Kateqoriya arxivləri: Meyxoş Abdullah

Gecə qapısı döyülən qadın… – Meyxoş Abdullah

Gecə qapısı döyülən qadın…

(Hekayə)

Bu ağır xəbər elə gözlənilməz oldu ki, özümü  tamam itirdim. Əvvəlcə, nə edəcəyimi qərarlaşdıra bilmədim. Anamın ölüm ayağında olması başımda ildırım kimi çaxdı. Kənddəkilərin qarasınca gileyləndim. Niyə bu xəbəri mənə bir az ertədən  çatdırmayıblar? – deyə onları qınadım. Bu haqda fikirləşmək, artıq gec idi,  özümü  anama çatdırmalıydım.

Anam məni övladlarının hamısından çox istəyirdi. Onun bu halını təsəvvürümə gətirəndə içim sızladı, gözlərim doldu. Bilirdim ki, o mənim yolumu gözləyir.

Qarlı-çovğunlu qış gecəsi idi. Ertədən yağan qar axşamüstünə yaxın dizəcən qalxmışdı. Qar hələ də yağırdı.

Belə hallarda maşınsızlıq adamın əl-qolunu elə bağlayırdı ki… İndi kimin qapısına gedəsən, nə deyəsən, belə havada hansı ağıllı çölə çıxardı?

Beşmərtəbəli binada yaşayırdım. Bina sakinlərindən bir neçə nəfərinin maşını vardi.

Qapıqonşuluğumda yaşayan Əşrəf adlı qonşumun qapısını döydüm. Onun dükan-bazara mal daşımaq üçün sürdüyü köhnə bir “Qazel” maşını vardı. Əhvalatı ona danışdım. Bildirdim ki, anamın vəziyyəti agırdır özümü ona çatdırmalıyam.

Əşrəf boynunu ovuşdura-ovuşdura:

– Müəllim, maşınımın işıqları yaxşı işləmədiyinə görə, gecələr heç  vaxt çölə-bayıra çıxmıram. Mənimki hava qaralıncadır, harada olsam, qayıdıram evə. Yoxsa nə vardı ki, gedərdik. Heç, pul-zad da lazım deyil, qonşu deyilik bəyəm? – deyə əlavə etdi.

Onun sözünün üstən nə deyəcəkdim, kor-peşiman geri döndüm.

Gözlərimdən anamın əksi getmirdi. Hətta, qulaqlarıma onun zarıyan səsi də gəlirdi, o məni çağırırdı.

Binanın o biri girişindəki “Moskviç”i olan qonşunun qapısını döydüm.

Qapını onun xanımı acdı və məni görçək, müəllim, buyurun içəri – dedi.

– Fazil evdədir? – soruşdum.

-Hə, evdədir. Gəlin içəri, yemək yeyir, – deyə qadın geri qanrılıb: – Fazil, qapıya gəl! – dedi.

Fazil əlindəki dəsmalla ağzını silə-silə qapıda göründü. O məni görən kimi:

– Boy, müəllim, xoş gəlmisən. Qapıda niyə durmısan, gəl içəri? – dedi.

– Fazil, qadan alım, kənddən xəbər gəlib, anamın vəziyyəti çox ağırdır, onu xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır. Qorxuram, yubanam sonra gec olar. Nə qədər pul lazımdır verərəm, gedək onu xəstəxanaya gətirək.

Fazil udqundu. Onun udqunmağı içimi göynətdi.

– Qonşu, sən canın, bircə, yox demə, arvadın başına bir iş gəlsə, ömrüm boyu özümü günahkar bilərəm. Qadan alım, gəl gedək.

Fazil gözlərimin içinə baxıb yazıq bir görkəm aldı.

– Müəllim, əziz canına and olsun, özüm ölüm, mənim bu lənətə gəlmiş “Moskviç”imin təkərləri keçəldir. Bu qarda bir addım da olsun gedə bilməz, batıb yolda qalarıq. Ha, deyirəm bir az pul yığım bu zibilləri dəyişdirim, amma çatdıra bilmirəm ki, bilmirəm, – deyə gileyləndi.

Ondan əl çəkmək fikrim yox idi:

– Fazil, bəlkə birtəhər gedək, sən Allah, sözümü yerə salma, – deyə ona yalvardım.

– Müəllim, balalarımın canına and olsun, yolda qalarıq, bu qış vaxtı qurda-quşa yem olarıq. Niyə mənə inanmırsız? İstəyirsiz, alın qarajın açarını özünüz gedin baxın. Görün, bu zibilə qalmışlarla çölə çıxmaq olar, ya yox?

Bir söz deməyib qapıdan aralandım. Bir istədim ki, evə gəlib səhərin açılmasını gözləyim. Amma anamın səsi qulaqlarımda cingildədi. Mənə elə gəldi ki, bu dəqiqə bütün kənd bizim həyətə axışıb, anamsa son nəfəsində: – Oğul, oğul, – deyə məni çağırır.

Gözlərim doldu, anamı itirəcəyimdən qorxdum. Yox, getməliyəm! – düşündüm.

Binanın həyətində durub ətrafa boylandım. Nə edim, indi kimin qapısını döyüm?

Küçənin o biri üzündəki yaşayış evlərinin birində Qasım adlı biri yaşayırdı, köhnənin sürücüsü idi. Onun həyətində sınıq-salxaq bir “UAZ” markalı maşın görmüşdüm. Ara-sıra nərildəyə-nərildəyə, o baş-bu başa şütüyərdi. Əlacsılıqdan üzümü ora tutdum.

Qasım həyətdə idi. Darvazanın qapısını döyən kimi açdı. Məni görcək:

– Buyur, müəllim. Xeyir ola bu axşam vaxtı?

– Qasım, təcili kəndə getmək lazımdır. Anam can üstədir, özümü ona yetirməliyəm.

Bu sözləri deyərkən, gözlərim doldu, hıçqırdım. Elə zənn etdim ki, doğrudan da, anam can üstədir.

Bu halım Qasıma təsir etmədiyindəndi, ya ana sevgisinin nə olduğunu anlamadığındanmı, o,   dişlərini ağardaraq şit-şit güldü:

– Müəllim, başına xeyir, bu havada bu uluq, metallom maşınla, nəinki kəndə, heç bir addımlıq yola getmək olmaz.  Maşının salamat yeri yoxdur. Onu dörd-beş adam yerindən tərpədib, güclə hərəkətə gətiririk. Heç ağlınıza belə gətirməyin bu maşınla kəndə getmək olar.

Yaman pis olmuşdum. Əlacım hər yerdən kəsilmişdi. Çarəsizlikdən ağlamaq dərəcəsinə çatmışdım. Özümü qınayırdım, lənətləyirdim. Nə edim, hara gedim? Birdən, ağlıma gəldi ki, kəndə piyada gedim. Qoy, bu qar-çovğunda it-bata düşüm, lap elə qurd-quş yesin məni. İşdir,  anamın başına bir iş gəlib-eləsə, heç olmasa, məni qınamasınlar, deməsinlər ki, oğlu isti yorğan-döşəkdə  yatıb, anası isə onun yolunu gözləyə-gözləyə keçindi.

Artıq qərara gəlmişdim ki, kəndə piyada gedim, başqa çarəm yox idi.

Binanın həyətindən çıxıb asfalt yola dönmək istəyirdim ki, gördüm binanın arxa tərəfində bir maşın dayanıb. Gözlərimə işıq gəldi, ürəyim isindi. Qara bata-bata maşına tərəf qaçdım.

Maşın dayanan pəncərədən deyib-gülmək səsi gəlirdi. Bir az da irəli yeriyəndə, bayaqkı sevincim bir anda yox olub getdi. Ayaqlarım, sanki yerə mıxlandı. Maşın, binadakıların, elə mənim də, qəhbə kimi tanıdığımız Qəmzə adlı qadının pəncərəsinin önündə dayanmışdı. Bildim ki, bu maşının sahibi kimdirsə, Qəmzənin qonağıdır.

– Nə edim? – düşündüm. Gedim Qəmzəninmi qapısını döyüm? Qonşuluq etdiyim adamlar mənə yox deyəndə, pisgəzən Qəmzə mənə maşınmı verəcəkdi?! Maşın onun özünün olsaydı, dərd yarıydı. Onun yanına gələn hansısa birinin olmalıydı.

Geri dönmək istədim, elə bil, ayaqlarımdan daş asılmışdı, yerimdən tərpənə bilmədim. Elə haldaydım ki, bu anda anamı hər şeydən, lap qürurumdan da üstün tutdum… Mənə elə gəldi ki, anamın həyatda qalması bu dəqiqə Qəmzədən aslıdır.  Nə olursa-olsun, bu sonuncu şansımı da yoxlayacağam, – düşündüm.

Ehmalca qapını döydüm.

İçəridən Qəmzənin çingiltili səsi eşidildi:

–  Əyə, kimdir qapını döyən?

– Mənəm! – dedim, – Qonşun…

– Hansı qonşum, ə? Mənim qonşularım yoxdur. Get, vızqırt burdan… Yanımda adam var.

Elə bil ayılan kimi oldum. – Başıma soyuq dəyib nədi, mənim bu qapıda nə işim var? – fikirləşdim.

Geri dönüb pilləkənlərlə aşağı düşmək istəyirdim ki, birdən qapının açarı şaqqıldadı və elə həmin anda Qəmzə qapıda göründü:

– Ayə, bir geri dön, görüm kimsən?

Çəkinə-çəkinə geri boylandım.

O, əlini qaşlarının üstə qoyub diqqətlə mənə baxdı:

– Ə, müəllim, sənsən? Xeyir ola, məni güdürdün? Yoxsa, yenə yığışıb məndən polisə şikayət ərizəsi yazmısınız? Bu gecə vaxtı da gəlmisən ki, görəsən yanımda kişi var, ya yoxdur?  Var, müəllim, var. Yaz ki, gedib öz gözlərimlə gördüm.

Qapını çırpıb getmək istəyirdi ki, nə fikirləşdisə geri döndü:

–  Düz eləmirsiz, müəllim, adam çörəyə baisçilik eləməz… Bir də ki, bilirəm  məndən niyə yanıqlısız? Ona görə ki, mənim bu binada yaşayan kişilərdən xoşum gəlmir… Qəlbinizə dəyməsin, bu binada heç kişi yoxdur.

Yazırsınız, gedin oğrudan, rüşvətxordan, ana-bacısını satanlardan yazın, məndən niyə yazırsınız?! Nə edim, gedim dilənim?! Yoxsa, oğurluq edim? Bəlkə, başqaları kimi onu-bunu şərləyib pul qazanım?! – Kişisiz əyə, gedin arvad-uşağınızın dərdini çəkin. Bu binada elə kişilər var  ki, arvadı şəhərin əksər kişilərinin alt tuman-köynəyinin razmerini əzbərdən bilir. İndi gəlib mənim namusumu çəkirlər, oğraşlar.

Qışın bu zəlo-zəlo vaxtında Qəmzənin sözləri başımdan tüstü çıxarırdı. Qızdırmalı adamlar kimi bədənim su içərisindəydi. Bir az da gözləsəydim, həyəcandan yıxılıb yerə dəyəcəkdim. Odur ki:

– Qəmzə, anam bərk xəstədir kənddən xəbər gəlib. Arvadın vəziyyəti ağırdır, getmək istəyirəm, maşın tapa bilmirəm. Pəncərənizin qarşısında bir maşın gördüm, ona görə gecə vaxtı qapınızı döydüm. Mümkünsə…

Qəmzə bir müddət lal-dinməz dayanıb, üzümə baxdı, sonra yavaşca:

– Anan xəstədir?!.

– Hə, vəziyyəti çox ağırdır, – dedim.

O, geri boylanıb içəridəki adama səsləndi:

– Etibar… Edik…

Səs gəlmədi. O, bir də səsləndi:

– Edik!.. Səninləyəm.

Yenə də cavab verən olmadı.

Qəmzə bu dəfə üzünü mənə tutub:

– Qonşu, Edik çox içib, möhkəmcə keflidir. Onsuz da, bu vəziyyətdə o, maşın sürə bilməyəcək. Sən özün maşın sürə bilirsənmi?

– Hə, əlbəttə, sürə bilirəm. – dedim.

O gedib maşının açarlarını gətirdi və mənə uzatdı:

– Onda al, bu açarları maşını özün sür get.

Sonra, daha bir söz deməyib, qapını örtüb getdi.

Açarlar əlimdə bir müddət qapının ağzındaca donub qaldım. Hələ də inana bilmirdim ki, mən kəndə, anamın yanına getmək üçün maşın tapmışam.

Maşına oturub yola düşdüm. Qar çox yağsa da, hələ şaxta düşməmişdi. Ona görə də, maşın narın qar örtüyünü yara-yara irəliləyirdi. Yolboyu çox şeylər barədə düşündüm. Sən demə, bizim ağlımızın dərk etməyəcəyi hələ çox mətləblər varmış bu həyatda. Özümüzü hamıdan ağıllı bildiyimizə görə, bu mətləblərin yanından, sən demə, saymazyana ötüb keçirikmiş.

Maşını həyətə sürüb, mühərriki söndürdüm. Bir müddət sakitcə oturub evə diqqət kəsildim. Sakitlikdi.

Maşından düşüb eyvana qalxdım. Otağa girəndə anamın çarpayıda uzanılı vəziyyətdə, gözlərinin isə qapıya zilləndiyini gördüm. Baxışlarımız toqquşdu, hər ikimiz gülümsədik. Şükür ki, o sağ-salamat idi…

… Xəstəxanaya çatanda, artıq, hava işıqlaşırdı. Anamı palataya yerləşdirib, maşını sahibinə çatdrmaq üçün binaya tərəf sürdüm. Çox narahat idim.

Binanın qarşısına çatanda səhər açılmışdı. Hər kəs iş-güc dalınca tələsirdi. Qonşumuz Əşrəf də, Qasım da, hətta o biri küçədə yaşayan Fazil kişi də maşınlarını qarajdan çıxarıb harasa getməyə hazırlaşırdılar…

Maşını haradan götürmüşdümsə, orada da saxlayıb yerə düşdüm. Başımı qaldıranda Qəmzəni otağının pəncərəsinin qabağında, qalın, yun adyala bürünmüş vəziyyətdə gördüm. Gözlərindən yuxu tökülürdü. Elə zənn etdim ki, gec qayıtdığıma görə, maşın üçün narahatdır.    Amma məni görcək pəncərəni açıb:

– Qonşu, anan necədir?! – soruşdu.

Nitqim qurudu, bir söz deyə bilmədim… Bir tikə qəhər, elə bil, boğazıma tıxanıb məni boğurdu. Dinsəydim, hönkürəcəkdim. Ona görə də, Qəmzəyə baxıb, başımın işarəsiylə; – yaxşıdır, – dedim və zorla da olsa, gülümsədim.

O da gülümsədi. Sonra yuxulu gözlərini ovuşdura-ovuşdura:

– Qış gecəsi yaman uzun olurmuş, – dedi və pəncərəni bağlayıb getdi…

İlkin mənbə: /edebiyyatqazeti.az/

Müəllif: Meyxoş ABDULLAH

MEYXOŞ ABDULLAHIN YAZILARI



Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Meyxoş ABDULLAH- “Unutduğum göy üzü”ndəki qərib ruhlu şair

“Unutduğum göy üzü”ndəki qərib ruhlu şair
Nazim Əhmədlini çoxdan tanıyıram. İlk tanışlığımızdan onun daxili aləmində gizlənən və adama sirr kimi görünən bir qəriblik hiss etdim.
Uzun illər keçməsinə baxmayaraq, bu qəriblik hissi hələ də onun canını tərk etməyib. Nazimin içi, onun mənəvi dünyası zahirindəki çəkisindən – yəni maddi aləmindəki bütün varidatından çox-çox böyük və zəngindir. O, təmənnasızdır. Ummağı, kiməsə yarınmağı özünə dərd bilən insanlardandır. Xeyirxahlıq, saflıq bu insanın qanında, canında daima axan dağ çayı kimi çağlayır. Onun içi də, zahiri görkəmi də ulu şamanlarda olduğu kimi, ruh aləminin ənginliklərindən süzülüb gələn bir dua yağışına bənzəyir.
Yaxşı insanlar bu dünyanın bütün pislikləri üçün həmişə özlərini günahkar bilirlər. Pis adamlar bircə şeyi anlamaq istəmirlər ki, onların dərdini, yükünü çəkən bu dünyada yaxşı insanlar yaşayır və o yaxşı insanlar onlara görə çox əzab çəkirlər.
Nazim Əhmədli də belə insanlardan biridir. Dünyada baş verən bütün haqsızlıqların əzabını çəkən, edilən haqsızlıqlarda özünü günahkar bilən bir Tanrı bəndəsidir.
tonqalı çat üstümə,
dərdi oyat üstümə;
günahı at üstümə,
mənə günah adı qoy.
Nazim Əhmədli sanki şeir yazmır, duyğu və istəklərinin, gördüklərinin şəklini çəkir. Onun şeirləri pıçıltıyla oxunan dualar kimidir, adamı öz sehrində saxlamağı bacarır. Şeirləri yığcam və axıcıdır, oxucunun gözünü, könlünü yormur. Şerlərinin məna yükü çox güclüdür, oxucunu bir müddət cazibə dairəsində saxlamağı bacarır.
nə var ki, alın yazımda,
fələklər kimin yasında;
boz dağların arasında,
küləklər məni sürüyür.
Nazim Əhmədli təvazökar şairlərdəndir. Təmkinini, ağırlığını qoruyan ruh adamdır. İstedadına güvəndiyi üçün daxilən sakitdir.
Onun özü yox, şeirləri qapı açır. Əsl yaradıcı insan belə olmalıdır. Hər gün tədbirlərdə, televiziya ekranlarında, redaksiyalarda görünməklə şan-şöhrət qazanmaq olmur. Əksinə, bəlkə də belə hallar yaradıcı adamın nüfuzuna təsir edir, onu xırdalayır.
Nazim Əhmədli əsl ədəbiyyat adamıdır, onun üçün söz, düşüncə, yaradıcılıq hər şeydən üstündür. O, sözün ağrısını çəkməyi bacarır.
ürəyinə qəm düşəndə,
bircə misra kəm düşəndə;
əlindən qələm düşəndə,
şair şeirdən yıxılır.
Nazim Əhmədlinin poeziyası kimi sevgisi də özünəməxsusdur. Onun vətən, torpaq sevgisi ilahi sevgidir. Nazim az sözlə böyük sevgisini və poetik düşüncələrini aydın, sərrast ifadə edən bir şairdir.
ruhum əsir oldu, harda
babam diksindi məzarda;
ürcah oldum uzaq yurda,
sevdim uzaq bir dənizi.
Nazim Əhmədli sevgisində çox səmimidir. Onun səmimi etirafları düşündürücüdür.
onsuz da bilirəm, səni,
tanrı mənə yar eləməz:
bir də onu bilirəm ki,
səni mənsiz var eləməz.
Ağrılı insanı anlamaq üçün onun çəkdiklərini yaşamaq lazımdır. Ümumiyyətlə, həyat belədir, kimisə başa salmaq üçün onunla öz dilində danışmaq lazımdır. Yoxsa özgə ölüsü adama yatmış göründüyü kimi, özgə ağrısı da başqasına adi görünəcək.
Nazim Əhmədli sözü boşa xərcləmir, əksinə, dediyi sözlə həm əxlaqi, həm də dünyəvilik baxımından nə qədər yüksəkdə dayandığını göstərir.
gəl səni ürəyimin,
köynəyindən keçirim;
bir az ürəyimdə qal
gör mən nələr çəkirəm.
Nazim Əhmədlinin yaradıcılığı və şəxsiyyəti haqqında çox yazmaq, çox danışmaq olar. Təbii ki, mənim yazdıqlarım, onun yaradıcılığına bir dost baxışı, şəxsiyyətinə hörmətin yığcam ifadəsidir. Həm də Nazim Əhmədlinin mənə hədiyyə etdiyi “Unutduğum göy üzü” kitabını oxuduqdan sonra içimdə yaranan oxucu məhəbbətinin təzahürüdür bu yazı. Əslində isə Nazim Əhmədlinin yaradıcılığı geniş təhlil və təbliğ olunmalıdır. Bu gün gənc nəslin Nazim Əhmədli yaradıcılığına çox böyük ehtiyacı vardır.
Qələm dostum, dəyərli şairimiz Nazim Əhmədliyə yeni yaradıcılıq uğurları və bol-bol sevincli günlər arzulayıram.

Müəllif: Meyxoş ABDULLAH

MEYXOŞ ABDULLAHIN YAZILARI

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

“Dəli”nin doğru xəbəri –   Sərvaz  Hüseynoğlu yazır

MEYXOŞ ABDULLA H – 60

“Dəli”nin doğru xəbəri

              (Yazıçı Meyxoş Abdullahın 60 illiyinə)

            «Yalnız bir xeyir var – bu da sevgidir» duyğusallığı, inancı ilə yaşayanlardandır qələm dostumuz Meyxoş Abdullah… Sevgini ruhun şəkli kimi qəbul edənlərdəndir. «Allahı insana, insanı Allaha çevirə bilən» bir sevgi yolçusudur.

            Bu bəşəri duyğunu ilahi Sözlə cilalayır, onu ilahi Sözün qüdrətilə təzələyir, Sözü sevgiyə, sevgini Sözə büta verir, dünyanın nuru, işığı kimi qəbul edir. Onun üçün Söz, ilk növbədə, insanlığa, yaranışa və inkişafa xidmət vasitəsidir. Əbədi ünsiyyətə, yeni dünyaya aparan yol bilir bu aləmi. Bilir ki, «Söz inqilabi” gücə malikdir, insana narkoz kimi təsir edir,  o, insanı həqiqətə qovuşdurur, bütün sirləri onun üzünə açır, keçici olanı əbədiləşdirir».

            Ən əsası, Meyxoş Abdullah böyük həyat müstəvisində özünü tanıya, yerini-yurdunu, məqamını bilən bir qələm adamıdır. İç dünyasında hifz etdiyi ilkinliyə, gənclik romantikasına heç vaxt xəyanət etməyib. Sözü bəlli hər bir qələm adamı kimi o da bütün həyatı boyunca özünü yalqız hiss edir. Tərkidünyalığı  sevir. «Şamanam, ruh adamıyam» qənaətincə yaşayır, ruhların varlığına inanır. Bir müsahibəsində qeyd etdiyi kimi, inanclıdır ki, dünyaya yazıçı kimi gəlib. İstəyir ki, hər bir soydaşı öz ədəbi qəhrəmanları kimi cəsur olsun. Bunu dönə-dönə arzulamışdı, müsahibələri boyunca izhar etmişdi və bu xüsusda istədiklərinə 44 günlük şanlı zəfər günlərimizdə şahidlik etdi. Qələbənin sevincini bir ömür boyunca yaşayacağının şükranlığına tapındı.

            Meyxoş Abdullah bənzərsiz yaradıcılığı ilə, belə demək mümkünsə, şəhər ədəbi mühitini bölgə, bölgə ədəbi mühitini şəhərə yaxınlaşdıran, «bir qazanda qaynada» bilən söz adamları sırasındadır. O adamlar sırasında ki, bu silsilənin özülündə Musa Yaqub, ədəbiyyatşünas alim İmamverdi Əbilov ənənəsi dayanır. Mən hələ rəhmətlik Altay Məmmədovu, Bahadur Fərmanlı, ustad Qərib Mehdini demirəm. Ona görə ki, gəncəli həmkarlarımız haqlı olaraq bu ədəbi mühiti Bakı ədəbi həyatının bərabərhüquqlu camisi hesab edirlər. Gəncə həqiqətən bizim mənəviyyat paytaxtlarımızdan biridir. Ancaq nisbi şəkildə demək xoşdur ki, bu gün bölgə həyatımızın ədəbi-bədii odqoruyanları Asim Yadigar, Xanəli Kərimli, Barat Vüsal, İsmayıl İmanzadə, Şöhrət Qaraoğlu, Nüşabə Məmmədli Əsəd, Xəzangül, İnqilab İsaq, Aləmzar Əlizadə, Sahib İbrahimli, Ələsgər Əlioğlu, Şahnaz Şahin, Nübar Eldarqızı, Ramiz Qusarçaylı, Qafar Cəfərli, Zabil Pərviz, Bilal Alarlı, Faiq Hüseynbəyli silsiləsini şəkilləndirən imzalardan biri də Meyxoş Abdullahdır.             Meyxoş Abdullah təkcə yaradıcılığı, təkcə ədəbi imkanları ilə yox, həm də şəxsiyyət bütövlüyü, ünsiyyət mükəmməlliyi ilə də yaşadığı bölgəyə xüsusi hörmət gətirən bir qələm sahibidi. Dost üzünə açıq olan bir şəxsiyyətdir. Yerə, görə, Tanrıya etiqadlı insandır. Dənizi xəyallarının gerçəyi hesab edir.

            Təbii ki, bu qısa dost yazısında Meyxoş Abdullahnın geniş oxucu auditoriyası qazanan «Alagöz», «Qapısı gecə döyülən qadın», «Anakonda ovu», «Əsir qadın», «Didərgin ruhlar», «Şeytan gülüşü» və s. kitablarına daxil edilən əsərlər barəsində geniş şəkildə söz açmaq fikrindən uzağam. Bu kitabların bir çoxu haqqında özümün yazdığım və mətbuat səhifələrində dərc etdirdiyim məqalələr var. O məqalələri Meyxoş Abdullahnın yaradıcılığına, şəxsiyyətinə, şəxsi məziyyətlərinə dərin sayğı və maraq duyğuları ilə qələmə almışam. Haqqı çatan təqdiri etmişəm. Uzun müddət bölgədə yaşayıb-yaradan bir insan kimi, həmişə Meyxoş Abdullahı özümə bir köynək yaxın bilmişəm. İncik yerini özümünkü bilmişəm. Anlamışam. Eyni zamanda hədsiz sevinc yerim də olub ki, Meyxoş imzalar bolluğu içində itib-batanlardan olmadı. Əsərləri dünyanın bir çox dillərinə tərcümə edildi. «Alagöz» hekayəsi 2002-ci ildə AYB-nin Bədii Ədəbiyyatı Təbliğ Bürosunun milli-mənəvi yaddaşa qayıdışı təbliğ edən və Qarabağ mövzusunda yazılan ən yaxşı bədii əsərlər üçün təsis etdiyi «Yaddaş» mükafatına layiq görüldü. Qusar Dövlət Dram Teatrında onun eyniadlı romanı əsasında Laləzar Hüseynova tərəfindən səhnələşdirilmiş «Əsir qadın» tamaşası səhnəyə qoyuldu. Bu əsər az keçməmiş Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının da diqqətini çəkdi, Xocalı faciəsini əks etdirən film üçün maraqlı mətn olduğu gündəmə gəldi. Roman «Səsli kitab» seriyasından yenidən nəşr olundu. Eyni zamanda, yazıçının Qarabağ mövzusunda yazılan ən yaxşı bədii əsər kimi mükafata layiq görülən «Alagöz» hekayəsi əsasında da film çəkiləcəyi, kinofestival üçün ekranlaşdırılan filmə rejissor Mariya İbrahimovanın quruluş verəcəyi söz konusu oldu. Təbii ki, bütün bunlar dost sevinc üçün çox böyük önəm daşıyır. Əyalət mühiti (artıq, bu, şərti mənada işlənən bir istiladı) nəfəsini Meyxoş Abdullahcasına dar çərçivədən böyük ədəbiyyat yoluna çıxarmaq, əlbəttə, təqdirəlayiq bir nəticədir.

            Meyxoş Abdullah yaradıcılığı mənim üçün çox maraqlı, sirayətedici istinad mənbəyi, zəngin mövzudur. Müşahidə etdiyi hər bir predmetin zəngin iç dünyasına ustalıqla nüfuz edə bilməsi onun yaradıcılığının başlıca keyfiyyətlərindəndir. Müşahidə etdiyi aləmin gerçək obrazı və metoforası (eyni zamanda, inikası) M. Abdullahın mükəmməl xarakteri, həyata baxışı, bədii düşüncə gücü ilə cilalanır. Əsərləri ilə ilk tanışlıq anındaca əlbəəl hiss edirsən ki, müəllif, bütün həmkarları kimi, öz qüvvəsini insanın darıxmaq şissinə qarşı çevirib. Onun əsərləri oxucuya təskinlik, hüzur gətirir. Elə ilk frazadan anlayırsan ki, gələcəyini ədəbiyyatda görən bir söz adamının əsərini oxuyursan.      Meyxoşun bir yazıçı kimi istinad etdiyi, ağlın və həyatın hərəkətverici qüvvəsi olan skeptisizm ilk növbədə həqiqətə xidmət edir, sənətə aparan yola yönəldir, nəhayət, qurtuluşa xidmət edir. Böyük rus şairi A.Blokun yaradıcı insan üçün başlıca şərt hesab etdiyi istedad və şəxsiyyət bütövlüyü M.Abdullahın yaşamında sözün həqiqi mənasında bir araya gəlib. Əsərlərinin başlıca motivi, qayəsi ümiddir. Və mən hər dəfə qələm dostumun ümidə, inama hesablanmış yeni yazılarını həvəslə oxuyub başa vuranda, yadıma dünyaşöhrətli ispan şairi Xuan Ramon Ximenesin aşağıdakı misraları düşür:  

İşıqlı daş-qaşlar kimi

çıxarıram qəlbimin

qutusundan ümidimi.

Qızım kimi,

sevdiyim bir qadın kimi,

bacım kimi

sevə-sevə

qızılgüllər arasında gəzdirirəm.

Süzürəm onu uzun-uzun,

Sonra yenə gizlədirəm…

            «Ümid nə yaxşıdır, ümidlə bitən məhəbbət qayıdır, sevgi qayıdır» (M.Araz) çoxbilmişliyi, müdrikliyi də var söz mülkümüzün. Bütün halı ilə Meyxoş Abdullahın yaradıcılığı oxucunu o gözəl, mutlu ümidin təskinedici şəfasına təslim edir. Yönəldir. Təlqin edir ki, hər şeydən öncə öz qəlbinin səsini dinlə, ümidli və inamlı ol, iç dünyadan gələn istək və arzulara qulaq as, «unutma ki, gözləyə bilənlər üçün hər şey öz vaxtında gəlir». Bir yazıçı, qələm adamı kimi, M.Abdullahın özü də bu düşüncənin, ümidlə yaşamağın, gələcəyə inamın barını dərənlərdəndir. Ədəbiyyat bilginləri İ.Buninin yaradıcılığını bütünlüklə öz zəmanəsi, habelə, xalqının taleyi, keçmişi və gələcəyi  ilə canlı surətdə bağlı olmasına görə dəyərləndirirlər. Təbii ki, bu meyar qələm, söz adına iddialı olan hər bir yazıçı üçün qızıl qaydadır. Və M.Abdullahın yaradıcılığı da, mənim fikrimcə, ilk növbədə sözügedən dəyərlərə etinalı olması baxımından incələnməlidir.

            Bu yazının lap əvvəlində qeyd etmişdim ki, təbii, qısa dost qutlamasında M.Abdullahın geniş oxucu auditoriyası qazanmış əsərləri barədə ətraflı bəhs etmək fikrində deyiləm. Ancaq «Dəli gülüş» və «Dəli Bəybala» adlı hekayələri var ki, bir oxucu olaraq şəxsən mən özümü o hekayələrin iç dünyasında hiss etmişəm. Elə bilmişəm bu hekayələr birbaşa mənim özümün həyat hekayələrimdir. O yerdə ki, «Dəli gülüş»ün Qəməri birdən-birə sazda ifa etdiyi «Ruhani»dən «Aran gözəlləməsi»nə keçir, bu məqamda anasıyla kiçik qızının qapı ağzında dayanıb, matı-mutu qurumuş halda ona baxdıqlarını görür, yuxudan qəfil ayılmış adam kimi diksinir və sazı çarpayının üstünə atıb dəli adamlar kimi qəhqəhə çəkib gülməyə başalyır – bax həmin məqam hər bir oxucunun həyatı boyu öz pünhan dünyasında hifz etdiyi daxili savaşı kimi gəlir gözləri önünə. Qəmərin bu dəli gülüşünü şəxsən özlərinin könüllərincə yaşaya bilmədikləri həyatın üzünə vurduqları tərs şillə kimi qəbul edir hər kəs.

            Eləcə də, hər bir oxucu həyatın gözlənilməz bir anında Dəli Bəybalanın yerində olub, səkidən götürdüyü çaylaq daşını, qəzəb tuluğu Balaxanın arvadın şeytansifət qızını lağ yerinə çevirən məhlə uşaqlarının başına çırpa. Ya elə o biçarə, havalı oğlanın əvəzindən Balaxanım arvadın gözəlçəsi Qəmzənin yanına gələn kişilərin maşınlarının təkərləri altına  nəsə bir şey qoyub partlada… Bütün halıyla hər bir oxucunun doğması, köhnə tanışı, içinin içidi Dəli Bəybala. Ona əzab verən nə varsa hər bir oxucu üçündür. Elə bil o boyda şəhər camaatının ağrısını təkcə Dəli Bəybəla yox, hər bir oxucu çəkir. Elə bil adamların hərcayiliyi təkcə Dəli Bəybalanın yox, hər bir oxucunun ürəyini partlama halına çatdırıb… Günlər ötdükcə şahidi olduğu hadisələrə tab gətirə biləmyən, bu səbəbdən az qala başına hava gələn Dəli Bəybalada hər oxucudan nəsə bir əlamət var.         Meyxoş Abdullahın əsərləri, sözə, sözün gücünə dərin etinası ilə oxucuyla obraz arasında bu vacib doğmalığı, içbirliyini yaradan azsaylı yazıçılarımızdandır. Hər bir «dəli»nin doğru xəbəri Meyxoş üçün maraqlı süjetdi. Onun obrazları həyatın paradoksal yaşamından gəlir. Sevə bildiyi üçün sevilir. Sevdirə bilməksə yazıçının başlıca uğurudur.

Müəllif: Sərvaz HÜSEYNOĞLU

SƏRVAZ HÜSEYNOĞLUNUN YAZILARI

MEYXOŞ ABDULLAHIN YAZILARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

                                                                                         

                                                                                                 

NAMƏLUM QIZ – MEYXOŞ ABDULLAH

Meyxoş ABDULLAH – yazıçı.

NAMƏLUM QIZ                     

                                                             (hekayə)

                 … Murovda yerləşən  mövqeylərimiz ətrafında güclü döyüşlər gedirdi. Düşmən, qoşunlarımız tərəfindən alınan yüksəklikləri yenidən geri qaytarmaq üçün bütün güclərini səfərbər etmişdi.  Amma onların bu cəhdləri əbəs yerə idi. Çünki  biz  o yüksəkliklərdə, artıq möhkəmlənmişdik.

        Dağın ətəyi əliçi kimi  göründüyündən, biz düşmənin bütün hərəkətlərini izləyirdik. Onlar hər dəfə  hücuma keçməyə cəhd göstərsələr də, böyük itki verərək geri çəkilirdilər.

            Üçgünlük şiddətli döyüşlərdən sonra, bu gün səhərdən tam sakitlik hökm sürürdü.  Qüvvələrinin dükəndiyini hiss edən düşmən tərəfi, bu məğlubiyyətləri ilə barışaraq oranı tərk edib getmişdilər.

             Düşmənin məkrinə inanmasaq da, kəşfiyyatın verdiyi xəbərə görə, doğurdan da, səhərə yaxın onlar mövqeylərini tərk etmişdilər.

            Bir azca rahat nəfəs almaq üçün fürsət yaranmışdı. Əsgərlərə növbə ilə istirahət etməyə izn verdim. Çox deyildik, cəmi 13 döyüşçüdən ibarət bir bölük idik. Bölüyün komandiri mən idim.

            Neçə günün  yorğunluğu öz işini görmüşdü. Yerdə qalın qar təbəqəsinin olmasına baxmayaraq, uşaqlar uzanan kimi yuxu onları apardı. Göydən  lopa-lopa qar ələnirdi. Bizdən əvvəl burada olmuş düşmən əsgərləri, məğlub olduqlarını hiss etdiklərinə görə, mövqeylərini tərk edən zaman,  bütün istehkamları dağıtmışdılar. Biz qayaların böyür-başında özümüzə sığnacaq tapmağa məcbur olmuşduq.

            Üç əsgər bizdən bir qədər aralı, ayrı-ayrı yerlərdə keşik çəkirdilər. Qalan əsgərlər isə yatmışdılar. Mənim isə gözlərimə yuxu getmirdi. Elə bil dünyanın yuxusunu almışdım. Yorğunluqdan göz qapaqlarımdan, sanki ağır bir əşyanın asıldığını hiss etsəm də, yuxum  ərşə çəkilmişdi, yata bilmirdim.

            Gecə olmasına baxmayaraq, yağan ağappaq qarın işığında  ətraf  apaydınca görünürdü.  Qar yağdıqca hava yavaş-yavaş soyuyudu. Əvvəlcə, ayaqlarımın, sonra da bədənimin üşüdüyünü hiss etdim. Çəkmələrimin içinə qarın dolduğunu bilirdim. Dabanlarımın və ayaq baş barmaqlarımın ətraflarının göynəməsindən hiss edirdim ki, ayaqlarıma doladığım dolaqlar islanmış və uzunmüddətdən bəri dəyişilmədiyindən, artıq, onlar yararsız hala düşmüşdü.             

           Sakitliyi fürsət bilib çantamı açdım və bir həftə bundan qabaq, hələ əvvəlki mövqeylərimizdə olarkən, bizə arxa cəbhədən göndərilmiş  hədiyyələrdən  mənə də pay düşən əşyalara bir də nəzər saldım.

            O paylardan biri kitab idi. Birinci Qarabağ müharibəsində  əsir düşmüş və  üç il düşmən əsirliyində olmazın işgəncələri ilə üzləşmiş  gənc bir qadının həyatından bəhs edən bir kitab.

            Kitabı yarıya qədər oxumuşdum, çox dəhşətli mənzərələrlə rastlşmışdım. Heyf ki, onu tamamlamağa düşmən hücumu imkan vermədiyi üçün, kitabı çantama qoyub saxlamışdım. Ürəyimdən keçdi ki, onsuz da yuxum gəlmir, götürüm o kitabı oxuyum. Amma göydən yağan qar, həm də gecənin qaranlıq olması  bunu mümükünsüz edirdi.

            Kitabı oxumaq fikrindən vaz keşdim. Fikirləşdim ki, sabah açılar, əgər düşmən imkan versə onu oxuyub başa çatdıraram.

            İkinci hədiyyə  isə, bir cüt toxunma yun corab idi. Üşüyən olduğum üçün, göndərilən hədiyyələr içərisində yun corabları o dəqiqə qapançalamışdım. Dağın kəlləsində soyuğun tüğyan etdiyi bir vaxtda  bu corablar mənə, elə bil, göydəndüşmə olmuşdu.

             Ayaqlarım üşüdüyünə görə corabları geyinmək  keçdi ağlımdan. Bu corabların eynisini, vaxtı ilə uşaq olanda babamın ayaqlarında görmüşdüm. Qış vaxtları babam bu corablardan geyinərdi.

            Corabları çantamdan çıxartdım. Xoş bir iy burnumu qıcıqlandırdı. Elə bil yaxınlıqda yasəmən ağacı bitmişdi. Onun çiçəklərinin ətri anidən burnuma toxunurmuş  kimi özümü hiss etdim.

             Çəkmələri ayağımdan çıxartdım. Bayaqkı xoş  iyin əksinə olaraq ayaqlarımdam elə  pis qoxu gəldi ki, az qaldı ürəyim bulansın. Bir həftəyə yaxın olardı ki, əsgər çəkmələri ayağımdan çıxmırdı. Ayaqlarıma doladığım dolaqlar, sanki çəkmələrin içində çürümüşdü.

            Yalın ayaqlarımı qarla yaxşıca ovuşdurdum ki, heç olmasa bu zəhlətökən iy bir azca çəkilib getsin. Sonra islanmış ayaqlarımı şalvarımın balaqlarına sürtüb quruladım.

        Corabın bir  tayını ayağıma geyinəndə ətim  ürpəşdi. Yun corab o qədər yumuşaq və isti idi ki, adamım ürəyi qıdıqlanırdı.

            Corabın ikinci tayını cantamdan çıxarıb geyinmək istəyəndə, bir kağız parçasının ayağıma toxunduğunu hiss etdim. Əlimi salıb o kağız parçasını çıxartdım. Kağız iki-üç yerə qatlanmışdı. Belə şeylərlə tanış idik. Adətən, hədiyyəni göndərən şəxslər məktub yazıb  onu göndərdikləri əşyaların içinə qoyurdular.

             Maraq mənə güc gəldi. Kağız parçasını açdım.  Bir neçə sətirlik söz yazılmışdı. Kağızı gözlərimin qarşısına tutsam da, orada yazılanları oxumaqda çətinlik çəkdim. Həm, gecə olduğuna görə, həm də, yağan qarın təsirindən bu mümkünsüz idi.

           Çox nigaran qaldım. Fikirləşdim ki, görəsən bu corabları göndərən kimdir və  o  burada  nə yazıbdır?  Adətən belə hədiyyələri gənc qızlar göndərdiyinə görə məktubu oxumağa marağım bir az da  artmışdı.

            Ayağımın üşüdüyünü hiss etdim. Sən demə, bayaqdan ayağımın biri qarın üstündə qaldığından, artıq, qırov bağlamışdı. Tez əlimdəki corabın o bir tayını da ayağıma keçirtdim. Sonra çəkmələrimi geyindim. Canım elə rahatlaşdı ki…

            Məktubu gödəkçəmin cibinə qoydum ki, səhər oxuyaram.

            Ayağa qalxıb keşikdə duran əsgərləri yoxladım. Onlardan biri ayaqüstəcə avtomatına söykənərək yatmışdı. Ehmalca onu oyatdım və gedib bir az istirahət etməsini tapşırdım. Özüm isə qayaların arasında var-gəl etməyə başladım.

             Səhər artıq açılmışdı. Düşmənlər toplardan  mövqeylərimizə atəş açırdılar.  Pərakəndə şəkildə atılan toplar dərələrin boşluğuna düşərək güclü əks-sədə qoparırdı. Murov kimi əhəmiyyətli bir yüksəkliyin yenidən əlimizə keçməsi düşmənin belini qırmışdı.     Quduz itlər kimi zəncirlərini gəmirirdilər. Hara gəldi toplardan atəş açır, bizə güclərini göstərməyə çalışırdılar. Günortaya yaxın top səsləri kəsildi. Yeni qüvvə gələnə kimi bizə oranı tərk etməmək əmri verilmişdi. Ona görə də, mövqeylərimizdə möhkəm dayanmışdıq.

             Yadıma corabın içindən çıxatdığım kağız düşdü. Tez əlimi cibimə salıb, kağız parçasını çıxartdım və oxumağa başladım. Orada yazılmışdı: – “Əziz döyüşçü, bu corabları sənin üçün öz əllərimlə toxumuşam. Kim olduğunu bilmirəm. Bircə, onu bilirəm ki, sən vətən oğlusan, igid döyüşçüsən. Mən səni canımdan artıq sevirəm. Məni qoru, mən sənin namusunam!.. İmza Şəfəq… 19.10.2020-ci il”

            Bu sözlər ildırım kimi beynimdə çaxaraq əks-səda doğurdu. Əllərim titrədi. Dərindən köks ötürdüm. Bu qız kim isə,  bu sözləriylə  insanın, elə bil, qeyrət damarını tutmuşdu. “Məni qoru, mən sənin namusunam…”

          Yazını bir neçə dəfə oxudum. Hər oxuyanda da, içmdə düşmənə qarşı qəzəb, nifrət hissi oyanırdı.

            Kağızın lap qırağında xırda rəqəmlərlə yazılmış bir telefon nömrəsi də vardı. “05526580…”

        Tərslikdən kağızın qırağı qarda  islandığına görə, telefon nömrəsinin axırıncı iki rəqəmi pozulmuşdu. Kağızı əlimdə nə qədər o yan-bu yana çevirsəm də, xeyiri olmadı,  rəqəmləri oxumaq qeyri-mümkün idi. – Nə pis oldu! – düşündüm. Əgər, bu iki rəqəm silinməsəydi, bəlkə də, corabları toxuyan o qızı axtarıb tapardım. Çox qəribə və gülməli idi,  həmin anda ürəyimdən keçdi ki, deyəsən, mən o qıza vurulmuşam…  Ağlımdan keçən bu səfeh  fikrə görə özümü qınadım: – Ay səfeh, hardan bilirsən ki, bu müharibədən sağ çıxacaqsan?

            Telefon nömrəsinin silinməsi məni nə qədər narahat etsə də, ayaqlarımın belə bir soyuqda isti qalması, bir o qədər məni sevindirirdi.

               Kağızı ehmalca qatlayıb boynumdan asdığım boş gilizin içinə yerləşdirdim ki, it-bata düşməsin. – Əgər bu müharibədən sağ çıxsam o qızı mütləq axtarıb tapacağam! – dedim.

            Ayaqlarım sanki  odun peçinin altına qoyulmuş kimi imistiydi.

            Səhəri gün gecə vaxtı düşmən mövqeylərimizi yenə də güclü top atəşinə tutdu. Bu dəfə əclaflar yaman bic tərpənmişdilər, uzaqvuran toplardan atırdılar. Qayalar, daşlar  top atəşindən parçalanıb  başımıza ələnirdi.

          Komandanlıq  bizə mövqeylərimizi tərk etməmək, yerimizdə möhkəm dayanmaq əmri vermişdi. Duruş gətirmək çox çətin idi. Artıq, dörd əsgərimi itirmişdim.Vəziyyət olduqca gərginləşirdi. Bizi arxayın edirdilər ki, tezliklə düşmən topları susdurulacaqdır. Amma vaxt uzandıqca, təhlükə bir az da artırdı. Elə bu vaxt yaxınlığıma düşən top mərmisi məni havaya uçurtdu… Ondan sonra nə baş verdiyini  bilmədim.

          Ayılanda özümü çarpayıda hiss etdim. Yan-yörəmdə qarışıq səslər gəlirdi. Onların nə dediklərini başa düşə bilmirdim. Hər tərəf qapqaranlıq, zülmət içərisindəydi. – Mən haradayam, görəsən?! – deyə düşünürdüm.

 Allaha yalvarırdım ki, bircə əsir düşməyim. Ölmək, əsir düşməkdən sərfəliydi mənə. Ağlım yerindəydi.  Olub- keçənləri yaxşı xatırlayırdım. Hətta, yaxınlığımıza düşən topun gurultusu da qulaqlarımdan getməmişdi. Elə bil, başımın içində  paravoz dayanmadan fit çalırdı. Sanki dünyanın səs-küyünü başımın içinə doldurmuşdular.

             Bacardıqca danışıq səslərini dinləməyə çalışırdım. Deyəsən, özümüzünkülər idi. Kimsə mənim sağ qalıb, qalmamağımla maraqlanırdı. Kişi səsiydi, yanındakına göstəriş verirdi.

           Əsir düşmədiyim üçün çox sevindim. – Bəs, onları niyə görmürəm?  Yoxsa, top mərmisi məni bütünlüklə parça-parça etmişdir? – düşündüm.    

             Əllərimi qaldırmaq istədim. Qollarım möhkəmcə çarpayıya bağlandığı üçün, bu mümkün olmadı. Amma hiss etdim ki, əllərim yerindədir. Çünki, əl barmaqlarımı asanlıqla tərpədə bilirdim. Ayaqlarımdan qorxdum. Nədənsə, ürəyimə gəldi ki, ayaqlarımdan biri kəsilibdir, bəlkə də hər ikisi. Bərk qorxdum. – Aman tanrım, mənə kömək et! – deyə pıçıldadım.

           Bir müddət ürək edib ayaqlarımı tərpədə bilmədim. Bir az keçəndən sonra özümdə cəsarət tapıb, əvvəlcə sağ ayağımı, sonra da sol ayağımı tərpətdim. Hər ikisi yerində idi, özü də sapsağlam.

            Gözlərimimi açmaq istədim. Göz qapaqlarım dartılsa da, heç bir yeri görmürdüm. Sanki hər tərəf zülmət qaranlığa bürünmüşdü. Bir neçə dəfə gözlərimi qırpdım. Gözlərim möhkəmcə ağrıyırdı. Canımı dəhşət bürüdü, olmaya gözlərim kor olmuşdur? Bərkdən qışqırdım: – Burada kim var?! – Mən haradayam?!

            Elə bu vaxt qoluma bir əl toxundu.

            – Narahat olmayın, komandir. Siz qospitaldasınız. Yaralanmısınız! – deyə bir qız dilləndi.

            – Əsgərlərim hardadır?!

            -Bilmirəm. Sizi bura tək gətiriblər.

            – Hansı qospitaldayam?!

            – Cənubdasınız!

            – Harda?!

            – Cənubda!

            Qızın ikinci dəfə məni anlatmasından başa düşdüm ki, qospitalın yeri məxvi saxlanılır.

    – Siz kimsiniz?

    – Tibb bacısıyam.

    – Bəs, həkim hardadır?

     – Elə bu dəqiqə çıxdı. Qospitala ağır yaralı gətiriblər.

      – Mənə  nə olub?!

– Hər şey qaydasındadır. Narahat olmayın, komandir.

– Mən çox narahatam. Gözlərimə nə olub?! – deyə bağırdım.

               – Qəlpə sifətinizi parçalayıb. Amma yaxşı qurtarmısınız. Siz görəcəksiniz! – deyə, qız bu sözləri deyən zaman onun səsi titrədi. Onun kövrəlməsi mənim şübhələrimi artırdı.

– Bəs, niyə ağlayırsınız?! – soruşdum.

            – Sevinirəm ki, siz salamatsınız. Bilirsiniz, gecədən bəri nə qədər əsgərlərimiz həlak olub. Hələ də gətirirlər… Lənətə gəlsin bu müharibəni!.. – deyə qız hıçqırdı.

            Ani olaraq beynimdən bir fikir keçdi, niyə görə bu qədər itkinin içində bu qız mənim sağ qalmağıma sevinir? Bir şey başa düşə bilmədim. Amma necə olsa bu xeyirxahlığın əvəzində ona nə isə təsəlliverici bir söz deməliydim, axı.

            – Darıxmayın! – dedim, – düşmənin artıq son nəfəsidir. Qələbə çox yaxındadır.

            Qız  sevincindən içini çəkərək:

           – Düzmü deyirsiniz?!

            – Əlbəttə!.. Mən komandirəm! Dediyim sözün məsuliyyətini dərk edirəm. Qələbə çox yaxındadır, inanın mənə.

            – Təki, siz deyən olsun! – deyə qız, uşaq kimi sevindi.

            – Mənim gözlərimi nə vaxt açacaqsınız? – soruşdum.

            –  Hələ tezdir, komandir! – deyə qız cavab verdi.

            – Mən döyüşə, əsgərlərimin yanına qayıtmaq istəyirəm.

            – Narahat olmayın, tezliklə sağalıb qayıdacaqsınız.

            – Mənim şəxsi əşyalarım haradadır?

            – Hamısı məndədir. Cib dəsmalınızdan tutmuş, talismanınıza qədər. Gözlərinizin sarğısını açandan sonra onların hamısını sizə təhvil verəcəyəm, narahat olmayın, – deyə qız məni arxayın etdi.

            – Talisman nədir? – soruşdum

            – Boyununuzdan asdığınız boş patron gilizini deyirəm. Axı, döyüşçülərin talismanı o boş giliz olur.

            – Yox, o talisman deyil. Sadəcə olaraq biz ora ünvanımızı və yaxınlarımızdan birinin telefon nömrəsi yazılmış kağız qoyuruq ki, həlak olanda kimliyimiz məlum olsun, – dedim. Birdən yadıma yun çorablarım düşdü.

            – Yaxşı, bəs, ayaqlarımda yun corablarım vardı. Onlar hardadır?

            Qız gülümsədi:

            – Narahat olmayın, onlar da məndədir. Çatdıracağam sizə.

            – O corablar  qəttəzə idi, elə həmin axşam geyinmişdim. – dedim

            Tibb bacısı gülərək:

            – Sağlığınıza qismət olsun, qəşəng çorablardır. Sağalarsınız yenidə o corabları geyərsiniz.

            Səhəri gün sübh tezdən məni əməliyyat edən həkim gəlmişdi. Əhvalımı soruşdu.

            – Yaxşıyam! – dedim.

               O da əlimi möhkəmcə sıxıb: – Cəsur oğlansan! – dedi.

            Qospitalda on günə yaxın idi ki, yatırdım. Gözlərim bərk ağrıyırdı, həm də möhkəmcə qaşınırdı. Tibb bacısından soruşanda, bildirdi ki, yara sağalmağa doğru gedir, ona görə belə olur.               

           O elə arxayın tərzdə deyirdi ki, gözlərimin sağalacağına qəti şübhəm qalmamışdı. Amma necə olsa, kor olmaqdan bərk qorxurdum.

            Axşamlar çox əziyyət çəkirdim. Gecələr çox uzun gəlirdi mənə. Gözlərim sarğılı olduğu üçün  heç nəyi görə bilmirdim. Hər şeyi yalnız hiss edirdim.

            Gecələr yanımda o qız, gənc tibb bacısı qalırdı. Gündüzlər isə yaşlı bir qadın.  Yaşlı qadın bütün günü ağlayırdı. Deyəsən, onun oğlu da cəbhədə idi. Mənə oğlum deyirdi. Hər gün evdə bişirdiyi yeməklərdən gətirirdi mənə. Xahiş edirdim ki, zəiyyət çəkməsin. Amma razı olmurdu. Deyirdi ki, elə bil doğma oğlumun qulluğunu tuturam, bu mənə rahatlıq gətirir, söyləyirdi.

          Gecələr isə səhərə qədər o gənc qız, tibb bcısı qalırdı yanımda. Üzünü görməmişdim, amma səsindən hiss edirdim ki, gözəl və mehriban qızdır. Stul çəkib, səhərə qədər çarpayımın yanımda otururdu. Boyun-boğazımın tərini silər, yeməyimi yedirərdi. Həm də, gözlərimin sarğısı qurumasın deyə dərmanla isladardı.

            Onun əllərinin təravətini hiss edirdim. Gözlərimin sarğısını dəyişəndə isti nəfəsi üzümə dəyirdi. Ondan xoş bir ətir iyi gəlirdi. Bu iyi nə vaxtsa bu yaxınlarda duymuşdum, elə bil. Harda, nə vaxt, xatırlaya bilmirdim. Yaralanandan sonra, elə bil, bir azca yaddaşım da korşalmışdı.

          Gecə səhərə qədər yanımda qaldığına görə çox yorgun olurdu. Bəzən özü də hiss etmədən yuxu onu aparar və başını mənim yastığıma söykəyərək yatardı. Belə vaxtlarda onun sifəti üzümə toxunardı. Elə bil yaxınlıqda yasəmən ağacı bitmişdi. Onun çiçəklərinin ətri anidən burnuma toxunurmuş  kimi özümü hiss edirdim. Qəribə idi, axı bu xoş iy mənə tanış gəlirdi.

            Elə arzulayırdım ki, gözlərimin sarğısı tez açılsın, bu qızı görə bilim. Hətta, onun necə bir qız olduğunu da təsəvvür edirdim. Ağ xaltda, orta boylu, qara saçlı, ağbənizli  bir qız kimi. Bilmirəm, niyə görə onu bu görkəmdə təsəvvür edirdim. Adam bir şeyi görməyəndə ağlına gələni təsəvvür edir, axı.

             Əllərimi çarpayıdan  açmışdılar. Sərbəst hərəkət edir, hətta, durub-otura da bilirdim. Qız mənim qolumdan tutaraq, otaq boyu gəzdirirdi. Əlimdən tutanda hiss edirdim ki, uzun əlləri var. Təsəvvür etdiyim boyu da mən deyən deyildi. Axşamlar yanımda oturanda köks ötürüb ağladığını hiss edirdim. Bir dəfə gecə vaxtı yanağıma isti bir şeyin toxunduğunu hiss edib, yuxudan ayıldım. Əlimi üzümə sürtdüm, əlimə nəm dəydi. Gözlərim bağlı olduğu üçün ətrafda heç kəsi görmürdüm. Əllərimi havada sağa, sola gəzdirdim. Birdən, əlim onun saçlarına toxundu.

            – Sənsən?! – deyə soruşdum

            – Hə, mənəm!

      Bu, bir neçə günü mənim qulluğumu tutan, əziyyətimi çəkən qızın adıyla da maraqlanmamışdım. Odur ki, soruşdum:

            – Adın nədir?

            – Şəfəq!..

            – Şəfəq?!.. Gözəl addır.

            – Gözəl gününüz olsun – dedi.

            – Şəfəq xanım, yəqin ki, mənim gözlərimin sarğısı tezliklə  açılar, elə deyilmi?!

            – Əlbəttə… Sol gözünüzün sarğısı sabah açılacaqdır, həkim belə dedi. Amma sağ gözünüzdə zədə dərindir. Hələ bir müddət gözləməli olacağıq.

            Səhəri gün sol gözümün sarğısı açılanda, ilk gördüyüm tavandakı işiq seli oldu. Parıltılı, gözqamaşdırıcı idi bu işıq seli… Sonra yanımda dayanan həkimi və tibb bacısını gördüm. Həkim orta yaşlarında kök bir kişi, qadın isə yaşlı idi.

            Həkim barmağını mənim gözlərimin önündə tutaraq:

            – Hə, igid döyüşçü, görürürkmü?! – soruşdu.

            – Hə, görürüəm!.. – deyə sevinclə dilləndim.

            – Bax, belə. Doğurdan da, cəsur oğlansan. O biri gözün də görəcək, amma bir qədər zəif. Nə etmək olar, doğrusu, ümidimiz yox idi. Çünki qəlpə çox dərindən keçmişdi. Buna da şükür, – deyə o zarafatla baş barmağıyla böyürümə toxundu.

            Bir azdan həkim getdi. Yaşlı qadın hələ də ağlayırdı. O, əllərini göyə açıb mənə və cəbhədə döyüşən oğlu üçün dua edirdi.

            Axşamüstü idi. Bərk nigaran idim. Bu dəmlərdə növbə dəyişilməli idi, o gənc qızın növbəsi başlayacaqdı. Otaqda tək idim. Yaşlı qadın otağı tərk edib getmişdi. Yatağımda uzanıb böyük həyəcan içində onu gözləyirdim. Bir azdan otağın qapısı açıldı. Əynində ağ xalat olan ucaboylu bir qız otağa daxil olaraq, mənim çarpayıma tərəf gəldi. Onun boyu çox uca idi, lap yadplanetdən gəlmişlər kimi. – Bu odurmu? – düşündüm.

            Qız mənə yaxınlaşıb, diqqətlə üzümə baxdı. Mən də tək gözümü onun iri gözlərinin içinə dikərək heyranlıqla ona baxırdım.

            O gülümsəyirdi. Mənim də dodaqlarım qaçdı. Birdən qız bərkdən qışqırdı:

            – Sən məni görürsən?!

            – Əlbəttə, görürəm!

            – Mən necəyəm?

           Bir anlıq çaşıb qaldım. Öz-özümə fikirləşdim ki, əgər ona sən gözəl qızsan desəm, yəqin ki, onu inandıra bilməyəcəyəm. Çünki adam öz xilaskarı olan bir qıza yaxşı sözdən başqa nə deyə bilərdi? Odur ki, ona ağlımdan keçəni dedim:

            – Sənin çox uca boyun var!

            Qız sevincindən özünü çarpayımın üstünə atıb, məni qucaqladı və:

            – Hə, sən görürsən… Demək, sən məni görürsən? O içini çəkərək hönkürtüylə ağlamağa başladı.

            Mən də özümü unudaraq onu bərk-bərk qucaqlamışdım.     Qız çox sevincli idi. Bir yerdə qərar tuta bilmirdi. Özüm də baş aça bilmirdim, axı o niyə bu qədər ürəkdən sevinir?

            Axşam qız mənim şəxsi əşyalarımı palataya gətirdi. Sənədlərim, paltarlarım, yun corablarım, telefonum, hətta, boynumdan asdığım talisman deyilən boş patron gilizi də onların arasında idi.

            Yun corabları götürüb baxdım, onlar idi. Amma palçığa bulaşmışdı. Üstündə bir az da qan ləkələri vardı.

            – Ayaqlarımı yaman isti saxlayırdı. Köpək  uşağı imkan vermədilər doyunca geyinəm. Elə bircə gün geyindim, – deyə qıza izahat verməyə çalışdım.

           Qız üzümə baxıb gülümsədi:

          – Eybi yoxdur, buradan çıxandan sonra, o qədər vaxtınız olacaq ki, geyinməyə, – dedi.

       Sonra patron gilizinin içini boşaltdım. Gilizin içindən “nəməlum qızın” yazdığı məktubu çıxartdım.

            – O nədir?! – deyə qız üzümə baxıb, bic-bic gülümsədi.

            – Heç, məktubdur, bu corabların içinə yazılıb qoyulmuşdu.  

            – Məktub?! Maraqlıdır, nə yazılmışdı məktubda? – deyə qız yenə də gülümsəyərək soruşdu.

            – Hə, çox maraqlı məktubdur. Oxuyummu?!

            – Oxuyun!

Mən barmaqlarımın ucuyla kağız parçasının qırışlarını açıb orada yazılanları qıza oxudum: – “Əziz döyüşçü, bu corabları sənin üçün öz əllərimlə toxumuşam. Kim olduğunu bilmirəm. Bircə, onu bilirəm ki, sən vətən oğlusan, igid döyüşçüsən. Mən səni canımdan artıq sevirəm. Məni qoru, mən sənin namusunam!.. İmza Şəfəq… 19.10.2020-ci il”

            – Şəfəq?! Bəs, bu Şəfəq özü barədə bir söz yazmayıb. Haralıdır, kimdir? – deyə qız çiyinlərini çəkərək, bərkdən güldü.

            – Yox! Bircə, telefon nömrəsin yazmışdı kağızın qırağına. Tərslikdən onun yazdığı telefonunun son iki rəqəmini də qar islatdığından oxumaq mümkün olmadı. – Bax, budur onun telefon nömrəsi, – deyə yarımçıq telefon nömrəsini qıza göstərdim.

            Qız dərindən köks ötürərək, çiyinlərini çəkdi və:

  • Görürsən? Işin tərsliyinə bir bax da… İndi onu necə tapmaq olar?
  • Nə bilm! – dedim.
  • Görüm sizə bir kömək edə bilərəmmi? – deyə qız, əlini əlimin üstünə qoyub, ehmalca sığalladı.

            Səhər bir qədər yuxudan gec oyandım. Tibb bacısı otaqda yox idi. Çarpayımın yanında səhər yeməyi qoyulmuşdu. Burada yatdığım gündən bəri brinci gün idi ki, mənə verilən yeməkləri öz gözlərimlə görürdüm.

            Yastığa dirsəklənib, çarpayımın yanına qoyulmuş yeməyə əl uzatmaq istəyəndə,  gözlərim bir kağıza sataşdı. Kağızda  “ 05526580…” telefon nömrəsinin son iki rəqəmi də qeyd olunmuşdu. Doğrusu, təəccübləndim. Bunu bura kim yazıb qoyubdur? – düşündüm.     

               Maraq məni götürdü. Axşam tibb bacısının gətirdiyi şəxsi əşyalarım arasında olan cib telefonumu yastığımın altından götürüb, o müəmmalı telefon nömrəsini yığdım. Nömrəni yığan kimi telefon çağırdı.

            Qərbə idi, çağrılan telefonun səsi otağın içindən gəlirdi? Bu kimin nömrəsidir düşündüm? Dörd gözlə ətrafıma nəzər yetirdim. Axı, bu kim ola?!

              Birdən, gözlərim, qapı ağzında dayanıb,  əlində telefon  mənə baxıb gülümsəyən, Şəfəq adlı tibb bacısına sataşdı…

            Yerimdəcə donub qalmışdım… Nə edəcəyimi bilmirdim. Doğurdanmı, bu, o məktubu yazan nəməlum qız idi?!

Müəllif: Meyxoş ABDULLAH

MEYXOŞ ABDULLAHIN YAZILARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<<WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>>

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru