Firuz Mustafa.
Qısa bioqrafiyası, habelə nəşr edilmiş və tamaşaya qoyulmuş əsərlərinin natamam siyahısı:

Еlmi əsərləri:

• “Mənəvi tələbаtın inкişаf diаlеktiкаsı” (“Elm” nəşrиyyatı, 1985)
• “Yеnidənqurmа və demоkrаtiyа şərаitində tələbə və şаgirdlərin hüquqi və mənəvi tərbiyəsinin fоrmаlаşmаsı” (“APİ-nin nəşriyyatı”, 1987)
• “Sərhədsiz dünyа” (“Diplomat” nəşriyyatı, 1999)
• “Мədəniyyəт və fəlsəfə”(“Araz” nəşriyyatı, 2005)
• “Orta təhsil islahatları proqramlarının məzmun baxımından təhlili və qiymətləndirilməsi” (“MBM” nəşriyyatı, 2011)
• “Qloballaşma və mədəniyyət”(“Araz” nəşriyyatı, 2011)
• “Fəlsəfə işığında” (“RENESSANS-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Mənəvi tələbat və bədii mədəniyyət” (Doktorluq dissertasiyası) (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)

Bədii əsərləri:

• “Göyəm коllаrı” (“Gənclik” nəşriyyatı, 1985)
• “Dünyаnın rəngi” (“Gənclik” nəşriyyatı, 1989)
• “Кəhrəbа” (“Elm fondu”nun nəşri, 1997)
• “Bəhruz-Vətənə sipər оğul” (“Azərbaycan” nəş., 1997)
• “Çəhrаyı tunеl” (“Şur” nəşriyyatı, 1999)
• “Теаtr mеydаnı” (“Çaşıoğlu”, 2001)
• “Аdsız” (“Adiloğlu” nəşriyyatı, 2001
• “Sifət” (“Araz” nəşriyyatı, 2002)
• “Buz üstə sətirlər” (“Araz” nəşriyyatı, 2003)
• “Коmеdiyаlаr” (“Araz” nəşriyyatı, 2004)
• “Qаrа qutu” (“Araz” nəşriyyatı, 2006)
• “Dəniz köçü” (“Araz” nəşriyyatı, 2006) [1]
• “Onluqlar” (“Araz” nəşriyyatı, 2008)
• “…Qapı…” (“MBM” nəşriyyatı, 2008)
• “13 hekayə” (“MBM” nəşriyyatı, 2008)
• “Müqəvva” (“MBM” nəşriyyatı, 2009)
• “Monohekayələr” (“MBM” nəşriyyatı, 2009)
• “Qapı” (“Araz” nəşriyyatı, 2009)
• “Dəniz köçü” (9 nəşr) (“Nurlan”və “Araz” nəşriyyatı, 2009-10)
• “Hekayələr” (“MBM” nəşriyyatı, 2009)
• “At günü” (“MBM” nəşriyyatı, 2009)
• “Monopyeslər” (“Araz” nəşriyyatı, 2010)
• “Çardaqda zirzəmi” (“MBM” nəşriyyatı, 2011)
• “Sklerozlar üçün yaddaş” (Araz” nəşriyyatı, 2011)
• “Daş üstə yazılmış sətirlər”(dördlüklər) (“MTR group” nəşriyyatı, 2014)
• “Ölü dildə sevgi məktubları” (“Zero”nəşriyyatı, 2014)
• “Hekayələr” (“MBM” nəşriyyatı, 2015)
• “Poetik səsləşmələr” (“Teatr” jurnalına əlavə, 2017)
• “Seçilmiş əsərləri” (1-ci cild) (“MBM” nəşriyyatı, 2016)
• “Seçilmiş əsərləri” (2-ci cild) (“MBM” nəşriyyatı, 2017)
• “Kəhrəba”, (“MBM” nəşriyyatı, 2018)
• “Qum saatı”, (“MBM” nəşriyyatı, 2018)
• “NƏSR” (roman və povestlər) (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Ədəbiyyat və əbədiyyət” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Əlahəzrət söz” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “AntiPoeziya” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Çardaqda zirzəmi” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Bir filosofun deyimləri” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Fəlsəfə işığında” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Sehrbaz” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Hekayələr” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)
• “Mini.Mono.Makro. Hekayələr” (GreenPrint House” , 2021)
• “Durna ovu” (Pyeslər). (GreenPrint House” , 2021)
• “Sütun” (Poeziya) (GreenPrint House” , 2021)
• “TriO” (Nəsr.roman.povest.hekayə) (GreenPrint House” , 2021)
• “On pyes”. (GreenPrint House” , 2021
• “Poetik tərcümələr” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2021)
• “Gündəliklər” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2022)

*Seçilmiş əsərləri (40 cilddə) (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2020)

*Firuz Mustafanın yaradıcılığı haqqında yazılmış monoqrafiya, tədqiqat, məqalə, qeyd, esse və ona ithaf olunmuş poetic parçalar (4 cilddə) (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2020)

Rusca kitabları:

• «Мир без граnиц» (“Diplomat” nəşriyyatı, 1999)
• «Морское кочевье» (“Araz” nəşriyyatı, 2008, 164 s.)
• «Пьесы» (“Nurlan” nəşriyyatı, 2008, 560 s.)
• «…Дверь» (“Nurlan” nəşriyyatı, 2008, 384 s. )
• «Фируз Мустафа в переводе Шахло Касумовой» («МВМ» nəşriyyatı , 2011, 120 s.)
• «Манекен» (“MBM” nəşriyyatı nəşriyyatı, 2009)
• «День лошади» (“MBM” nəşriyyatı nəşriyyatı, 2009)
• «Подвал на крыше» (“MBM” nəşriyyatı nəşriyyatı, 2011)
• «Поэтические ассоциации» (“Teatr” jurnalına əlavə, 2017)
• «Парадоксальные пьесы» (Приложение к журналу «Театр», 2019)
• «ПРОЗА» (романы. повести. hассказы) (“Renessans-A”.2019)
• «Чародей» (пьесы) (“Renessans-A”.2019)
• «ТриО» (Проза: роман.повесть.рассказ) (GreenPrint House” , 2021)

*Фируз МУСТАФА “ИЗБРАННОЕ”. (Избранное в 6-ти томаx) (“Renessans-A”.2020)
İngiliscə kitabları:

• “A sea nomad” – (“Araz” nəşriyyatı, 2010)
• “The Amber, a true friend”- (“Elm fondu”nun nəşri, 1997)
  Tərcüмə:
• “Putin. Birinci şəxsdən” (“Diplomat” nəşриyyatı, 2000)
• “Poeziya nümunələri” (Teatr jurnalına əlavə, 2012)

Tərtib etdiyi kitablar:

• «Сто тюркских этносов» (“Araz” nəşriyyatı, 2012)
• “Yaşamaq sənəti. Təbiətin resepti” (“Renessans-A” nəşriyyarı, 2019)

Rusiyada şap olunmuş kitabları:

“Райский цветок” (“Cənnət çiçəyi”), Rusiya Federasiyası, Yekaterinburg,. 2018
«Подвал на крыше» (“Çardaqda zirzəmi”), Rusiya Federasiyası, Yekaterinburg., 2018
“Мир без границ” (“Sərhədsiz dünya”), Rusiya Federasiyası, Yekaterinburg,. 2018
“Морское кочевье” (“Dəniz köçü”-rusca), Rusiya Federasiyası, Yekaterinburg,. 2018
“Nomade Maritime” (“Dəniz köçü”-fransızca), Rusiya Federasiyası, Yekaterinburg,. 2018
“A Sea Nomad” ((“Dəniz köçü”-ingiliscə), Rusiya Federasiyası, Yekaterinburg,. 2018
“Дверь” (“Qapı”), Rusiya Federasiyası, Yekaterinburq,. 2018

Türkiyədə nəşr olunmuş kitabları:
“Deniz kervanı” (“Asmaaltı Yayınevi”.,2022)
“Tarafsız bölge” ( “Anatolya kitab”., 2022)

İranda çap olunmuş kitabları:
“QAPI” romanı (Sona.Tehran., 2000)
“Çardaqda zirzəmi” (farsca) İran İR, Tehran, 2017
“Marian çökəkliyi” (farsca) İran İR, Tehran, 2017

Özbəkistanda nəşr olunan kitab:
“Dengiz kochmanchıları” (“Dəniz köçü”-özbəkcə) Özbəkistan Respublikası, Dashkənd.,”İstiqlol nuri”, 2018

F.Mustafaya həsr olunmuş kitablar:

• «Посвящается тебе, Фируз Мустафа» (toplu) (2012)
• “Sənə həsr olunur, Firuz Mustafa” (toplu) (2012)
• Sabir Bəşirov “Firuz Mustafa: idrakla hissin vəhdəti”. (Ədəbi portret-monoqrafiya) (2012)
• Babək Qurbanov “Firuz Mustafanın yaradıcılığına baxış (Dörd bucaq)” (2012)

Teatrlarda tаmаşаyа qоyulmuş əsərləri (pyеsləri):

• “Аğıllı Аdаm” – Аzərbаycаn Dövlət Gənclər Теаtrı
• “Qəfəs” – Аzərbаycаn Dövlət Gənclər Теаtrı
• “Таbut” – Аzərbаycаn Dövlət Gənclər Теаtrı
• “Vidа mаrşı” – Аzərbаycаn Dövlət Gənclər Теаtrı
• “Qаrа qutu” – Аzərbаycаn Dövlət Gənclər Теаtrı
• “Su pərisi” – Аzərbаycаn Dövlət Gənclər Теаtrı
• “Мüqəvvа” – Nахçıvаn Dövlət Мusiqili Коmеdiyа Теаtrı
• “Аğıllı Аdаm” – Şuşа Dövlət Мusiqili Коmеdiyа Tеаtrı
• “Мusiqili məкtublаr”- Şuşа Dövlət Мusiqili Коmеdiyа Tеаtrı
• “Qadın həsrəti” (“Musiqili məktublar” pyesi əsasında) Şuşа Dövlət МKT
• “İlğım”- Lənkərаn Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Sеvməsən ölərəm”- Аğdаm Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Мüqəvvа”- «Yuğ» Dövlət Tеаtrı”
• “Мüqəvvа”- Tədris Teatrı
• “Musiqili məktublar”- Tədris Teatrı
• “Ifritə”- Tədris Teatrı
• “Marian çökəkliyi”- Tədris Teatrı
• “Əqrəb bürcü”- Tədris Teatrı
• ”Аyı təbəssümü”- Füzuli Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Dəhliz” – Мingəçеvir Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Adsız”- Мingəçеvir Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Vida marşı”- Мingəçеvir Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Sənə sözüm vаr”- Qаzах Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Qаrışqа tələsi “- Qаzах Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Neytral zona” – Qаzах Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Аdsız”- İrəvаn Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Əqrəb bürcü”- Sumqаyıt Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Tələ” – Sumqаyıt Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Tıхаc”- Gəncə Dövlət Nizаmi Pоеziyа Tеаtrı
• “Аdsız”- Gənc Tаmаşаçılаr Tеаtrı
• “Qadın həsrəti” (“Musiqili məktublar” pyesi əsasında)- GTT
• ”Аyı təbəssümü”- Qusar Ləzgi Dövlət Dram teatrı
• “Vidа mаrşı” – Gəncə Dövlət Drаm Tеаtrı
• “Tıхаc”- Gəncə Dövlət Nizаmi Pоеziyа Tеаtrı
• “Pələng ili”- Gənc Tаmаşаçılаr Tеаtrı
• “Sehrbaz” –Bakı Bələdiyyə Teatrı
• “Müqəvva”- Rus Dövlət Dram teatrı
• “Sevməsən ölərəm”- Ordubad xalq teatrı (Naxçıvan MR)

Xarci ölkələrdə tаmаşаyа qоyulmuş əsərləri (pyеsləri)

• “Мüqəvvа”- «Oda» Tеаtrı (Türkiyə Respublikası)
• “Neytral zona” (“Terefsiz Bölge”)- Türkiyə Sənət Teatrı (Türkiyə Respublikası)
• “Neytral zona” – Dərbənd Azərbaycan Dram teatrı (Rusiya Fedreasiyası)
• “Sahibsiz adam” –Krımtatar Akademik Dövlət Musiqili Dram Teatrı
• “Ağıllı adam” – Dərbənd Azərbaycan Dram teatrı (Rusiya Fedreasiyası)

https://www.yazyarat.com/firuz-mustafa/bioqrafiyasi-ve-eserleri

“Yazarlar” jurnalı

“YAZARLAR” – SİFARİŞ ET

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

“Yazarlar” doğum günü münasibətilə tanınmış kinorejissor Babək Abbaszadəni təbrik edir, yaradıcılıq uğurları və sağlıqlı ömür arzulayır. Uğurlarınız bol olsun əziz və gözəl insan!!! Bir daha təbriklər!!!

Fotoda : Pedaqogika elmləri doktoru, professor, Əməkdar müəllim Akif ABBASOV  və oğlu Babək ABBASZADƏ

Babək Abbaszadə 1993-cü ildə Bakıda professor   Akif ABBASOVun ailəsində dünyaya gəlib. Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində   kinorejissorluq ixtisasını bitirib. “Keçmişin gələcəyi”, “Onun uğursuz günü”, “Sonuncu qərar”, “Payız”  kimi qısametrajlı filmlərin rejissoru olub. Hazırda bu sahədə fəaliyyətini davam etdirir.

“Yazarlar”. jurnalı

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

“XƏZƏR DƏNİZİ, QIZ QALASI, BAKI VƏ AZƏRBAYCAN” TOPONİMLƏRİNİN ETİMOLOGİYASI.
(MƏNBƏLƏRDƏN FƏRQLİ)

Doğrusu adı çəkilən toponimlər haqqında ta qədimdən bu günə qədər dünya səyyahlarının, tarixçi-coğrafiyaçıların, müasir dilçilərin əsərlərində doğma ölkəmizin bu adlarının etimologiyaları haqqında yüzlərlə versiyalar verilmişdir.
Xəzər dənizinin adının etimologiyası hələ eramızdan əvvəl qərb tarixçi və coğrafiyaçı alimləri tərəfindən tədqiq edilməyə başlanmışdır.Herodot, Strabon, Hekatey Melitskin və digərləri tərəfindən öyrənilməyə səy edilmişdir.Onlar Xəzər dənizini Kaspi, Hirkan, Gürkan və s. kimi qeyd etmişlər.Hətta Xəzər dənizinin adını onun sahilində yerləşən vilayətlərin adları ilə: Bakı dənizi, Mazandaran dənizi, Dərbənd dənizi və s. kimi.Hətta XIII əsrdə Venetsiyanın İrandakı səfiri Kontarini də Xəzəri Bakı dənizi kimi sənədlərdə qeyd etmişdir.
Alimlərin ən üstün qənaəti Xəzərin adının onun sahillərində yaşamış xalqların adından yaranması fikirləridir.Məhz Xəzər dənizinin ətrafında yaşayan əhalinin xəzərlilər (kaspilər) olması tarixdən hamıya məlumdr. u
Coğrafiya elmindən məlumdur ki, əvvəl coğrafi obyekt mövcud olmuş, sonradan insanlarda dil təfəkkürü yarandıqca bu obyektlər onlar tərəfindən nominativləşmişdir.Eyni zamanda areala ilkin adları insanlar özlərinin tanrı və inanc təsəvvürləri əsasında vermişlər.
Əgər biz Qədim Oğuzların adının Ulu Tanrı “Qa” məhfumundan yaranmasını əsas götürsək, heç də yanılmarıq.Çünki, bu fakt özünü bütün xalqların adında öz təsdiqini tapır.”Qa” məfhumuna qoşulan “z” səsi cəmliyi.Yəni: ” bildirmişdir Qu+z və müasir cəm şəkilçisi “lar”.”O” səsi isə protezadır.Söz samitlə başlandığından “o” səsi proteza olunmuşdur.
Əgər biz “xəzər” sözünün yaşını nəzərə alsaq, sözdə olan mümkün fonetik hadisələr nəticəsində “qaz” sözünün “xəz” sözünə keçməsi qaçılmazdır.Sözdə “q” səsinin qohum samit olan “x” samitinə, “a” saitinin qohum “ə” saitinə keçməsi tam şübhəsizdir.Ən əsası odur ki, sözün nüvəsi öz oxu ətrafında fırlanaraq kənara çıxmır.Bu sözduyumu ilə də özünü göstərir.Ən əsası sözün fonetik quruluşu sezilməkdədir.
”Xəzər” sözünün 2-ci hecası Ulu dildən gəlmə “ər” “adam+lar” mənasını bildirir.Bütün Yunan və Roma tədqiqatçıları Xəzər dənizinin adının Ulu dilə mənsub olan “Ka, Qa” Od Tanrısından yarandığını bilərək öz dillərində də bu dənizin adını “Kaspiya”, əhalisini isə “Kaspi” adlandırmışlar.Latın dilində “kas” sözü “qaz”, sözün 2-ci hecası “pia” –“mömin, səcdə edən”mənasını bildirir.Yəni:Atəşpərəstlər.Əslində “atəş” sözü farslara Oğuzlardan keçmədir.Oğuzların atəşpərəst olmasının onlardan öncə olmasını özləri də etiraf edirlər.Yəqin bunun səbəbi də neftin alışıb yanmasının möcüzə, yəni Tanrı işi olmasından qaynaqlanması olmuşdur.”Od” sözü Od Tanrısının adı “Qut Tanrısı”nın adındandır.Qut- ut-ud-od.Fars dilində “atəş” sözündəki “at” sözü də “od” sözündən törəmədir.
“Qız Qalası” sözü də “Oğuz Qalası” mənşəyindən yaranmadır.Hətta Azərbaycanın digər ərazilərində də “Qız qalası” adı vardır.(Zəngilanda da mövcuddur.O ki qaldı qalanın tarixinə,müxtəlif versiyalar biri – birindən fərqlidir.Əfsanələrdən tutmuş tarixçilərə qədər.
Bəzi mənbələrdə qalanın üzərindəki XII əsrə aid olan daş kitabədəki “Davudun oğlu Məsudun qülləsi” yazısı ilə onun yaşını ölçürlər.XII əsr islamın həşəmətli bir vaxtında Od Tanrısının simvolu olan “günəş günbəzli” qalanın ərəblər tərəfindən tikilməsi mümkün idi mi?
Sual olunur, bəs onda həmin daş kitabənin üstündəki çərçivənin içərisi niyə boşdur?Hansı əlifba ilə yazılmışdır?(Tarixi özgələr silə bilər, özününkülər isə onu bərpa etməlidirlər.)
Qız qalası sözünün 2-ci hissəsi olan “qala” sözü qədim türklərdə “qor – od” sözündəki “r” səsinin “l” ilə əvəzlənməsi səbəbindən yaranmadır.Yəni od yandırılan yer.Sonralar praktik mənasını itirsə də ibtdası qalalarda od və tüstü işarətlərinin verilməsi kimi istifadə olunduğundan nominativliyini oradan götürmüşdür.Dilimizdə olan “qalmaqal, manqal , monqol, qala və s. sözlər buradandır.Şuşanın da əzəl adı Qala olmuşdur.
Əgər desəm ki, Bakı sözünün yaranması da bu semantikadan alınmadır, bəlkə də mənim yanıldığımı zənn edəcəksiniz.Bakı və Qız qalası sözündə hansı oxşar fonemlər vardır ki?Doğru sualdır.
Əslində dillərdə bəzi sözlərin yaranması psixolinqvistikdir.”Qız qalası” sözü ilkin olan “Oğuz qalası” sözündən semantik cəhətdən uzaqlaşdığından burada psixolinqvistik şərait yaranmışdır.
Bəzən fars mənbələri siyasi gediş edərək “Bakı” sözünü zərdüştlüklə (avesta) ilə bağlamaq üçün onu “Baqavan – Tanrının şəhəri”, orta dövrdə isə “badi kubə-yel tutan” kimi təsvir edirlər.
Əslində “Bakı” sözünün ilkin işlənməsinə ərəb dilində yazılmış tarixi mənbələrində rast gəlinir.Ərəb tarixçisi Əbu Dulaf ( X əsr) “Bakuya”, Hüdud əl Ələmdə (aləmin hüdudları) “Bakı”, Yaqut əl Həməvi də “Bakiyə” kimi verilmişdir.Bəzi xalq etimologiyalarında “Göz qalası” – nəzarət olununan yer mənasında.
Bəs “Bakı” sözünün “Qız qalası” sözündən yaranması hansı əsasa söykənir?Əslində bütün mühacir coğrafiyaçılar bir ölkənin xəritəsini tərtib edərkən kalka üsulundan istifadə edərək onu, öz dillərinə tərcümə edirlər.VIII-IX əsrlərdə Ərəb xilafətinin Azərbaycana yürüşü dövründə yerli xalq artıq “Qız qalası” kimi mifik hekayətlə bağlı bu qalanı əfsanəvi adla yaranmasını təsəvvür edirdilər.Əfsanə qədim padşahın qızının faciəli həyatı ilə bağlı idi və hamı tərəfindən qəbul edilmişdir.Əcnəbi tarixçilər yerli əhalidən bu qalanın adının “Qız Qalası” olduğunu yəqin edib, onu ərəb dilində “qız” mənasını bildirən “bakirə” sözü ilə tərcümə etmişlər.Tərtib etdikləri xəritələrdə də bu tərcüməni qeydə almışlar.Həmin dövrdə ərəblərin orada yaşaması bu sözün orfoqrqfiyadan orfoepiyaya keçidinə zəmin yaratmışdır.Bu gün qədim İçərişəhərlilər də Bakıya “Baki” deyirlər.
Bakı şəhərinin “Qız qalası” semantikasından yaranması məntiqi cəhətdən ağlabatandır.
Azərbaycan sözünə diqqətlə baxsaq, məqalənin əvvəlində qeyd olunan müddəa yəni, coğrafi ərazinin ətrafında yaşayan xalqlar həmin əraziyə öz tanrısal adlarını verirlər prinsipi özünü bir daha sübut edir.Bu gün mövcud olan Azərbaycanın qədim paytaxtı Xəzər dənizi sahilində yerləşmiş Bakı şəhəri olmuşdur.Onun qədim əhalisi də Xəzərlər idi.Buna dəniz yolları və ticarəti əhəmiyyətli dərəcədə zəmin yaratmışdır.Necə ki, Qədim Misirin formalaşmasında Nil çayının rolu kimi.
Məlumdur ki, Azərbaycan orta əsrlərdə ilkin müstəqillik dövründə əraziləri bəylik və xanlıqlar şəklində idarə olunurdu.Azərbaycan vahid dövlət formasına salınanda Azərbaycan adı da bu məfhumlardan yaranmışdır.Azərbaycan sözünün 1-ci hecası “Xəzər, xəzərlər”(burada “x” səsi eliziyaya-səsdüşümünə uğramışdır.), 2 və 3 –cü hecaları “bəylik və xanlıq” sözlərindən yaranmadır.Ümumilikdə Azərbaycan “Xəzər bəyxanlığı” coğrafi adının semantikasından yaranmadır.
P.S.Baxmayaraq ki, bu mövzuda çox sayda elmi məqalələr yazılsa da onların elmi məzmunu məni qane etmədiyindən yazdım.Düşünürəm ki, dilçilik elmində tədqiqatlarınsəngiməsi müasir dövrün tələbatına cavab vermir.Bütün elmlər kimi dilçilik elmi də dinamik olmalıdır.Dilimizdə çətin görünən iki səsdən ibarət sözlərin də fonetik şəkildə mənaları vardır.Tək dilə neoligizmlərin gəlməsi onu zənginləşdirmir, nə də ki hazır sözlərdə hərf dəyişiklikləri etmək…
Nə qədərki dilimizdə mənası bilinməyən əcdadlarımızın söz mirası vardırsa, biz ona sahib çıxana qədər bu yolda olmalıyıq.
Sözümüz bizim özümüzdür.Sözümüzü tanımamaq özümüzü tanımamaqdır.
Elm adamları deyirlər ki, akademik mənbə olmazsa, yazı elmi hesab edilməz.Maraqlıdır istifadə etdiyim elmi məmbələrin heç birində konkretlik yoxdur.Tədqiqatların heç biri sözün fonetik genezisinə uyuşmur, yalnız fantastik təsəvvürlər toplusudur.Məgər bu alademik mənbələrdə biz bu vacib adlarımızın milliliyini tapa bilərik?Görəsən səhih tədqiqat vacibdir, yosa saxta elmi mənbə sənədləri?…

Müəllif: Həsən ƏLİYEV

SÖZ YARADICILIĞI

ALTERNATİV DÜŞÜNCƏ

>>>> DAHA ÇOX MƏLUMAT

HƏSƏN ƏLİYEVİN YAZILARI

TUNCAY ŞƏHRİLİNİN YAZILARI

ZAUR USTACIN YAZILARI

SATIŞDA OLAN YENİ KİTABLAR

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Çağrışı, diləyi eşidilən insan

İnsan var səsindən tanınır, insan da var baxışından. Əkbər müəllim baxışından tanınanlardandır. Onun sevinci, həsrəti, kədəri sözündən qabaq gözündən bilinir.
30 il gözündə həsrət gəzdirən insanın sevinci nə gözəl olurmuş. Artıq Əkbər müəllimin gözü özündən qabaq gülür.
Bu səmimi, sadə insanın içi sözlə, Vətən sevgisiylə, ümidlə dopdoludur.
Bu illər ərzində Əkbər müəllim çox insanları ümidiylə yaşadıb bu günə daşıya bildi.
Fikri, sözü “VƏTƏN” olan insanın gələcəyi hər zaman inamlı oldu. “O yerlərə mütləq qayıdacağıq!” “Mütləq!” – deyərək. Hamı da bu mübariz, dönməz insana inandı.
Əkbər müəllimi harda görsən, istər tədbir olsun, istər adi söhbət, orda mütləq mövzu vətən, Qarabağ olmalıdır! Bu möhkəm, dözümlü insanda torpağa, yurda çox böyük bağlılıq var, sevgi var.
Əkbər müəllim torpaqlar işğal olduqdan sonra başına papaq qoymadı. “Papağımızı Qarabağda qoyub gəldik”, – dedi. Get-gedə çallaşan saçlar qışın soyuğunda, sazağında saçında Vətən həsrəti gəzdirən insana papaq oldu.
Əkbər müəllimin özü, həsrəti haqqında düşündükcə, yadıma o vaxtlar yazdığım bir şeirim düşür. Yurdundan didərgin düşənlərin və bu məqamda Əkbər müəllimin dilindən deyildiyi kimi:

Yolçu, ordan quş göndər,
dimdiyində torpağım

Baxışımı göndərim
yoluna həmdəm kimi.
İçimdə qıvrılıram
ruhsuz bir sərsəm kimi.

Kol-kos basmış yollarda
quruyub iz yarpağım.
Yolçu, ordan quş göndər,
dimdiyində torpağım.

Yel üzümə tutulan
tor qapını açdımı?
Uşaqlığım dururmu?
Baş götürüb qaçdımı?

Daşıdılar qalmadı
torpağımı, daşımı.
Qoymağa yer qalıbmı,
ayağımı, başımı?

“Vətən çağırır bizi!” – deyən Vətən sevdalı Əkbər müəllim əsgərlərinə aşıladığı Vətən, Torpaq, İnsan sevgisini indi də gənclərə, yeniyetmələrə aşılayır.
Əsgərlərinin sevimli komandiri döyüş günlərini – gündəliyini, içinin yanğısını, həsrəti yazıya köçürüb kitablarda cəmləşdirir.
Qapısını Vətən döyən Hacı Əkbər Rüstəmovun başqa kitablarında olduğu kimi “Qayıt gəl!” kitabında da yaxın tariximizi yaşadaraq gənclərdə döyüş ruhu oyadır. Hamımızı doğma yurda, yolumuzu gözləyən Qarabağa qayıtmağa tələsdirir.
Əkbər müəllimin müqəddəs arzusu reallaşdı, doğma Qarabağımız işğaldan azad olundu. Bunu görmək hamımız kimi onun da ən böyük arzusu idi.
Bütün arzularınıza qovuşasınız, əziz Əkbər müəllim! Sizin arzunuz xalqın, millətin, dövlətin müstəqil, gözəl, firəvan yaşaması və Bütöv Azərbaycan arzusudur!
Qarabağda, Ağdamda yaşamaq diləyiylə…

Müəllif: Rəfail TAĞIZADƏ.

RƏFAİL TAĞIZADƏNİN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Təvəkkül Gorusludan kişilər gününə özəl.

KİŞİ OL

Yaman çoxalıbdı saqqal uzadan,
Kişilik yaranmır tükdən, əzadan,
Gərək ki, kişilər keçsin “qəza”dan,
Kişi ol, saqqallı ya da saqqallslz!

Çoxdandı başına papaq geyən az,
İmanla çalışıb halal yeyən az,
Yalandan yapışıb düzü deyən az,
Kişi ol, papaqlı ya da papaqsız!

Sancaqlar kişilik nişanı olub,
Surları bəzəyən ad, şanı olub,
Can fəda eləyib Şuşanı alıb,
Kişilər dönmədi yurda bayraqsız!

Kişilər qoruyar Vətən torpağın,
Hər kolun,tikanın,gülün, yarpağn,
Qoruyaq suveren azad növrağın,
Kişilər yetişməz yurdsuz, torpaqsız.

19. 11.2023.

Müəllif: Təvəkkül GORUSLU

TƏVƏKKÜL GORUSLUNUN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

ZİYA BÜNYADOV – 100
Şəhidin qanı ilə alimin mürəkkəbi eynidir deyərkən Vətən uğrunda qan tökən, alimlik kimi çətin bir peşə sahibi,Azərbaycanın qəhrəman oğlu Ziya Musa oğlu Bünyadovun bu il 24 dekabr anadan olmasının 100-cü il dönümüdür.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Akademik Ziya Bünyadovun 100 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb.

Onun barəsində deyilən igid, ölməz, qəhrəman kimi xüsusiyyətləri əks etdirən sözlərin paralelində tarixçi-alim, akademik, yüksək intellekt sahibi, dəyərli ziyalı və gözəl insan ifadələri işlədilir.

Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, Akademik və bir çox titullar sahibi olan Ziya Bünyadov Azərbaycan xalqının yaddaşında, qəlbindədir.

Onun şücaəti barədə materiallar ikinci dünya müharibəsnin tarixi salnamələrində,təkcə Azərbaycanın deyil, həm də – keçmiş SSRİ-nin elm aləmində layiqli yerini tutmuşdur.Amma yəqin ki, az adam bilir ki, Stalinin qərarına əsasən azad edilmiş torpaqların,kənd və şəhərlərin komendantı həmin döyüşün komandanı olmalı idi və o, iki ay ərzində Berlin şəhərinin dinc əhalisinin yerləşdirilməsi və normal həyata qayıdışını təmin edən komendant kimi çalışmışdı.

Ziya işıq,şüa,nur deməkdir! “Ermənilərin 5 akademikinə tək cavab verərəm” deyən vətənpərvər insan və böyük alim Ziya Bünyadov da Azərbaycan xalqının üzərinə nur saçan Azərbaycan oğludur!

Исполняется 100 лет со дня рождения великого сына азербайджанского народа, Зии Буниятова

Про его славный жизненный путь можно говорить очень много. Но сегодня, в день его рождения, мы приведем лишь один факт , который говорит о том, каким он был человеком!

«Во время боёв за Берлин Буниятов спасал мирных жителей, прятавшихся в метро, когда его туннели были затоплены отступавшими нацистами»

Allah rəhmət eləsin! Amin.

“Yazarlar” jurnalı

“YAZARLAR” – SİFARİŞ ET

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

BU GÜZ
Zəfər libasında sevinc göz yaşı,
Hər iki sahildə dayanıb ərlər!
Ayrılıq atəşi elə qarsıyıb,
İçərək qurudar Arazı nərlər!
* * *
Göylərdən boylanır Tomris anamız,
Əlində qan dolu o məşhur tuluq!
Xain yağıların bağrı yenə qan,
Canı əsməcədə, işləri şuluq…
* * *
Uşaqdan böyüyə hamı əmindir,
Tarix səhnəsində yetişib zaman!
Bu dəfə biryolluq bitəcək söhbət,
Nə güzəşt olacaq, nə də ki, aman!
* * *
İllərdir həsrətdən gözləri nəmli,
Mamırlı daşların gülür hər üzü!
Neçə qərinədir qalmışdı çılpaq,
Yamyaşıl çayırla gəlib bu güzü!
* * *
Al donun geyinir Günəş hər səhər,
Səmamız masmavi, göy üzü təmiz!
Duman da yox olub, itib buludlar,
Gözün aydın olsun, sevin, a Təbriz!

Müəllif: Zaur USTAC,

“Yazarlar” jurnalının baş redaktoru,

şair-publisist.

“Yazarlar” jurnalı

“YAZARLAR” – SİFARİŞ ET

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Sana ihtiyacım var !

Özellikle binlerce insan olmadan
sadece sesine ihtiyacım var
Her hareketimin herhangi bir noktasında bana dokunman için değil, aşırı mutluluk ve üzüntü yaşadığım her an için.
Çimlere uzanıp gökyüzündeki yıldızlara bakan herhangi bir aşık gibi.
Gözlerine öyle bakmak ve göğsünde kaybolmak istiyorum.

Bak dibe düştüm yaralarım yeniden açıldı
Yokluğun beni aşırı mahremiyetimle baş başa bıraktı.

Martıların uçtuğu gökyüzünü, bulutların ardındaki yağmuru, masmavi derinliklerin altındaki erik tarlalarını ne kadar özlediğimi bir bilsen”
Gözlerinde yeniden doğmak ve gözlerimde kaybolan tüm güzellikleri görmek ve hissetmek istiyorum.
Tek dileğim şehvetlerin en büyüğü ile yarına dalmak ve yarın seninle kimseye yük olmadan cennete girmek.

Şimdi sadece bir boşluğa dalıyorum
Zaman içimde derinlere sızıyor
çocukluğumdan bilmediğim acı dolu anılar
Kalbimin ortasında kırık cam parçaları gibi her yanıma batıyorlar

Söyle bana, bana gelmen için ne yapmalıyım?
Hangi dağın güçlü rüzgarına yalvarayım?
Hangi nehrin serin sularının bana yol göstermesini isterim?

Nefesim bana bile bu kadar ağırken hangi yüksek dağ kelebeğinden yardım isteyeyim?

Sana gelebileceğim bütün yollar taşlı ve dikenler o kadar uzun ki, üzerlerinden kuşlar uçmaya korkuyor.”
Her yerde sözde modernlik ama her yerde soykırım ve ihanetin ayak sesleri

söyle bana, beni özlemedin mi?

Oysa ben senin evin, senin büyük şehrin, memleketin ve göğsünün kafesiydim.
Beni sevdiğini söylediğin her kelimenin arkasında
ben senin cennetindim

Ve şimdi sana en çok ihtiyacım olan dağın tepesindeyim
Başım dik sana bakıyorum ve görüyorum ki Allah’ın yazdığı kaderi unutmuşsun, sözünde durmayanların dilini konuşuyorsun, bolluk içinde mesut yaşıyorsun ve ben sonsuz bir azaba sürükleniyorum

07/08/2023-Paris

#carolinelaurentturunc

MÜƏLLİF: CAROLİNE LAURENT TURUNC

CAROLİNE LAURENT TURUNÇ

CAROLİNE LAURENT TURUNC

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

BENİM MİNİK SERÇEM

“…öyle yalnızım ki, Blum…” Coys “Uliss”

“Road”a kız-erkek toplanıp içki içiyoruz. Öğrencilik yılları. Gençlerin cebinde belki fareler kapışıyordur ama, biradan başka herşeyin fiyatının paha olduğu “Road”a gitmeğe deyer.

“Road”dayım.

Üç-dörd garson var. İçerisi bir haylı karanlık. Durmadan çalışıyorlar mı? Hayır, barın önüne mi toplaşmışlar? Galiba, arkasına. İçlerinden bir tanesi erkek. Kalanları kızlardır. Birisi çok tatlı. Doğanın mucizesi gibi. Eğer şimdi doğayla poetik bir bağlantı kurmak gerekirse, demek ki, o, tam anlamıyla gerçek bir serçe. Göz, burun, kaş, dudak – arılar çiçeklerden toplamışlar. Tadına baksam olur mu?

Güzellik elbise gibi eğnine biçilmiş sanki. Belki sadece karanlıkmış? Tatlı yalanlar. Koynunda mışıl-mışıl uyumak isterdim, sözün kısası. Ruj yoktu dudaklarında, kırmızı dudakları vardı. Az önce anlattığım gibi doğanın lutfuydu güzelliği.

Az önce bana yaklaştı, biramı tazelemek için elini bardağıma uzatıp gözlerime baktı. Şu güzellik için secdeye bile gidilir… Etraftakilere ayıp olmasa şu Don Kişot Dulsineyasının karşısında diz çökecekti.

Onu bir yudum sevgiye misafir etmek istedim ve dedim : “Bir tane daha, lütfen.”

Ortalarda gözükmüyor. Nereye kayboldu? Güzellik dediğin böyle bir şey işte. Arkasınca koş koşa bildiğin kadar, bakalım yakalaya bilicek misin? . Aniden masaların arasından geçiyor, uzun saçları işveyle havada dans ediyor. Geçiyor demeyelim de sanki birileri kovalıyordu onu, zaman makinesindeymiş gibi Vıyyyy… Tanrı da bizi hiçlikten böyle yaratmış olmalı. Nereden çıktı, nasıl geldi? Dostluğunuzun değerini yitirmemesini istiyorsanız, az-az görüşün.

Uzun uzun göz süzüyor, varlığımı ödüllendiriyormuş gibi. Kalabalık bayrak kaldıran hakimdir, bense oyunu terkeden futbolcu. Yalnızlık her zaman hüzünlüdür. Subliminal mesajlardır yüzünü güldüren. Ama iğrençliğe yol vermek olmaz.

İkinci bardağı şişman kız getiriyor. Başım dik ama kipriklerim yer süpürüyor. Bende zaman anlayışını kaybetmiş şair görkemi var. Mesela sigaranın dumanıyla metafizik atmosfer oluşturuyorum. İnsanlara bakmayı beceremiyorum. Bir az egoluyum, bir az da heyecanlı. Belki de korkuyorumdur. Kendimi anlamak zor geliyor bazen, aslında anlayacak bir şey de yoktur.

Televizyonda futbol programı var. Ama hiç kimse izlemiyor. Sadece sesini duyuyoruz. Kahkahalar, buz kesmiş bardakların sessizliği, o bardaklara dikilmiş , dalgın bakışlar. Futboldan sonra sıra kliplere geliyor.

Bir şeyler olmalı, bir kavga, bir olay mesela, hayat bu kadar cansıkıcı olamaz!

Tek başına oturmak çok hüzünlü ve acayip bence.. Dışarıdan bakınca da hiç hoş gözükmüyor. Arkanca birilerinin fısıltılarını duyuyorsun, seni çekiştiriyorlar. Belki de toplum olarak o kadar da olgunlasmamışız, ne bileyim. Belki , hollandlar da kafede yalnız başına oturan biri hakkında iyi şeyler düşünmüyorlar.. Neyse. İncebelli bardağımı avcumun içine alıyorum.

Ahşap masada tıkırdattığım boş bardağımın köşesiyle sipariş veriyorum. “Road”da aniden ortam sessizleşiyor. Birer birer arkaya dönüp bana bakıyorlar. Kızları anlayamıyorum, panikliyorlar mi, gülüyorlar mı bilmiyorum.

Garson yaklaşıyor. Busefer bir tane erkek garson gelmişti. Yüzün ifadesini beğenmiyorum. Neden memnun değil acaba?

• Bira?
  Sağ kaşından döktüğü, gözünün yarısını kaplamış siyah kekili fırçanın eğilip kurumuş tüyleri gibi cansıkıcı ve hareketsizdir. Elinin tersiyle onları arkaya doğru toplamaya çalışması da bir işe yaramıyor. Hayatla çokdan bağlarını koparmış, fosilleşmiş, hafif kuş tüyü gibi yeniden kayarak kirpiklerinin üzerine düşüyor.
• Ever, bira getir. Yanında da fri olsun.

Azönceki geçici olumsuz yüz ifadesi değişiyor. Yüzünü sahte, ama işıklı bir gülümsemeyle kaplıyor.

• Olur. – Sağ elini havaya kaldırıp, sahte gülümsemeyle, ” yalnız sessiz olun” söyleyerek mutfağa doğru gidiyor.

Oleyyy. Kavgaya sadece bir adım kaldı. Şimdi ya herşeyi oluruna bırakıp görmezden gelmek lazım , ya da çıktığım yola devam etmek. Bardağı sakince masanın altına ,aşağıya doğru indirdikten sonra aniden 90 derecede yukarı kaldırıp sevimsizin suratına fırlatmak… Siyah kekilini kırmızıya boyamak! İyi fikirmiş gibi gözüküyor.

• Başüstüne.

Şimdilik biraya devam.

30 dakika.

Ben hazırım. İçkiye devam. Bu, ben değilim. Eğer şimdi olsaydı, mutlaka “Dur, bu kadar yeter.” derdim.

• Hanım kız nerde?

Boş bardağımı elinə alan şişman kızı bakışlarımla bekletiyorum.

• Kim?
• Uzunsaçlı kız. …Boyunlu kazağı olan. Tatlı kız.
• Burda. Neden sordunuz? – hafifçe gülümsedi.
• Neden bana o hizmet etmedi, biramı neden o getirmedi?

Dudakları biraz da yanaklarına doğru kayıyor, mutlu dişleri bakışlarımı ısıracakmış gibi gözüküyor.

• Tamam, getirmesini söylerim ona .

Gelsene bu gece bir- birimize sarılıp uyuyalım.

Sıcak yatak sorun değil, yoksa yatağı mı dert ediyorsun?

Ben öyle sandım ki, o bana doğru gelecek ve “buyurun, beni istemişsiniz” söyleyecek. Şaka mı yapıyorsun? Böyle bir şey nasıl olur? İzlediğim filmlerden aşk sahneleri kazınmış galiba hafızama. Açık saçık sahneler daha doğal olurdu belki. İhtiraslı, nazlı adımlarla masaya yaklaşıp kollarına teslim oluyorsun, güzel olmaz mıydı? Dur, dur! Toparla kendini. Ne istiyorsun acaba?

O, yine masaların arasından parmak uçlarında ışık hızıyla gözlerimin önünden kayboldu. Arka tarafa, belki de mutfağa.

İğrençliğe yol vermek olm…

Ben sadece saçlarını,yanaklarını okşamak istemiştim, dudaklarının tadına bak… Göğsüne dokunsam… hayır, hayır, o anlamda değil. Sadece teninin sıcaklığını… İğrençliğe yol… Ama…

Ben kıskançlık krizine giriyorum. O biraz uzaktaki masalardan birinin önünde hemin o kekilli “horozun” saçlarıyla oynuyor. Sağ kolunu masaya dayayıp sol ayağını yarı katlamış biçimde aynada kendisini seyrediyor. Offf, kadınlar! Onlardan birşeyler saklamak mümkün mü?! Peki ama kızları nasıl kandırıyorlar bu uçkuruna düşkün “sırtlanlar”? Oysa duygu meleği değil mi tüm kızlar, kadınlar? Kendi çıkarları için aşk sahneleri hazırlamakta onların üstüne var mı?
Beni sesliyor.
Hayallere kapılma, güzelim. Kendime bile söz geçiremiyorum.
Hüzünlü bir sahne. Bardağımı elime alıp masamı arkaya doğru itiyorum. “Dzrrrr”… ve ireliye doğru. Tıpkı ünlü filmlerdeki gibi. Elimdeki bardağımla koluma çok romantik bir tarz ekliyorum. Bara yaklaşan tenim ve adımlarımın uzlaşmasına söz olamaz. Bak, böyle. Bekle,geliyorum.
Bu ne rahatlık böyle. Yüzünün şekli gri duvarlar gibi. Kadın erkeğin toprağıdır. Böylesine tohum serpmek lazım. Yok, galiba bakışlarımı sınıyor. Ya da bekliyor. Ne söyleyecek şimdi bu? Yani nasıl söylesem, beyaz kağıt siyah kaleme muhtaçmış gibi.
Sonunda hedefime ulaşıyorum. Kekilli “horoz” da benim kararsız halimden bıkmış olmalı. Güzel kız da sonunda dile geldi:

• Ne kadar peşimden koşacaksın. Yeter artık, düş yakamdan!
  Öğrenci işte…
  Konunun şu kekilli horozla ne alakası var?! Seni kim çağırdı, sırtlan, sana ne?! O bana seslendi :
• Sorun ne? Kaşınmayan yerden kan mı çıkarmak istiyorsun?
  Galiba, evet, güzel bardağım. Benim sevimli silahım.
  Tappp. Kırılıp kum gibi etrafa saçılmış ince bardaklar yalnız son anlarda insan acısına, sese dönüşe, çığlığa benzeyebilir. Elimdeki bardaksa şimdilik sağlam…Bir kaç saniye sonra Kekillinin masaya doğru eğilmiş kafası dengesini kaybediyor ve teni de kafasının eğildiği yöne doğru süzülüyor…

Sanki gök gürlemiş, fırtına çıkmış gibi kızların çığlığı etrafı sarıyor. Ama uğruna kavga ettiğim minik serçem nerde? Cik. Cik. Cik. Bulamıyorum. Gözlerim kararıyor. Galiba bana vurdular. Tanrı bizi hiçlikten böyle yaratmış olmalı işte. Nereden geldi, nasıl kayboldu? Dostluğun değerini korumak istiyorsanız , az-az görüşün. Cik. Cik. Yok oldu. Benim minik serçem…

Yazar : Müşfik Şükürlü
Türkçeye çeviren: Turan Novruzlu

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Малыш и Котик
Это было лучшее из времен. Так здорово было засыпать, когда тебя накормили привычной кашей. Обычно кормила сама мама, которая терпеливо ждала, когда он доест очередную порцию и откроет рот для новой. Потом его несли в спальную, где переодевали в другую одежду. Как правило, надевали и новый памперс. Это было уже привычное ощущение, когда вокруг тела надевали прохладные полубумажные пакеты, которые намокали к утру. Иногда намокали даже раньше обычного. Тогда он просыпался и начинал хныкать. Нет. Он обычно никого не будил своим криком, а только тихо хныкал, чтобы мама обратила на него внимание. Она почти сразу просыпалась и ее заботливые руки бережно перекладывали сына на свою кровать, чтобы сменить ему уже намокший памперс.
Утром он обычно просыпался ближе к семи часам. Рядом на кровати спала не только мама, запах которой он чувствовал даже на расстояние. Это было особое ощущение тепла и счастья, когда по утрам мама брала его на руки и начинала переодевать. Он знал этот любимый запах. Раньше она прижимала его к груди и он жадно заглатывал молоко, которым она его кормила. Он до сих пор помнит вкус этого молока. Кто-то сказал маме, что после года кормить не обязательно и его перевели на каши. Но вкус молока еще долго сохранялся и когда мама брала его на руки, он невольно тянулся к ее груди, пытаясь снова найти источник этого прекрасного напитка, который ему так нравился.
Иногда ночью он слышал храп другого человека. Мама показывала на него и улыбаясь называла папой. Папа спал рядом с мамой и иногда издавал непонятные звуки, словно работала какая-то машинка издающая характерные хриплые стоны. Когда папа говорил, малыш замирал слыша знакомые интонации. Он их помнил, еще когда находился в утробе матери. И после его рождения, этот второй голос, гораздо более грубый и хриплый, чем у мамы, был всегда рядом. Папа обычно приходило домой вечером и брал его на руки, иногда подбрасывая вверх. От него пахло другими ароматами. Но малыш постепенно привыкал и к ним. Папа часто улыбался ему, иногда подбрасывал его вверх. Малышу нравилось, когда его поднимали над всеми сильные отцовские руки. Папа часто смеялся, обращаясь к нему. Он был высокий и стройный. Малыш, уже начавший ходить, сразу узнавал его среди остальных людей. И подбегал к нему, чтобы обнять за колено. Ему нравился этот высокий и сильный человек. Нравилось слово «Папа», которое он научился говорить сразу после слова «Мама». Ему вообще нравились двое взрослых людей: которые его окружали. Когда он плакал, они сразу бросались к нему. Когда намокал памперс, заменяли на новый. Давали ему поильники с водой и внимательно следили как он пьет воду. Конечно самым главным человеком была мама. Это было так тепло и приятно, когда по утрам она иногда укладывала его в кровать и малыш лежал между родителями. Они иногда о чем-то говорили, смеялись, шутили. И укрывали его по очереди. Он лежал и еще не до конца сознавая, каким-то другим чувством, ощущал себя абсолютно счастливым. И так надежно защищенным.
Но больше всех ему нравился маленький котик, который появился у них в доме почти одновременно вместе с ним. Он был рыжий и взрослел гораздо быстрее малыша. Более того, котик внимательно следил за своим конкурентом. Малышу явно уделяли больше внимания, чем рыжему котику и это нервировало последнего. Иногда он даже мяукал сильнее обычного, чтобы на него обратили внимание. Но чаще лежал рядом с малышом, позволяя ему себя гладить. Котик был умный и постепенно понял, что главным в доме будет этот непонятный малыш, который почти не умел разговаривать и в первое время только издавал непонятные звуки, лежа в своей кровати. Но сначала он поднялся и начал ползать вместе с котиком. А потом и осторожно научился ходить. Иногда он падал, иногда котик позволял себе его легко подтолкнуть. Но малыш упрямо пытался ходить и вскоре уже бегал по комнатам, радостно стуча своими босоножками. Повзрослевший рыжий кот лениво ходил за малышом, то ли оберегая его, то ли присматривая за ним. Но малыш не трогал его еды, а это было самым важным. Поэтому постепенно они подружились. Может в этом главное условие дружбы — не посягать на чужую еду.
Иногда появлялась какая-то другая женщина. Она была чем-то неуловимо похожа на маму. Примерно такой же запах. И такие ласковые руки. Но это была не мама., а другая женщина. Малыш слышал как его мама называла эту женщину таким прекрасным словом как «Мама» и не совсем понимал, как в доме могут быть две мамы, Но ему все время говорили, что это неня. И он пытался несколько раз произнести это слово, упрямо отказываясь называть кого-то другого таким приятным словом как «Мама».
На ночь котику иногда ставили тарелочку с молоком, рядом с кроватью малыша. Благо, у него не было аллергии на животных. Оба засыпали сытыми, чистыми, заботливо умытыми и счастливыми.
Грохот раздался ночью. Он был такой неожиданный и сильный. Малыш проснулся и сначала молчал несколько секунд, еще не осознавая кто и зачем его разбудил. Потом протянул руку. Привычной сетки на его кровати не было. Это удивило малыша: ведь мама никогда не забывала натянуть сетку. Он услышал какие-то крики и снова громкий шум. Стало холодно Одеяло сползло вниз и никто не подошел, чтобы укрыть малыша. Он громко заплакал. Где-то кричал незнакомые люди. Малыш поднял голову и чувствуя холод: решил сползти с кровати. Задом вперед, как обычно сползал, чтобы не упасть. Протянул руку к кровати, где обычно храпел папа и лежала мама. Но там была груда камней. Он нащупал руку мамы. Он сразу узнал эту тёплую и мягкую руку.Она была ещё тёплой. Но она почему-то не реагировала на его прикосновение.Малыш не понял — почему нет мамы, почему не шевелится ее рука, но наткнувшись на камни,он вспомнил про своего котика. Развернувшись он побежал в ту сторону, где обычно лежал котик. Тот встречал его громким мяуканьем. Тарелка с молоком была опрокинута и котик лежал на боку. Малыш наклонился над ним и потрогал своего друга. Кот лежал неподвижно и даже не шевельнулся. Малыш обиделся. Он потряс своего друга сильнее, пытаясь его разбудить. Но тот молчал, даже не сумев ответить. Рядом по-прежнему кричали люди. Малыш не понимал куда делись родители и почему молчит его рыжий котик. Кто-то поднял малыша на руки. Кто-то завернул его в одеяло.
-Там все погибли, — закричал незнакомый голос, — в соседней комнате никого нет.
Незнакомец больно сжимал малыша, очевидно от волнения. И тогда Малыш громко заплакал. Он не понимал почему так крепко спит его друг котик. Он еще не знал, что в этот день его жизнь разделились на «до» и «после» и все, исчезнувшее с грохотом счастье, осталось в прошлом. Как и его родители, лежавшие под грудой камней. Он не мог этого знать. Но ему было холодно и неуютно. И поэтому он громко плакал.
СООБЩЕНИЕ АЗЕРТАДЖА — Вчера обстреляли город Гянджу. Среди мирного населения есть жертвы.

Aвтор: ЧИНГИЗ АБДУЛЛАЕВ

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

VAQİF SULTANLININ YAZILARI

ZAUR  USTACIN  YAZILARI

> > > > MÜTLƏQ OXUYUN !!!

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru