
Öteden beri Gelibolu’daki Albay Mustafa Kemal Bey ve Filistin Cephesi’ndeki Mustafa Kemal Paşa hakkında olur olmadık yazılar yazılır. Ne yazık ki bu cepheler hakkında kalem oynatanların birçoğu tarih bilmez, okumaları eksiktir. Üstelik kasaba kültürüyle edindikleri birtakım önyargılar ve hurafeler, zihinlerinde adeta saplantı haline gelmiş ve ana motivasyonları olmuştur.
HAŞİYƏ
Sərraf Balaxan: “Bu Kişi 29 oktyabr 1923-cü ildə Türkiyə Cümhuriyyətini elan edəndə dünyada heç bir müstəqil türk dövləti yox idi.

Atatürk türkün dövlətçilik ənənəsi tarixdən üzülməyə qoymayan dahi Sərkərdədir.
Cümhuriyyətin mübarək, Türkiyə!
Şəkil 1912-də Trablis müharibəsində çəklib.”
Mustafa Kemal Paşa’nın Filistin’e ilk tayini de 1917 ortalarında Yıldırım Ordular Grubu kurulduğunda oldu. Bazı cahil kişilerin yazdığı gibi Gazze’den kaçıp kuzeye gitmiş değildir. Filistin’e ikinci tayini 1918 Ağustos’unda olmuştur. Suriye Cephesi’ne başkomutan olarak tayin edilen Liman Paşa’nın yönetiminde 7.Ordu’ya komuta etmiştir. Burada bahsedilecek tek şey, Mustafa Kemal Paşa’nın ricat (geri çekilme) denen olayı, elinden geldiğince düzgün ve tertipli bir şekilde yapmış olmasıdır. 20. yüzyılın büyük Türk mareşali ve etrafındaki isimler hakkında sürekli olarak dil uzatmak, bu kasaba münevverlerinin işi olan bir küstahlık ve hamakattir.
Trablusgarp’a gönüllü olarak savaşmaya giden, Sofya’da ataşemiliterken cephede ısrarla görev isteyen ve Çanakkale’de müstesna bir genç komutan olan Mustafa Kemal’i Filistin’den kaçmakla itham edenler, kasaba dedikoducularından başka bir şey değildir. Lütfen ufkunuzu ortaokul cehaletinin ötesine taşıyın. Çünkü bizim 1950’lere kadar nefis bir ortaokul ve lise eğitim sistemimiz vardı, ilkokulumuz da aynı şekilde sağlamdı. Ne yazık ki bu sistem harap edildi. Bu tipler, bu harap edilen sistemin ve niteliksiz hale getirilen kadroların ürünüdür.
Bunlara, öncelikle “Resimli Osmanlı Tarihi”nden başlayarak ansiklopedi maddelerine başvurmalarını ve son dönem Osmanlı ile Cumhuriyet tarihini doğru kaynaklardan okumalarını tavsiye ediyorum. Çanakkale’deki komutanların biyografileri hakkında, cephede nasıl savaştıkları, askerleriyle nasıl şehit düştükleri üzerine bir imtihana tutulsalar kaçı geçer acaba?
Mənbə və müəllif: İlber Ortaylı