Ataqam – Söz yaradıcılığı

“Daş” şəkilçisi ilə yaranan və əsasən, birgəlik bildirən xeyli söz var: “vətəndaş”, “yoldaş”, “qardaş”, “sirdaş”, “tərəfdaş”, “yurddaş”, “yandaş”… Bu şəkilçinin imkanından daha yaxşı istifadə edə bilərik. Tənqid və təklifləriniz üçün bir neçə yeni söz yazıram:

1. Ömürdaş: “Arvad”, “həyat yoldaşı” sözünə xeyli irad görürük. Anadolu türklərinin işlətdiyi “eş” də gözəl sözdür, xüsusən də qadınlarla kişilərin bərabərliyi baxımından. Qəbul etsək, təəssüf ki, [“eş”in məlum sözlə assosiasiyası bu sözün işləkliyinə əngəl olacaq” – N.M.].

2. Gündaş: Ad(d)aş sözümüz var, eyni adı daşıyanlara deyirik. Eyni gündə doğulanlara «gündaş» deyə bilərik. Bu qəlibdən istifadə edib, “aydaş”- eyni ayda doğulanlar”, “ildaş” – eyni ildə doğulanlar sözlərini yaratmaq olar. Şühbəsiz, bu sözlərin işləkliyi dar olacaq, amma bədii mətndə hərdən lazım olur.

3. Işdaş: “Həmkar”, “iş yoldaşı”, “kolleqa” – heç birinə etirazım yoxdur, əksinə, sinonimlərin çoxluğuna sevinirəm. (Bu sözü artıq hər yerdə işlədirəm, məncə, adamlar vərdiş edir)

4. Ruhdaş: Eyni ruhlu adamlar, ruh əkizləri. “Ruh” sözünün ərəbcə olduğuna irad bildirən olsa, “tindaş” variantni müzakirə edə bilərik. “Tin” – qədim türkcədə “ruh” deməkdir.

5. Nurdaş – “nur” (işıq, şölə) ərəb sözüdür, ehtimal ki, ərəblər də şumerlilərin “inuri” (işıq, aydınlıq) sözündən götürüblər. “Nurlanma, aydınlanma dostları” mənasında işlənə bilər. Söz sufilər, buddistlər, krişnaitlər üçün maraqlı ola bilər.

Mənbə: Ataqam

Müəllif: ATAQAM

ATAQAMIN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru