Sülhiyyə Musa qızı Nəsirova 27 iyul 1963-cü ildə Cəlilabad rayonu, Günəşli kəndində anadan olub. Hazırda Bakı şəhərində yaşayır.
HƏYAT
Fikirləri qarmaqarışıq dolanbaclarda itmişdi sanki. Düşüncələri elə bil o dolanbaclarda özünü axtarışdaydı. Başının içi keçmişlə və bu günlə ləbələb doluydu. Bu sağ dalan, bu da sol yola keçid. Fikirlər beyninin sağ yarımkürəsini zəbt etmiş şəkildə sola cərəyan edirdi. Ağlı öz qənaətlərini pıçıldayırmış kimiydi:
“Evlilik bir yastığı paylaşmaq deyil, bir ürəyi, ürəkdəki arzuları, istəkləri və xəyalları paylaşmaqdır”. Bu kimin kəlamıydı bilmirdin, ancaq tez-tez onu təkrarlayırdın. Hər təkrarlaman məni daha artıq səndən uzaqlaşdırırdı. O “sevib” təkrarladığın fikir qədər ömür-gün yoldaşına “sevirəm” – desəydin, belə tez ayrılıq olmazdı.
Hər kiçik söz-söhbətdə belə özünü haqlı bilmək üçün dəridən-qabıqdan çıxmağı fitili atəşləyən sonuncu qor idi. Bəlkə də, daha irəlisi… Çırtaçırtla yanan ocaqdı. Arada bir ətrafı öz alovuna bürüyəcək gücdə olan ocaq.
….Günlərlə kiçik bir incikliyi şişirtməklə, küsməklə dustaq həyatı yaşatdın həm özünə, həm mənə.
Ən çox da uşaqları əhatə etdi bu anormallıqların.
Qəlblərini qırdın, psixologiyalarına zərbə vurdun. Heç eyninə də olmadı.
Eqoların “təkcə mənəm, mən varam” atmosferində ildırım çaxışıydı hər dəfə. Kəsən, doğrayan…
Bu hallar ən çox məni ikiqat ağır zərbə altında əzirdi. Ölümə aparırdı.
Həm onları üzdüyünə görə əzab çəkirdim, həm də məni onların qarşısında qeyri-insani davranışlarınla əzdiyinə görə. Özümə yer tapmırdım, bu fikirlərin ağırlıqları altında hər an parçalanıb qırılıb öz içimə tökülürdüm. Heç kimsə ilə də bölüşmək olmurdu.
Böyüklərin “ailə sirrini özündə saxlayan gizli xəzinədir”, sözlərini də heç kimə aça bilməməkdən qırılırdı adam. Bəlkə də, adam dərdini kiməsə söyləsə, həm yüngülləşər, həm də bir çıxış yolu arayardı vaxtında.
Böyüklərin adət-ənənə-mentalitet deyib, bizə sırıdıqları da heç normal aqillik deyilmiş. İnanıram ki, bütün ailələrin həyat gedişatında bu “mentalitet”müəyyən mənada mənfiyə doğru rol oynayıb?!
Yenə təsəllimiz, çarəsizcə “həyat bu” deyib, yola davam etməklə, yeni-yeni problemləri ardınca gətirən gələcəyin yollarında səfil olmaqdı.
Daha kəskin, daha çıxılmazlıqları ilə…
İnsan çox zaman yaşa görə qocalmır. Haqlı, haqsız çəkdiklrinə və zorla ona sırınan adətlərə görə qocalır, deyə düşünürəm. Sonra da adına tale, qədər, qismət, yazı adını qoyub, mübarizəmizi “mentalitet” müstəvisində bitirməklə qocalığa sürüklənirik. Ona görə də indi: “neçə yaşın var?” -sualına ixtiyarların yaşını gizlədib vermədiyi: “80 yaşım var” cavabını verməklə elə bil boşa xərclədiyim ömür sərvətimin acığını özümdən çıxıram…
Sən içimdəki gözəllikləri az məhvə məruz qoymuş kimi,indi də öz-özümü hədəfə götürmüşəm. Sən almadığın canımı alıram canımdan. Yəqin, bu da sənin xarakterinin ahəngiydi, məndə toplanıb “ahəngə”düşürdü beləcə?! Bilmirdim!
…İndi də olduğu kimi xatırlayıram. Bir rəfiqəmin qızının toyuna getmişdik – səninlə. Xeyli məşhur və əsil ziyalı insanlarla bir yerdə əyləşmişdik. Onların yanında özünü elə apardın ki, sanki məni tanımırsan. Təsadüfən yanaşı oturmuşuq və yad olan mənimlə burda heç maraqlı deyil sənə “imici” təlqin edirdin ətrafa. Şənlik boyu, bir dəfə də olsun, nə məndən oturduğumuz masada nə istədiyimi, hansı yeməyi və nə şirəsi içmək arzumu soruşmadın. Mən tərəfə göz ucu da olsa baxmamağın belə düşünməyə əsas verirdi. Hər bir diqqətsiz insan belə: “bunlar niyə özlərini belə aparırlar?” – sözlərini deməmiş olmazdılar ürəklərində.
Bu da, bir diqqətdən əlavə, məni tanıyanların yanında qəsdən məni kiçiltməyə hesablanmış “jestlər” etdiyinin kiçik bir nümunəsi idi.
Özlüyündə, orda – sənin hərəkətlərin bəlkə də sənətcə aşağı olmağının hikkəsinin hamılıqla o stolda əyləşənlərin cəminə atdığın top atəşiydi. Ən çox da məni mənən əzməyə hesablanmış top atəşi…
Səni çox yaxşı tanıdığımdan, bütün bu sözsüz və səssiz hikkən təkcə mənə bəlli olduğu üçün, elə mənə də ünvanlanmışdı:
“Görürsən, sənin harada və kimlərlə işləməyindən asılı olmayaraq səni necə şəkildə istəsəm pərt edərəm, aşağılayaram və kiçildərəm” – təsiri açıq-aydın sezilirdi.
Qonaqlardan fərqli olaraq, axı, mən sənə illərin o tayından üzü bəri yaxşı bələd idim. Hədəfində olan mənim bütün bunlara alınmağım və incə ruhumla üzülməyim də təbii idi.
Bu azmış kimi, əyilib qulağıma: “Bax, indidən deyirəm, heç kimlə oynamayacaqsan – heç kimlə” xüsusi vurğulu sözlərin yanaqlarıma ürək qanımı gətirəcək qədər ağır zərbə idi… Udqunmaqla və gözlərimə dolan yaşları kipriklərimi çırpmaqla içimə daşıyıb, vəziyyəti nizamlamağa çalışsam da, naşılığım ariflərin gözlərindən yayınmadı.
(Duyurdum ki, hamı kıprıklərinin altından bizə-ən çox da mənə baxırlar)
Elə bu an da başqa bir dostumuzun, orta məktəbin sonuncu sinfində oxuyan və rəqs dərnəyinə getdiyini söylədiyi oğlu ilə oynamağımı xahiş etməsi məni daha bir çıxılmaz vəziyyətə saldı:
-Bəlkə, əzizim, sən Babəklə rəqs edəsən. Bu toyda elə gözəl para, çütlük olarsız ki? – deməyi ağlıma ilk əvvəl onun bayaqdan bəri sənin mənə diqqət göstərmədiyinə acıması hissini gətirdi. İkincisi də sənin qulağıma pıçıldadığın “oynamayacaqsan!” – “əmrini” eşitməsi kimi içimdə bir sarsıntı yaratdı.
Aramızda vəziyyətin normal olduğunu göstərmək üçün aktyorluq etməyə sövqü-təbii can atmaq istəyim isə məni tam alt-üst etdi. Mən çevrilib səndən: “Oynamağa icazə verirsənmi?” – deməyim həm toyu, həm stol ətrafında oturanları və həm də mənim “oyunumu” şok vəziyyətinə gətirmək oldu. Qalırdı şahın mat olması… Bu da oynamaq arzusunun mat halı – mat!
…Və sən oturduğun stolda nümayişkəranə şəkildə çönüb arxanı mənə çevirməyin əsil “mat effekti” oldu. Ən dəhşətlisi də bunu hamının görməsi idi… Bu da şahın mat vəziyyəti…
Daha burdan o yana yol yoxdu. Bu çoxtərəfli şoku adlatmaq üçün məcburdum Babəklə həzin mahnının təranələri altında əməllərini həm özümə, həm də şahidlərə unutdurmağa…
…Və sənin icazəni gözləmədən Babəkin əlindən tutub məclisin oyun yerinə tərəf addımladım. Elə həyəcanlıydım ki… Ancaq, içimdə Allaha yalvarırdım ki, ayaqlarım bir-birinə dolaşıb məni minlərlə gözün qarşısında yıxmasın. Daha böyük mərkəzəqaçma təcilinə uğramayım, deyə, baxışlarım sanki ayaqlarıma dolaşmış haldaydı…
Bu da oyun çevrəsi…
Bu da cani-ürəklə çalan musiqiçilər dəstəsi. Bu aralıqda çalğıçıların kimisinin qaşqabaqlı, kimisinin də gülərüz olduğu gözümdən qaçmadı. Bu, yəqin ki, mənim öz halıma bənzər birini axtarmaq və bundan təsəlli tapmaq instinktim idi…
Hamının gözü bizdəydi. Operatorların çəkiliş bucağı – fotoobyektivi də bizə tərəf çevrilmişdi. Bütün diqqətlər üzərimizdə cəmləşmişdi. Televiziyanın da ekran obyektivindəydik. Fotoaparatlar ancaq bizi çəkirdi. İndi də mənə aydın deyil bu xüsusi diqqətin mənbəyi hardan başlanğıc götürmüşdü. Bəlkə, İlahi nəzm-nizamdı, bəlkə onun məni ağır vəziyyətdən, çıxılmazdan çıxarmaq lütfüydü? Bilmirəm…
…Bu oyun minlərlə ssenari qurmaq üçün sərf edilən cəhd və əməkdən təkcə biriydi, sanıram.
Milyon dəfələrlə qırdığın ürəyimin öz yerinə düşməyən parçalarından biriydi bəlkə də?!
İllərlə mənasız və məzmunsuz yaşamımın çarəsizcə bir ömürə sığdırmaq istəyimin yanlışlığından biriydi özlüyündə?!.
Mən indi taleyin və qədərin sənin əməlinlə barışmayan sevgisinin mənə aid olan parçasını götürüb gedirəm. Səni (o ağılda olmadığını bilə-bilə) özün-özünü məhkum etdiyin gerçəkliklərinlə baş-başa qoyub çəkilirəm itirdiklərim gözəl və təkrarsız illərin yanına (Geri qayıtmaq mümkün olmasa da, irəlidə yolumun olduğu-qənaəti ilə belə düşünürdüm).
Görəsən, indi sən, qalan o yarımçıq sevgi hissəsi və bütöv olmayan xarakterlə necə yaşayacaqsan? – fikrinə qoşulub gedirəm tək nəfərlik yuvama.
Kiminsə dilindən götürüb əzbərlədiyin: “İndi də ayrılıq ölüm deyil ki”, “peyəmbərlər də ayrılıb”, fikri ilə növbəti təsəlli arayarsan özünə. (Çünki, bu uzun birgə həyat savaşı verdiyim illərdə heç vaxt sənin əlinə kitab aldığını görmədim – tutuquşu təkrarçılığından savayı).
Bütün bunları, sənə yüklənməyim və olub-keçən səbəbləri sənin boynuna cəmləməyim kimi alınmasın. Xeyir!
Güya “bir ürəkdə” olduğumuz dövrdə: “Sevgin mənə çatmır, məni qane etmir, onu xəsisliklə göstərirsən, qram-qram, misqal-misqal verirsən”, – dediklərini təkrar-təkrar xatırlayanda bu addımımı dahiyanə “kəşf”sanıram. Çox gec də olsa.
Nobel mükafatına layiq “kəşf” kimi az qala özümü mükafatlandırmağım gəlir indi.
…Təklikdə yaxşı-yaxşı təhlil edərsən mənə yaşatdıqlarını və min çalarlı hərəkətlərini. Sən fikir və duyğularını hara qoyacağını düşünmədən bu ayrılığı sürətləndirdin… Özünü günahsız hesab etməklə işini bitmiş sandın. Sevgimizin və ailəmizin yaşaması uğrunda mübarizədə bulunmadın heç vaxt…
…Söylədiyin kimi,bu sevginin ayrılıq həddinə çatmasına, getmə kulminasiyasına yetməsinə təkcə mənəmmi səbəbkar və günahkar, yoxsa sənmi bais oldun bir yuvanın dağılmasına?! – sualı sənə sonuncu dərsimizdən bir parçadı. Cavabın nə olacaq, bilmirəm. İstəsən, düşünərsən.
Çünki, mənsiz – təklikdə vaxtın çox olacaq araşdırma aparmağa (Bəlkə də, yanılıram, sən ağılda olanlar nə çoxdu həyatda. Özün kimi biri ilə birləşib “ağıl kəmliyinizi” tamamlayarsız?! Nə deyim?!)
Bilmədiklərimi də götürüb gedirəm daha…
Mənsiz yuva olmaqdan çıxan yuvamıza və onun tək sakininə “özünə yaxşı bax” – sözünə gücüm çatır indiki məqamda.
İllərin üz-gözümü öyrəşdirdiyi gerçəkliyi ilə indi də yoxluğa və təkliyə öyrəşməyə gedirəm.
Təkcə bunu bil ki, yuvanı tək dişi quş qurmur. İki quş birləşib qurur. Yuvanın əsil yuva olması üçün sevgi və sayqı gərəkdiyi də unudulmamalıdı… Hələ fədakarlığ ucalığını demirəm. Bu danılmaz bir faktdır və aksioma olaraq da sübuta ehtiyacı yoxdur, deyə düşünürəm.
Bəlkə də dağılan bütün ailələrin mənbəyində bu həqiqət dayanır.
Yaşanan həyat dərslərindən qəti qənaətim isə budur – sevgi ilə gedilən yol yarımçıq qalmaz.
Birliyimiz ərzində üz-üzə heç bir söhbətimiz və müzakirəmiz olmamışdı. Bu müzakirəni özüm özümə son olaraq və sənə məktub olaraq ünvanlayıram.
Salamat qal, dustaq həyatım.
Barmaqlıqlar arasından çıxdım daha – ürəkdəki təkcə mənli olan yuvama gedirəm…
MÜƏLLİF: SÜLHİYYƏ MUSAQIZI
PDF>>>ZAUR USTAC UŞAQ ŞEİRLƏRİ
PDF: >>>>> ZAUR USTAC “QƏLƏMDAR-2”
PDF>>> ZAUR USTAC “BB” KİTABI
>>>> ƏN ÇOX OXUNAN HEKAYƏ <<<<
ZAUR USTACIN SATIŞDA OLAN KİTABLARI
YAZARLAR.AZ
===============================================
<<<<<< WWW.USTAC.AZ və WWW.BİTİK.AZ >>>>>>
Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93 E-mail: zauryazar@mail.ru