YAZ GƏLDİ, YAZIN GƏLMƏDİ… (Yataqxana binasından boylanan köçkün anaya) Nə həsrətdi gözlərində Baharın bu gülən çağı? Yoxsa yadına salmısan Yurdunda qərib ocağı? * * * Mənə də söylə dərdini, Qurban olum, gəl yaxına. Ana, elə qəmli baxıb Ürəyimə dərd toxuma… * * * Yol-izini göy ot alıb Bura üstü buz küçədi. Mən belə dərd çəkən yerdə Gör sənin dərdin necədi? * * * Ahın dağlara, daşlara Yenə nə yaman dolmusan… Yaz gəldi, yazın gəlmədi Göydən asılı qalmısan…
SALAM, QIRMIZI LALƏLƏR! Dünya möminin zindanı – Bir gün gülər, beş gün ağlar. Salam, nəhrlər, dənizlər, Salam, çöllər, salam, dağlar! * * * Dünya, sənə salam olsun! Salam, yolda qara daşlar… Salam, qara qarışqalar, Salam, göyü qucan quşlar! * * * Salam, şəhid məzarları, Güllü cənnətmi oralar? Salam, qırmızı lalələr, Salam, qırmızı yaralar… * * * Salam, köhnə-təzə dərdim, Salam, dərdi soranlarım. Salam, uçulan təndirim, Salam, Ordu quranlarım! * * * Sən, ey Tanrım, bizə yar ol! Bu didərgin duasıdır… Peyğəmbər savaşı kimi Haqqımızın savaşıdır.
Bu gün gözəl insan, əsl ziyalı, uşaqların və böyüklərin sevimlisi, çox dəyərli qələm adamı Mina Rəşid Şıxovanın doğum günüdür! Mina xanım, bu gözəl gündə ən xoş arzularımız Sizə ünvanlanıb. Doğum gününüz mübarək olsun. Uğurlarınız bol olsun inşəAllah!
MƏNİM ADIM İPƏKDİ Mənim adım İpəkdi, Dörd yaşım var, bilirəm. Babamla parka gedib Quşları yemləyirəm. * * * Mən şəkil də çəkirəm, Şahmat da oynayıram. Babam Rəşad Məcidi Mən şahmatda uduram. * * * Həkim olacağam mən Sağlam olsun uşaqlar. Müharibə olmasın Ağlamasın uşaqlar!
AĞAM!.. ADAM!.. AĞDAM!.. “Sən öl”ü, “sağ ol”u bəlli, yaranandan üzü bəri yasında Yasin oxunan, toyunda tüfəng atılan – şəhərim! Dünyanı bazara çıxaran, dünya bazarında satılan – şəhərim! Yuxarı başına keçən kafirə yuxarıdan aşağı baxan, Allahdan da çəkinməyən, bircə əsarətdən qorxan! Ağ alınlı qızılı atların vətəni, seyid cəddinə içilən andların vətəni! Sən dar gündə Şuşaya arxa, Xocalıya ümid oldun. Son nəfəsəcən döyüşdün, son nəfərəcən şəhid oldun… Ağam şəhərim! Adam şəhərim! Ağdam şəhərim! Şükür külünə, şükür qayıdış gününə! Sevincdən ağlımız çaşıb, yüz min dəliynən gəlirik. Bir “Uzundərə” havası çal, çıx Bərdə yoluna – Uzundərəynən gəlirik!.. 15.11.2020. Müəllif: Qulu AĞSƏS
AĞDAM Ağdam – sehirli bir səs, Ağdam – muğam məktəbi. Burda doğulanların Başqa cür olur təbi. * * * Qədirin, Səxavətin, O Arifin səsidir. Ağdam Şahmarın sözü, Familin nəfəsidir. * * * Xudu Məmmədov ondan Aldı könül odunu. Elmi, ədəbi ilə Hey ucaltdı adını. * * * Şahmalının şux səsi Yenə Ağdamı öyür. O şəhid xanəndənin Səsi də “Vətən” – deyir! * * * Səs qalası qalmadı Əlində yağıların. Var olsun Allahverdi, Şirintək oğulların! Müəllif: Mina RƏŞİD
Qələbə günlərində Ağdamlı dostum Afəridə xanımın arzusu ilə yazdığım şeiri diqqətinizə çatdırıram.
MƏNİM DOĞMA, GÖZƏL YURDUM, AĞDAMIM! Qaçqın düşdqük, əzab çəkdik aramsız, Nə zalımmış bu erməni, bu qansız! Düz iyrimi yeddi ili Ağdamsız, Bu dünyaya sanki kordum Ağdamım, Mənim doğma, gözəl yurdum Ağdamım! * * * Ayrı düşdün bu illər ki, elindən, Düşməmisən bir ağdamlı dilindən. Aldı səni yağıların əlindən, Baş komandan, şanlı ordum, Ağdamım, Mənim doğma, gözəl yurdum, Ağdamım! * * * Ürəksizmiş harda olsa vətənsiz, Baş neyləsin, dil neyləsin bədənsiz? Anlamıram, bu illəri mən sənsiz, Necə dözdüm, necə durdum Ağdamım? Mənim doğma, gözəl yurdum, Ağdamım! * * * Şükür, dönüb qucağına gəlmişəm, Sevincimdən ağlamışam, gülmüşəm. Qiblə sanıb, səni Məkkə bilmişəm. Yenə səndə binə qurdum Ağdamım, Mənim doğma, gözəl yurdum, Ağdamım! * * * Uca olsun onun adı, həm şanı, Min yaşasın Ali Baş komandanı.—* O bəxş etdi bu payızda xoş anı, Bu həsrəti başa vurdum Ağdamım, Mənim doğma, gözəl yurdum, Ağdamım! Yaşa mənim əzəl yurdum Ağdamım!
2011-ci ildə yazdığım bu şeirin qəhrəmanlarının arzularının bir addımlığında ola biləcəyini təsəvvür belə edə bilməzdim. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin yenidən bərpasının 20 illiyinə həsr olunmuş tədbirdə iştirak etmək üçün, Gəncəyə getmişdik. “525-ci qəzet”in baş redaktoru Rəşad Məcidlə “Şərq” qəzetinin baş redaktoru Akif Aşırlı qatarla gəlməli olmuşdular. Onlar qaldığımız otelə çatanda Rəşadı heç vaxt görmədiyim ovqatda gördüm. Rəngi qaralmışdı. Hiss olunurdu ki, bütün gecəni yatmayıb. Mən adətən onun zarafatlarına alışmışam. Harda olursa, ora pozitiv enerji ötürür. Bu dəfə isə fərqli mənzərə ilə qarşılaşmışdım. Soruşdum ki, nə olub? Dedi, sonuncu dəfə qatarla 25 il öncə Ağdama getmişdim. İndi qatarla gəlmək məni o illərə apardı, yenidən o hisləri yaşadım. Bura çatana qədər əzab çəkdim. 25 ildir Ağdama gedə bilmirəm. Hər dəfə qatar görəndə bu hala düşürəm. Sonra da dedi ki, istəyirəm, sən bu barədə şeir yazasan. Qəribə də olsa, mən özümü Rəşad Məcidin yerinə qoydum və “Ağdam qatarı” (Kabus qatar) adlı şeir yazdım. Şeir populyarlaşdı, Rəşad şeiri oxuyandan sonra dedi ki, elə bil, qatarda mənimlə birlikdə olmusan. O hisləri olduğu kimi, ən xırda detallarına qədər yazmısan. Beləliklə, “Kabus qatar” şeiri belə yarandı və mən ilk dəfə idi ki, başqa bir adamın təəssuratlarını, yaşantılarını öz təəssuratlarım, yaşantım kimi qələmə alırdım. Özümü o qatarın içində hiss edirdim…
I hissə
Nisgil var gecənin qaranlığında, Sükuta bürünüb Bakı vağzalı… Gözlərim yol çəkir yol ayrıcında… İçim başdan-başa gözləmə zalı… * * * Uyuyur saçımda izi illərin – Bir kövrək baxışa, sığala möhtac. Dolaşıb kələfi xatirələrin – Üfiqlər dolanbac, yollar dolanbac… * * * Dünənə aparan yollar uzaqda, Qapısı bağlıdır hələ yolların… Dayanıb sakitcə dayanacaqda Yolunu pusuram ayrılıqların… * * * Sükuta bürünüb vağzal, Sükuta… Bir dil istəyirəm dindirə məni… Bir əl istəyirəm əlimdən tuta Ağdam qatarına mindirə məni… * * * …Saata baxıram: «Hələ vaxta var…», Bələdçi perronda kölgə tək susur… Gözümdə yol gəlir bir kabus-qatar İçimdə yol gəlir həsrət kabusu… * * * «Bələdçi, bələdçi! Niyə donmusan? Danış! Din! Cavab ver! Açılsın səsin! De, «qatar Ağdama gedir…» De, qardaş… De, «yanlış yazılıb «Gəncə» lövhəsi». * * * …Bələdçi biletə baxır sakitcə, …Bələdçi nə bilsin içimdə nə var? Lövhədə «Gəncə»di, biletdə «Gəncə», Gözümdə… «Ağdama gedir bu qatar». * * * …Bu qatar Gəncəyə gedir… Gəncəyə… Bəlkə də Ağdama gedib nə vaxtsa. Bəlkə bir iz tapdım, «təsəlli», – deyə Dəhlizə boylansam, kupeyə baxsam… * * * …Kupe də bənzəyir həmin kupeyə, Dəhliz də bənzəyir, pəncərələr də… Elə bu qatarla, elə bu yolla… Qaçmaq istəyərdim xatirələrdən. * * * Kupedə sükut var… Bu dəli sükut Bir yetim təsəlli yoğura bilmir… Kirpiyim altında titrəyən bulud Bir damla göz yaşı doğura bilmir. * * * Xatirə qoxuyur aldığım nəfəs… Hayqırır geri dön, geri dön, Rəşad! Mənə divan tutur içimdəki səs: “Bu qatar Ağdama getmir, en, Rəşad!”. * * * …Siqaret tüstüsü dolur gözümə Dumana bürünür xatirələrim. Hardasan, ey mənim itkin qatarım?! Hardasan, ey mənim qərib şəhərim?! * * * …Hər gecə Ağdama bir qatar gedir Ayrılıq daşıyır… Qayıtmır geri… Hər gecə Ağdamdan bir qatar gəlir – Didərgin ruhlardı sərnişinləri… Didərgin ruhlardı sərnişinləri…. Gəncə-Bakı, 2011.
II hissə Ümid var gecənin qaranlığında, İşıq var… Seçilmir gecə səhərdən. Tanrının ən gözəl çılçırağından Nur yağır… süslənir minarələr də… * * * Bu payız geriyə qayıdıb bahar – Qürub da görünür bizə dan kimi. Yurda addım-addım dönür dualar – Tanrı dərgahına qayıdan kimi… * * * Səhər də açılır azan səsiylə – Hopur yurd yerinə əsgər nəfəsi. Ağdama xalqımın iradəsiylə Dəmirdən yol çəkir əsgər çəkməsi… * * * Qarabağ… Qara bax Murov dağında… Elə bir zirvədə qar çiçəkləyir – Min şaxə ayrılır hər budağından Kəlbəcər yolunda nar çiçəkləyir. * * * İndi bütöv elim – bütöv taleyim, Dünyanın ən gözəl ölkəsindəyəm. Ən uca zirvəyə könül bağlayan Üçrəngli bayrağın kölgəsindəyəm. * * * Gəlir azan səsi minarələrdən, Kimsə ahəngini pozmasın, Vətən! Bayraq pıçıltısı, azan sədası Başımın üstündə… Susmasın, Vətən! * * * Sən bizi ümidsiz qoymadın, Allah, Bilirdik… Ayrılıq bitəcək bir gün. Didərgin ruhların keşik çəkdiyi Ağdama qatar da gedəcək bir gün…
“Cəsur döyüşçü” və “Suqovuşanın azad edilməsinə görə” medalları ilə təltif edilmiş əsgər Murad Hüseynovun anası Şəhla xanımın timsalında bütün əsgər analarına həsr olunur…
1972-ci il mayın 4-də Ağdamın Qiyaslı kəndində doğulub.
Ali təhsillidi, AYB-nin üzvü, Prezident mükafatçısıdır. 5 kitab müəllifidir, onlardan 3-ü uşaqlar üçün yazılıb. Ailəlidir, 2 övladı var.
AYB və “Ulduz” jurnalının birgə keçirdiyi “Ən yaxşı uşaq şeiri” (2017) və “3-cü M.Araz Poeziya Günü” (2018) müsabiqələrində 2-ci, Mədəniyyət Nazirliyinin keçirdiyi (2020) “Vətənpərvərlik mövzusunda ədəbiyyat müsabiqəsi”ndə esse janrı üzrə 1-ci yerin qalibidir.
