuraltına çəkilib bizim qavrayışlarımıza, duyğularımıza və davranışlarımıza təsir edir. Onlar bizim şüuraltı mənzərəmizi incə hiss olunmayan şəkildə formalaşdırmaq üçün yaddaşın digər fraqmentləri ilə qarışaraq morflaşa və inkişaf edə bilər.
Alternativ olaraq, unudulmuş düşüncələr fərdi şüuru bütövlükdə aşaraq kollektiv şüursuzluqla – ortaq insan təcrübələri, arxetiplər və simvollar yığını ilə birləşə bilər. Burada həmin düşüncələr insan düşüncəsinin böyük bir yığınının bir hissəsinə çevrilirlər.Ancaq unudulmuş düşüncələr zehnimizin qavraması çətin hissələrini gəzərkən belə qeyri-müəyyən və mücərrəd olaraq qala, onları qavramaq və parçalamaq səylərimizə meydan oxuya bilirlər. Həmin düşüncələrin əlçatmaz təbiəti yaddaşın təbiəti, şəxsiyyət və insan şüurunun hüdudları haqqında dərin suallar yaradır :
— Unudulmuş fikirlər həqiqətən də unudulur, yoxsa fərdi şüurun hüdudlarından kənarda hansısa formada davam edir?
— Onlar yenidən üzə çıxmağı gözləyən yatmış toxumlardır, yoxsa təhtəlşüurun sonsuz genişliyinə dağılırlar?
Məlumatı hazırladı: Zəhra HƏŞİMOVA
Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana
===============================================
<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ >>>>
Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93 E-mail: zauryazar@mail.ru