Etiket arxivi: PROFESSOR

Ramiz Əskərin yoxluğu son dərəcə üzücüdür.

Azərbaycan jurnalistikasına, elm ictimaiyyətinə, bütövlükdə ziyalı mühitinə ağır itki üz verib. Respublikamızın əməkdar jurnalisti, yazıçı, publisist və alim Ramiz Əskər dünyasını dəyişib. Mərhumun ailə üzvlərinə, doğmalarına və əzizlərinə dərin hüznlə başsağlığı veririk.
1954-cü ildə Gümrünün Amasiya rayonuna bağlı Qaraçanta kəndində (Ermənistan ərazisi) doğulmuş R.Əskər 1972-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinə daxil olub. 1975-ci ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinə keçib və 1978-ci il¬də həmin ali təhsil ocağını bitirib.
1978-1983-cü illərdə “Azərbaycanın Səsi” radiosunda işləyib. 1983-1984-cü illərdə Azərbaycan, türk, ərəb, fars, ingilis, fransız və alman dillərində çıxan “Azərbaycan bugün” jurnalının baş redaktoru olub.1984-1991-ci illərdə latın, kiril və ərəb əlifbaları ilə işıq üzü görmüş “Odlar yurdu” qəzetinin baş redaktoru vəzifəsini tutub. 1991-1993-cü illərdə Türkiyənin “Hürriyet” qəzetinin və Uluslararası Haber Ajansının (UHA) Azərbaycan üzrə müxbiri olub. 1993-1997-ci illərdə “Yeni Forum” jurnalının (Ankara) təmsilçisi kimi fəaliyyət göstərib. 1993-1994-cü illərdə Xarici Turizm Şurasının idarə rəisi işləyib. 1994-1996-cı illərdə “XXI əsr” qəzetinin baş redaktoru, 1992-1997-ci illərdə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin katibi kimi çalışıb.
R.Əskər, həmçinin, 2003-2006-cı illərdə Bakı Dövlət Universitetindəki Türkologiya kafedrasında işləyib, azərbaycanca və rusca Türk mədəniyyət tarixi, Türkologiyanın əsasları, “Divanü lüğat-it-türk”, “Kitabi-Dədə Qorqud”, “Qutadğu Bilig”, “Manas” dərsləri deyib. 2007-2012-ci illərdə filologiya fakültəsində bədii tərcümə elmi-tədqiqat laboratoriyasının müdiri olub. 2012-ci ildə türk xalqları ədəbiyyatı kafedrasının, 2016-cı ildə isə türkologiya kafedrasının müdiri seçilib. 2023-cü ildən Türkoloji Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri olub. 80-ə yaxın beynəlxalq simproziumun və konfransın iştirakçısı olmuş R.Əskər Azərbaycanda və dünyanın müxtəlif ölkələrində çapdan çıxmış 94 kitabın, xeyli sayda tərcümənin müəllifi kimi də tanınb. O, 2010-cu ildə Əməkdar jurnalist fəxri adına, 2014-cü ildə “Şöhrət” ordeninə, 2024-cü ildə II dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeninə layiq görülüb. Ramiz Əskər 2022-ci ildə Özbəkistanın “Dostluq” ordeni ilə də təltif edilmişdi.
Zəngin, ölkəmiz, bütövlükdə türk dünyası üçün faydalı ömür yaşamış, çoxşaxəli yaradıcılıq diapazonu ilə seçilmiş Ramiz Əskərin yoxluğu son dərəcə üzücüdür. Uca Tanrıdan məhrumun doğmalarına, əzizlərinə, onu tanıyan, bənzərsiz və təkrarsız əməyinə yüksək dəyər verən hər kəsə səbr diləyir, kədərlərini bölüşürük.
Allah rəhmət eləsin!

Azərbaycan Mətbuat Şurasının İdarə Heyəti

Mənbə: Azerbaijan Press Council/Azərbaycan Mətbuat Şurası

YAZARLAR olaraq , Ramiz Əskərin vəfatından kədərləndiyiimizi bildirir, mərhumun ailəsinə və yaxınlarına dərin hüznlə başsağlığı veririk.

Ruhu şad olsun. Amin.

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Hikmət Əlizadənın doğum günü

HİKMƏT ƏLİZADƏ – “ŞÖHRƏT” ORDENLİ PROFESSOR

Sentyabr ayının ilk gününün sevinci

           Görünür həyatın, öz sirlərini insana açmadığı fəlsəfəsi var. O sentyabr ayının birində anadan olmuşdu. Yaxın keçmişə qədər  həmin gün bilik günü adlanırdı, həmin gün hamı məktəbə gedirdi. 1963-cü ildə o da hamı kimi  sentyabr ayının birində məktəbə getdi. 1973-cü ildə ali məktəbdə – Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda (hazırda Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti) tələbə kimi ilk mühazirə məşğələsində iştirakı da sentyabr ayının 1-nə təsadüf etdi. Gecəsini gündüzünə qatıb, müəllim peşəsinə yiyələndi və 1978-ci ilin yenə sentyabr ayının 1-də əlinə jurnal alıb sinif otağına daxil oldu, şagirdlərə dərs deməyə başladı. 1994-cü ilin sentyabr ayının 1-də ali məktəb auditoriyasına girib, mühazirə deməyə, seminar məşğələləri aparmağa başladı. Bu sentyabr ayının birinci gününün Hikmət Əbdül oğlu Əlizadənin həyat yoluna gətirdiyi sevinclərdir.

Tanışlığımın tarixi

        Mənim Hikmət müəllimlə tanışlığımın önəmli tarixi var. Ondan xeyli əvvəl atası – görkəmli Azərbaycan psixoloqu, psixologiya  elmləri doktoru, professor Əbdül Əlizadə ilə tanış olmuşam. Hələ tələbəlik illərimdən, sonradan mən təyinatla Sabirabad rayonunun Şıxsalahlı və Qaragüney kənd məktəblərində ingilis dili müəllimi, sonralar Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pedaqoji Elmlər İnstitutunda kiçik elmi işçi, elmi işçi vəzifələrində çalışarkən professor  Əbdül Əlizadənin professor Əkbər Bayramovla yazdığı “Psixologiya” dərsliyini, psixologiyanın müxtəlif məsələlərinə, o cümlədən yeniyetmələrin cinsi tərbiyəsi probleminə aid sanballı əsərlərini oxuyur, Əbdül müəllimin pedaqoji və elmi fəaliyyəti barədə ürəkaçan sözlər eşidirdim. Təhsilin müxtəlif problemlərinə həsr olunmuş tədbirlərdə, konfranslarda görüşür, bir-birimizdən hal-əhval tuturduq.

       İş elə gətirdi ki, professor Əbdül Əlizadə ilə birlikdə “Ailə” dərsliyi (IX sinif üçün), “Ailə həyatının etika və psixologiyası” (müəllim üçün vəsait), “Ailə həyatının etika və psixologiyası üzrə müntəxəbat” (şagirdlər üçün) dərs vəsaitləri, bir neçə kitab və kitabça, tədris proqramı, 15 məqalə yazdıq.

        Belə günlərin birində professor oğlunu – Hikməti mənə təqdim etdi. Biz tanış olduq. Əbdül Əlizadə oğlu Hikmətlə əllərimizi birləşdirib: “Siz bir-birinizdən muğayat olun. Hər ikiniz pedaqogika üzrə mütəxəssisiniz. Bir yerdə dərslik, məqalələr yazın” – dedi.

         40 ildən çoxdur ki, Hikmət Əlizadə ilə yaxın dost, yoldaşıq, bir-birimizə etibar edirik. Birlikdə “Pedaqogika” dərsliyi yazmışıq. Bir-birimizə “əmioğlu” deyirik. Hikmət müəllim namizədlik dissertasiyasını məndən əvvəl yazıb müdafiə etmişdi. Doktorluq dissertasiyasını isə, mən ondan əvvəl müdafiə etdim (1995), hətta “əmioğlu”mun müdafiəsi zamanı rəy yazıb, onun rəsmi opponenti kimi çıxış etdim.

Tələbəlik illəri

       Ümumtəhsil  məktəbində  oxuyarkən (1963-1973) yaşıdları kimi onun da ən böyük arzularından biri ali məktəb tələbəsi olmaq idi. Dərslərinə ciddi hazırlaşar, özündə məsuliyyət hiss edirdi. Düşünərdi: “İnstituta, universitetə daxil olmasam, utanaram, ailə üzvlərimin, müəllimlərimin ümidlərini doğrultmaram”. Bu arzu, bu diləklə orta məktəbin son siniflərindən qəbul imtahanlarına səylə hazırlaşmağa başladı.

        Zəhməti hədərə getmədi, özü də sevindı, ailəsini də, təhsil aldığı məktəbin pedaqoji kollektivini  də sevindirdi. O vaxtkı V.İ. Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutuna (hazırda ADPU) qəbul olundu.

       Haşiyə: Yadıma düşür, həmin illərdə böyük şairimiz Cabir Novruz “Tələbəlik illəri” adlı bir şeir yazmışdı. Bəstəkar Telman Hacıyev həmin şeirə mahnı bəstələdi, müğənni Elmira Rəhimova da mahnıya qol-qanad verdi. Qısa müddət ərzində bu mahnı az qala tələbə himninə çevrildi. Mahnı tələbə gəncləri təhsil almağa, tələbəlik illərindən bəhrələnməyə, gələcəyə səsləyirdi. Həmin mahnının sözlərini bütün tələbələr, səsi olan da-olmayan da, züm-zümə edirdi. Mahnı indi də Hikmət müəllimin qulaqlarında səslənir:

         Çox-çox adi dolanan,

         dünyaya, cahana, insana,

         Gələcəyə inanan,

         tələbə, tələbə, tələbə.

         Mahnı hamını ovsunlamışdı, o dövr tələbələri bu mahnıdan ibrət götürür, daha məsuliyyətlə təhsil almağa səy göstərirdi. Tələbə Hikmət professor oğlu olsa da, tələbəlik dövrünün qayda-qanunlarını gözləyir, elmin sirlərini səylə öyrənirdi. Çox şərəfli bir peşəni seçmişdi. Həmin peşənin layiqli nümayəndəsi olmalıydı.

         Təhsil aldığı illərdə həm də ictimai işlərlə məşğul olurdu. Sinif nümayəndəsi idi. Amma öz ictimai fəaliyyətini təkcə oxuduğu qrupda deyil, həmçinin fakültədə də davam etdirirdi. Tezliklə qrup tələbələri ilə yanaşı fakültə tələbələri arasında da hörmət qazandı, fərqlənən tələbələrdən birinə çevrildi. Fakültə və institut konfranslarında maraqlı məruzələrlə çıxış edirdi. Bunun nəticəsi idi ki, IV kursda təhsil alarkən ona respublika tələbələrinin konfransında plenar iclasda çıxış etmək şansı verildi. O özünəməxsus şövqlə öz məruzəsini təqdim etdi. III kursda təhsil alarkən fakültə komsomol təşkilatının büro üzvü, IV kursda isə sədr müavini seçildi. Beləliklə, təhsil aldığı illərdə o təkcə müəllim kimi formalaşmırdı, onda həm elmi yaradıcılıq və idarəetmə keyfiyyətləri təşəkkül tapırdı

       Ali təhsilini 1978-ci ildə başa vurdu. İnstitutu fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdi. Sevincinin hədd-hüdudu yox idi. Amma fərqlənmə diplomu almaq hələ heç nə demək deyildi, qarşısında hamı kimi onu da daha ciddi sınaqlar gözləyirdi. Nüfuzlu bir müəllim kimi özünü doğrultmalı idi. Təyinatla müəllim işləmək üçün 9 saylı internat məktəbinə göndərildi. 

Elmin enişli-yoxuşlu yollarında inamlı addımlar

       Beləliklə, o pedaqoji fəaliyyətə 9 saylı internat məktəbində başladı. Burada iki il çalışdı. İnternatda təhsil alan uşaqların çoxunun valideyni yox idi, ya dünyasını dəyişmişdi, ya da boşanmışdılar. Uşaqlar öz dəcəlliklərinə görə “fərqlənirdilər”. Bu səbəbdən internatda onlara qarşı müəllimlərin kobud münasibəti formalaşmışdı. Hikmət bir müəllim kimi bu münasibətdən razı deyildi. O, müxtəlif demoqrafik problemlərə malik olan bu uşaqlarla işləməyin pedaqoji yollarını axtarırdı. Dərs dediyi müddətdə empirik təcrübəsində bəzi yollar tapdı, tətbiq etdi. Amma bu təcrübə onu qane etmirdi. Bu məqsədlə 1980-ci ildə Azərbaycan Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutunda pedaqogika üzrə aspiranturaya qəbul olundu və “IV-VIII sinif şagirdlərinin təlimə məsuliyyətli münasibətinin formalaşmasına demoqrafik amillərin təsirlərinin neytrallaşdırması” mövzusu üzərində  tədqiqat aparmağa başladı.

         Qeyd etmək lazımdır ki, mövzu aktuallığı ilə seçilirdi və ölkədə ilk dəfə idi ki, bu problem tədqiqata cəlb olunurdu. Problemin bu və ya digər məsələsi heç namizədlik səviyyəsində də araşdırılmamışdı. Mövzunun mürəkkəbliyini və problem istiqamətində SSRİ məkanında tədqiqat aparılmadığını nəzərə alaraq, kafedra müdiri, professor Aban Kərimovla yanaşı, 70-ci illərdə SSRİ-də ilk olaraq tərbiyənin sosioloji problemlərini tədqiq edən məşhur sovet alimi professor  Renata Qriqoryevna Qurova ona elmi rəhbər təyin edildi. Dissertasiya işinin nəzəri hissəsini və metodikasını Moskvada hazırlayan Hikmət Əlizadə Bakı və Sumqayıt məktəblərində pedaqoji eksperimentlər həyata keçirdi.  Tədqiqatda maraqlı nəticələr əldə etdi. Respublika mətbuatında tədqiqatları ilə bağlı məqalə və tezislərdən bu aydın görünürdü. Amma o təkcə Azərbaycanda deyil, SSRİ-nin müxtəlif respublika və şəhərlərində keçirilən konfranslarda məruzələri ilə çıxış edirdi. 1985-ci ildə Tbilisi şəhərində N. Qoqebaşvili adına Elmi-Tədqiqat Pedaqoji Elmlər İnstitutunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək, pedaqoji elmlər namizədi (indiki qaydalara əsasən – pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru) elmi dərəcəsi aldı.

        Aspiranturanı bitirdikdən sonra o 1984-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin Pedaqogika və psixologiya kafedrasında çalışmağa başladı. Kafedranın müəllimi, dosenti, professoru oldu. Onun dediyi mühazirə və seminar məşğələləri özünəməxsusluğu ilə fərqlənirdi.

        Namizədlik dissertasiyasının müdafiəsindən sonra o Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pedaqoji Elmlər İnstitutunda (hazırda Təhsil İnstitutu) elmlər doktoru proqramı üzrə doktorant oldu. “Tərbiyənin demoqrafiq problemləri” mövzusunda tədqiqatlarını davam etdirdi. Bunun nəticəsi kimi,1996-cı ildə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pedaqoji Elmlər İnstitutunda “Tərbiyənin demoqrafiq problemləri” mövzusunda dissertasiya işini müdafiə edərək, pedaqogika üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsinə layiq görüldü. Dərslərində apardığı tədqiqatların materiallarından istifadə etdiyi üçün onunmühazirə və seminar məşğələləri həm nəzəri, həm də tətbiqi xarakter daşıyır.

         2000-ci illərdə onun elmi yaradıcılığında yeni, bənzərsiz səhifələr açıldı. Oğlunun tədqiqatlarının dərinliyindən və nəticələrindən razı qalan professor Əbdül Əlizadə ona birgə tədqiqatlar aparmağı təklif etdi. Bu, Hikmət Əlizadəyə böyük etibar idi. Onlar təxminən 15 il ərzində birlikdə psixopedaqogika istiqamətində maraqlı tədqiqatlar aparmağa başladılar. Bu tədqiqatların nəticəsi kimi, onların birlikdə bir neçə kitabı işıq üzü gördü. Əbdül Əlizadə dünyasını dəyişdikdən sonra da o, bu tədqiqatları davam etdirir. Respublika mətbuatının səhifələrində hər birimiz bu tədqiqatların nəticələri ilə tanış oluruq.

         Bu gün Hikmət Əbdül oğlu Əlizadə çağdaş Azərbaycan pedaqogikasının layiqli və ləyaqətli nümayəndəsidir. Müəllim və alim ailəsində böyüyüb boya-başa çatıb. Psixologiya elminin korifeylərindən olan, psixologiya elmləri doktoru, professor, “Şöhrət” ordenli, Əməkdar elm xadimi Əbdül Əli oğlu Əlizadənin övladıdır. Ailə özünün elmi-pedaqoji fəaliyyəti ilə fərqlənir. Əbdül müəllimin bacısı, Hikmət müəllimin bibisi Məryəm Əli qızı Əlizadə Əməkdar incəsənət xadimi, sənətşünaslıq elmləri doktoru, professordur.

        Hikmət müəllimin qızı Səbinə də babasının və atasının yolunu davam etdirir, psixologiya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsinə yiyələnib. Hazırda elmlər doktoru proqramı üzrə doktorantdır.

         Hikmət Əlizadə həm də çox yaxşı ailə başçısıdır. İki övlad atasıdır. 4 nəvəsi var. Övladları ataları, nəvələri babaları ilə fəxr edirlər. Hikmət müəllim də  öz övladlarını, nəvələrini çox sevir, onların sevincini öz sevincləri hesab edir.

        Elmin enişli-yoxuşlu yollarında inamla irəliləyən pedaqogika elmləri doktoru, professor Hikmət Əbdül oğlu Əlizadə öz fəaliyyətini dissertasiya və elmi əsərlər yazmaqla, mühazirələr oxumaqla məhdudlaşdırmır. Elmi rəhbərliyi ilə neçə-neçə fəlsəfə doktoru  yetişdirib, fəlsəfə və elmlər doktoru proqramları ilə dissertasiya müdafiə edən bir çox gəncin rəsmi opponenti olub, dissertasiya şuralarında üzv olub, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının pedaqogika və psixologiya ixtisası üzrə eksperti olub. O, təhsil sahəsində ictimai fəaliyyəti ilə də fərqlənir. Tez-tez məktəblərdə aktual mövzularda mühazirələr oxuyur, seminarlar keçirir.

        Professor Hikmət Əbdül oğlu Əlizadə 200-dən artıq elmi əsərin – monoqrafiyanın, kitabın, dərslik və dərs vəsaitinin, tədris proqramının,  metodik tövsiyənin, məqalə və tezisin müəllifidir.

         Əsas əsərləri bunlardır: “Tərbiyənin demoqrafik problemləri” (monoqrafiya), “Sosial pedaqogikanın aktual məsələləri”,  “Pedaqogika” (dərs vəsaiti, prof. A.N. Abbasovla), “Əsrin meqameylləri psixoloji problemləri” (monoqrafiya, III cilddə, prof. Ə.Ə. Əlizadə ilə), “Pedaqoji psixologiya (dərslik, prof. Ə.Ə. Əlizadə ilə),”Pedaqoji psixologiya (dərslik, II cilddə, prof. Ə.Ə. Əlizadə ilə), “Yeni pedaqoji təfəkkür: psixopedaqogikaya giriş” (kitab,prof. Ə.Ə. Əlizadə ilə), “Təhsilin sosial pedaqoji məsələləri (dərs vəsaiti, Q. Abbasova, R. Mahmudova ilə), Tələbələrdə “qalıq biliklərin” formalaşmasının metodologiyasına dair (kitab, A. Kazımzadə, Q. Abbasova, R. Mahmudova, R. Məmmədova ilə), “Sosial pedaqogika” (dərslik, R. Mahmudova ilə), Psixopedaqogika (Ə.Ə. Əlizadə və S.H. Əlizadə ilə) və s

Təltifləri

       Professor Hikmət Əbdül oğlu Əlizadə 2006-cı ildən son günlərədək (2022) Bakı Dövlət Universitetinin Sosial elmlər və psixologiya fakültəsinin dekanı vəzifəsində işləyib. Hazırda universitetin Pedaqogika kafedrasının professorudur.   

          Nümunəvi idarəetmə mədəniyyətinə yiyələndiyinə, təcrübəli, səriştəli ali məktəb müəllimi olduğuna görə, istər universitetin rəhbərliyi, istərsə də dövlətimiz tərəfindən Hikmət Əbdül oğlu Əlizadənin əməyi yüksək qiymətləndirilmişdir. O, “Tərəqqi” medalına, “BDU-nun 100 illiyi” medalına, “Şöhrət” ordeninə layiq görülmüşdür.

Arzumuz

        2022-ci ilin sentyabr ayı. Sentyabrın 1-i pedaqogika elmləri doktoru, professor Hikmət Əlizadənin sevincli günü. Onun üçün özəl olan bu əlamətdar günü ailə bir yerə yığışıb qeyd etdilər. Sonra da dost-tanış onu təbrik etdi.

       Bu ilin sentyabrın 1-i. Hikmət Əlizadənın doğum günü.  

        Belə xoş günlərdə professor Hikmət Əlizadənin sevincinə qoşulub deyirik:

        “Ad günün mübarək, əziz dost!”

Hörmətlə:   Akif ABBASOV                   

 Azərbaycan Respublikası Təhsil  İnstitutunun

 elmi katibi, pedaqogika   elmləri doktoru, professor.

AKİF ABBASOVUN YAZILARI

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

Rafail TAĞIZADƏ – Tərəddüd (Рафаил ТАГИЗАДЕ – Сомнение)

RƏFAİL TAĞIZADƏNİN YAZILARI

Rafail TAĞIZADƏ
Tərəddüd
Gecənin bu sakit, hüznlü vaxtı,
ürəklə qapımı kim olar döyən?
Doğmamı, özgəmi bu qəfil gələn?
Kimlərin yadına düşmüşəm görən?
Bu əski qapılı, əski qıfıllı
bu kasıb komamı kimdi tanıyan,
kimdi gecə vaxtı məni arayan?
Adamın ağlına min güman gəlir,
başımda min xəyal dolaşır, gəzir.
Çoxdan unutmuşam qonaq-qaranı,
Tanrımı göndərib gələn qonağı?
Qaranlıq gecəyə Ay doğan kimi,
qapının ağzında gecə qonağı.
Bir əlim dəstəkdə, biri cəftədə.
Açım, ya açmayım?
Bilmirəm hələ…

Перевод на русский язык:
Флора НАДЖИ
(Flora NACİ)

Рафаил ТАГИЗАДЕ
Сомнение
Кто в это время, в тишине ночной,
Так упорно в дверь мою стучится?
Кто он, этот гость, свой или чужой?
Кто меня вспомнил, что могло случиться?
Кто знает о бедном жилище моём,
Со старой дверью и старым замком,
Кому я вдруг понадобиться мог?
Тысячи мыслей в голове роятся,
Сомненья тучей на душу ложатся.
Я же так давно гостей не встречал,
Может, гостя этого сам Бог послал?
Как Луна, что ночью небо освещает,
Перед дверью моей гость ночной ожидает.
Схватилась за дверной замок моя рука,
Открывать или нет?
Не знаю пока…

Müəllif: Rəfail TAĞIZADƏ.

RƏFAİL TAĞIZADƏNİN YAZILARI

FLORA NACİNİN YAZILARI

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

Mahirə Nağıqızı – Ana dilim

MAHİRƏ NAĞIQIZININ YAZILARI

Ana dilim
Bu dünyanın yaşı qədər tarixin var,
Sonu qədər, başı qədər tarixin var.
Dağı qədər, daşı qədər tarixin var,
Ha baş vursam bitməz qatı, ana dilim,
Dədəm-babam amanatı, ana dilim!
* * *
Orxonlardan üzü bəri yazın qalıb,
Altaylardan Balkanlara izin qalıb.
Çox dillərdə rəddin qalıb, izin qalıb,
Qurdnan görər qiyamatı, ana dilim,
Dədəm-babam amanatı, ana dilim!
* * *
Ucsuz Qıpçaq çöllərindən havalandın,
Qədim Oğuz ellərindən havalandın,
Qopuzumun tellərindən havalandın,
Sənlə atdım qaramatı, ana dilim,
Dədəm-babam amanatı, ana dilim!
* * *
Yurd yaratdın, xalqıma ev-eşik oldun,
Laylalarla ruhumuza beşik oldun.
Dünyamızın sərhədinə keşik oldun,
Millət etdin el-elatı, ana dilim,
Dədəm-babam amanatı, ana dilim!
* * *
Nizaminin hikmətini sən yaratdın,
Nəsiminin qüdrətini sən yaratdın,
Füzilinin fitrətini sən yaratdın,
Hikmət dolu söz büsatı, ana dilim,
Dədəm-babam amanatı, ana dilim!
* * *
Yasaların kəmfürsətə ox olacaq,
Yadlar səndə əriyəcək, yox olacaq.
“Azərbaycan”, “Heydər baba” çox olacaq,
Onlar övlad hesabatı, ana dilim,
Dədəm-babam amanatı, ana dilim!
* * *
Sən şahidsən, kimlər gəldi, kimlər getdi,
Oğlun-qızın haya çatdı, dada yetdi.
Bələdçisi Həsən Mirzə səni etdi,
Mahirənin kainatı, ana dilim,
Dədəm-babam amanatı, ana dilim!

Müəllif: Mahirə NAĞIQIZI

MAHİRƏ NAĞIQIZININ YAZILARI

“YAZARLAR”  JURNALI PDF


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

AKİF ABBASOV – CƏMİ BİR İRAD

AKİF ABBASOVUN YAZILARI

CƏMİ BİR İRAD

(hekayə)

Təhsil Nazirliyindən inspektor gəlmişdi. Həsən­qulu müəllimin fizika dərsində əyləşmişdi. Əliqu­ru­muş kimsə Həsənqulu müəllimdən yazmışdı. İnspek­tor da məktubu götürüb gəlmişdi Həsənqulunun canından ötrü. Həsənqulu müəllim inspektoru tanı­yır­dı. Yaxşı fizika müəllimi idi. Özü də elmlər namizədi idi.

Zəng vuruldu. Dərs başlandı. Həsənqulu müəl­lim hazır qayıb edib yerində əyləşdi. Dərsdə nazir­liyin inspektoru ilə yanaşı məktəbin direktoru və onun tədris işləri üzrə müavini də iştirak edirdi.

Artıq dərsin başlamasından 10 dəqiqə keçirdi. Müəllim yalnız bircə dəfə:

-Uşaqlar, dərsimizdə qonaqlar iştirak edir. Təh­sil Nazirliyindən də gələn var. Qonağa hörmət la­zımdır. Sakit oturun. Danışmaq olmaz.

Şagirdlər də, müəllim də on beş dəqiqə idi ki, lal-dinməz oturmuşdular. Məktəb direktoru dillən­mək istədi. Nazirliyin inspektoru əlinin işarəsi ilə onu saxladı. Sakitcə:

-Müdaxilə etməyin. Sonunu gözləyək.

45 dəqiqə başa çatdı. Zəng vuruldu. Həsənqulu mü­əllim ayağa qalxıb şagirdlərlə xudahafizləşib çıx­dı. Qonaqlar da onun dalınca. Müəllimlər otağına gəl­dilər.

Məktəbin direktoru özünü birtəhər ələ alıb xəbər aldı:

  • Həsənqulu müəllim, bu nə oyun idi çıxart­dın?!

O da öz növbəsində heç nə olmayıbmış kimi:

  • Başa düşmədim, nə oyun? – deyə soruşdu.

Məktəbin direktoru davam etdi:

-Dərsdə nə üçün bir kəlmə danışmadın?

Nazirliyin inspektoru söhbətə qarışmadan onun nə cavab verəcəyini gözləyirdi.

Həsənqulu müəllim dedi:

-Danışsaydım, yüz dənə, min dənə irad tutacaq­dınız. İndiki halda vur-tut bir irada yol verdim: danışmadım.

 Müəllif:   Akif ABBASOV                   

 Azərbaycan Respublikası Təhsil  İnstitutunun

 elmi katibi, pedaqogika   elmləri doktoru, professor.

AKİF ABBASOVUN YAZILARI

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

PROFESSOR FLORA NACİ ”ZİYADAR” MÜKAFATINA LAYİQ GÖRÜLÜB

Diplomu doğrulama lingi >>>LAUREATLAR

Bakı Slavyan Universitetinin Ədəbiyyat nəzəriyyəsi və dünya ədəbiyyatı kafedrasının professoru, Əməkdar jurnalist Flora Nacıyevaya (Flora Naci – Флора Наджи) “Tərcüməçi dəftəri” (“Тетрадь переводчика”) yeni kitabının işıq üzü görməsi münasibəti ilə  “YAZARLAR”  JURNALI tərəfindən yeni kitabların nəşrinə görə təqdim olunan “ZİYADAR” Mükafatına layiq görülüb. Diplomu doğrulama lingi >>>LAUREATLAR

YAZARLAR olaraq, Flora Nacini təbrik edir, yeni-yeni yaradıcılıq uğurları arzulayırıq! Uğurlarınız bol olsun, Flora xanım!

FLORA NACİNİN YAZILARI

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

TƏBİƏT ELMLƏRİNİN ÖYRƏTMƏ-ÖYRƏNMƏ PROSESİNDƏ STEM

Zərövşən Babayeva
Naxçıvan Dövlət Universitetinin professoru,
pedaqogika elmləri doktoru,
Əməkdar müəllim
dr.zarifbabayeva@gmail.com

TƏBİƏT ELMLƏRİNİN ÖYRƏTMƏ-ÖYRƏNMƏ PROSESİNDƏ STEM

STEM – hər yerdədir, həyatımızın bütün sahələrini əhatə edir

STEM = xəyal, dizayn düşüncəsi, yaradıcılıq, əməkdaşlıq, yenilik, inkişaf

Bütün dövrlərdə cəmiyyətdə baş verən sosial-iqtisadi inkişaf, ideoloji baxışlar digər sahələr kimi təhsil sahəsində də kəmiyyət və keyfiyyət dəyişikliklərinə səbəb olmuşdur. XXI əsrin təhsil islahatlarının cəmi və hələlik pik səviyyəsi kimi qəbul edə biləcəyimiz STEM təhsili tədrisin keyfiyyətinin artırılması ilə kifayətlənməyib, öyrənilən biliklərin məhsula çevrilməsində mühüm rol oynayır. Bunun üçün isə yaradıcı düşüncə, xəyalpərəstlik və fərqli yanaşma tələb olunur. İnkişaf etmiş ölkələrin təhsil və digər sahələrində böyük yatırımlarla inanılmaz nailiyyətlər qazanılmaqdadır. Bunun üçün öyrənən və öyrədənlərin lazımi şəraitlə təmin edilməsi və fikir-düşüncə azadlığına xüsusi önəm verilir.

3D printerlərdən, ……… və s. başlayaraq, inşaat sahəsində istifadə edilən nəhəng robotlaradək artıq həyatın bütün sahələrində STEM-in müdaxiləsinə rast gəlirik. Buraya gözdən əlillər üçün hazırlanmış smart əl ağacını, xeyriyyə məqsədi ilə aşağı maliyyətlə əldə edilmiş protez əlləri, ekoloji təmiz məhsulların yaradılmasını, geri dönüşüm məhsullardan istifadəni və s. daxil edə bilərik. Həm də bu məhsulların bəzilərini məktəb və lisey yaşlı məktəblilər, tələbələr dizayn etmişlər.

Təbiət fənlərinin: fizika, kimya, biologiya, tibb, coğrafiya və s. tədrisində STEM metodundan səmərəli istifadə də böyük uğurlar qazanır. Meşəliklərin yanğından qorunmasında istifadə edilən qurğular, ağıllı evlər, sağlam yaşam üçün düzgün gübrələmə sisteminin yaradılması, apteklər üçün ağıllı dolablar, smart əyani vəsaitlərin hazırlanması və s. kimi həyatın bütün sahələrinə nüfuz edərək yaşamı asanlaşdıran imkanlar yeni yanaşmanın bəhrələridir.

Bütün deyilənlərin fonunda xüsusilə təhsil sahəsində görüləcək işlər hələ qarşıdadır. Bu işlərə STEM müəllimlərinin, şagird və tələbələrinin hazırlanması, onların peşəkarlıq səviyyələrinin artırılması, lazımi şəraitin yaradılması da daxildir. Yalnız bu işdə bütün məsuliyyət təhsil müəssisələrinin üzərinə düşməməli, təhsilalan və təhsilverənlər özləri də yenilikləri tətbiq edib öz işlərində dönüş etməlidirlər. Zaman gözləmir. Biz bəzən sabaha düşünməyi planladıqlarımız işlər bu gün artıq məhsula çevrilərək ictimaiyətə çatdırılır. Sürətlə inkişaf edən texnika və fənn bilimlərinin köməyi ilə daim yenilənməli və zamanı qabaqlamalıyıq. Əks halda başqalarının çox az maliyyə ilə yaratdıqlarını çox yüksək qiymətlərlə əldə etməyə məhkumuq.

–   STEM müəllimi, STEM şagirdi, STEM tələbəsi, STEM təlimçi, STEM mərkəzləri dedikdə əslində gözlənilənlər nədir?

  • Baza təhsilindən, ənənvi təlimdən, interaktiv-konstruktiv təlimdən nə ilə fərqlənir STEM təhsil modeli?
  • XXI əsr STEM müəllimindən gözlənilənlər nələrdir?

Bu kimi sualların konkret cavabı olmadığı kimi, yeni dövr təhsil sahəsinin qarşısına qoyulan tələblərin öhdəsindən səmərəli gəlməyin də yolları konkret deyil və öyrəndiyimiz heç bir yöntəm, fəaliyyəti etalon kimi qəbul etməməliyik. Bu sualara cavab vermək, zamanın tələbatını ödəmək üçün hər gün inkişaf üçün yeni ideya və bacarıqları, yaradıcılıq potensialımızı artırmalıyıq. Tənqidi-məntiqi düşüncə ilə yanaşıb öyrəndiklərimizi ipucları kimi qəbul edərək daha təkmil, boşluqları dolduran ideya və məhsulların yaradılmasına çalışmalıyıq. Əsl inkiaf o zaman baş verir ki, təkrarçılıq və kopyaçılıq etmədən yeni ideya və bacarıqlar qazanılsın. Bu zaman ya olanı təkmilləşdirmək, yaxud da olmayanı yaratmaq üşün ideya və yaradıcı düşüncəyə, bacarığa sahib olmaq mümkündür. STEM-in prinsiplərindən olan konstruksiya, dekonstruksiya bu məqsədə xidmət edir.

        XXI əsr bacarıqları dedikdə məhz bu istiqamətdə görüləcək işlər nəzərdə tutulmuşdur. Bilik-bacarıqların artırılması üçün isə təməl bacarıqların inkişafı, yenilənməsi, fikir və təcrübə mübadiləsi əsas amillərdəndir. Bunun üçün müxtəlif onlayn-offlayn vebinarlar, təlim və konfranslardan faydalanmaq lazımdır. Qatıldığım onlayn təlimlər, internet üzərindən apardığım tədqiqatlardan faydalanaraq biologiyanın tədrisində STEM metodundan istifadə bu il həm tələbələrin motivasiyasını artırdı, həm də universitet rəhbərliyinin, həm də Naxçıvanda keçirilən STEAM təhsil festivalında böyük rəğbət ğördü, eləcə də yenicə qayıtdığım konfrans iştirakçılarının marağına səbəb olaraq işlər haqqında əlavə izahatlar istəndi.

Qeyd edim ki, 2-3 İyul 2022-ci il tarixlərində İstanbul İbn Haldun Universitetində STEAM müəllimlərinin III Beynəl­xalq Konfransı  (III. Uluslararası STEM Öyretmenler Konferansı – 2-3 Temmuz-Türkiyə) öz işini bitirmşdir. Konfransda “XXI əsr STEAM müəllimlərindən gözlənilənlər” (“XXI. Yüzyıl STEM Öyretmeninden Beklenenler” (Sözlü bildiri Sunumu. 2-3 Temmuz 2022. İbn Haldun Üniversitesi Türkiyə – STEM PD) mövzusu ilə iştirakım bir sıra layihələrə dəvət almağıma səbəb oldu. Layihələr içərisində Erasmus+ layihəsi də vardır. Sevindirici haldır ki, III kurs Biologiya müəllimliyi ixtisası tələbələrinin hazırladıqları ağıllı əyani vəsaitlər və digər mövzularda hazırladıqları işlər konfransda iştirak edən digər fənn müəllimlərinin diqqətini cəlb edərək yüksək qiymət verildi. Konfransın II günü maraqlı təqdimatla çıxışımın böyük marağa səbəb olması məni bu istiqamətdə yeni işlərə həvəsləndirdi. Təqdimatda tələbələrin hazırladıqları ağıllı əyani vəsaitlər və digər əl işlərinin nümayişi auditoriyanın diqqətini çəkərək müxtəlif suallarla müzakirələr keçirilmişdir.

Yenicə siqnal nüsxəsi çapdan çıxmış XXI əsr bacarıqları – STEAM təhsil metodu adlı dərs vəsaitim də maraqla qarşılandı və müzakirəyə qoyularaq qüksək qiymətləndirildi.

Konfransda dünyanın müxtəlif ölkələrindən fərqli mövzularla çıxış edən fənn və mühəndislik sahəsindən olan mütəxəssislər maraqlı təqdimatlar, praktik çalışmalar və vorkshoplarla  yaddaqalan işlər nümayiş etdirmişdir. Maraqlı işlər içərisində Yahya Ebrahimi Sadr’ın bizim də iştirakımızla təşkil etdiyi “Tüpdeki Genler (DNA Kolyesi) Atolyesi ve Elektroforez Atolyesi” çalışması da iştirakçıların rəğbətini qazandı.

Təqdimatlar içərisində təbiət elmlərinə həsr olunmuş işlər daha çox maraq doğurmuşdur. Paralel panellərdə Təqdimatlar, STEM Show Time / Playground / İnteractive Poster Session / TEM Expo, Workshoplar, Paralel atolyelerdə praktik çalışmalar, STEM Eğitimi uygulamaları IV Kitabı Yazarlar Toplantısı, Öyrənci Mərkəzi, Etkinlik Salonu / Fuaye və Açık Alanlarda rəngarəng işlər nümayiş etdirilmiş, Dəyərləndirmə və Kapanışla konfrans sona çatmışdır.

Həmçinin Azərbaycanın Bakı, Gəncə, Sumqayıt, Masallı və digər bölgələrindən də orta məktəb müəllimləri, şagirdlər, müxtəlif təlimçilər iştirak etmişdir. Azərbaycandan qatılan nümayəndələrimizin tam heyətlə səhnədə mükafatlandırılması qürurverici idi. İstənilən sahədə çalışan XXI əsr insanı yeniliyi, dəyişikliyi, yaradıcılığı artıq başqasından gözləməməli, öz əməlində və düşüncəsində yeniliklərə şərait yaratmalı, xəyalını məhsula çevirməyi bacarmalıdır. STEM metodu məhz bu istiqamətdə inkişaf edənlərə yol göstərir ki, gələcəyin peşələrini də STEM metodu diktə edəcəkdir.

Müəllif: Zərövşən BABAYEVA

ZƏRÖVŞƏN BABAYEVANIN YAZILARI

YAZARLAR

NURANƏ RAFAİLQIZININ YAZILARI

PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ

PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”

PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI


“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

PROFESSOR BƏŞİR ƏHMƏDOV – 90

PROFESSOR BƏŞİR ƏHMƏDOV

PROFESSOR BƏŞİR ƏHMƏDOV – 90
YOXLUĞUN DİDİR İÇİMİ…
(Qardaşım Bəşir Əhmədovun ömür yoluna, yan-yörəsinə atüstü baxış)
– Qardaşın necə adamdır?
– Yoldaş olmamışam.
Bəşirlə doğma qardaş olsam da, uzun müddət yoldaşlıq edə bilməmişik. 1947-ci ildə o, kəndimizdəki yeddiillik məktəbi bitirəndə mənim 4 yaşım varmış. Orta təhsilini tamamlamaq üçün Qoşabulaq kəndinə – qohumumuz Qənbər kişigilə gedərək 3 il orada oxuyub, 1950-ci ildə Azərbaycan Dövlət Darülfünunun (indiki Bakı Dövlət Universitetinin) filologiya fakültəsinə daxil olub. Ali təhsilini başa vurduqdan sonra 2 il Əli Bayramlı (indiki Şirvan) və Mərəzə (indiki Qobustan) rayonlarında müəllim və məktəb inspektoru işləyib, 1957-ci ildə əyani aspiranturaya qəbul edilərək Bakıya qayıdıb. 1961-ci ildə professor Ə.Dəmirçizadənin elmi rəhbərliyi ilə dissertasiya müdafiə edərək pedaqogika elmləri namizədi (fəlsəfə doktoru), 6 il sonra, 35 yaşında ikən, elmlər doktoru (elmi məsləhətçisi: professor A.Abdullayev) alimlik dərəcələri alıb.
Sözümün canı budur ki, yoldaşlıq etməyə uzun müddət imkan yaranmayıb. Yalnız 1966-cı ildən, mən əsgərlikdən qayıdıb Universitetə qəbul olunandan sonra, onunla qaynayıb-qarışmışıq, qardaşlığımız yoldaşlığa, dostluğa keçib. Qardaşımın necə insan olduğunu yalnız bundan sonra bilmişəm.
– Qardaşın necə insan idi?
– Hə, bax indi – 41 illik (1966-2007) yoldaşlıqdan sonra onun kim olduğunu deyə bilərəm.
Bəşir Əhmədov, hər şeydən öncə, Azərbaycanı ürəkdən, candan sevən, onun bütövlüyünü, müstəqilliyini, demokratik dünyaya uğurlu inteqrasiyasını arzulayan, bu yolda əlindən gələni əsirgəməyən vətənpərvər bir insan idi. O bu duyğusunu erkən şeirlərinin birində belə ifadə etmişdi:
“Kimlərdənsən”, – soran qardaş,
Azərbaycan övladıyam.
Anam, atam vətənimdir,
Ərən, insan övladiyam.
Mən deyirəm, eşit, Araz,
Nahaq qanlar yerdə qalmaz.
Azərbaycan parçalanmaz –
Vahid bir can övladıyam.
Torpağımdir mənim canım,
Ona qurban təndə qanım,
Yaman olur intiqamım –
Fətəlixan övladıyam.
Od oglu odam, Bəşirəm,
Turksoyluyam, özləşirəm,
Birlik deyib əlləşirəm,
Mən qana-qan övladıyam.
II
Bəşir müəllim həm insan, həm müəllim, həm alim, həm də vətəndaş kimi çox ciddi, şair Cavad Cavadlının yazdığı kimi, “poladdan möhkəm” idi. Bu ciddilik, bu möhkəmlik bəzilərinə hətta kobudluq kimi görünürdü.
Cəmiyyətdə insan haqları, ədalət prinsipi pozulanda və bunların qarşısını almağa gücü çatmayanda Bəşir müəllim “kobudlaşırdı”. Bu xüsusiyyətini onun alim dostu, ölkəmizin tanınmış dilçilərindən biri, professor Qəzənfər Kazımov belə təsvir edib: “Mən Səni həmişə müxtəlif istiqamətdə çarpışan, döyüşən görmüşəm. Ehkamlara dözmürsən, ehkam kimi qəbul olunanlar səni daim cırnadır, əsəbiləşdirir, özünün də hiss etmədiyin daxili bir quvvə Səni ayağa qaldırır, mübahisəyə, mübarizəyə, döyüşə göndərir”.
Savadsız müəllimlər savadsız şagirdlər, tələbələr yetişdirməklə millətin gələcəyini korlayanda Bəşir müəllim “kobudlaşırdı”.
Haşiyə: Bəşir müəllim institutların birində Azərbaycan dili kafedrasının müdiri seçiləndən sonra tələbələr arasında həmin kafedradakı müəllimlərin səviyyəsi barədə anonim sorğu keçirir. Tələbələr müəllimlərin təxminən yarısına mənfi rəy verirlər. Bunun həqiqət olub-olmadığını dəqiqləşdirmək üçün Bəşir müəllim həmin Azərbaycan dili “müəllimlərini” bir auditoriyaya yığıb onlara imla yazdırır və əksəriyyəti elmlər namizədi olan müəllimlərin yarıdan çoxu “2” alır. Vəziyyətdən xəbərdar olan rektor deyir: “Əlbəttə, çox pis faktdır, amma mən heç nə edə bilmərəm. Bax bu, filankəsin qızıdır, bu, filankəsin gəlinidir, bu, filankəsin kürəkənidir”. Belə məqamlarda Bəşir müəllim, həqiqətən, “kobud” olurdu.
Bəşir müəllim güvəndiyi alimlərlə bəzən hətta dava səviyyəsinə qalxan elmi mübahisələrə girişməyi xoşlayırdı, lakin bu vəziyyət onların şəxsi münasibətlərinə, dostluqlarına qətiyyən xələl gətirmirdi. Dosent Akif Məmmədov bununla əlaqədar yazır: “Mətbuat orqanlarının birində professor Əziz Əfəndizadə ilə professor Bəşir Əhmədovun bir-birinə əks mülahizələrə əsaslanan yazıları dərc olunmuşdu. Oxucular, o cümlədən mən də belə hesab edirdim ki, yəqin, bu alimlər bir-biri ilə qanlı-bıçaqdır, ən yaxşı halda küsülüdürlər. Ancaq iki gün sonra elmi yığıncaqların birində onların necə mehribanlıqla görüşüb-öpüşdüklərini, yanaşı oturub dərdləşdiklərini görəndə heyrətləndim və bu iki alimin həm də böyük insan olduqlarını başa düşdüm”.
Haqsız olduğunu anlayanda o, çox tez yumşalır, hətta özündən kiçiklərdən də üzr istəməkdən çəkinmirdi. 90-cı illərdə müstəqil qəzetlərdən birində baş redaktor idim. Sözlərin etimologiyası ilə bağlı bir silsilə yazı vermişdi ki, dərc edim. Onlardan birində qalstuk sözünün xalis türk sözü olduğunu əsaslandırmağa çalışmışdı. Alman dilini bir az bildiyim üçün (3 il Şərqi Almaniyada əsgərlikdə olmuşdum) ona izah elədim ki, bu, alman sözüdür. Hals “boyun”, tux (almanca: tuch) “mahud” deməkdir.
– Bəs onda niyə biz ona halstuk yox, qalstuk deyirik?
Sonra öz sualına özü cavab verdi:
– Rus dilinin təsiridir. Rus əlifbasında h hərfi olmadığına görə söz təhrif olunub, biz də onu kor-koranə qəbul etmişik.
Bundan sonra mənimlə tez-tez məsləhətləşirdi.
III
Bəşir müəllimin elmi fəaliyyəti, pedaqoji görüşləri, müəllimliyi, dostcanlı olması barədə bu kitabda çox dəyərli, obyektiv yazılar toplanıb. Buradakı müəlliflərin hər birinə Bəşir müəllimin övladları, nəvələri, yeganə bacısı adından, bütün qohum-əqrəba adından, eləcə də hələlik yaşayan tək qardaş olaraq öz adımdan dərin minnətdarlığımı bildirir, dünyasını dəyişmişlərə Tanrıdan rəhmət, həyatda olanlara cansağlığı diləyirəm.
Bəşir müəllimə xeyli şeir həsr olunub. Hamısı poetik cəhətdən mükəmməl olmasa da, səmimiliyi, ürəkdən gəlməsi ilə diqqəti çəkir. Belə itfaflardan ikisini təqdim edirəm.
YAŞAYACAQDIR
(Yaxin dostum, professor Bəşir Əhmədovun əziz xatirəsinə)
Deyirəm, həyatda işə bax, işə,
Hökmünü qəfildən, çox yaman verir.
Gəlmək istəyirdim sənlə görüşə,
Gözümü açmağa heç aman verir?
Işləmir, əlimdə donubdur qələm,
Mən səni nə təhər eləyim tərif.
Təkcə mən demirəm, şahiddir aləm,
Poladdan möhkəmdin, çiçəkdən zərif.
A qardaş, sən belə kövrək deyildin,
Ölümün doğru yox, şübhədir, şəkdir.
Axı necə sındın, necə əyildin?
Sınsan da, ürəyin döyünəcəkdir.
Sən necə sevirdin ana Vətəni,
Qəlbin bu torpağa, bu elə bağlı.
Ölüm sevinməsin aparıb səni,
Bunu qəbul etmir insanın ağlı.
Adi olmayırdı sənin gəlişin,
Elə bil bir pələng, bir şirdi gələn.
Çox olsun, ya da ki, az olsun işin,
Hamı deyirdi ki, Bəşirdi gələn.
Bir kəsə bəsləməz ədavət, nə kin,
Lap onu öldürüb böləsən şaqqa.
Mənəvi aləmin o qədər zəngin,
Heç zaman verməzdin haqqı nahaqqa.
Hər vaxt yerin vardı məclis başında,
Sənintək insanı unutmaq çətin.
Bir od, alov idin gənclik yaşında,
Yanan ürəyiydin bizim millətin.
Fikrin elə geniş, bilməzdi məkan,
Bəşir olan məclis rövnəqlənərdi.
Elə dərindi ki, idrakın, zəkan,
Səni müəllimlər Ata bilərdi.
Yox, yox, alim ölsə, el ölə bilər,
Bu söz el sözüdür, el sözü haqdır.
Budur, Bəşir gəlir, yenə də gülər,
O ölməz həmişə yaşayacaqdır.
Cavad Cavadlı, şair, Əməkdar jurnalist
BƏŞİR MÜƏLLİM
Gözəl insan, gözəl yoldaş, gözəl alim
Əhmədov Bəşirə ithaf edirəm.
Sözünün mənası qılıncı kəsər,
Gecələr yatmadın, açıldı səhər,
Elmin özəyidir yazdığın əsər,
Zəhmətlə ucaldın sən, alim Bəşir.
Peyğəmbər övladı, özün tər-təmiz,
Könüldən-könülə olmusan əziz,
Əməllərin təmiz, ürəyin təmiz,
Çox gözəl insansan sən, alim Bəşir.
Adın həqiqətdir, gəzir el-oba,
Açıqca fikrini yazdın kitaba.
Birdinmi? Mindinmi? Sığmır hesaba,
Dəryasan, ümmansan sən, alim Bəşir.
Nə yalan deyirsən, nə and içirsən!
Elm yolunda şirin candan keçirsən,
Yaxşı-yaman sözü çox tez seçirsən,
Mən yazar Bəşirəm, sən alim Bəşir.
Bəşir Tağıyev, pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru.
İndi isə Bəşir müəllimin (təbii ki, həm də özümün və ailəmizin) şəxsi yaşamından yadımda qalmış bəzi epizodları sevimli oxuculara çatdırmaq istəyirəm.
Atamla anamın 9 övladı olub. Uşaqlardan 4-ü erkən (1-10 yaş arasında) o dövrün yayılmış xəstəliyi olan malyariyadan vəfat edib. Bundan sonra xeyli müddət dörd qardaş, bir bacı olaraq yaşamışıq.
Atamız Abbas Əhməd oğlu Məmmədov (1893-1988) çox zəhmətkeş kişi olub. 1918-1920-ci illərdə toypulu yığmaq üçün Türkiyənin Qars vilayətində işləyib, evləndikdən sonra kənddə kolxoz quruculuğunda fəal iştirak edib, başçılıq etdiyi briqada üzvləri işə gəlməyəndə 50 hektar sahəni özü təkcə arat edib (Arat böyük zəhmət tələb edən qış suvarmasıdır). 1942-ci ildə cəbhəyə gedib, 1943-cü ilin sonunda 50 yaşı tamam olduğuna görə arxa cəbhəyə göndərilib. Bir müddət Rusiyada işlədikdən sonra doğma kəndə qayıdıb.
Anamız Tutu Məhəmməd qızı Məmmədova (1904-1997) qabaqcıl (özünün ifadəsi ilə desəm, zərbəçi) kolxozçulardan olub. Atamız və böyük qardaşımız Məhəmməd (1924-1995) müharibədə olarkən anamız 5 uşaqla qazma bir damda tənha qalıb, gündüzləri kolxozda işləməklə, gecələri ac balalarını ovundurmaq üçün Allaha dua etməklə keçirib. Mənim doğum günüm dəqiq bəlli deyil. Bəşir deyirdi ki, sən doğulanda tut ağacının başında arpa çörəyi ilə tut yeyirdim. Cijim çağırdı ki, qaç, Qızxanım arvadı çağır. Qızxanım arvad mənim göbək nənəm, indiki dillə desək, mamaçam olub. Lakin o gəlib çatınca mən torpaq döşəməyə düşmüşəm, kəlləmin düz ortası yerə dəyib (Həmin hissədə hələ də tük bitmir. Hər kəsin nə vaxtsa, bircə dəfə də olsa, başı daşa dəyir. Şükür ki, mən bu sınaqdan ömrümün ilk saniyələrindəcə çıxmışam).
1944-cü ildə, Bəşirin 12, mənim 1 yaşım olanda xəbər gəlir ki, Məhəmməd yaralanıb, Bakıdakı hospitallardan birində yatır. Anam məni kürəyinə şəlləyir, Bəşiri də yanına alıb pay-piyada kəndimizin 6-7 kilometrliyində yerləşən dəmiryol stansiyasına gəlir. Xeyli dava-dalaşdan sonra əsgər anası olduğunu deyərək biletsiz-filansız ümumi vaqona minib 400 kilometrlik yolu perronda ayaqüstə duraraq Bakıya çatır. Bu hər üçümüzün Bakıya ilk gəlişimiz imiş. Ayağımız sayalı olur: yaralı qardaşımı tərxis edib hamımızı hökumət hesabına rahat vaqonda evə yola salırlar. Bəşir müəllimin bir şeirində deyildiyi kimi, həqiətən, anaların adına layiq söz tapmaq çox çətindir:
Şairlər yazıblar səndən, ay ana,
Yazıblar ürəkdə od, yana- yana.
Söylə, deyilənlər layiqmi sana?
Adına layiq söz tapmaq olurmu?
Mən saz istəyəndə aşıq veribsən,
Gözümə gözündən işıq veribsən,
Nemətlər dadmağa qaşıq veribsən,
Adına layiq söz tapmaq olurmu?
“Ana heç vaxt ölmür, ana yaşayır”, –
Deyən dost, bəs bədən nədən üşüyür?
Qəlb niyə döyünür, niyə tövşüyür?
Anaya layiq söz tapmaq olurmu?
Röyada axtarır əlim səni, hey,
Dayanmır, çağırır dilim səni, hey
Rəhmətlə yad edir elim səni, hey,
Anaya layiq söz tapmaq olurmu?
Sağaldıqdan sonra Məhəmməd mühasiblik kursu oxuyub, kolxozda hesabdar (mühasib), briqadir, Təftiş Komissiyasının, sonra isə uzun müddət (24 il) Kənd Sovetinin sədri vəzifələrində çalışıb, el-obanın dərin hörmətini qazanıb.
İkinci qardaşımız Ağamməd (1927-2004) mexanizator işləyib, taxılın əllə (oraqla) biçildiyi vaxtlarda molotilkada (taxıldöyən maşında), sonra kombaynda çalışıb, mexanizatorların briqadiri kimi qoçaqlığı, işə can yandırması ilə ad-san çıxarıb. Çox baməzə, deyib-gülən, zarafatcıl, amma yeri gələndə ciddi, hirsli adam olub.
Yeganə bacımız Həcəri (1936) hamımız çox istəmişik, lakin Bəşirlə bir-birilərinə daha çox bağlı olublar. Həcər Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunu (indiki ADPU-nu) bitirib, Şəmkir rayonunun Zəyəm qəsəbəsində Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi, tədris işləri üzrə direktor müavini işləyib. İndi pensiyaçıdır.
Həcərin xatirələrindən:
Yaxşı yadımdadır, 1984-cü il idi. 5-ci sinifdə Azərbaycan dili dərsindəydim. Mövzumuz “Keçilmiş dərslərin təkrarı idi”. Təzəcə salamlaşıb dərsə başlayırdım ki, qapı döyüldü, tədris işləri üzrə direktor müavini onunla gəlmiş bir nəfəri təqdim etdi:
– Bu, Qurban müəllimdir, Sizin dərsinizdə oturmaq istəyir.
– Çox xoşdur, – dedim, buyurun, əyləşin.
Mən həmin sinifdə 2-ci il idi ki, dərs deyirdim, şagirdlərin içərisində hazırcavab olanlar, yaxşı oxuyanlar çox idi. Qurban müəllim dəftərçəsinə qeydlər edə-edə hərdən sakitcə soruşurdu:
– Bu uşağın adı, soyadı necədir? Jurnala baxmaq olarmı? Və s. O, jurnaldakı qiymətlərlə şagirdlərin verdiyi cavabları tutuşdururdu, özü də uşaqlara bəzi suallar verir, cavablardan razı qalırdı. Axıra yaxın mənə yaxınlaşıb ehmalca soruşdu:
– Bağışlayın, Siz haranı qurtarmısınız?
Elə bu anda ürəyimdən qulağıma gizli bir səs gəldi. Az qaldım deyəm: “Bəşir məktəbini”!
Bəli! O, kar və cingiltili samitləri, mənə sazın havası ilə öyrədərdi, özü də Sarı simdə. Bir yerdə olanda biz həmişə sazı şərikli kökləyərdik, yəni mən baş barmağımla simləri sıxardım, o isə bir əli ilə mizrab vurar, o biri əli ilə melodiyanı nizamlayardı. Və “Ruhani” dilə gələrdi.
Bu qısa fasilədən sonra dedim:
– Bağışlayın, müəllim, – dedim, – bir az fikrim yayındı. V.İ.Lenin adına APİ-ni bitirmişəm.
45 dəqiqənin nece gəlib keçdiyini özümüz də bilmədik.
Dərsdən sonra təhlil və müzakirə başlandı. Sözün düzü, özümün də gözləmədiyim xoş sözlər, təriflər mənə qol-qanad verdi.
Müzakirənin axırında yoxlamaya gələn bu müəllim üzünü mənə tutub dedi:
– Müəllimə bu dərslik sizi qane edirmi? Müəlliflərə öz rəy və təkliflərimizi bildirməliyik. Yəqin bilirsiniz, bu dərsliyin müəllifləri çox sanballı alimlərdir. Deməli, biz də dərsləri sanballı keçməliyik ki, həm uşaqlar savadlı böyüsünlər, həm də müəlliflərin əməyi yerdə qalmasın.
Söhbət vaxtilə tələbə yoldaşı olmuş iki dostun, iki tanınmış alimin – Bəşir Əhmədovla Ağamusa Axundovun V sinif üçün yazmış olduqları, yaxşı mənada səs-küyə səbəb olmuş qırmızıcildli “Azərbaycan dili” dərsliyindən gedirdi.
Bu yoxlamadan sonra məni rayon mərkəzinə – Şəmkirə çağırıb dərsimdən razı qaldıqlarını bildirdilər. Başqa məktəblərdən də müəllimlər gəlmişdilər. Maarif müdiri onlara məlumat verdi ki, Həcər müəllimənin dərsi başqa cür ola da bilməz, çünki o, dərslik müəlliflərindən birinin – professor Bəşir Əhmədovun doğmaca bacısıdır.
Müəllimlər arasında pıçıltı başlandı: “35 yaşlı elmlər doktoru”, “Rəylər toqquşur”, “Aspirant, sən kimsən?”, “Fonem nədir?” Mənsə təvazökarcasına hər sözü eşitməzliyə vururdum. Sonra məlum oldu ki, mənim sinifimə müəllifin bacısı kimi yoxlamaya gəliblərmiş.
IV
Mən ailənin kiçik övladı olmuşam. Doğulduğum müharibə illərinin, sonrakı aclığın, lütlüyün, saxta sovet demokratiyasının, ədalətsizliyin bütün ağrı-acılarını çiyinlərimdə daşımışam. Orta məktəbi əla qiymətərlə bitirsəm də, arzuladığım ixtisasa (BDU-nun jurnalistika fakültəsinə) 7 ildən sonra qovuşmuşam:
Mən isti yay günündə buludsuz səmalardan
qurğuşun yağışları yağanda doğulmuşam.
Körpələrin sevdiyi şirniyyat əvəzinə
anamın axıtdığı yaşlarda boğulmuşam.
Cırtdan kimi işığa – məktəbə yönəlmişəm
altı yaşım olmamış,
Sabahımdan qoparaq dünənımə süzülüb
on il – on damcı yağış.
Füzuli baratından necə küsmüşdüsə də,
yeddi il attestatdan mən də elə küsmüşəm.
İstəmişəm ucalam, haqzızlıq yolub məni,
Molla Nəsrəddin demiş: quş həddinə düşmüşəm.
Şükür ki, gec də olsa, zəhmətim sayəsində
öz arzuma çatmışam.
Ülvi diləklərimi Vətənimin, xalqımın
diləyinə qatmışam…
Bəşir məndən də çox əziyyət çəkib. 1947-ci ildə səhər alaqaranlıqlarının birində Məhəmmədin üç il əvvəl cəbhədən gətirdiyi nimdaş əsgər botinkasını geyinərək xəbərsiz-ətərsiz dar cığırlarla uzaq dağ kəndinə – Qənbər dayıgilə yola düşür (Evdə istəyirlərmiş ki, kəndin başqa uşaqları kimi o da qalıb kolxozda işləsin, ailəyə az da olsa, köməyi dəysin). O vaxt Qənbər kişi Qoşabulaqda kolxoz sədri imiş. Dolanışacağı babat olsa da, gecə-gündüz iş başında olurmuş. Evin bütün ağırlığı iki cocuğun – Qənbər kişinin oğlu Sabirlə onun yaşıdı olan Bəşirin çiyinlərinə düşür. Meşədən odun gətirmək, səhər tezdən mal-qaranı örüşə yola salıb axşamlar qarşılamaq, pəyəni kürüyüb təmizləmək, palçıqlı yollarla məktəbə gedib-gəlmək, neft qıtlığı şəraitində işıq gözünə dərsləri hazırlamaq… Üç il bu icbari zülmə dözməyin nə demək olduğunu indiki yeniyetmələr, yəqin ki, anlamazlar. Üstəlik də 10-cu sinifdə oxuyarkən Sabir rəhmətə gedir. Bu ağır dost-qardaş itkisi də dərdin üstünə yeni dərd gətirir. Bəşir qəti qərar qəbul edir: bu çətinlikdən çıxmaq üçün hökmən ali təhsil almalıyam!
Alakol kəndinin ilk ali təhsil almış (1941-1946-cı illərdə indiki BDU-nun filologiya fakültəsində oxuyub) nümayəndəsi – Ələkbər dayımızın qızı Fatma Məmmədova (1924-1976) olub. Bəşir də məhz onun məsləhəti ilə həmin ixtisası seçib.
Bəşirin tələbə olduğu 1950-1955-ci illər filologiya fakültəsinin çox qaynar dövrü olub. Şəxsən görmədiyim üçün o vaxtkı vəziyyəti qələmə almaqda çətinlik çəkirəm və əyanilik xatirinə bu işi Bəşir müəllimin üzünü görmədiyim, yalnız imzasını tanıdığım tələbə yoldaşı Xanoğlan Məmmədova həvalə edirəm: “1950-55-ci illər Azərbaycan Dövlət Universitetində tələbəlik illərim. O çağları, o şux və qaynar günləri unuda bilmirəm. Əsərləri ilə az tanış olduğumuz, hələ üzlərini görmədiyimiz professor-müəllim heyətinin dünyasına düşdüyümüz o miqyasasığmaz fərəhli günləri unuda bilmirəm. Mülayim təbiətli, son dərəcə mehriban və humanist olan, rus ədəbiyyatını bizə təmkinlə öyrədən Məmmədcəfər Cəfərov, konkretliyi, nitqdə yığcamlığı sevən, seminarlarda buna ciddi əməl edən və ədəbiyyat nəzəriyyəsini tutarlı nümunələrlə sevdirən Mir Cəlal Paşayev, obrazlı qalereyasının labirintindən bizi öz yorulmazlığı ilə çıxaran tükənməz enerji sahibi Pənah Xəlilov, uşaq sadəlövlüyü ilə tələbələrə tez isnişən, orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatına dair sanballı tədqiqatlarını bizə bəxş edən Həmid Araslı, Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatının şirinliyini öz şirin təhkiyə tərzi ilə mənimsədən Məmmədhüseyn Təhmasib, dilçilik elminin korifeyləri Məmmədağa Şirəliyev və Muxtar Hüseynzadə – bu təmiz, dağ bülluru kimi saf və təmənnasız, umacaqsız, gözütox insanlar ADU-nun zinət və şərəfi idilər
Yox, o zəka nurlarını, o ürfan səhərlərini unutmaq olmur. Bizi bəlağət tutisitək sehirləyən yanar xilqətli Cəfər Xəndan yaddanmı çıxar? Əzəli qisməti olan xoşbəxt səsi onun parlaq natiqliyini uğurla tamamlayırdı.Son dərəcə təmiz və səliqəli geyinən professorun sinəsi şeir xəzinəsi idi. O şairləri, xüsusən Səməd Vurğunu tədris edəndə az qala qoşasaat şeirə tutulurdu. C.Xəndan təlqin etdiyi ədəbi qəhrəmanların idealını, istək və məramlarını sözün sehiri, fikirin rabitəsi ilə sevdirirdi. Onda dinləyəni öz ardınca aparan və mənəvi məmnunluq doğuran ovsun var idi. Bütün bunlar ədəbi-bədii dilin qüdrəti ilə təqdim olunurdu. Onun nitqində təhrif olunmuş söz və şəkilçiliyə təsadüf etmək mümkün deyildi. Ona itaət edən sözlər cilalanmışdı. O, dilimizin poetik-elmi qatlarının tilsimini açan müqtədir natiq idi. O, nəzəri fikirlər söyləyəndə həmişə faktlara əsəslanır və məntiqi nəticələr çıxarmağa sövq edirdi. Tədris etdiyi bütün yazıçıların yaradıcılığındakı bədii xüsusiyyətləri hafizələrə nəqş etmək onun proqramında möhkəm yer tutmuşdu. O vaxt bizə nəql edirdilər ki, M.F.Axundovun “Şərq poeması”nı professor öz tərcüməsində misilsiz bir məlahətlə söyləmişdir. Bunu dinləmək bizə müyəssər olmasa da, saysız-hesabsız şeirləri aktyor məharəti ilə söyləməsinin şahidi olmuşuq; o, misralara güc vurmurdu, hay-haray salmırdı, sözlər onun sinəsindən rəvan və ilişiksiz axıb tökülürdü..
Cəfər Xəndan natiqlik sənətinin təməl daşlarını qoyanlardan biri idi. Jestləri, diksiyası, yanğılı səsi, təkrara yol vermədən, çaşmadan sözlərdən səf yaratmaq qabiliyyəti onun alın yazısı idi. O vaxt Cavidlər, Cavadlar, Müşfiqlər, Yusif Vəzirlər tiranlığın qurbanları idilər. Onların işığı əlçatmaz uzaqlıqlarda sayrışırdı.Yasaq edilmiş bu əvəzsiz sənətkarların tədrisini Cəfər Xəndan nitqində görə bilmədik…
…Universitetdə natiqlik sənəti xüsusi kurs kimi öyrədilmirdi.Ancaq biz dərk edirdik ki, ən parlaq nitq öz inikasını ən ciddi hazırlıqda, dərin bilik və məlumatda tapır. Bax, buradaca “aləmə idrakla salam verənlər”dən (S.Vurğun) Mikayıl Rəfili yada düşür. Bəli, Hüqonun, Balzakın ağır əsərlərinin tərcüməçisi, poetik söhbətlərin aşiqi, rus dilinin kamil bilicisi yada düşür. O da atəşin nitqi ilə natiqlik sənətinin təməl daşlarını qoyanlardan idi.
Bir dəfə o, bayırda yağan quşbaşı qarı göstərə-göstərə Xaqaninin də bax beləcə qar altında Şirvandan baş götürüb getməsini elə təbii, elə inandırıcı təsvir etdi ki, biz qeyri-iradi ayağa qalxıb bayıra boylandıq. Bir gün Məhsətinin rübailəri lazım oldu, lakin kitabın ruscası tapıldı. O, kitaba baxır və onları asanlıqla şeir kimi tərcümə edirdi…
M.Rəfilinin vətəndaşlıq qüruru, zəngin bədii dili, bəlağətli nitqi, elmi mühakimələri tələbələri valeh etmişdi. Azərbaycan sovet yazıçılarının II qurultayının tribunasından onun ünvanına söylənən bəzi ittihamlar professorun çıxışına yağdırılan tələbə alqışları ilə, “Kirpi” jurnalındakı karikatura isə professora tələbə rəğbətilə sanki zərərsizləşdirildi. Hətta bir az sonra “Qorio ata”nın tərcüməsində bədxahlıqla eyib axtaranlar da tapıldı. Bu bizə barlı-bəhərli ağacın dibindən baltalanması kimi görünürdü. Belə ensiklopedik biliyə malik alim niyə sarsıdılır və səssiz-səmirsiz xəstəliklərə mübtəla edilirdi?..
Professor Əli Sultanlı! Öz alovları içərisində yanıb külə dönən və təzədən ehya olan Səməndər quşudurmu o? Yoxsa sözün qövsi-qüzehini ürəklərə köçürən şirin nağıl qəhrəmanıdır? Elmin və natiqlik məktəbinin sultanıdır Əli Sultanlı! Onun yaddaşı saysız-hesabsız surətlər qalereyası idi. Bitməz-tükənməz enerjiyə, həvəsə malik bu əvəzsiz alimin bütün mühazirələrini tələbə yataqxanasında yaxşı mənada təqlid edərdik; gah sözdən səhv düzəldib od yağdıran alimin antik dünyamızın işığı altında Homerə, Esxilə hördüyü çələngi sanki başımıza qoyub qalib kimi dayanar, “Demosfendən heç bir şey ixtira etmək, Siserona isə heç bir əlavə etmək olmaz” kəlamı bizi məşqə təşviq edər, gah intibah dövrünün qızıl haləsinə düşər, gah Şekspir atəşinin təlqini axınında dostun arxasından endirdiyi xəncər zərbəsinə qarşı Sezarın: “Brut, sən də?!” xitabındakı ağır dərdi atıb-tutar, gah da Hamletin: “Olum, ya ölüm?” tərəddüdünə qərq olardıq..
…Çox illər qanadlanıb ötəcək, çox sular axıb gedəcək, çox körpə qığıltıları eşidiləcək, çox nəğmələr oxunacaq, fəqət bu üç zəka nuru, bu üç ürfan səhəri – Cəfər Xəndan, Mikayıl Rəfili və Əli Sultanlı zaman-zaman əzizlənəcək, ürəklərə elə bircə natiqlik mədəniyyətinin yanğısını saldıqlarına əmin olduqları üçün onların ruhu haradasa həmişə Səməd Vurğunun: “Qoy rəhmət oxusun bizə nəsillər” – misrasını arxayınlıqla pıçıldayacaq” (X.Məmmədov. “Qoy rəhmət oxusun bizə nəsillər”. “Ədalət” qəzeti, 5 oktyabr 2011-ci il).
Bəli, Bəşir müəllim belə korifeylərdən dərs almışdı. Təkcə Bəşir müəllimmi? Yox! O buraxılışdan 5-6 nəfəri tanıyırdım. Hamısı bir-birindən ötə idi: akademik Ağamusa Axundov, professor Abdulla Abasov, professor Əbdül Əlizadə, professor Nazim Əhmədov, Firuz Sadıqzadə, Malik Məmmədov, Əbdülhüseyn Hüseynov (Allah hamısına rəhmət eləsin)… Hamısı “can” deyib, “can” eşidərdilər. Elm aləmində “çəkişmələri” olsa da, həyatda bərkişmişdılər. Ən yaxın dostu rəhmətlik Nazim Əhmədov (1933-1999) idi. Öz dilləri ilə desəm, “ata ayrı, ana ayrı doğma qardaş” idilər. 49 il (1950-1999) “bir ürək, iki can” olublar, 8 il (1999-2007) Bəşir müəllim onu yuxularında görüb, xəyalları ilə yaşayıb. 15 ildir, Haqq dünyasında bir yerdədirlər. Nazim müəllimin vəfatından sonra Bəşir müəllimin ona həsr etmiş olduğu iki şeir əlimizdədir:
Bundan sonra
(Dostum, qardaşım Nazim Əhmədovun xatirəsinə)
Eşsiz qalmış bir quyam mən,
Yaşamıram bundan sonra!
Arxadaşım getdi əldən.
Yaşamıram bundan sonra!
Köçdü dosta candan yanan,
Pozulubdur halım yaman,
Sözlərimdə yoxdu yalan,
Yaşamıram bundan sonra!
Bir o idi ruh verənim,
Ağlayanda güldürənim,
Qəm-kədəri öldürənim…
Yaşamıram bundan sonra!
Ağıllı dost arxa olar,
Dostsuz qalan tezcə solar,
Mən gedərəm, şerim qalar.
Yaşamıram bundan sonra!
Göynətdin
(Dostum, qardaşım Nazim Əhmədovun xatirəsinə)
Doğulanda yalnız özün ağladın,
Öləndə obanı, eli göynətdin.
Dirilikdə arxam, dayağım oldun,
Gedişinlə qəlbi, dili göynətdin.
Yasa batıb yaşıl dağlar, dərələr,
Sənsiz qalıb o gözəl mənzərələr,
Xəyalımdan gəlib keçir gör nələr,
Sonaları uçmuş gölü göynətdin.
Üşüyürəm, tir-tir əsir bədənim,
Arxam kim olacaq, de, daha mənim?
Tək sən idin hər gün gəlib-gedənim,
Nakamda yaradan əli göynətdin.
V
Tələbə vaxtı hər yay tətilində (pedaqoji praktika, hərbi toplantı və s. olmayanda) iyunun axırlarından avqustun axırına qədər Bəşir kəndə gələr, ailəyə yardım etmək üçün kolxozda işləyər, araba ilə ot, yaxud taxıl dərzləri daşıyar, Mehrəli dayımızın yanında dəmirçiliyi öyrənərdi. O, kəndə çox bağlı idi. Son 15-20 ildə məzuniyyətimizi, bir qayda olaraq, Alakolda bir yerdə keçirərdik. Həyətindəki tut ağacının altı onun ən sevimli istirahət yeri idi.
Nəvəsi İnci (İlham müəllimin qızı) babasının vəfatından bir il sonra yazmış olduğu şeirdə həmin tut ağacını yada salır:
BABAMIN TUT AĞACI
“Inci balam: Varlığınla ucalıqsan adıma,
Həcərmi? Qoy gəlsin, çatacaq imdadıma.
Arzu qərib yerdə, bilsə yetər dadıma…
Məclislərdə saz səsi,…
Qoca tutun kölgəsi,
Bir də samovar çayı
Yaman düşüb yadıma…”
Nədir bu?
Doğmalarla ayrılığın
Fəryadı, ah-naləsi?
Yoxsa vida nəğməsini
Mərd-mərdanə sonlayan
Şam kimi əriyənin
Titrək ümid şöləsi?
Həcər bibi, babamın harayına çatardın.
Telini sığallayıb, kürəyini ovardın.
Dadsız söz-söhbətə sən dad qatardın.
Hər ağrı-acıya əlac tapardın,
Nədən bu səfərin zəfər olmadı?!
Sən “Bəşir” deyəndə qürur duyardın,
Qardaş çırağını gur yandırardın,
Kəm baxanın gözlərini oyardın,
Bəzən Həcər, bəzən Tutu olardın.
Nədən bənövşə tək boynun büküldü?
Həcər bibi, qoy gözlərin dolmasın.
Ata yurdun çiçəkləri solmasın
Yenə haraylarsan: “Gəlir qonaqlar!”
Samovar odlanıb, manqal qalanar,
Qohum-qardaş Tut altına toplanar.
Yaddaşların hisi-pası silinər,
Kimlər yada düşər, kimlər anılar
Kimlərsə kövrələr, kimlərsə gülər.
Tut ağacı qərib-qərib boylanar,
Meh vurduqca həzin-həzin səslənər:
“Bəşir kölgəsidir! Sizi əzizlər!”
Bəşir müəllim zahiri ciddiyyətinə, “kobudluğuna” baxmayaraq, adi günlərdə “çiçək kimi zərif”, mehriban, qayğıkeş insan, ailəcanlı, məsuliyyətli Kişi idi. 1955-ci ildə, Universiteti bitirən kimi, bir neçə il öncə gözaltı elədiyi İlisu gözəli Soltanımla (Soltanım xanım Universitetin kitabxanaçılıq fakültəsini bitirmişdi) ailə həyatı qurmuşdu. Heç kimə demədən. “Komsomol toyu” ilə. Bir neçə tələbə yoldaşları, bir də özləri. 1956-cı ildə ilk övladları olur, adını “İlham” qoyurlar:
Oğlum
Dünyaya gələndə sən çox sevindik,
Qohumlu, qardaşlı olduq şad, oğlum!
Incə gülüşündən, şirin sözündən
Qalmadı qəlbimdə bir fəryad, oğlum!
Sən mənim ürəyim, mənim İlhamım
Evimin bəzəyi, ürəyim, canım,
Sevimli, mehriban anan Sultanım
Seçib tapdı sənə layiq ad, oğlum!
Südün pak, halaldır, tərbiyən – inci,
Atanın arxası, bürüncü, tuncu,
Bilirəm, olmazsan sən baş qaxıncı,
Südündə, kökündə yox bədzad, oğlum!
Kökünlə, südünlə daim öyün sən,
Tək mənim deyilsən: bütün elinsən,
Eldə ad-san qazan, ellə sevin sən!
Hər şeydən ucadır təmiz ad, oğlum!
Baharda açılan xoş çiçəyimsən,
Bütün uşaqların ən göyçəyisən.
Bəşirəm, sən mənim gələcəyimsən,
Düşmən qoy əlindən çəksin dad, oğlum!
İndi İlham müəllim atasının şərəfli müəllimlik, alimlik yolunu yeni şəraitdə uğurla davam etdirir. ADPU-nun dosentidir.
(Davamı var)
Mənbə: Nəsir Əhmədli

NƏSİR ƏHMƏDLİNİN YAZILARI

PROFESSOR BƏŞİR ƏHMƏDOV YAZILAR

PDF>>>ZAUR USTAC – “BB” HEKAYƏLƏR

>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<

ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI

“YAZARLAR”  JURNALI PDF


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<< WWW.USTAC.AZ və  WWW.BİTİK.AZ >>>>>> 

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

Mahirə NAĞIQIZI ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru təyin olunub

Professor Mahirə Hüseynova

Professor Mahirə Hüseynova ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru təyin olunub

Azərbaycan Respublikasının Təhsil nazirinin müvafiq əmri ilə professor Mahirə Hüseynova Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin (ADPU) Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru təyin olunub.

QISA ARAYIŞ

Professor Mahirə Hüseynova 1960-cı ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonunda anadan olmuşdur. 1968-ci ildə Xalxal kənd səkkizillik orta məktəbin birinci sinifinə daxil olmuş, orta təhsilini Mehdi Hüseynzadə adına Novxanı qəsəbə 1 saylı orta məktəbində davam etdirmişdir. 1980-ci ildə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun (indiki ADPU-nun) Filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur. Təhsil aldığı illərdə xüsusi fəallığı ilə seçilmiş və 1984-cü ildə fərqlənmə diplomu ilə məzun olmuşdur. Məzun olduqdan sonra bir müddət orta məktəbdə müəllim işləmiş, fəaliyyəti dövründə Təhsil Nazirliyi tərəfindən “Respublikanın qabaqcıl təhsil işçisi” adına layiq görülmüşdür. 2003-cü ildə “İlin nümunəvi müəllimi” Respublika müsabiqəsinin qalibi olmuş, I dərəcəli diplom almışdır. 2012-ci ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək “filologiya üzrə fəlsəfə doktoru” elmi adını almışdır. 2015-ci ilin mayında ADPU-nun Müasir Azərbaycan dili kafedrasının dosenti, dekabrında isə müdiri olmuşdur. Mahirə Hüseynova 2017-ci ildə filologiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsini almışdır. 1 il sonra isə ADPU-nun Müasir Azərbaycan dili kafedrasının professoru seçilmişdir. 2018-ci ildən ADPU-nun “Filologiya” fakültəsinin dekanı vəzifəsində çalışmışdır. Mahirə Hüseynova həmçinin Prezident təqaüdçüsü, “Qızıl qələm” və “İlin alimi” Media Mükafatı laureatıdır. Mahirə Hüseynova 30-dan çox elmi, 15 bədii kitabın və 1000-ə yaxın şeirin müəllifidir. 100-dən çox şeirinə musiqi bəstələnmişdir. 2020-ci ildə Türkiyədə keçirilmiş musiqi festivalında M.Hüseynovanın müəllifi olduğu “Vətəndir” şeirinə məşhur türk bəstəkar Ərdoğan Tozoğlu musiqi bəstələmişdir.

Mahirə Nağıqızı “Filoloq” qəzetini incələrkən

Bu yeni təyinat münasibəti ilə Mahirə xanımı təbrik edir, yaradıcılıqda, elmi və pedaqoji fəaliyyətində yeni-yeni uğurlar arzu edirik! Uğurlarınız bol olsun, mahirə xanım!!!


YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<<WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ>>>>>>

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru

MAHİRƏ NAĞIQIZI HAQQINDA

Mahirə NAĞIQIZI – yazar, alim, pedaqoq.

MAHİRƏ NAĞIQIZI HAQQINDA

QISA ARAYIŞ: Mahirə NAĞIQIZI Mahirə Nağı qızı Hüseynova, Mahirə Hüseynova (Mahirə Nağı qızı Hüseynova (Nağıyeva); 1960, Naxçıvan rayonu, (indiki Babək rayonu) Sust) — filologiya elmləri doktoru, professor, ADPU-nun Filologiya fakültəsinin dekanı.

Həyatı
Mahirə Hüseynova 1960-cı il ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Naxçıvan rayonunun (indiki Babək rayonunun) Sust kəndində anadan olub. Ailə vəziyyətlə bağlı Xalxal kəndinə köçmüş, o da 1968-ci ildə Xalxal kənd səkkizillik orta məktəbin birinci sinfinə daxil olmuşdur. Yaşayış yerini yenidən dəyişməklə əlaqədar olaraq, 1978-ci ildə Abşeron rayonu Mehdi Hüseynzadə adına Novxanı qəsəbə 1 saylı orta məktəbi bitirmişdir. 1980-ci ildə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun (indiki ADPU-nun) filologiya fakültəsinə qəbul olmuşdur. Təhsil aldığı illərdə öz fəallığı ilə seçilmiş, fakültədə keçirilən bütün tədbirlərdə iştirak etmiş, tələbə və müəllim heyətinin dərin rəğbətini qazanmışdır. 1984-cü ildə institutu fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Elə həmin ildən də təyinatla əvvəlcə Abşeron rayonu Mehdiabad qəsəbə 1 saylı orta məktəbdə, sonra isə Bakı şəhəri N.Nərimanov rayonu G.Əsgərova adına 43 saylı MLK-da ixtisası üzrə işləmişdir. Bu illərdə Təhsil Nazirliyi tərəfindən “Respublikanın qabaqcıl təhsil işçisi” adına layiq görülmüş, döş nişanı ilə təltif olunmuşdur. 2003-cü ildə isə “İlin nümunəvi müəllimi” Respublika müsabiqəsinin qalibi olmuş, I dərəcəli diplom almışdır. 2009-cu ildən ADPU-nun Müasir Azərbaycan dili kafedrasının müəllimidir. “Həsən Mirzəyevin yaradıcılığında filologiya məsələləri” adlı dissertasiyasını 2012-ci ilin yanvarında uğurla müdafiə etmiş, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almışdır. 2015-ci ilin mayında Müasir Azərbaycan dili kafedrasının dosenti vəzifəsinə seçilmişdir. 2015-ci ilin dekabr ayında Müasir Azərbaycan dili kafedrasının müdiri vəzifəsinə seçilmişdir. 2013-cü ildən “XIX-XX əsr Qərbi Azərbaycan aşıq və el şairlərinin yaradıcılığının dil və üslub xüsusiyyətləri (Dərələyəz mahalı üzrə)” mövzusunda araşdırmalar aparmış, dolğun nəticələr əldə etmişdir. Dissertasiya işi müzakirələrdən uğurla çıxaraq müdafiəyə təqdim olunmuşdur. Mahirə Nağı qızı Hüseynova (Nağıyeva) 2017-ci il 2 mayda AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunda yüksək səviyyədə müdafiə etmiş və 2017-ci ildə filologiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsini almışdır.

Təhsili, elmi dərəcəsi və elmi adı

  • 1984-cü ildə ADPU-nun filologiya fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib.
  • 2013-cü ildə filologiya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almışdır.
  • 2017-ci ildə filologiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsi almışdır.
  • 2018-ci ildə professor elmi adına yiyələnmişdir.

Əmək fəaliyyəti

  • 1984-cü ildən 2004-cü ilədək Abşeron rayon Mehdiabad qəsəbə 1 saylı orta məktəbdə işləmişdir.
  • 2004-cü ildən 2009-cu ilədək Bakı şəhəri N. Nərimanov rayonundakı G. Əsgərova adına 43 saylı BMLK –da işləmişdir.
  • 2009-cu ildən. ADPU-nun Müasir Azərbaycan dili kafedrasının müəllimi.
  • 2014-cü ildən Müasir Azərbaycan dili kafedrasının baş müəllimi.
  • 2015- ci ildən həm Müasir Azərbaycan dili kafedrasının dosenti, həm də həmin kafedranın müdiri vəzifəsinə təyin olunmuşdur.
  • 2018-ci ildən Müasir Azərbaycan dili kafedrasının professoru seçilmişdir.

Elmi yenilikləri
İlk dəfə olaraq Qərbi Azərbaycanın Dərələyəz mahalının aşıq və el şairlərinin yaradıcılığının dil və üslub xüsusiyyətlərini araşdırmış, dolğun nəticələr əldə etmişdir.

Diplom və Mükafatları

  • 2003-cü il “İlin ən yaxşı müəllimi”
  • Azərbaycan Respublikasının “Qabaqcıl təhsil işçisi” döş nişanı
  • “Qızıl qələm” Media Mükafatı Laureatı
  • “İlin Alimi” Media Mükafatı Laureatı 2018

Beynəlxalq seminar, simpozium və konfranslarda iştirakı

III Beynəlxalq Türk Dünyası Araşdırmaları Simpoziumunda;
Gənc Tədqiqatçıların IV Beynəlxalq Elmi Konfransında;
Doktorantların və Gənc Tədqiqatçıların XVI Respublika Elmi Konfransında;
13-cü Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimlər Kongresində;
Bakı Slavyan Universiteti, VI Beynəlxalq Elmi Konfransında;
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, “I Türkoloji Qurultayın Türk xalqlarının mədəni-mənəvi birliyinin yaradılmasında rolu” Respublika elmi-praktik konfransında;
AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Müasir Dilçiliyin Aktual Problemləri Beynəlxalq Elmi Konfransında;
Gənc Tədqiqatçıların IV Beynəlxalq Konfransında;
Tatarıstan Respublikası,“Dünya türkologiyası və Kazan Universiteti” adlı beynəlxalq elmi-praktik konfransında;
Azərbaycanın Türkiyə Cümhuriyyəti Qars şəhərindəki Baş Konsulluğu və Qars Qafqaz Universitesinin birgə təşkilatçılığı ilə təşkil olunmuş “Ulu öndər Heydər Əliyevin 95 illik yubileyi və Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin 100 illik yubileyi” ilə əlaqədar “Geçmişten Günümüze Azerbaycan Cumhuriyeti” adlı paneldə

Seçilmiş əsərləri

“Сравнительное исследование причастия в тюрксkих языках (на основе исследований профессора Г.Мирзоева)”. Хабаршы, Вестник филология сериясы, Серия филологическая, Алматы, 2010, № 1-2.
“Об исследованиях проф. Гасана Мирзоева, посвященных категории переходности и непереходности глагола”. Известия Таврического националь-ного Университета им.В.И.Вернадского.Научный журнал Серия Филоло- гия. Симферополь, 2010 Том 23 (62).№3.
“Лингвистические исследования Гасана Мирзоева и их зна¬чение для современной тюркологии”. Материалы III Междуна-родной научнойконфе-ренции. Нальчик, 17ноября 2010 г.
“Фонологические повторы на языке ашугов народных поэтов Азербайджана в XIX-XX веках (по округу Даралаяз)”. Московский Государственный Лингвистический Университет. Вестник. МГЛУ. Москва 2014. №3 (661).
“Стилистическая форма выражения диалектизмов в творчестве Азербайджанских ашугов и народных поэтов XIX-XX веков (по материалам Даралаяз)”. Научные исследования в сфере гуманитарных наук: открытия XXI века Пятигорск 2015
“Literární prostředí ašyghů a lidových basníků Ázerbájdžánu XIX – XX století: zdroje myšlenek a poetická inika prožitých lidem tragedií”. Charles University Prague, ACSC,bulletin. Çeletna 20, Post index 11000, Praha 1.
“Поэтическая позиция и информационные возможности зоонимов”. Московский Государственный Лингвистический Университет. Вестник. МГЛУ. Москва 2015 г. Магнитогорск, пр. Ленина, 114, ауд. 232.
“Azerbaycan ozan el şairlerinin eserlerinde hidronimlerin üslubi, sanatsal,ahlaki açıdan özellikleri”. Adıyaman Universiteti , 17 sayı Asos İstanbul 2015.
“XIX-XX centuries, language and style features of the ashik and folk poets creativity – according to Daralayaz region of the Western Azerbaijan”. Journal Papers on language and literature. Vol.23. No:4. 2016. USA Southern Illinois University.
On the origin of the names of some Azerbaijani dishes and drinks. British Journal for Social and Economic Research. Volume 3, Issue 2, April 2018
Çağdaş türk ləhcələrində yemək adları. Tatarıstan Respublikası, Kazan Federal Universiteti. 26 aprel 2018-ci il

Elmi kitabları

Ulu öndərimizə məhəbbət ruhunda. Bakı: “Təknur” nəşriyyatı, 2008
Ulu öndərimizin natiqlik məharəti. Bakı: “Avropa” nəşriyyatı, 2009
Ulu öndərimizin natiqlik məharəti xalqımızın ən böyük sərvətidir. Bakı: “Avropa” nəşriyyatı, 2011
Alim təfəkkürünün itiliyi (monoqrafiya). Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2013
Dərdi dərin Həsən Mirzə. Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2013
Azərbaycan poeziyasında “Dağ” obrazı. Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2013
Ədəbiyyatşünaslığa xidmət əzmi ilə (Çapar Kazımlı ilə birgə). Bakı: Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2013
Həsən Mirzəyev və Azərbaycan dilində fel. (seçmə fənn), (proqram). Bakı: ADPU-nun mətbəəsi, 2014
Həsən Mirzəyəvin yaradıcılığnda filologiya məsələləri (metodik vəsait). Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2014
Muxtar Hüseynzadə və Azərbaycan dilinin morfologiyası. (seçmə fənn), (proqram). Bakı: ADPU-nun mətbəəsi, 2014
Əbdüləzəl Dəmirçizadə və Azərbaycan dilinin fonetikası. (seçmə fənn), (proqram). Bakı: ADPU-nun mətbəəsi, 2014
Müasir Azərbaycan dili: Pedaqoji universitetlərdə bakalavr hazırlığı üçün. (proqram) Bakı: ADPU-nun mətbəəsi, 2018
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində “Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimliyi” ixtisası üzrə yenidənhazırlanma təhsili üçün. (proqram). Bakı: ADPU-nun mətbəəsi, 2016
Aşıq və el şairlərinin fonopoetikası (monoqrafiya). Bakı: ADPU-nun nəşriyyatı, 2015
XIX-XX əsrlər Azərbaycan aşıq və el şairlərinin yaradıcılığında onomastik vahidlərin linqvopoetikası (Dərələyəz mahalı üzrə). ADPU-nun nəşriyyatı, 2015
Müasir Azərbaycan dili: Aşıq və el şairlərinin yaradıcılığında dialektizmlərin öyrədilməsinə dair (Dərələyəz mahalı üzrə), (metodik vəsait). Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2015
Aşıq və el şairlərinin leksikası (monoqrafiya). Bakı: ADMİU, 2016
Aşıq və el şairlərinin üslubi frazeologiyası (monoqrafiya). Bakı: Afpoliqraf mətbəəsi, 2017
Aşıq və el şairlərinin üslubi sintaksisi (monoqrafiya). Bakı: Afpoliqraf mətbəəsi, 2017
Müasir Azərbaycan dili: Punktuasiya məsələləri (dərs vəsaiti).Bakı: Afpoliqraf mətbəəsi, 2017
Aşıq və el şairlərinin üslubi morfologiyası. (monoqrafiya). Bakı: Afpoliqraf mətbəəsi, 2017
Aşıq və el şairlərinin poetikası. Bakı: 2017
Müasir Azərbaycan dili: Aşıq və el şairlərinin yaradıcılığının dil, üslub xüsusiyyətləri. (Dərələyəz mahalı üzrə) Bakı: 2018
XIX-XX əsrlər Azərbaycan aşıq və el şairlərinin əsərlərinin linqvistik təhlili (dərs vəsaiti). Bakı: “Avropa” nəşriyyatı, 2018
Azərbaycan dilinin yemək və içki adlarının tarixi-etimoloji lüğəti. Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018
Üslubi morfologiya (folklor mətnləri əsasında). (dərs vəsaiti). Bakı: ADPU nəşriyyatı, 2018

Bədii kitabları

Mənim anam. (şeirlər) Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2006
Su at dalımca, ana. (şeirlər) Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2006
Ana sevgisindən doğan nəğmələr. Bakı: “Avropa” nəşriyyatı, 2008
Yaşadacaq anam məni. (şeirlər). Bakı: “Qismət” nəşriyyatı, 2009
Ana kəndim Xalxalım. Bakı: “Avropa” nəşriyyatı, 2010
Ömrün çıraqdır sənin. Bakı: “Avropa” nəşriyyatı, 2010
Sözün hikməti. (şeirlər) Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2012
Analı dünyam. (şeirlər) Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2015
Haqqa çağıran səs. (şeirlər) Bakı: “Vətən” nəşriyyatı, 2015
Bayatılar. Bakı: “Apostroff” nəşriyyatı, 2015
Bayatılar və üç şeir. Bakı: “Apostroff” nəşriyyatı, 2015
Ruhuna beşiksə, tanı, Vətəndir. Bakı: Afpoliqraf mətbəəsi, 2017



YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<<<<WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ>>>>>>

Əlaqə:  Tel: (+994) 70-390-39-93     E-mail: zauryazar@mail.ru