Cek London və Martin İden

Ədəbiyyata gəlmək istəyən adamlara, xüsusən gənclərə daim bir neçə yazıçının əsərlərini oxumağı məsləhət görmüşəm. Onlardan biri də Cek London və onun özünə bənzəyən qəhrəmanının həyatından bəhs edən “Martin İden” romanıdır.

Mən bu iki adın bir-biri ilə “səhv”, daha doğrusu “qarışıq” düşdüyünün çox şahidi olmuşam. Yəni dəfələrlə təhsilli, yarımtəhsilli və təhsilsiz adamlardan eşitmişəm: “Martin İdenin Cek London romanı”… Və yaxud, əksinə…
Çek Londonun kim olduğu ədəbiyyatsevərlərə yaxşı məlumdur. O, amerikan yazıçısıdır. Cəmi 40 il yaşayıb.
“Martin İden” romanının eyniadlı qəhrəmanı da müəllifin özü kimi yazıçıdır. Martin İden təkcə ədəbi qəhrəman yox, həm də həyat qəhrəmanıdır. Özü də sərt həyatın sərt qəhrəmanı.
Martin İden moryakdır, dənizçidir. O, fiziki cəhətdən güçlü bir gəncdir. Cəmi 21-22 yaşı var. O, “yüksək” dairədən olan Ruf adlı qıza ilk baxışdan vurulur. Ruf savadlıdır, həssasdır, şıltaqdır, ağıllıdır. Bu xanım qız gənc dostuna ədəbiyyat, dil, mədəniyyət haqda ətraflı bilgi verir. “Qaba” Martin get-gedə elit həyata nüfuz edir və… yazıçı olmaq qərarına gəlir…
Bundan sonra ədəbiyyata gəlmək istəyən gəncin ağır, məşəqqətli, həmçinin maraqlı həyatı başlayır.
Martin İden dəniz fırtınalarından uzaqlaşıb həyat və yaradıcılıq fırtınalarına baş vurur. Sən demə, həyatın fırtınaları daha təhlükəli imiş. Bunu qəhrəman və oxucu bütün çalar və rəngləri ilə görür.
Gənc, güclü, əzmkar Martin gecə-gündüz yazır. O, yüksək cəmiyyətə can atır. Kitablarından bolluca qonorar almaq istəyir. Vurulduğu qızın- Rufun rəğbətini qazanmaq istəyir. Bir sözlə, o, cəmiyyətdə özünü təsdiq etmək istəyir.
Nədənsə bu qəhrəman mənə hər zaman təkcə müəllifin (Cek Londonun) özünü yox, həm də dahi fransa yazıçısı Balzakı xatırladıb. Çünki Onore de Balzak da bu “de” titulunu və sevdiyi qrafinya Evelina Qanskayanın rəğbətini, əslində məhəbbətini qazanmaq üçün çox məşəqqətlərə düçar olur.
Martin İden gecə-gündüz yazır və öz arzusuna çatır. O, artıq məşhur, imkanlı bir şəxsdir. Bütün Amerika ondan danışır.
O vaxtlar cəmiyyətdə ədəbiyyatın və yazıçının hörməti böyük idi. Hazırkı vaxt olsaydı ola bilsin ki, Cek London öz əsərinə ya siyasətçini, ya idmançını, ya da müğənni və ya da hansısa mafiozu, indiki anlamda “biznesmeni” qəhrəman seçərdi…
Mən əsərin məzmununu danışmaq niyyətində deyiləm.
Vaxtilə Fəlsəfə tarixi ilə paralel Dünya ədəbiyyatı tarixi üzrə də mühazirələr demişəm.
“Martin İden” romanını bir neçə dəfə oxumuşam. Əlbəttə, təkcə dərs dediyim üçün yox.
Mən hələ orta məktəbdə oxuyarkən bir neçə dəfə bu əsərin o başından vurub bu başına “çıxmışam”. Martin İden sonralar evdə, işdə, səfərlərdə də mənimlə çox “dostluq” edib. Hər oxuduqca da heyran olmuşam bu qəhrəmana.
Mən indi onunla “mübahisələrimi” də xatırlayıram. Əslində o, intihar etməyə də bilərdi.Onun yaşamaq “limiti” hələ tam tükənməmişdi. Belə bir nəhəng enerjiyə malik adam mövcud cəmiyyətə uzun müddət müqavimət göstərə bilərdi…
Amma Cek Londona və ya Martin İdenə “bəraət” verdiyim vaxtlar da az olmayıb. Axı bu zalım oğlu Cek London özü də sonda öz qəhrəmanı kimi intihar edir. Belə çıxır ki, yazıçı bu əsəri yazmaqla özünü bir növ ölümə hazırlayırmış.
Mən sonralar cəmi qırx il ömür sürmüş bu böyük ədibin “Həyat eşqi”, “Dəniz canavarı”, “Dəmir daban”, “Meksikalı”, “Aylı vadi” və digər əsərlərini də oxudum. Amma “Martin İden” sərt dəniz rəngləri və cəsur dənizçi xarakteri ilə yaddaşımda əbədi iz qoydu.
Yeri gəlmişkən, “Martin İden” romanını mərhum İslam İbrahimov dilimizə çox yüksək səviyyədə çevirib.
Ədəbiyyata gəlmək istəyən adamlara, xüsusən gənclərə daim bir neçə yazıçının əsərlərini mütləq oxumağı məsləhət görmüşəm. Onlardan biri də Cek London və onun özünə bənzəyən qəhrəmanının həyatından bəhs edən “Martin İden”idir. Bu əsər həm də ədəbi fırtınanın qoynuna atılmaq istəyənlər üçün bir dərslikdir, bir xrestomatiyadır.
Böyük yazıçının olumundan və ölümündən onillər keçir.
Cek London bu gün də əsərləri dünyada ən çox tirajlanan, deməli ən çox oxunan yazıçılardan biridir.
Elə bu gün də Cek London öz əsərləri ilə daim müasirdir, maraqlıdır, aktualdır.

Müəllif: Firuz MUSTAFA

Respublikanın Əməkdar incəsənət xadimi

Mənbə: Firuz Mustafa

FİRUZ MUSTAFANIN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Bu gün II Fəxri xiyabanda Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı kapitan Surxay Noçuyevin anım mərasimi keçirilib. Tədbirdə qəhrəmanın döyüş yoldaşları, yaxınları, ziyalılar və məktəblilər iştirak ediblər. Şəhidimiz əvvəlcə məzarı başında anıldı. Ruhuna dualar oxundu. Valideynləri, döyüş yoldaşları, qələm adamları xatirələrini danışdılar. Məktəblilər şeirlər söylədilər. Sonra tədbir II Fəxri xiyabanın ərazisində şəhidin ruhuna ehsan süfrəsi açılmış mərasim evində davam etdi.

Noçuyev Surxay Əbdül oğlu haqqında

Surxay Noçuyev 1988-ci il dekabrın 19-da Zəngilan rayonunun Məmmədbəyli kəndində anadan olub.1995–2002-ci illərdə Xarici Dillər Təmayüllü Gimnaziyada, 2003–2006-cı illərdə Cəmşid Naxçıvanski adına Hərbi Liseydə təhsil alıb. 2006–2010-cu illərdə isə Heydər Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbində (AAHM) Quru Qoşunları fakültəsini və Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Təlim Və Tədris Mərkəzinin “Zabit ixtisas kursu”nu bitirib. Azərbaycan Respublikası Müdafiə nazirinin 23 iyun 2010-cu il tarixli əmri ilə “leytenant” hərbi rütbəsi verilib.
Zabit kimi fəaliyyəti müddətində Noçuyev Surxay motoatıcı taqım komandiri, mexanikləşdirilmiş taqım komandiri, motoatıcı bölük komandiri, motoatıcı taborun qərargah bölüyünün komandiri, mexanikləşdirilmiş taborun (BMP-1) mexanikləşdirilmiş bölüyünün komandiri, mexanikləşdirilmiş taborun (BMP-3) mexanikləşdirilmiş bölüyünün komandiri, qərargah bölüyünün komandiri, motoatıcı bölük komandiri, motoatıcı tabor komandirinin maddi-texniki təminat üzrə müavini, motoatıcı taborun qərargah rəisi-tabor komandirinin müavini, motoatıcı taborun komandiri, mexanikləşdirilmiş taborun (BTR, SandCat) komandiri vəzifələrində xidmət edib.

“Kapitan” hərbi rütbəsinədək yüksəlib.

2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistanın işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsində qələbənin qazanılmasında müstəsna xidmətləri olub. Komandiri olduğu mexanikləşdirilmiş taborun şəxsi heyəti ilə birlikdə döyüşlərdə xüsusilə fərqlənib, şücaət və rəşadət nümunələri göstərərək Füzulinin, Zəngilanın, Qubadlının və Şuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə döyüşüb. Düşmənin çoxsaylı canlı qüvvəsini və texnikasını məhv edib və noyabr ayının 9-u Şuşa şəhəri ərazisində hərbi əməliyyatlar zamanı xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən qəhrəmancasına şəhid olub. 12 noyabr 2020-ci il tarixdə II Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.

Sağlığında Azərbaycan Respublikası Müdafiə nazirinin əmri ilə, “Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)”, “Qüsursuz xidmətə görə” 3-cü dərəcəli, “Azərbaycan Ordusunun 100 illiyi (1918–2018)” medalları ilə təltif olunub.

Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsində xüsusi xidmətlərinə və işğal olunmuş ərazilərin azad olunması zamanı düşmənin məhv edilməsi üzrə qarşıya qoyulmuş döyüş tapşırığını yerinə yetirən zaman göstərdiyi qəhrəmanlıq nümunəsinə görə, həmçinin hərbi qulluq vəzifəsini yerinə yetirən zamanı igidliyin və mərdliyin nümayiş etdirilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ona “Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı” (ölümündən sonra), “Vətən uğrunda” medalı (ölümündən sonra), “Qubadlının azad olunmasına görə” (ölümündən sonra), “Füzulinin azad olunmasına görə” (ölümündən sonra), “Şuşanın azad olunmasına görə” (ölümündən sonra) medalları ilə təltif olunub.
2021-ci ildə Zəngilan rayonu 1 nömrəli tam orta məktəbə (müvəqqəti olaraq Bakı şəhəri, Binəqədi rayonunda yerləşir) Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı Surxay Noçuyevin adı verilmişdir.

Allah rəhmət eləsin. Ruhu şad olsun. Amin.

MƏLUMATI HAZIRLADI: TUNCAY ŞƏHRİLİ

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

“”ERMƏNİ BORİSOV” povestim haqqında dost sözü silsiləsindən yazılar gəlməkdə davam edir. Natamamlıqlar var. Xaliq Azadi bəzi qüsurları deyib, aradan qaldırmalıyam. Ramiz İSMAYIL da ürək sözlərini yazıb göndərib.”  Əli bəy AZƏRİ

YAZARLAR.AZ  RAMİZ İSMAYILIN HƏMİN YAZISINI TƏQDİM EDİR:

RAMİZ İSMAYIL YAZIR:
“Əli bəy Azərinin “Erməni Borisov” adlandırdığı povestində aktual mövzuya toxunulub. Hadisələr XX əsrin səksəninci illərini əhatə etsə də, bu günümüzlə, hətta sabahımızla səsləşən bir əsərdir. Povestin əvvəlindən hiss olunur ki, aşağıdan yuxarı vəzifə kürsüsündə kök salmış bəzi “ermənipərəst həşəratlar” (həm də çox qorxulu həşəratlar) öz mənsəbləri naminə, şöhrət və vəzifələri naminə, nəhayət, qarınları naminə xalqın, vətənin mənafeyindən çox özləri barədə düşünmüşlər. Bəla burasındadır ki, o vaxtlar, elə indi də Toğrul kimi vətənini, xalqını sevənləri, haqq-ədaləti qorumağa çalışanları avam, ağılsız, başıboş hesab edirlər. İş yoldaşları belə Toğrula arxa-dayaq olmaqdansa, rəhbərliyin qəzəbinə tuş gəlmək qorxusundan ondan uzaq olmağa çalışır, başına “ağıl” qoymaq istəyirlər. İdarədə ondan canlarını qurtarmaq üçün sadə bir üsula əl atırlar. Yaradıcılıq – istirahət evinə dincəlməyə göndərirlər. Özü də hara – Zaqafqaziyanın zümrüd gözü Dilicana…
Yazıçı Toğrulun Dilicandakı istirahətini və fəaliyyətini, qənaətimə görə, səthi təsvir edib. Orda baş verən hadisələr, nədənsə, qabardılmayıb. Əli bəy xırda-para epizodlarla, bir-iki görüşlə kifayətlənib. Bəlkə də müəllif Dilicandakı hadisələri geniş təsvir etməyi qarşısına məqsəd qoymayıb.
Toğrulun Dağlıq Qarabağ bölgəsinə ezamiyyəti dövrü hadisələr daha dinamik təsvir olunub. Ermənilərin xisləti bəllidir, dəyişməyib, yüz il əvvəl necəydisə, eləcədir. Povestdəki təsvirlər fonunda bu daha aydın görünür. Stepanakertdə (Xankəndində) baş verən və təsvir olunan hadisələr povestin əsas məğzini təşkil edir.
Nəhayət, əsərin kulminasiyasına nəzər yetirək. İdarə rəisi çoxdan gözlədiyi fürsəti tapır. Stepanakertdə (Xankəndində) Şamilin, katibəsi Noranın qayınlarına, dayılarına, əmioğlanlarına, xalaqızlarına və digər qohumlarına keçi, inək deyib “aşağılayan” Toğrul özü hədəfə tuş gəlir. Nənəsi Nora (ümumiləşdirilmiş obraz), anası Nora, arvadı Nora, katibəsi Nora olan müdirdən başqa nə gözləmək olardı? Toğrulun – belə bir mübariz insanın eləmədiyi günah qarşısında işdən azad olunaraq sakitcə, acizanə tərzdə uzaqlaşıb getməsi təəssüf doğurur. Çünki mübarizəni davam etdirməkdə onun kömək gözləyəcəyi və görəcəyi bir adam yox idi.
Harın ermənipərəstlərin tör-töküntüləri indi də var. İstərdim ki, Əli bəy povestin davamını bu günümüzə köçürsün. Adını, soyadını dəyişən buqələmunlar kifayət qədərdir. Onlar nəinki yuxarı vəzifələrə nüfuz edə, hətta dərsliklərə öz erməni uydurmalarını sala, uşaqlarımızın dupduru könlünü bulandıra, zehnini zəhərləməyə çalışırlar.
Povesti uğurlu bir əsər hesab etmək mümkündür!”

ƏLİ BƏY AZƏRİNİN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Həsrət

Məni payız seçdi fəsil içində,
günümü xəzanlar hey tumarlayır.
Sənin əllərini göylər saxlayır,
mənim dizlərimi yer qamarlayır.

Sənsizlik hər gecə üşüdür məni,
donur öpüşlərin izi üzümdə.
Baxışım gözündə ağlayır sənin,
bir ağac göyərir köhnə izimdə.

Bir sazaq içimdən titrədir məni,
bahar istəyimi qəfil don vurur.
Havası sorulmuş bu boş qəfəsdə
həsrətin özünə təzə ev qurur.

Bu sənsiz dünyada nəyim var mənim?
Çəkilib gedirəm bu yer üzündən.
Nələr çəkdiyimi göydəki bilir.
“Ah!” yerin yeddinci qatından gəlir.

Müəllif: Rəfail TAĞIZADƏ.

RƏFAİL TAĞIZADƏNİN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Bu derin mavi gökyüzü kimin?

Neredeyse şafak vaktiydi, uzaktan gölgeni gördüm
Gökyüzü mor kahverengiden maviye dönüyordu…
Biraz daha yürüdükçe kahverengiye doğru siyah bir bulut akıyordu, adı sürgün bulutuydu ve etrafında dilleri kelepçeli yüzlerce insan vardı.

Çok mutlu görünüyordun, sürekli gülümsüyordun

Seni orada gördüğüme pek sevinmedim.
Çünkü yalnızlığın ne olduğunu çok iyi biliyordum
Yalnız büyüdüm, aç ve sefil bir hayat yaşadım

Son kez mavi gökyüzüne baktım.
Bir asırdan fazla uzakta olmasına rağmen sanki uzanıp ona dokunabilirmişim gibi yakın görünüyordu.

Sonra bir kez daha seni hüzünle düşündüm.
Elimi uzatsam sana ulaşabilir miyim?

Kendi kendime konuştum, denemeden bilemezsin dedim

Elimi uzattım ve parmaklarım kurumuş bir yaprak gibi başımın üzerine düştü

Annem ben doğmadan önce bana her şeyin bu kadar zor olduğunu söylememişti. “Bana her şeyin mükemmel olacağını söyledi”

Kendime dokunuyorum, aynaya bakıyorum ve büyüdüğümü görüyorum, tam olarak insan olmasam da insan olduğumu görüyorum.

Peki eğer insansam neden kendime her baktığımda kendimi kendi toprağıma davetsiz gelmiş bir misafir gibi görüyorum?

Üstelik olan biten her şeyin sorumlusu benmişim gibi kendimi cezalandırıyorum.

Her şeyden uzak, korkularla dolu, bulanık bir atmosferin içindeyim sanki.

Uzaktan zayıf bir sesle, “Ya bu deveye bineceksin, ya da bu kızıl toprakları terk edeceksin” diyordu.

Bunu düşündükçe ben de sinirleniyorum. Kaç kişi artık kendi topraklarında yabancı gibi yaşıyor? Ya da kaç kişi bu durumu yaşayıp sessizliğini korudu?

Kâğıda çizilen çığlıklardan bahsetmiyorum, kâğıda çizilen kahkahalardan bahsetmiyorum.

Neden kimse bana cevap vermiyor? Neden bana cevap vermiyorsun?

Kardeş olduğumuzu bana milyonlarca kez söylediğini duydum.
Senin üzüntünün benim üzüntüm olduğunun söylendiğini defalarca duydum.

Ne oldu şimdi? Ben misafir gibi oldum, sen de ev sahibisin. Bahçemdeki gülleri suyla değil kanla sularsın.

Ah, ah biliyorum, biliyorum, üzgün görünenler, soğuk ırmaklardan boğazları şişene kadar su içerler, sonra susuzluktan öldüklerini söylerler.

Dikenli bir yolda yürümemiş bir ayak, diken batmasının ne kadar acı verici olduğunu bilemez.

11/11/2023-Paris.

#carolinelaurentturunc

MÜƏLLİF: CAROLİNE LAURENT TURUNC

CAROLİNE LAURENT TURUNÇ

CAROLİNE LAURENT TURUNC

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

“”ERMƏNİ BORİSOV” povestini 8 noyabr 2023-cü ildə bitirdim. Yaza-yaza fb-də iki kiçik hissəni paylaşmışdım. Dostlardan gələn reaksiya məni bir az da həvəsləndirmişdi. Odur ki, yekunlaşdıran kimi bir neçə dosta oxuyub münasibət bildirmək üçün göndərdim. İlk reaksiya ŞAHLAR HACIYEVdən gəldi. Dərin təşəkkürümü bildirir, bağrıma basıram.”  Əli bəy AZƏRİ

YAZARLAR.AZ ŞAHLAR HACIYEVİN HƏMİN YAZISINI TƏQDİM EDİR:

“ERMƏNİ BORİSOV” haqqında

“Əli müəllim salam.
Povesti belə gec oxuyub reaksiya verməyimi üzürlü hesab edin. Bir az cizəm, mənbəəyə girişi gec tapdım. Sonra da Messencerim müvəqqəti dayandırdılar, qaldı yarımçıq. Şükür ki, öz-özünə açıldı.
Povest haqqında şəxsi münasibətim belədir. Məncə, mövzu elə mürəkkəb tarixi hadisələrdən götürülüb ki, onu ugurla və inandırıcı finala çatdırmaq, izah etmək böyük hünər tələb edir. Əlbəttə, bu mövzuda əsərlər çox yazılıb, bəzilərini oxumuşam. Siyasi ədəbiyyatda, tarx kitabların da idioloji istiqamət üzrə 1988-ci ildən bu yana baş verənlərin izahı, səbəb və nəticəsi artıqlaması ilə öz əksini tapıb. Amma ziddiyyətli, qaranlıq qalan məqamlar da var ki, onun subyektiv təsviri, izahı olmalıdır. Bu da düşür yazıçıların, tədqiqatçıların boynuna. Necə oldu ki, əsrin ən böyük faciələrindən olan Qarabağ müharibəsi “zühur etdi?” O sualın cavabını “Erməni Borisov” povestində tapmaq olar. Bu separatçılıq, ekspansiya öz -özünə, birdən-birə yaranmışdımı? Nədən yaranmışdı? Hansı səbəblər bu işi mürəkkəbləşdirib, Qarbağ müharibəsinə qədər müşayət etmişdi? Bütün bunlar əsərin qəhrəmanı Toğrulun dinamik və maraqlı fəaliyyəti prosesində addım-addım izlənilərək oxucuda münasibət formalaşdırır.
Ermənilərin milliyətçilik azarına tutulmağını ümumu, beynəlmiləl dövlət üçün təhlükə sayan Togrul bu işin tədqiqatına başlayarkən, heç ağlına gəlməyən mürəkkəb və qorxulu tendensiya ilə üzləşir Nəinki Yerevanda və Dilicanda, hətta respublikanın daxılındə olan Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində, Şaumyankənddə, Ermən Borisovada, Stepanakertdə yerli əhalinin erməni dilindən başqa bir dildən istifadə etmədiklərini, Bakını, Gəncəni, hətta bütün dünyanın tanıdığı Nizamını belə tanımadıqlarını, Yerevandan gələn millətçi – şovinistlərin Qrabağın ətəyindən yapışıb ermənilərə bağladığını görüb dəhşətə gəlir. Erməni xislətində olan ələ almaq, gözə girmək, bunun üçün də qadınlarla almaq siyasəti də Toğrulu məqsədindən yayındırmır. O, bu hadisələrin kökündə duran səbəbləri, qüsurları düzəltmək üçün əsil fədailik edir.
Stepanakertdə “Bilik” cəmiyyətinin təhsil işçiləri üçün yığdığı tədbirdə Toğrulun monoloqu əsərin, mən deyərdim ki, leytmotividir. Yerevandan qonaq gəlmiş millətçi ünsürlər Urartunu, Assuriyanı ermənilərin adına yazıb əhalini coşduranda, Toğrul onları düzgün yola qaytarmağa çalışır və buna qismən nail də olur. O, erməni mədəniyyətinin nümünələrindən, erməni klassiklərindən nümunə gətirib Qarabağlı erməninin Nizamini belə tanımadığını, azərbaycan dilini bilmədiyini, Yerevandan gələnlərin tarixi uydurmalarını mədəni bir dildə ifşa edəndə, onları inandıra bilir və iclasda iştirak edənlər mövcud yanaşmaya etiraz edirlər. Heç vaxt Bakıdan gələnlərin onlara həqiqəti belə açıq , inandırıcı çatdırmadığını, onların diqqətdən kənarda qaldığını bildirib, hətta öz başbilənlərini də günahlandırırlar. Bu, məncə yazıçının baş vermiş hadisələrə, tarixi həqiqətə realist yanaşmasədır. Əli bəy səbəb kimi təkcə erməni şovinizmini deyil, həm də o vaxtki Resspublika icra orqanlarının milli məsələdə, dövlət təhlükəsizliyinə zidd olan biganəliyini, siyasi səbatsızlığını da bu məqamda açıb oxucuya göstərir.
Sonda Toğrulun özünün qurbanlıq kimi görünməsi mürəkkəb bir prosesin, faciənin baş verəcəyini göstərir.
Hadisələrin davamı kimi “Hərbi Zəngilan”ı, “Adsız Döyüş”ü götürmək olar. Amma daha dolğun olması üçün “Erməni Borisov”u bir az da uzadıb roman etmək olardı və sanki bunun üçün ayaq yeri var. Toğrulun “işlərə burun soxub” vəzifəliləri incitdiyi povesti bitkin etsə də, sanki 1988-ci ilə qədər izahsz bir nüans qalır. Bu mənim öz düşüncəmdir. Mənim povest haqqinda münasobətim belədir. Maraqlıdır. Zənnimcə, uğrlu olacaq, oxucularını sevindirəcək”.
Hörmətlə:
Şahlar HACIYEV 

ƏLİ BƏY AZƏRİNİN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Azərbaycan Cümhuriyyətinin parlament üzvü Əsədulla bəy Əhmədovun nəvəsi olmaqla bərabər məşhur milyonçu və mesenatlar Hacı Zeynalabdin Tağıyevlə və Murtuza Muxtarovla qohumluq əlaqələri olan bir şəxs SSRİ-nin ən məxfi və strateji sahəsinə rəhbərlik edən dövlət komissiyasının rəhbəri vəzifəsinə uzun illər rəhbərlik etməsi maraq doğurmaya bilməzdi. Hər kəsə məlumdur ki, SSRİ səviyyəsində türk soylu millətlərdən yalnız barmaqla sayılacaq səviyyədə mühüm post tutan şəxslər olmuşdur. Bu şəxslərdən biri də məhz məxfi general Kərim Kərimov idi. Kərim Kərimovun sirri nədə idi? Nədən o sıçrayışla vəzifə pillələrində irəliləyirdi?

Bioqrafiyasına nəzər salaq.

General Kərim Abbasəli oğlu Kərimov 14 noyabr 1917-ci il tarixdə Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. İlk təhsilini Təzə-Pir Məscidinin nəzdində mədrəsədə aldıqdan sonra, orta təhsilini Bakıda 8 saylı (hazırda General Kərim Kərimovun adını daşıyır) orta məktəbdə almışdır. O, 1934-cü il tarixdə orta məktəbi bitirir. Sonra 1936-cı ilin avqustunda Moskvaya gedir  və  Novoçerkaskdakı Sənaye İnstitutunun  “Elektromexanika” fakültəsinə qəbul olur.

Evlənməsinə babası Əsədulla bəy Əhmədov xeyir dua verir.

Birinci kursda oxuduğu zaman artıq orta məktəbdə on il birlikdə təhsil aldığı və orta məktəb illərindən sevdiyi Zərifə xanım Hənəfiyeva ilə ailə qurur. Atası Abbasəli Kərimov bu evliliyə qarşı olsa da, ailədə nüfuz sahibi olan Cümhuriyyət Parlamentinin deputatı olmuş babası Əsədulla bəy Əhmədov bu evliliyə xeyir dua verir. Bu evlilikdən general Kərim Kərimovun 22 yanvar 1937-ci il tarixdə qızı dünyaya gəlir. Qızına anası   Sürəyya xanımın  şərəfinə onun adını qoyur. Ancaq bir müddət sonra ailə vəziyyəti ilə bağlı gələcəyin dahisi 1939-cu ildə Bakıda Sənaye İnstitutuna köçürülür. Həyat yoldaşı isə Sənaye İnstitutunun kimya fakültəsində təhsilini başa vurur. ( Z.Hənəfiyeva Moskava Dövlət Universitetində kimya fənindən dərs deyib) Lakin tale yenidən  Kərim Kərimovun həyatını Rusiyaya bağlayır. Belə ki, o, 1942-ci ildə Dzerjinski adına Artilleriya Akademiyasına göndərilir. Qeyri-adi istedadını və biliyini nəzərə alaraq Kərim Kərimov birbaşa akademiyanın IV kursuna daxil olur və 1943-cü ildə akademiyanı topçu-mühəndis ixtisası üzrə bitirir. O, təhsil aldığı müddətdə  “Katyuşa B 13” adı ilə tanınan yaylım atəş qurğusu üzrə mütəxəssis kimi hazırlanır. Silahın təkmilləşdirilməsi barəsində bir neçə səmərələşdirici təklif irəli sürən Kərim Kərimov həmin vaxtdan həyatını raket texnikası ilə bağlamış, bu texnikanın inkişafı naminə elmı və fiziki potensialını əsirgəməmişdir.

Mənbə: www.xudaferin.eu

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru