Çıxdığı yol yormuşdu onu. Onsuz da, bu həyat yolları öz enişi və yoxuşu ilə Arazı dərindən yaralamışdı. Bu yol yorğunluğu onun yanında nə idi ki? İllərlə bir yastığa baş qoyduğu ömür-gün yoldaşı iki uşağını da götürüb düz məhkəməyə üz tutmuş, bununla da yolları ayırmışdı. Evində son dörd il idi ki, tək yaşayırdı. Çox mübarizə aparırdı bu yolların birləşməyi üçün. Təkcə uşaqlarına görə deyil, onun sakit təbiətinin sanki yalnız o qadının çılğın xarakteri ilə bütövləşdiyini düşündüyü üçün mübarizə aparırdı. Amma heç bir nəticə alınmırdı. Araz çox sakit, qapalı insan idi. Hisslərini üzə vurmazdı. Onun təbiəti belə idi. Həyata olduğu kimi yanaşardı. Bir qadın səliqəsi var idi Arazda. Evinin də, özünün də təmizliyinə qarşı çox diqqətcil idi.
İşdən yorğun çıxıb dayanacağa qədər getdiyi yol tozlu idi. Amma yenə də çox ehtiyatla addımlayırdı ki, şalvarı bu toz-torpaqdan çirklənməsin. Elə ehtiyatla addımlar attıqca düşünürdü: “Bəlkə də taleyin hökmü belədir. Tale ilə mübarizə aparmaqdansa, bəlkə dayanmaq, hər şeyi öz axarına buraxıb nəticəni izləmək lazımdır?.. Mən taleyimdə olan problemlərlə əlbəyaxa döyüşə çıxıram elə bil. O da mənə qarşı müqavimət göstərir. Dayanmalıyam. Vəssalam. Barışmalıyam taleyimlə. Bəlkə uşaqlar bir az böyüyə, analarını yola gətirə. Bilmirəm”. O, ilk dəfə idi ki, belə qərara gəlirdi. Yolda iri bir pişiyin göyərçini tutduğunun və onu parçalamaq üçün çabaladığının şahidi olan Araz cəld tərpənib göyərçini xilas etmək üçün bacardığı hər şeyə əl atdı. Əvvəlcə pişiyə – “pişt, pişt” , – deyə qışqırdı. Ardınca qovmağa başladı. Pişiyin ovunu buraxmaq istəmədiyini görüb sonunda yol kənarında üst-üstə yığılmış taxtalardan birinə əl atdı. Yalnız bundan sonra pişik ovunu ağzından buraxıb qaçdı. Heyvanları çox sevən Araz əyilib tərpənməyən göyərçinə baxdı. Gördü ki, göyərçin sağ-salamatdır. Çox sevindi. Ehtiyatla onu götürüb yoluna davam etdi. Yorğunluq bir tərəfdən, göyərçinə görə keçirdiyi narahatlıq da bir tərəfdən onu əldən salmışdı. Evə çatıb göyərçini bir qutuya yerləşdirməzdən əvvəl quşun hər tərəfinə diqqətlə baxdı ki, birdən quş yaralanmış olar. Ürəyi quş ürəyi kimi titrəyirdi Arazın. Göyərçinin heç bir yerində qan izi görmədi. Amma bir narahatlıq vardı; göyərçin qanadını qaldıra bilmirdi. “Yaxşı qulluq etsəm, qanadlanar”, – düşündü. O, göyərçinin qabağına bir az çörək qırıntısı tökdü. Banka qapağının içini su ilə doldurub qoydu göyərçinin dimdiyinin altına. Göyərçin başını əyib sudan dimdiyinə aldı, sonra başını göyə qaldırdı. Arazın ürəyinə rahatlıq gəldi. Göyərçinə sığal çəkdi. Əlinin altında quşun titrədiyini hiss etdi. Qutunu evin içində saxlamaq qərarına gəldi. Evinin kiçik həyəti də vardı. Amma həyətdə saxlamağa ürək eləmədi. Sonra əynini dəyişib özünə şam süfrəsi hazırladı. O nə qədər yorğun olmağından asılı olmayaraq, süfrənin hazırlanmasına da, qidalanmasına da xüsusi diqqət yetirərdi. Bu ona anasından keçmişdi. Yeməyini yedi, süfrəni yığdı. Saata baxdı; 10-a yaxınlaşırdı. Evdən çıxdı. Yaşadığı küçənin başında ərzaq mağazası vardı. Mağazadan bir az buğda aldı. Cəld özünü evə salıb buğdadan kiçik bir qaba töküb göyərçinin qabağına qoydu. Göyərçin buğdanı dimdiklədikcə Araz özünü xoşbəxt hiss etməyə başladı. Gecə yuxuya gedənə qədər diqqəti göyərçinin üzərində oldu. Səhər yuxudan oyanar-oyanmaz yenə göyərçinə diqqət yetirdi. Sığalladı, suyunu təzələdi. Əlinə götürüb həyətə çıxardı ki, təmiz hava alsın. Yerə qoydu. Göyərçin tərpənirdi. Qanadını qaldırmağa cəhd də etdi, amma alınmadı. Araz göyərçinə təkan vermək üçün qanadını əli ilə qaldırdı, yenə də heç bir nəticə olmadı. On dəqiqəyə yaxın həyətdə saxladıqdan sonra evə gətirib yenidən qutuya yerləşdirdi. Yenə sığalladı, hələ arada gözəl sözlərlə əzizlədi də. Səhər çayını içib işə yollandı. Bu gün həftənin şənbə günü olduğundan iş saatı günün yarısına qədər idi. Günorta işdən çıxıb həvəslə evinə yollandı. Evə daxil olan kimi ayaqqabısını çıxarıb göyərçinin qutusuna doğru yönəldi. Onunla söhbət etməyə başladı. Halını soruşdu. Əzizlədi, suyunu dəyişdi və dedi:
-Səni qanadlandıracam. Uçacaqsan. Bərabər mübarizə aparaq. Qanadlanıb digər göyərçinlərə qoşulacaqsan. Sən də digər göyərçinlər kimi xoşbəxt olacaqsan. Mən xoşbəxt olmadım, sənin xoşbəxtliyin üçün isə mübarizə aparacağam.
Nahar üçün süfrə hazırladı. Yeməyini yedi. Süfrəni yığışdırdı. Yenidən göyərçinə baxmağa başladı. Əlinə götürdü, sığalladı, kiçik həyətinə çıxardı və yerə qoydu. Göyərçin, sanki ona minnətdarlıq hissi ilə başını qaldırıb ani baxdı. Göyərçinlərin baş hərəkəti çox sürətli olur. Sonra yenə ətrafa boylanmağa başladı. Araz özünə kiçik həmdəm tapmışdı elə bil:
-Mən də qanadlana bilmirəm. Qanadımı qırıb həyat. Mənim səndən nə fərqim var? Məni həyat incidib, səni isə pişik. Mənim bəxtimin qanadı qırılıb, sənin də cisminin. Mən də uça bilmirəm. Özüm üçün mübarizə aparmağı dayandırmışam. Taleyin hökmünə buraxmışam. Amma sənin üçün mübarizəyə davam…- deyib gözlərini göyərçinə dikərək sükuta daldı. Uşaqlarının həyətdə oynadığını xəyalına gətirdi. “Kaş burda olub göyərçini görəydilər. Necə sevinərdilər”,- deyərək köks ötürdü. Ailəsi ilə birlikdə keçirdiyi xoş günləri xatırladı. Araz sanki yuxuda idi. Xəyallar onu uzaqlara, lap uzaqlara aparmışdı. Birdən göyərçinin tükürpədici səsinə ayıldı. Göyərçin qonşu məhlədən gələn qara pişiyin ağzında idi. Pişik göyərçini ağzında aparırdı. Araz cəld yerindən qaldı, pişik götürüldü. Elə sürətlə götürüldü ki, qaçıb məhlənin başındakı yarımçıq tikilinin bayır tərəfindəki əl boyda oyuğa girdi. Araz da qaçıb tikiliyə çatdı. Göyərçini o oyuqdan çıxarmaq üçün yollar düşünərkən bir neçə saniyə içində oyuqda əks-səda verən tükürpədici səs kəsildi.
SƏN BU XALQIN DAYAĞI (Ulu Öndər Heydər Əliyevə) Sən bu xalqın dayağı, Sən tarix yazan insan. Qəmi taleyimizdən Əbədi pozan insan. * * * Millətə hami oldun, Qorudun dilimizi. Adımızı dünyaya Tanıtdı sənin izin. * * * Sahib çıxdın bu elin Aliminə, elminə. Cavid ruhu sevindi Cavid məqbərəsinə. * * * Duymusan hər şairin Şeirinin qüdrətini. Göstərmisən Müşfiqin, Sabirin hikmətini. * * * Sən bu xalqa qaytardın Türkçülüyün ruhunu, Qüdrətini, əzmini, Azadlıq – göz nurunu. * * * Cənnət oldu bu vətən, Çiçək açdı hər qaya. Şahinin ucalığı Dərd yaşatdı qarğaya. * * * Bayrağımız göründü Bayraqlar sırasında. Sözün dağı da yardı Liderlər masasında. * * * Üç tərəfdə quzğunlar Yandı alovumuzdan. Kimsə ötə bilmədi Yel olub yanımızdan. * * * Biz özgüvən qazandıq, Sənsə Ata adını. Kama çatdırdın xalqın Eşqini, muradını. * * * Dərin siyasətinlə Məhv oldu yad tapdağı. Sənin əsərin oldu Azərbaycan torpağı.
Səma cisimlərinə həsr olunmuş şeirlər 2003-cü ildə baş vermiş tutulma zamanı bu şeiri yazmışdım. Günəş tutulması onda cəmi 4 dəqiqə ərzində baş vermişdi və tam tutulma olmuşdu. Bundan (2003 ) 7 il əvvəl (1996) olan tutulma bir də 50 il sonra baş verəcəyi proqnozu verilmişdi. Hamısını şeirdə qeyd edilmişdir.
ƏBƏDİ SEVGİ Bu gün iki sevgili Uzun həsrətdən sonra Sevinclə görüşdülər. Bu gün iki sevənlər – Ayla Günəş qovuşdu, Sevən qəlblər alışdı. Cənnət oldu onlara fəza- əngin sonsuzluq. Bir çox sevən ürəklər gizlin görüşür ikən, Onlar aşkar görüşdü. Çox qısa görüş idi.
Zaman sevən qəlbləri yeddi il bir-birinə möhtac qoyurkən niyə Onlara görüş verdi ancaq dörd dəqiqəliyə?.. Həyat necə amansız, Zaman necə zamandır?..
İnsanlar böyük eşqə Təlatümlə baxırkən Buna bir ad verdilər- “Gün tutulur”,- dedilər. Ay Günəşi tutmadı, Bu gün Ay da yatmadı, Bu gün Gün də batmadı, Bu gün onlar görüşdü. Dörd dəqiqə vaxt keçdi. Bu nə qısa görüşdü?
Hələ bu yetməz ikən Tam əlli il ayrılıq verdilər sevənlərə.
Budur əbədi sevgi- Ay həsrətdə qalsa da Özgəsini sevməyir. Günəş tel sığalını Özgəsinə verməyir. 2003.
AY Yenə görünürsən, axşam düşübdür, İşığı uzaqdan sevgilin verir. Toxunmur, toxunmur, toxunmur sənə, Uzaqdan, uzaqdan, uzaqdan sevir.
BATAN GÜNƏŞİN O al şəfəqləri süzülüb gedir, Dünyadan ürəyi üzülüb gedir. Arzusu qəlbində büzülüb gedir batan Günəşin.
Göylərdən qaranlıq qoxusu gəlir, Ürəyə ayrılıq qorxusu gəlir. Gündüzdən yorulub, yuxusu gəlir batan Günəşin.
İndi kölgə vermir yalqız duran ev, Qaranlığa doğru o kölgələnir. Yığışıb getdikcə qəlbi kövrəlir batan Günəşin.
Son dəfə şəfəqlər suda bərq vurur, Dalğalar içində itib qərq olur. Yeni səhər üçün indi yox olur Şeiri, şərqisi batan Günəşin. 13.03.2023.
NOVRUZ BAYATILARI Əzizim od isidə, Ocağı od isidə. Körpə diləklərini Dualı od isidə. * * * Əzizim, ocaq çatan, Köz tutub ocaq çatan. Dünyanın ürəyində İgidlər ocaq çata. * * * Əzizim bayram olsun, Ocaqlar yan-yan olsun. Atlan, qoy, ağırlığın Ocaqda yanan olsun. * * * Əzizim xonça gəlsin, Çiçəklər qonça gəlsin. Bu Novruz bayramında Toy olsun, xonça gəlsin. * * * Əzizim vaxtı gülsün, Keçəlin bəxti gülsün. Kədərin odda yansın, Xoş vaxtın baxtı gülsün. 2 mart, 2021.
Müasir rus ədəbiyyatının gənc şairələrindən (ixtisasca jurnalist) olan Vera Polozkovanın uşaqlar üçün yazmış olduğu iki şeir Cəvahir Tanrıverdinin tərcüməsində (Вера Полозкова. Стихи.):
MƏNİM ƏZİZ ANAM
Gəlib məqalə yazmağa Budur mənim əziz anam. İş başlayıb, mən qoynunda Bükülmüşəm, yurd salmışam.
Öhdəsindən gəlsin gərək Yüz iş, beş yüz bir sualın. Mən özümlə götürmüşəm Sarı topu, al qatarı.
O, əlbəttə, deyəcəkdir: “Sürüş, düş, öz otağın var.” Aydındır, burda lazımam, Hər ailədə bir birlik var.
Lap yatmaq vaxtı gəlsə də, Axşam düşsə də, getmirəm. Bilirəm, çətindir ona, Mən ki kömək etməliyəm.
Uğursuzluqdan, pislikdən Qaçıb sevgiylə durmuşuq. Qorxma, ana, səninləyik Mən, qatarım, bir də topum.
