2 noyabr tarixində Respublikanın Əməkdar artisti Şövqi Hüseynovun təqdimatında “Mən Feyerbaxam” monotamaşasının premyerası baş tutdu. Tamaşa bir aktyorun həyatında yaşanan çətinliklərdən bəhs edir.
Feyerbaxın səhnəyə gəlişi, “İşıqlar niyə yanmır?… Bəs tamaşaçılar hanı?… Mən heç kimi görə bilmirəm…” və sair kimi ifadələri və onların səmimi şəkildə tamaşaçıya çatdırılması artıq tamaşaçının diqqətini çəkir. Bir məşq otağında Feyerbaxın dilindən öz həyat hekayəsini eşidirik, görürük…
Feyerbax bir teatr səhnəsində rejissor asistenti ilə danışır, tez-tez ona müraciət edib rejissorun nə vaxt gələcəyini soruşur, öz səhnə fəaliyyətindən, keşməkeşli həyatından, rejissorların münasibətindən və sair bəhs edir, müxtəlif səhnə əsərlərindən monoloqlar ifa edir, bəzən söhbətdən monoloqa gözlənilməz keçidlər olur, bəzən isə hətta onun hansısa bir əsərdən monoloq dediyini ifasının sonunda öyrənirik. Qeyd etmək istəyirəm ki, bu keçidləri Şövqi müəllim çox məharətlə ifa edib. Düzü tamaşanın sonlarına doğru, xüsusən də Feyerbaxın 7 il psixi dispanserdə olduğunu öyrənəndən sonra məndə belə bir düşüncə baş qaldırdı o doğurdan da mı kiminləsə söhbət edirdi? Yoxsa bunların hamısı sadəcə onun fikrindən keçənlər idi? Bilmirəm… Ətrafdakıların laqeyidliyi onun mənəvi sarsıntısına səbəb olur. Son da Feyerbax ömrünün son pilləsi kimi baxdığı pilləyə doğru addımlayır…
Tamaşaya əvvəldən axıra kimi heç yorulmadan, diqqətlə baxdım, Feyerbaxın iztirablarını hiss etdim, acı gülüşündən təsirləndim, sonuna təəssüfləndim… Bütün bu hissləri möhtəşəm şəkildə təqdim etdiyi üçün Şövqi Hüseynova təşəkkür edirəm və bol yaradıcılıq uğurları arzulayıram!
09.08.2024-cü il tarixində “Adiloğlu” nəşriyyatının maddi dəstəyi və “Yazarlar” jurnalının təşkilatçılığı ilə “Ziyadar” yazarlar; Gülnarə İsrafil, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, yazıçı Qəndab Əliyeva, ədəbiyyatçı gənc yazar Aysu Türkel və kitabxanamıza hər zaman kitablarla dəstək olan ZAUR USTAC kitabxanamızın qonağı oldu. Maraqlı keçən görüşdə həm yazarlar, həm də ZAUR USTAC öz şeir kitablarını təqdim etdi. Eyni zamanda digər şair və yazıçıların kitabları da kitabxanamıza hədiyyə edildi. Xoş söhbətlər və kitablar üçün hər birinə ayrı – ayrılıqda təşəkkür edirik. FOTOLAR:
“P.A.N.D.A” tamaşasının premyerası… “YUĞ-a doğru addımlayanda yol boyu düşünürdüm, bu dəfə bu sehrli aləmdə nəyə şahidlik edəcəyəm, yenə hansı hadisə bizi xəyallar aləminə aparacaq?…” Artıq işıqlar sönür və tamaşa başlayır, özü də mistik abu-havada, işıqlar, musiqi, obrazların səhnəyə daxil olma tərzləri bu abu-havaya xidmət edir. Elə həmin vaxt anlayırsan ki, yenə də düşünəcəyik… Nəyi? Baş verəcək hadisələri, onun səbəblərini və nəticəni… Axı niyə düşünməliyik onsuz da izləyəcəyik və bunların hamısının şahidi olacayıq da, deyə bilərik, amma unutmayaq ki, bura sirli və sehrli aləmdir burada hadisələr bir başa göstərilmir, simvolik tərzdə ifadə edilir və səhnə əsərinə rejissor yanaşması hər zaman fərqli və bir o qədər də qeyri-adi olur… Bu dəfə də elə olmuşdu. Matey Vişnekin romantik, eyni zamanda mistik pyesi əsasında qurulmuş bu tamaşa Eros və Thanatosun sevgisi çərçivəsində baş verir. Onlar doğurdan da var, ya yoxdur, bu iki insan realda yaşayırlarmı, hadisələr real həyatdamı baş verir, yoxsa xəyali bir dünyada… Tamaşa boyu bunu müşahidə edirsən. Əgər real həyatdırsa, onlar necə və harda tanış olmuşdular, yox əgər xəyali bir dünyadırsa, telefona gələn zənglər, insanların onları axtarması necə bu qədər həqiqi görünə bilər… Deməli bu hadisələr real və mistik, xəyali dünyanın birləşməsində baş verir. Səhnə əsərinə yanaşma və tamaşanın quruluşu, aktyor oyunu, bəzən hətta rekvizitsiz etüdnü göstərilər proseslər çox peşəkarlıqla təqdim edildi. Qeyd edim ki, bu möhtəşəm tamaşanın quruluşçu rejissoru Mikayıl Mikayılovdur.
Tamaşada rolları Günəş Tegin və Oktay Mehdiyev ifa ediblər. Tamaşanın quruluşçu rəssamı Umay Həsənovadır.
Tarix səhifələrini vərəqlədikcə Azərbaycanın ağrılı-acılı, şanlı-şərəfli, sevincli-fərəhli günlərinin bir daha şahidi oluruq.
Keçən əsrin əvvəllərində – 1918-ci ildə Məhəmməd Əmin Rəsulzadə Azərbaycan Cümhuriyyətinin memarı kimi torpağa azadlıq toxumu səpdi. Varlığımızın, kimliyimizin təsdiqi olan Şərqdə ilk Demokratik Cümhuriyyətin 23 ay yaşamasına baxmayaraq, 71 ildən sonra imperiya əsarətinə son qoyaraq yenidən müstəqilliyini bərpa etdi. Yaşadığımız bu illər ərzində qırğınlara, faciələrə, soyqırımlarına da az şahidlik etmədik. Yurdsevər, vətənpərvər oğullarımız tarix boyu mənfur düşmənlərin törətdiyi qanlı qırğınların, terrorların qurbanına çevrildi. Bəzən kənd və şəhərlərimiz də oda-alova bürünərək vandalizmin, vəhşiliyin güdazına getdi. Mart soyqırımı, Ballıqaya qətliamı, Ağdaban, Başlıbel, Qaradağlı faciəsi də qanlı tariximizin səhifəsinə yazıldı. Amma bu qətliamlar arasında ən dəhşətlisi əsrimizin qan yaddaşı olan Xocalı soyqırımıdır.
Tarix boyu ermənilərin Azərbaycan torpaqlarına, o cümlədən Dağlıq Qarabağa qarşı ərazi iddiaları irəli sürməsi qanlı toqquşmalara səbəb oldu. Bu torpaqların onlara məxsus olduğunu iddia edən ermənilər “Dənizdən-dənizə Böyük Ermənistan” xülyasını həyata keçirmək üçün məkrli və işğalçı planlar qurdular.
1991-ci ildə Azərbaycan azadlığını, müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra Ermənistan məkrli və hiyləgər planlarını həyata keçirmək üçün xarici dövlətlərin yardımı ilə təcavüzkar və işğalçılıq siyasətini də genişləndirdi. Közərən münaqişə müharibə alovuna çevrildi. O zaman Azərbaycanda nə vahid komandanlıq vardı, nə də peşəkar kadr ehtiyatı. Tək-tək zabitlərin və qeyri-peşəkar vətənsevər oğulların rəhbərliyi ilə formalaşan könüllü özünümüdafiə dəstələri yaradıldı.
1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə 366-cı motoatıcı alayın köməyi ilə erməni ordusu Xocalıya daxil olaraq müasir tarixin ən dəhşətli qırğınını törətdi. Erməni silahlı qüvvələri bütün beynəlxalq hüquq normalarını pozaraq Xocalı şəhərinin üzərinə ağır texnika yeritdilər. Dinc əhaliyə misli görünməmiş qəddarlıqla divan tutuldu, şəhər vəhşicəsinə yerlə yeksan edildi.
Əslində, ermənilər Xocalıya hərbi əməliyyat keçirmək üçün hücum etməmişdilər. Onların əsas məqsədi dinc, əliyalın əhaliyə qarşı soyqırımı törətmək idi. Şəhərin az saylı müdafiəçiləri Əlif Hacıyev, Tofiq Hüseynov və digər cəngavər oğulların rəhbərliyi ilə sona qədər müqavimət göstərdilərsə də təəssüf ki, düşmənin üstün qüvvəsi və texnikası bu müqaviməti qıra bildi. Şəhərin müdafiəçilərinin demək olar ki, əksəriyyəti qəhrəmancasına şəhid oldu.
Bu, yalnız Azərbaycan xalqına qarşı deyil, bütün bəşəriyyətə qarşı yönəlmiş cinayət idi. Bəli, cinayət! Uşaq, qadın, qoca demədən əliyalın əhaliyə qəfil hücum etməyin cinayətdən başqa adı ola bilməz.
Əhalini öldürməklə yetinməyən mənfur düşmən cəsədlərə də işgəncələr vermişdi. Biz bunu Milli Qəhrəman Çingiz Mustafayevin lentə aldığı kadrlarda açıq-aşkar görə bilərik. Elə Xocalı qətliamının dünyaya tanıdılmasında Çingiz Mustafayevin lentə aldığı kadrlar, şahidlərin ifadələri və digər şəkillər düşmənin necə amansız olduğunu bir daha sübut edir.
Ermənilər bu qətliamı törətməklə Azərbaycan xalqının əzmini qıra biləcəklərini düşünürdülər. Amma xalqımıza qarşı Xocalıda törədilən böyük soyqırımı aktı xalqımızın mübarizə əzmini qıra bilmədi. Bəli, bu qırğın bizi dərindən sarsıtdı, qəlbən kədərləndirdi, lakin biz öz inamımızı itirmədik. Müqəddəs amalımızdan, tutduğumuz yoldan çəkinmədik. Xocalı faciəsinin dünya miqyasında tanıdılmasına çalışdıq. Çox əfsuslar olsun ki, köməksiz, yalnız Allaha sığınmış xalqımıza arxa duran olmadı. Daim ədalətdən danışan bir sıra Avropa ölkələri də Xocalı faciəsinə göz yumdu. Ermənilərin saxta göz yaşlarına inanıb dünyanın şahidlik etdiyi soyqırımını görməzdən gəldi. XX əsrin ən dəhşətli hadisəsi – Xocalı soyqırımı Azərbaycan tarixində qanlı iz buraxdı. Ermənilər bir gecədə elə bir cinayət törətdilər ki, xalqımız onu illər keçsə də unutmayacaq.
Xocalı soyqırımı nə qədər dəhşətli və amansız olsa da, 44 günlük savaş kimi tarixə düşən Vətən müharibəsində bu qətliamın qisasını almaq dəmir yumruqlu müzəffər ordumuza nəsib oldu.
ƏGƏR BU YURDU DARDA QOYSAQ ŞƏHİDLƏRİN HAQQI BİZƏ HARAM OLAR “Ey vətən oğlu, düşün, bil ki, sənindir bu Vətən! Sabahın, həm bu günün, həm dünənindir bu Vətən!” Nədənsə qələmi əlimə alar-almaz ünlü şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin misralarını xatırladım. Həqiqətən də Vətən bir ağacdır, kökləri isə vətənin övladları. Əgər onlar torpağa bərk-bərk bağlansalar “Vətən” adlı əzəmətli bir ağacı heç kim yıxa bilməz! Elə bu yazımda da vətən torpağına bağlı olan, onu canından artıq sevən, Qarabağın ən çətin anında onun imdadına yetişməyi özünə borc bilən vətənpərvər bir oğuldan bəhs edəcəyəm. 1992-ci il… Azərbaycan xalqı qanlı-qadalı günlərdən keçir. Ermənilər əcdadlarımızın mirası olan Qarabağda torpaq iddiası ilə çıxış edir. Az keçmir ki, iddialar mitinqlərdən, nümayişlərdən keçərək daha geniş ərazilərə sıçrayır. Qara buludlar tək Qarabağın deyil, az qala bütün məmləkətin başının üstünü alır. Mənfur düşmən Qarabağı dayanmadan ağır artilleriya atəşə tutur, müxtəlif kəndlərdə qoca, qadın, uşaq demədən hər kəsi süngüdən keçirir. Şəhər, qəsəbə və kəndlər ard-arda işğal olunur, silahsız əhali əsir götürülərək işgəncələrə məruz qalır, yaxud da öldürülür. Sovet ordusunda xidmət edən Azərbaycanın igid oğulları hadisədən xəbərdar olandan sonra vətənə dönüb könüllü dəstələrinə yazılırdılar. O oğullardan biri də 19 yaşlı Asif Məmmədov idi. Məcburi vətəndaşı olduğu imperiyanın hüdudlarında xidmət etsə də,Vətənin dar günündə onun dadına çatmağa çalışdı: “Qarabağda ermənilər tərəfindən güllələnən bir xalqın övladı necə ola bilər ki, vətənin dadına yetişməsin?! Qarabağ torpağı işğal olunduğu halda mən seyrçi qala bilmərəm. Mən də sinəmi bu vətənə sipər etməliyəm” -düşündü. Və bu düşüncələr aləmində nəyin bahasına olursa olsun vətənə dönməyi qarşısına məqsəd qoydu. Ürəyindəki vətən sevgisini yerə-göyə sığdıra bilməyən Asif xidmət etdiyi hərbi hissəni icazəsiz tərk edərək vətənə döndü. 18 may tarixində yaradılmış könüllülərdən ibarət Laçın taboruna qatıldı. Bu zaman düşmən əsirliyində olan analar, bacılar ürəyindən qara qanlar axa-axa: Əzizim kaman ağlasın, Quşlar qanad saxlasın, Ürəyinə dağ çəkilən Ana-bacılar ağlasın! – deyib haray çəkirdilər. Ağıya, həsrətə, qəm-qüssəyə bürünmüş bu sözlər vətən igidlərinin də məğrur, qorxmaz və bir o qədər də kövrək qəlblərinin titrək simlərinə toxunurdu. Onlar Azərbaycan torpaqlarının işğalına və övladlarının düşmən əsirliyində qalmalarına dözə bilmirdilər. Elə buna görə də silaha sarılıb vətənin müdafiəsinə qalxdılar. Asifin olduğu dəstə Murovdağı keçərək cəbhə bölgəsinə daxil oldu. Bütün sədləri aşaraq Laçının ən strateji nöqtəsi olan Hoçaz qayasına qədər irəlilədilər. Bu istiqamətdə şiddətli döyüşlər gün-gündən şiddətlənməkdə idi. Hoçaz qayasına, Hoçaz kəndinə və digər ətraf yaşayış məntəqələrinə nəzarəti ələ almağı bacarsalar da Laçın şəhərini azad etəməyə icazə verilmədi. Hansı ki, şəhərin iki kilometrliyinə qədər irəliləmişdilər. Buna görə də döyüşçülər arasında ruh düşkünlüyü yaranır. Bura qədər irəliləyib Laçın şəhərini azad etməməkdə düşmən barmağı olduğunu zənn edirlər. Elə bu an qəlbi vətən eşqi ilə döyünən Asif coşqulu bir səslə dilə gəldi: -Laçını azad etmək üçün bütün imkanlarımız var. Onsuz da Hoçaz qayasına qədər hər yeri təmizləmişik. Bu dəqiqə əlimizdə olan bu texnika ilə Laçını da tam azad edə bilərik! -Laçına girməyə icazə vermirlər, kimsə dilləndi. -Necə yəni icazə vermirlər?! Laçının taleyi bizim əlimizdə olduğu halda geri çəkiləcəyik?! Mən ölsəm də, qalsam da bu torpaqlardan geriyə bir addım da atmayacağam. Bu vətən bizimdir, onu qorumaq da bizim əsas borcumuzdur! Bu qədər şəhid vermişik, igid qardaşlarımız cavan canını bu torpaq uğrunda fəda edib. Biz əgər bu yurdu darda qoysaq, şəhidlərin haqqı bizə haram olar! -Asif haqlıdır, biz əgər bu yola çıxmışıqsa, sonuna qədər getməliyik! – əsgərlərdən biri dilləndi. Beləcə, hər kəs bir-birinə arxa-dayaq olsa da, şəhərin azad edilməsinə icazə verilmir. Döyüşçülər düşmənin müxtəlif mövqelərdən etdikləri hücumların qarşısını cəsarətlə almağa çalışırlar. Bir gün kəşfiyyat məlumatına görə düşmənin Ağdərə istiqamətində hücum təşkil etdiyi xəbəri verilir. Könüllü dəstələr dərhal düşmənin hücumunu dəf etmək üçün Ağdərəyə yollanır. Lakin onlar düşmənin hiyləsindən xəbərsiz idilər. Onlar deyilən yerə çatanda düşmən pusqusuna düşürlər. Bu zaman: -Deyəsən kəşfiyyat səhv məlumat verib. Ermənilər bizi hər tərəfdən əhatəyə alıblar. Amma biz düşmən hiyləsinin qurbanı ola bilmərik, – Asif dillənir. Düşmənin qurduğu pusqudan dərhal çıxmaq lazımdır. Vətənin mərd oğulları cəsarətli manevr edərək mühasirədən çıxmağa çalışarkən namərd düşmənin gülləsi Asifi yaxalayır. Düşmən gülləsi Asifi yaralasa da onu döyüşdən döndərə bilmir. Düşmənə olan nifrəti, qəlbində kök salan vətən eşqinin kəskinliyi yaranın ağrı-acısını unutdurur. Asif bir an olsun belə silahı əlindən yerə qoymur. Nəhayət, şiddətli döyüşdən sonra mühasirədən çıxmağa nail olurlar. Laçına qayıdanda döyüş yoldaşları: -Asif, gəl səni göndərək hospitala, yaran sağalandan sonra yenə qayıdarsan, – deyir. Asif cavabında: -İgidin yarasını torpaq sağaldar, – deyib hospitala getməkdən imtina edir. Asifin necə inadcıl olduğunu bildikləri üçün daha heç kəs təkid etmir. Günlər ötdükcə ağır döyüşlər bir-birini əvəz edir. Erməni silahlı qüvvələri yenidən səfərbər olub Hoçaz yüksəkliyinə hücuma keçir. Bu döyüşdə Asif ikinci dəfə düşmən gülləsinə tuş gələrək ağır yaralanır. Güllə sol gözünü, alnının sümüyünü və beyninin bir hissəsini dağıdır. Silahdaşları onu təcili hospitala çatdırır. Həkimlər vəziyyətin ağır olduğunu görüb əməliyyat otağına aparırlar. Bu güllə onun həyatının sonu da ola bilərdi. Amma həkimlərin səyi nəticəsində Asif həyata dönə bilir, lakin başındakı gülləni çıxarmaq mümkün olmur. İllər keçir, qazi Asif Məmmədov məktəbdə coğrafiya müəllimi kimi fəaliyyət göstərir. Daim şagirdlərinə vətən sevgisini, vətənin bütövlüyü uğrunda candan keçməyi, şəhid adını uca tutmağı, daim onlara hörmət etməyi və bir vətəndaş kimi onlara layiq olmağı aşılayır. Uğurlar olsun, dəyərli müəllim! Siz tək bizim yox, xalqımızın qürur mənbəyisiniz, həm bir müəllim kimi, həm də bir qazi kimi…
AZADLIQ AŞİQİ Azadlıq eşqiylə alışıb yanan, Bir şamı heç kimsə söndürə bilməz. İstiqlal aşiqi olan bir kəsi, Heç kimsə yolundan döndərə bilməz. * * * Çox ağır bəlalar çəksə də başı, Tarixi yaşadır möhkəm yaddaşı, İstiqlal, hürriyyət, budur sirr daşı, Sirri heç bir ovsun dindirə bilməz. * * * On yeddi yaşında təşkilatlanan, Otuz dörd yaşında bir dövlət quran, Heç bir kimsə “bütövləşən, tam olan – Sarsılmaz o ruhu öldürə bilməz”. * * * Bir kəlmə var ucalıqdan kam alan, Uğrunda can verdik, yenə dedik can, Bir kəlmə var yaddaşlarda kök salan, Yaşa, yaşa, çox yaşa, ey şanlı Azərbaycan!
27 sentyabr… Ardı-arası kəsilməyən güllələrin səsi ilə açıldı səhər. Cəbhəyanı bölgələrdə yaşayan kənd sakinləri yenə də atəşkəsin pozulduğunu zənn etdilər.
Nəriman baba pəncərədən boylandı: – Yenə bu vicdansızlar, bu üzdəniraq kafirlər hücum etmək istəyirlər deyəsən. Kaş ki, Ali Baş Komandan əmr verərdi, şanlı ordumuz bu erməni dığalarını torpaqlarımızdan birdəfəlik süpürüb atardı, – deyə düşündü. Sonra üzünü nəvəsinə tutaraq: – Ay bala, ay bala, o televizoru aç görək. Bəlkə nəsə xoş bir xəbər eşitdik, dedi.
-Yaxşı baba, bu dəqiqə açıram, Nurlan cəld yerindən sıçradı. Nəriman baba zənnində yanılmamışdı, elə “Xəbərlər”in efir vaxtı idi. Atəşkəsin pozulduğu haqqında məlumat verilirdi. Xəbərlərin bitməsinə az qalmış aprıcı yeni məlumatların əldə edilməsini bildirdi və sevinc göz yaşları içində hıçqıra-hıçqıra: “Füzulinin dörd, Cəbrayılın isə iki kəndi işğaldan azad edilib” xəbərini çatdırdı. Xeyli vaxt idi ki, qulaqlar qələbə xəbərinə öyrəşməmişdi. Ona görə də hər kəs heyrət və tərəddüd içində idi. Doğrudurmu? – deyə inam və inamsızlıq içində bir-birini təbrik edir, sevincdən atılıb-düşürdülər. Amma bu bir həqiqət idi. Ordumuz sürətlə irəliləyir, illərdən bəri işğal altında inləyən kənd və qəsəbələrimiz düşmən caynağından qurtulurdu.
-Şükürlər olsun, şükürlər olsun ki, artıq igid əsgərlərimiz irəliləyib, işğal altında olan torpaqlarımızı azad etməyə başlayıblar, – Nəriman babanın gözlərindən od parladı. Elə bil yanağında bərq vuran sevinc yaşları yerə düşüb yox olmaqdan ehtiyatlanırdı.
Görəsən Şükür hansı bölgədə, hansı səngərdədir, neçə vaxtdır bir xəbər də eləmir, – Nəriman baba düşündü. Ciyərparası Əzizəyə, Nurlana, ömür-gün yoldaşı Könülə bir zəng də vurmur. Bəlkə də haqlıdır, axı Vətən, torpaq məhfumu hər şeydən üstündür?!
Cəbhə bölgəsini, səngəri öz evi sanan Şükür Həmidov döyüşlərin ən fəal iştirakçısı idi. Ömrünü hərb sənətinə həsr etmiş bu cəngavər vətənin dar günündə onun imdadına çatmaqdan qürur duyurdu. O, hələ 4 il öncə Qarabağa gedən yolda atılan ilk addım olan Aprel döyüşlərində iştirak etmiş və misilsiz qəhrəmanlıq nümayiş etdirmişdir. O zaman Şükür Həmidov Horadiz şəhərində “N” saylı hərbi hissənin komandiri idi. O, üzərinə düşən vəzifənin öhdəsindən məharətlə gəlmiş, gecə döyüşləri zamanı Cəbrayıl rayonunun Lələtəpə istiqamətində olan əlverişli mövqelərini, strateji nöqtələri, o cümlədən Lələtəpə zirvəsinin işğaldan azad edilməsində böyük rol oynamışdı. Elə bu səbəbdən də son 17 ildə sağlığında ilk Milli Qəhrəman adını alan şəxs kimi tarixə düşmüşdü. Amma hazırda Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə daha böyük qəhrəmanlıq göstərməli idi. Çünki bu, Qarabağın azadlığı uğrunda atılan ən böyük addım olacaqdı. Vətən onu imdada səsləyirdi.
Şükür Vətəni qanı, canı bahasına olsa belə qorumağı, “Vətən!” deyə hayqıran əsgərləri ilə birgə Qarabağı işğaldan azad etməyi qarşısına məqsəd qoymuşdu. Onun ən böyük amalı da elə bu idi. Döyüşə yollanmazdan əvvəl onlara tövsiyyələr verir, nəyin bahasına olursa-olsun döyüşdə bir addım da geriyə çəkilməyəcəklərini, illərlə ürəklərdə yığılıb qalan yurd həsrətinin bitməsi üçün qisas məqamının yetişdiyini bildirirdi:
-Şanlı Azərbaycan ordusunun yenilməz əsgərləri, 30 ildir biz itirdiyimiz yurd həsrəti ilə yaşayırıq! Artıq vətənə olan borcumuzu yerinə yetirmək zamanıdır! Sizə hücum tapşırığı gələndə qartal kimi şığıyıb düşmənləri məhv edib, o müqəddəs torpaqlarımızda Azərbaycan bayrağını dalğalandırmalısınız! Bu müqəddəs yolda şəhid də ola bilərsiniz! Hər bir igid getdiyi haqq yolunda şəhadətə hazır olmalıdır! Amma öncə ölmək yox, öldürməyi düşünməliyik.
Coşqun çay kimi kükrəyən kəlmələr əsgərləri nə qədər ruhlandırırdısa, bir o qədər də onların məsuliyyətini artırırdı. Döyüşə yollanan əsgərlər irəli atılanda komandirin söylədiyi kimi düşməni öldürmək üçün sanki yarışa çıxırdılar. Bu mübarizədən qalib çıxmaq üçün alternativ tədbirlərdən istifadə edir, düşməni aldadıcı zərbələrlə mühasirəyə salmağa çalışırdılar. Odur ki, cəsarəti, təpəri, əzmi ilə düşməni əzib keçməyi bacarırdı Azərbaycan əsgəri. Qisas hissi ilə alovlanan qəlbin qığılcımı idi igidlərə döyüşmək üçün güc verən. Şükür Həmidov da bu döyüşlərdə əsgərləri ilə çiyin-çiyinə idi.
Füzuli istiqamətində vəziyyət xeyli gərginləşmişdi. Ən ağır döyüşlərdən biri olacağını Şükür əvvəlcədən təxmin edirdi. Elə bu səbəbdən də o, əsgərlərinə ehtiyatlı olmağı və çevik tərpənməyi tapşırmışdı. Zaman keçdikcə döyüşlər daha da qızışırdı. Xeyli şəhid və yaralıların olduğunu nəzərə alan Şükür əmr etdi ki, cəsədləri də, yaralıları da təhlükəsiz yerə çəksinlər. Özü isə digər silahdaşları ilə birlikdə düşmənə tərəf irəliləməyə çalışdı. Düşmənin Füzuli istiqamətində ən güclü müdafiə olunan mövqelərini darmadağın edərək, Füzulinin bütün ərazisini işğalçılardan tamamilə təmizlədilər.
İgid əsgərlərim Füzulini işğaldan azad etməyi bacardıq! Gözümüz aydın! Biz bunu şəhidlərimizin, yaralılarımızın qanı bahasına qazandıq! Amma bu qələbəmiz bizi nə qədər sevindirirsə, bir o qədər də ruhlandırmalıdır. Çünki hələ irəlidə neçə-neçə azad olunası torpaqlarımız, neçə bayraq taxacağımız zirvələr var! Haydı, igidlər, irəli! – polkovnik Şükür Həmidov sözünü tamamlayıb cəng meydanına yenidən atıldı.
Günlər bir-birini əvəz edir və hər gün igidlərin yeni zəfər müjdələrini eşidirdik. Oktyabrın 20-si Şükür Qubadlı rayonu ərazisində döyüşlərə qatıldı. O bu istiqamətdə də məğrurluğu ilə əsgərlərinə örnək oldu. Həftələrlə uzanan döyüşlərin yorğunluğu Şükürü daha məğrur və yenilməz edirdi. Ac-susuz günlərin, yuxusuz gecələrin uzunluğuna baxmayaraq Şükür əzmlə, mətanətlə döyüşür, yorulmaq bilmirdi. Çünki başladığı işi sona çatdırmamışdı. Yorğunluq hissi də onun bu əzəmətli duruşu qarşısında aciz idi.
Qubadlı istiqamətində gedən döyüşlərdə 1 gün ərzində 12 yaşayış məntəqəsi işğaldan azad edildi. Şəhərin bir addımlığında yerləşən Mahmudlu kəndi uğrunda şiddətli döyüşlər səngimək bilmirdi. Təəssüf ki, bu döyüş Şükürün son döyüşü oldu. Yəqin ki, Şükürə elə burada şəhidlik şərbətin içmək nəsib imiş. Beləcə, o da Xarı bülbül ətrafında birləşən şəhidlər cərgəsinə düşdü. Ölümüylə, ölümsüzlüyə qovuşdu!
Nəriman baba bir qüllab vurub siqareti külqabında söndürdü. Bayaqdan bəri masa üstdə buxarlanan çay isə soyuyub buza dönmüşdü. Könül xanım canından artıq sevdiyi ömür-gün yoldaşına demək istədiklərini torpağa gömmüşdü o gün. Amma hər kəsin bir təsəllisi vardı. Şükür ən ali məqama – Tanrı dərgahına ucalmışdı. Və o, ölümü ilə hərb tariximizin şanlı səhifəsinə qəhrəmanlıq dastanını yazmışdı.
Televizor hələ də açıq idi, deyəsən “Xəbərlər” proqramı davam edirdi. Cəbhədən xoş xəbərlər gəlməkdə idi.
