Xəbər verdiyimiz kimi İranda yaşayan azərbaycanlı naşir, tərcüməçi Əli Aslani Azərbaycan şairlərinin şeirlərini ərəb əlifbasına köçürərək çap edir. Əli Aslani 2002-ci ildə Urmu şəhərində doğulub. Uşaq yaşlarından ədəbiyyata marağı olub.
Mecra.az xəbər verir ki, tərcüməçi Azərbaycanda yaşayan 40 nəfər şair və yazıçının əsərlərini İranda çap etmək və tanıtdırmaq niyyətində olduğunu bildirib. İndiyə kimi 12 şairin şeirlər toplusunu İranda çap etdirib.
Qırx rəqəminin isə onun üçün müqəddəs rəqəm olduğunu deyib. Çünki Cənubi Azərbaycanda qırx milyon azərbaycanlı yaşadığı üçün o, bu cür simvolik rəqəm seçib.
Əli Aslani indiyə kimi Xalq şairi Nəriman Həsənzadənin “Təbriz”, Xalq şairi Fikrət Qocanın “Sönən deyil bu ocaq”, Nigar Rəfibəylinin “Bir gün səni görməyəndə”, Əli Tudənin “Mən nə gətirdim”, Afaq Məsudun “Sərçələr”, Əhməd Cavadın “Sevgi candan ayrılmaz, Abbas Səhhətin seçilmiş şeirləri, Səddam Laçının “Xəncər kirpikli qız”, Fərqanə Səfərlinin “Mənim ümidlərim”, Nigar Arifin “Xatirələr otağı”, Ülviyyə Qəhrəmanın “Bir qadın şeir yazır”, Nuranə Rafaelqızının “Mənə bir az nağıl danış”, Zaur Ustacın “Yulğun çiçəyi”, “Leyla Mətinin “Ömrə sığmayan arzular”, kitablarını çap edib.
Əziz dostum İlham Qazaxlının 50 yaşını təbrik edirəm!
“Dünya bir pəncərədi, hər gələn baxıb gedir”.Yaradıcı insanlar, adi insanlardan fərqli olaraq özlərindən sonra nəysə qoyub getməyə çalışırlar.Dünyaya, insanlara yanaşmaqları da başqa olur. Yaradıcı in-sanlar deyəndə – ixtiraçı alimlər,heykəltaraşlar, rəssamlar, bəstəkarlar (musiqiçilər), şairlər və s. nəzərdə tutulur.
Şairlər həmişə dünyanın dərdlərini öz dərdləri hesab edirlər. N.Gəncəvi,Ə.Nəvai, Höte və başqa klassiklərin yazdıqları əsərlərdən bunu görürük.
O insan xoşbəxtdir ki, onun əməli, yaradıcılığı ilə şəxsiyyəti vəhdət təşkil edir.Belə şairlərdən biri də çağdaş poeziyamızın istedadlı qələm sahibi İlham Qazaxlıdı.Onun yazdığı şeirləri oxu-duqca dövrümüzün mənzərəsi (siyasi, iqtisadi, təbiəti…)göz önünə gəlir.O, öz oxucusuna özünün deyil, onu narahat edən dünyanın dərdindən danışır.Zəmanənin eybəcərliklərini çəkinmədən qələmə alır.Milli adət – ənənəmizin get – gedə unudulması, siradan çıxması onu narahat edir.Bunu ”Milli dəyərlər” şeirində görürük.
Gözümüz önündə yadlaşır adət,
“Yabançı” adətə “milli” deyirlər.
Yurda ayaq açır yad mədəniyyət,
Get – gedə məhv olur milli dəyərlər.
Milli ənənəmiz – ən böyük sərvət,
Mənəvi dəyərlər – əvəzsiz nemət.
Unurqan olmuşuq o üzdən əlbət,
Get – gedə məhv olur milli dəyərlər…
İ.Qazaxlı gözlərini dünyaya açandan söz – saz məclislərində olub, milli adət – ənənələrimizlə böyüyüb.
Hər birimizin mənəvi müəllimi,ustadımız A.Şaiq demişdi:
“Vətəni sevməyən insan olmaz,
Olsa da, o şəxsdə vicdan olmaz”.
İlhamın da vətənə, torpağa olan sevgisi şeirlərində öz əksini ta-pıb.Vətənin bir parçası olan Qarabağı 30 il erməni işğalçıları əsarət-də saxlaması, hamı kimi onun da rahatlığını əlindən almışdı.
Qucağında göz açdığım,
Məskənim, yurdumdu Vətən.
Gözlərimdə həyat eşqi,
Sinəmdə odumdu Vətən!
Saf eşqim, saf məhəbbətim,
Ülviyyətim, səadətim.
Məfkurəm, ülvi niyyətim,
Müqəddəs andımdı Vətən! … – deyir.
Vətən uğrunda şəhid olanlara həsr etdiyi şeirində can yanğısı ilə yazır:
Gələcək nəsillərə örnəkdi şücaətin,
Məzarda rahat uyu, qalibsən sən igidim.
Yaddaşlarda əbədi qalacaq rəşadətin,
Baş əyirəm ruhuna, ey qəhrəman şəhidim!
Vətənin gecə – gündüz keşiyində duran əsgərlərimizdi, ordu-muzdu.Ordumuza, əsgərlərimizə dayaq duran türk əsgərlərinin şərəfinə yazdığı “Türk əsgəri” şeirində oxuyuruq:
Tarixdən gəlir səsin,
Alov saçır ad nəfəsin.
Titrədirsən yer kürəsin,
Ey, qəhrəman türk əsgəri!
Al bayraqdan güc alırsan,
Hünərinlə ucalırsan.
Xainlərdən öc alırsan,
Ey, qəhrəman türk əsgəri!…
Bütün şairlərdə olduğu kimi İ.Qazaxlı da dünyaya müraciət edir.Onun da dünyadan öz istəyi var.O, da gileylənir bu gedişat-dan.Bəlkə də bu oxucuların da ürəklərindən keçən hissilərdi.
İçi iblis doludu,
Qanlar içdi, canlar uddu.
Görəndə ki, dünya budu,
Dedim, dünya qorxuludu.
Döndüm sağa, döndüm sola,
Şeytan iblislə qol – qola.
Baxdım, çətin abad ola,
Gördüm, dünya qorxuludu…
Şair, dünyada baş verən bütün hadisələrə öz münasibətini yaz-dığı şeirlərlə bildirir.İranda soydaşlarımıza qarşı fars şovinizminin qəddarlığını, imperiyaların kiçik dövlətlərə qarşı haqsızlığını qələmə almaqla bu hadisələrə biganə olmadığını göstərir…
Yəni şairin silahı qələmidi.İlham da haqsızlığa qarşı qələmi ilə döyüşür.”Qələm də bir silahdı” şeirində dediyi kimi:
Haray salaq aləmə,
Susmağımız günahdı!
Sarılaq biz qələmə,
Qələm də bir silahdı!…
İlham, özü demişkən, “Mən məhəbbət şairiyəm”.Onun “İlham Pərisi” nin tez – tez coşan vaxtı var.Onu ilhamlandıran vətəndi, və-tənin füsunkar təbiətidi, vətəninin dünyada tayı – bərabəri olmayan gözəlləridi.Onun poetik duyğuları hamını özünə cəlb etməyi bacarır. ”Sevgimiz” şeirinə baxaq:
Ətirli çiçək tək təzədi, tərdi,
Nəşəsi, sevinci dünya qədərdi.
Sevgisiz yaşanan ömür hədərdi,
Vüsala açılan qoldu, sevgimiz!
Çağlayan şəlalə, coşan dənizdi,
Özülü möhkəmdi, ruhu təmizdi.
Bizi səadətə aparan izdi,
Könül qovuşduran yoldu, sevgimiz!…
“Ağlama” şeirində yazır:
İllər ötdü,yollar qar – sazaq oldu,
Ayrı düşdük, baxışlar uzaq oldu.
“Həsrət” sözü aramızda dağ oldu,
Bəsdi daha, sil gözünü, ağlama,
Göz yaşınla ürəyimi dağlama!…
Sonda deyir: – Ağlamaqla çarə varmı bu işə?
Qəmlənməyi sən çevirmə vərdişə.
Qazaxlını həsrət qoyma gülüşə,
Bəsdi daha, sil gözünü, ağlama,
Göz yaşınla ürəyimi dağlama!
Onu zəhmətlə böyüdən atasına(Allah rəhmət eləsin), anasına hədsiz məhəbbəti var.Onlardan aldığı tərbiyə sayəsində onun qəlbi safdı, təmizdi.Hamı ilə səmimidi.Ona görə də gözəl ailə başçısıdı. Övladlarına həm atadı, həm də onların dostudu.Elə dostlarına, tanış-larına qarşı da səmimi və sadədi…
İlham Qazaxlı haqqında çox yazmaq olar.Ən əsası odur ki, 50 ili şərəflə yaşayıb.Eldə, dostlar arasında hörmət qazanıb.İlham, sənə can sağlığı, uzun ömür, yaradıcılıq uğurları arzulayıram! Sonun İlhamın bu sözləri ilə bitirirəm:
ZAUR USTAC: – USTACAM Müzəffər ordunun şanlı əsgəri, Ərənlər yurdunun ər övladıyam! Zalımın zülmünə təhəmmülüm yox, Babəklər yurdunun hürr övladıyam! * * * Ustadım Nəsimi, sözümüz sözdü, Ədalət, həqiqət bağrımda közdü, Ziyadar dühası bir deyil, yüzdü, Mövlalar yurdunun nur övladıyam! * * * Dərvişəm, müqqəddəs sayılır təkkəm, Hülqumdan yuxarı dayanır öfkəm, Od, ocaq diyarı tanınır ölkəm, Alovlar yurdunun nar övladıyam! * * * Unutma, şah babam Xətai başdı, Nadir şah, mətədə tərpənməz daşdı, İlham, nə keçilməz sədləri aşdı, İgidlər yurdunun nər övladıyam! * * * Tarixdə Nəbisi, Koroğlusu var, Gen dünya yağıya daim olub dar, Düşmən qarşımızda yenə oldu xar, Aslanlar yurdunun şir övladıyam! * * * Göydən Yer üzünə ərmağan, payam, Gündüzlər Günəşəm, gecələr Ayam, Ən parlaq ulduzdan törəyən boyam, Ozanlar yurdunun sirr övladıyam! * * * Ustacam, vətənim vətən içində, Axıb duruluruq zaman köçündə, Min bir anlamı var, adi “heç”in də, Aqillər yurdunun pir övladıyam!
DAĞLAR (Dağlara xitabən üçüncü şeiri) Tarix səhnəsində yetişdi zaman, Başlanmış bu çağın mübarək, dağlar! Hələ nə zəfərlər gözləyir bizi, Qutlanmış novrağın mübarək, dağlar!
* * * Dövranın gərdişi döndü, dəyişdi, Davadan doğulan ərlər yetişdi, Didilmiş yaralar tutdu, bitişdi, Üç rəngli duvağın mübarək, dağlar!
* * * Nə vaxtdır yol-iriz bağlı qalmışdı, Qoynunda yağılar məskən salmışdı, Canımı sağalmaz bir dərd almışdı, Sayalı qonağın mübarək, dağlar!
* * * Qurtuldu yağıdan zənburun, balın, Bir başqa görünür yamacın, yalın, Zirvəndən boylanır şanlı hilalın, Müqəddəs sancağın mübarək, dağlar!
* * * Haqqa nisbət tutub ulu Ələsgər, Andırıb, tanıdıb, bilib pərisgar, Hər səngər məbəddi, pirdi hər əsgər, Şuşa tək ocağın mübarək, dağlar!
* * * Ay Ustac, min şükür arzuna yetdin, “Dədə”n gedən yolu, sən də qət etdin, Dolandın dünyanı yurdunda bitdin, Doqquzu zər tuğun mübarək, dağlar!
ÜÇ QARDAŞ (Azərbaycan, Türkiyə, Pakistan qardaşlığına)
Bir qardaş sağında, biri solunda, Təpəri dizində, gücü qolunda, Qardaşlıq məşəli yanır yolunda, Yeni çağ başladır xan Azərbaycan! Türkiyə, Pakistan, can Azərbaycan! * * * Xətai amalı bu gün oyaqdır, Nadirin əməli bu gün dayaqdır, İlhamın təməli bu gün mayakdır! Yeni çağ başladır xan Azərbaycan! Türkiyə, Pakistan, can Azərbaycan! * * * Zamanla yaşadıq xeyli qeylü-qal, Görməsin bir daha bu birlik zaval, Dağlara biryolluq qayıdır Hilal, Yeni çağ başladır xan Azərbaycan! Türkiyə, Pakistan, can Azərbaycan!
21 may 2023-cü il tarixində Bakı şəhəri, Lev Tolstoy küçəsində yerləşən Misra book cafe də təqdimat zamanı “Yazarlar” jurnalının baş redaktoru, şair-publisistZaur Ustac “Gizli qapı” adlı yeni kitabının işıq üzü görməsi münasibəti ilə Ayaz İmranoğluna“İsa Muğanna” diplomunu təqdim edərkən.
