Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Şəhid polkovnik İlqar Mirzəyev.
İLQAR
(İlqar Mirzəyevin əziz xatirəsinə)
Qəhrəman olmaq üçün Gəlmişdi Yer üzünə. Silahı sevgi idi, Qonmuşdu nur üzünə. * * * Verdilər İlqar adın, Böyüdü üzdə vüraq. Fəxriydi dostun, yadın, Əhdinə düzdü İlqar. * * * Ananın sevinciydi, Obanın şan-şöhrəti. Ziyası oldu xalqın, Əritdi zin-zülməti. * * * Gətirdi gedişiylə Şərəfi, şanı bizə. Qollara qüvvət oldu, Təpəri yetdi dizə. * * * Məzara düşən gün o, And içdi mərd oğullar: -“Bu qanı alacağıq, Sən rahat uyu, İlqar!” * * * İgidlər tutdu sözün, Bir gündə döndü zaman. Əmr verdi komandan: -“Düşmənə yoxdur aman!” * * * Çin oldu arzuları, Qarabağ oldu azad. Uyuyur rahat indi, Şəhidim indi rahat… 21.06.2021. Bakı ş.
Vətən nədir? Adi, quru bir torpaqmı? Bəlli sərhərlərdən ibarət bir ərazimi? Ya hər bir parçası uğrunda can alıb, can verməyə hazır olduğumuz məmləkətmi? Vətən – Vətənin nə olduğunu bizə anladan, öz qanları, canları bahasına bu torpağı qoruyan, lazım gəlsə uğrunda oddan, alovdan keçməyi gözə alan igidlər diyarıdır! O igidlərdən biri də Nadirov Fəriddir.
Gəlin onun həyat yoluna bir nəzər salaq.
2001-ci il sentyabrın 21-i Göyçay rayonunda bir körpə dünyaya göz açdı. Adını Fərid qoydular. İllər keçir, Fəridin yaşının üstünə yaş gəlirdi. O, vətənə qarşı sevgi ilə böyüyürdü. Düşmənlərin vətəninə, millətinə qarşı törətdiyi qırğınlar, Qarbağ torpaqlarının işğal altında olması ürəyindəki vətən sevgisini bir qədər də alovlandırırdı. Bir gün o torpaqları azad etmək, orada üç rəngli bayrağımızı dalğalandırmaq istəyirdi. O istəmirdi ki, müqəddəs torpaqlara düşmən ayağı dəysin, o istəmirdi ki, o torpaqlarda törətdiyi əməllərə görə cəzasız qalan düşmən rahat yaşasın. O qisas almaq istəyirdi. Qırğınların, faciələrin, günahsız işgəncələrə məruz qalan həmvətənlərinin qisasını. Beləcə aylar, illər bir-birini əvəz edirdi.
Artıq Fərid hərbi xidmət yaşına çatmışdı.
2019-cu ildə o igid bir əsgər kimi vətənin keşiyində durmaq üçün hərbi xidmətə yollandı. Hərbi geyimdə olmaq, vətənə qulluq etmək onun üçün bir qürur idi. Xidmət etdiyi zaman məğrur duruşu, əzəmətli baxışı, səmimiyyəti, dostcanlılığı və diribaşlığı ilə fərqlənməyi bacarmışdı. Elə bu səbəbdən də Aprel döyüşlərinə həsr olunmuş qısametrajlı filmdə Xüsusi Təyinatlı obrazında baş rol ona verilmişdi. O bu obrazı çox yaxşı canlandırırdı. Amma qəflətən filmin çəkilişi dayandırıldı. Bunun səbəbi isə cəbhədə yaranan gərginlik oldu. Düşmən cəbhə boyu əraziləri atəşə tutur və mülki vətəndaşların da ölümünə səbəb olurdular. Artıq səbir son həddə çatmışdı. Bütün Azərbaycan xalqı, ələlxüsus da cəsur ordumuz Ali Baş Komandanın “irəli” əmrini gözləyirdi.
Nəhayət, Ali Baş Komandanın əmri ilə 27 sentyabr 2020- ci ildə əks hücum əməliyyatı başlayır. Fərid də müharibə başlanan gündən döyüş meydanına atılır. Döyüş meydanında əsl bir cəngavər kimi vuruşur. Düşmənin canlı qüvvəsini əsl ustalıqla məhv edir, vətən torpağını düşmən tapdağından təmizləyir. Sanki döyüş yoldaşları öz aralarında ilk azad olunmuş torpağa kim bayraq sancacaq deyə mübarizə aparırdılar.
Fərid silahdaşı ilə bir qaya parçasına söykənib bir qədər sonra başlayacaq savaş haqqında fikirlərini bölüşür:
– Görəsən ilk azad olunmuş torpağa bayraq sancmaq kimə qismət olacaq?
-Bəlkə də bizə hansısa yüksəkliyə ilk bayraq sancmaq qismət olmayacaq, ən uca zirvə olan şəhidlik zirvəsinə ucalacayıq. Bəlkə də bir vətən qazisi kimi evimizə canlı dönəcəyik. Amma ən əsası şəhid olsaq da, sağ qalsaq da daim ailəmiz, vətənimiz, xalqımız bizimlə fəxr edəcək. Biz onların qürur mənbəyi olacağıq. İndi bizim hamımızın bir məqsədi var, qanımız, canımız bahasına olsa belə vətən torpağını mənfur düşməndən azad etməliyik. Çünki, bu torpaqlar bizə ulu babalarımızın mirasıdır. Bizim də borcumuz bu mirası qorumaqdır! -Fərid fikrini tamamlayır.
Söhbət sona çatmamış pulemyot kəklik kimi qaqqıldamağa başladı.. Tankın, topun nərəsi dağları lərzəyə gətirdi. Elə bu dəm döyüşçülərdən biri qanlar içində yerə yıxıldı. Fərid əsgər yoldaşını xilas etmək üçün cəld irəli atıldı. Onu təhlükəsiz yerə çıxarmağa çalışdı. Amma bu zaman o da düşmən gülləsinə tuş gəldi. Sanki düşmən gülləsi qarabaqara izləyirmiş onu.
İllər öncə döyüş filminə çəkildiyi zamanlar üzünə qan əvəzinə mürəbbə sürtürdülər, amma indi bu qan ləkəsi həqiqətə çevrildi və Fəridin hayatını tam dəyişdi. Fərid həmin o qanı ilə tarix yazdı, qəhrəmanlıq tarixi. Özü dediyi kimi hansısa zirvəyə ilk bayraq sancmaq ona qismət olmadı, amma o elə bir zirvəyə ucaldı ki, o zirvə yalnız müqəddəslərə nəsib olur.
Böyük türk dünyasının lideri Mustafa Kamal Atatürk deyib ki, millətin həyatı təhlükəyə məruz qalmayıbsa, müharibə etmək cinayətdir. Azərbaycan xalqının timasalında da bu deyim öz təsdiqini tapır. Əsrlərcə xalqımız nankor erməni qonşularımızın əli ilə zorakılığa, torpaqlarımız isə işğala məruz qalmış, itirə-itirə gəldiyimiz torpaqların bir qarışını isə geri qaytarmaq mümkünsüz olmamışdı. Bu az imiş kim xalqımıza layiq olmadığı məğlubiyyəti də zorla unutdurmağa çalışmışlar. Amma son otuz ildə başına gətirlən fəlakətlərdən, qanla yazılan və düşmənlərin sərhədlərini zorla dəyişdirilməyə çalışdıqları hadisələrdən xüsusi dərs alan Azərbaycan xalqı, bir millət olaraq indiyədək başına gətirilən haqsızlıqları öz yaddaşına həmişəlik möhürlədi və unutmadı…
Azərbaycan xalqının belə bir məsəli var, ordum varsa, yurdum var. Ulu öndər Heydər Əliyevin təməlini qoyduğu ordu quruculuğu, ölkə Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin həyata keçirdiyi düşünülmüş və davamlı siyasət nəticəsində daha da inkişaf etdirilərək dövlətin dayağına və xalqın güvənc yerinə çevrilmişdir. Azərbaycan Ordusu regionun ən güclü və modern ordusu olmaqla, həm də ən inkişaf etmiş ölkələrin ordusunun ön sıralarında yer alır. Ordu sıaralarında vətənpərvər, sağıam düşüncəli, mənən zəngin, torpağını sevən, müasir silahlar və texnikadan məharətlə istifadə etməyi bacaran hərbçilər qulluq edir ki, bu da qələbənin əsas şərtlərindəndir…
Xalqımızın zorən qatıldığı müqəddəs müharibədə Azərbaycan ordusu, onun hərbi qulluqçuları öz qabiliyyətini və üstünlüyünü dünyaya sübut etdi. Ali Baş Komandan İlham Əliyevin səfərbərliklə bağlı verdiyi əmrlə vətənpərvər oğullar doğma yurdun müdafiəsi uğrunda bir nəfər kimi ayağa qalxdı.. Həmin oğullardan biri də Bahadurov Anar Süleyman oğlu idi…
Anar Bahadurov26 iyun 1992-ci ildə Sabirabad rayonunda dünyaya gəlmişdi. Uşaqlıqdan öz fərqli dünyası olan bu oğlan, 1998-ci ildə N.Gəncəvi adına 5 saylı orta məktəbin birinci sinfinə getmiş və 7-ci sinfədək bu məktəbdə təhsil almışdır. Elmə, xüsusilə də humanitar fənlərə olan həvəsi onu şagird yoldaşlarının və müəllimlərin sevimlisinə çevirmişdi. 7-ci sinfi bitirəndən sonra imtahan verərək Əlibayramlı (indiki Şirvan)şəhər Özəl Türk Liseyinə qəbul olunur. Yüksək göstəricilərlə bu təhsil ocağını da başa vuran Anar, 2009-cu ildə Ali məktəblərə qəbul imtahanılarndan 645 bal toplayayaraq Azərbaycan Dövlət universitetinin Hüquq fakültəsinə, 2013-cü ildə isə ali təhsilini başa vuraraq maqistraturaya daxil olur. Lakin təhsilini donduraraq vətən borcunu verməkdən ötrü həqiqi hərbi xidmətə yollanır.
Hərbi borcunu Tovuz rayonundakı “N” saylı hərbi hissədə yerinə yetirib geri dönən Anar, 2014-2016-cı illərdə Almanıyanın Köln şəhərində maqistratura təhsili alır. O, bir neçə xarici dili də öyrənməyə nail olmuş, ingilis dilindən isə “İelts” proqramı üzrə sertifikat almışdı. Gələcəyin hüquq müdafiəçisi hərətrəfli bilik və bacarığa yiyəlnir, müasir Azərbaycanın gələcəyini daha gözəl, daha yüksək inkişaf səviyyəsində görür və bunun üçün özü də əlindən gələni edirdi. Lakin son illərdə sərhədyanı ərazilərimizdə baş verənlər, düşmənlərin bütün beynəlxalq razılaşmaları pozaraq dinc əhalini də hədəf seçməsi, daimi yeni ərazi iddiaları onun da gənc ürəyi düşmənə qarşı qəzəb və nifrət hissi ilə dolurdu…
2020-ci il 27 sentyabr günü xalqımızın qaqlı savaşı başlanarkən Anar da vətən qarşısında borcunu vermək, mənfur düşmənləri müqəddəs torpaqlarımız olan Qarabğadan qovub çıxarmaq üçün əyninə hərbi forma geyinərək cəbhəyə yollanır. Anar Bahadurov Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadlı rayonları və kəndləri uğrunda gedən şiddətli döyüşlərdə iştirak etmişdir. Döyüş meydanlarıda düşmənin yüzlərlə canlı qüvvəsinin və hərbi texnikasının məhv edilməsində xüsusi çeviklik və qəhrəmanlıq göstərmişdir. O, öz həyatını təhlükəyə ataraq yaralı yoldaşlarının döyüş meydanından təxliyyə olunmasını təmin etmişdir. Noyabr ayının 8-də Qubadlı-Şuşa istiqamətində həlledici ağır döyüşlər isə Anarın sonuncu döyüşü olmuş, o, qələbənin bircə addımlığında ağır yaralanaraq ən uca məqam olan müqəddəs şəhidlik mərətbəsinə yüksəlmişdir…
…Göstər yaralarını, dünya görüb inansın,
Udduq haqq savaşını, ver sadağa, gəlmişik…
Bahadurov Anar Süleyman oğlu Sabirabad rayonunda şəhidlər xiyabanında dəfn edilmiş, ölümündən sonra “Vətən uğrunda”, “Cəbrayılın azad olunmasına görə”, “Qubadlının azad olunmasına görə” medalları ilə təltif edilmişdir…
Şəhidlər canlarından keçərək vətənin sərhədlərini qanları bahasına bərpa etdilər. Zülmət gecəyə işıq şəhid yaralarından düşər, zülm zəncirləri onların əlləri ilə qırılar, əbədiyyətə yol onların saldığı izlərdən keçər…Allah, vətən və millət yolunda canına qıyan insanların fəth etdiyi ən uca aləmdir şəhidlik… Hər gün tarixə yazılmaz, tarixə yazılan hər gün də yadda qalmaz. Günləri unudulmaz edən qəhrəman şəhidlərimizdir, payına düşən ömür payını vətəninə qurban verən şəhidlər…
Şəhid Rəvan Bünyadlı və anası Mülümət Bünyadlı ( Şəfa xanım)
“Terminator”
Vətənimin şimal -qərbində, dağların sıra-sıra düzüldüyü, ağacların bir-biri ilə yarışdığı, səfalı təbiəti ilə göz oxşayan Qax rayonunun Almalı kəndində bir igid uyuyur… Ömrü nakam, xəyalları nasaz, sevgi çiçəyi solmuş, şəhidlikdən pay almış – Şəhid Rəvan Bünyadlı… Hələ həyatdan doymamışdı, hələ gələcəkdə özü üçün, ailəsi üçün, bəlkə də daha yaxşı yaşaya biləcəyi o uşaqlığı üçün, gəncliyi üçün gün ağlayacaqdı… Rəvan, 2001-ci ilin avqust ayının beşində Qax rayonunun Almalı kəndində dünyaya göz açmışdır.Valideynlərinin sevimlisi, qardaşı Rəşadın dayağı olan şəhidimiz, 2007-ci ildə Almalı kənd tam orta məktəbinə ilk qədəmlərini atmış, müəllimlərinin, sinif yoldaşlarının, hətta özü kimi şəhid olduğu parta yoldaşı – Məhəmməd Yusiflinin, kənd əhalisinin rəğbətini qazanmışdır.O, bu səmimiliyi, canayaxın rəftarı, gözəl ədəbi ilə onu tanıyanların qəlbini ovsunlamışdı… 2018-ci ildə həmin məktəbin məzunu olan, Bünyadlı Rəvan Qax peşə liseyində “Aşbazlıq” üzrə təhsilini bitirdikdən sonra həqiqi hərbi xidmətə çağrılır. Şəhidimiz, Tərtərdə Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun adını daşıyan postda xidmət edir.Burda da səngər yoldaşları içində özünə hörmət qazanır… Onunla bircə dəfə belə ünsiyyətdə olanlar, öz xatirələrində bizim Rəvanı şən, gülərüz, mehriban biri olaraq anırlar.Hətta komandiri ona “Terminator” ləqəbi verir.Hardan biləcəkdi ki, əsgəri kimi özü də şəhid olacaq … Bəli, Rəvan ürəyimizə od çəkən vətən müharibəsinin ilk günlərində, sentyabr ayının iyirmi yeddisində xidmət etdiyi “Mübariz İbrahimov” postunda ən uca məqama, şəhidlik zirvəsinə ucalır… Nə böyük fəxarətdir, nə böyük uğurdur, necə gözəldir – mübarizlərin yetişdiriyi postda, Mübarizin davamçısı olaraq şəhid olmaq … Əvəzi, ölçüsü, təsəllisi yoxdur, amma di gəl ki, balasını itirən ana üçün övlad ağrısı lap bətərdir… Rəvanın anası Mülümət Bünyadlının ( Şəfa xanımın) verdiyi müsahibələrinin hamısında, oğlunun onların başını uca tutduğunu, ən gözəl mərtəbəyə layiq olub üzlərini ağ etdiyini bildirir.Lakin gözlərinin içindəki nisgil, səs tonundakı məyusluq, sözləri arasındakı bir saniyəlik qırıqlıq qəlbləri dağlamağa bəsdir… Elə gözəl oğul oldu ki, Allah Rəvana o uca mərtəbəni nəsib etdi… Eyni anda iki hissi birdən yaşamaq böyük qüvvə tələb edir.Vətən fədailərimizi həmişə yaşatmaq üçün isə toparlanmalıyıq.Mütləq toparlanmalıyıq! Bəlkə Rəvanın timsalında, bütün şəhidlərimizin yerini bir övlad olaraq verə bilməyəcəyik, amma onların əmanətlərinə dost, dərd ortağı, sirdaş olacağıq… Vətənimiz elə igidlər yetişdirir ki, duruşundakı əsalət düşmənin dilini çaşdırır.Torpağımızın altında elə igidlər yatır ki, adam o torpağa ayaq basmağa belə utanır … Adın dillərə elə dastan olub ki, Rəvan, adam hər dəfə səndən yazmağa can atır… “Fışkırır ruhu mücerret gibi yerden naşım, O zaman yükselerek erşe değer belki başım.”
Göylərə yüksəlişin, şəhidliyin, məkanın, cənnətin, igidliyin mübarək olsun, qardaşım!
Bu dünyada hər kəsin öz nağılı olur, hər nağılın da öz qəhrəmanı. Və bir də öz nağılını öz əməlləri ilə yazan insanlar var. Gəlin sizə Həsənov Həsən Səfər oğlu haqqında danışım, öz nağılının real qəhrəmanı olan, ağlı kəsən gündən vətən sevgisini, torpaq yanğısını canında gəzdirən bir oğuldan… Ailənin dörd övladından biri olan Həsən, 3 iyun 1996-cı ildə, Sabirabadın Kür çayının sağ sahilində yerləşən Quruzma kəndində dünyaya gəlmişdi. Yıxıla-dura böyümüş, ilk addımları ilə valideynlərinə sevinc bəxş etmişdi. Ata-anası “oğuldan oğul, qızdan qız” valideyni olduqları üçün uca Yaradandan razı idilər…
Ayla-günlə böy atan Həsən, 2002-ci ildə Z.Əliyev adına Quruzma kənd tam orta məktəbin birinci sinfinə getmiş, 2014-cü ildə məktəbi bitirib vətən borcunu vermək üçün həqiqi hərbi xidmətə yollanmışdı. Xidmətini Mingəçevir “N” saylı hərbi hissədə, Quru Qoşunlarının sıralarında kəşfiyyatçı kimi kimi yerinə yetirən Həsən, vaxtaşırı komandanlığın tapşırıqlarına əsasən düşmən tərəfə keçərək lazımi hərbi məlumatları əldə edərək geri qayıdırdı. Qəlbində düşmənə sonsuz nifrəti, vətənə məhəbbət hissi daşıyan Həsən, daim qaynar nöqtələrdə olmağa can atırdı. Bu istəyi onu hətta qanunları pozmağa da vadar etmişdi. 2016-cı ildə o, məlum Aprel döyüşlərində iştirak etmək üçün xidməti hissədən icazəsiz çıxaraq ordu kəşfiyyatı qrupundan olan MAXE hərbi qulluqçularla birgə cəbhəyə getmiş, lakin komandanlıq tərəfindən geri qaytarılaraq Göranboyda bir ay əlavə xidmətlə cəzalandırırlmışdı…
2016-cı ilin may ayında ordu sıralarından tərxis olunaraq doğma kəndinə qayıdan Həsən Həsənov müxtəlif işlərdə çalışsa da, fikri cəbhədə idi,hər gün baş verən hadisələri izləyir və orda olmaq, düşmənə həddini göstərmək üçün fürsət axtarırdı. Bu fikirlə o,Tovuz hadisələri zamanı çağırırş gözləmədən döyüş zonasına gedir, üç gün sonra isə geri dönərək könüllü cəbhəyə getmək üçün Hərbi Komissarlığa ərizə ilə müraciət edir. 2020-ci il sentyabr ayının ortalarında Müdafiə Nazirliyindən telefonuna daxil olan zənglə arzusu qismən reallaşır və 21 sentyabr günü Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin ilk çağırışı ilə cəbhəyə yollanır…
…Sərhədə möhkəmdi, ayıq-sayıqdı,
Vətənin poladtək mətin əsgəri…
Beyləqanda yerləşən “N” saylı hərbi hissədə təlimlərə qoşulan Həsən, müharibənin ilk başlandığı 27 sentyabr günündən etibarən Ordu Kəşfiyyatı Qrupu ilə döyüşlərə qatılmışdır. Kəşfiyyatçı döyüşçü Füzuli, Cəbrayıl, Hadrut, Tərtər rayonunun Talış və Suqovuşan kəndləri, Zəngilanın dörd, Qubadlının isə üç kəndi uğrunda gedən ağır və şiddətli döyüşlərdə iştirak etmiş, düşmənin çoxlu sayda canlı qüvvəsinin, hərbi zirehli texnikasının məhv edilməsində, yaralı yoldaşlarının vaxtında təxliyyə olunmasında xüsusi igidlik göstərmiş, döyüşlərin birində düşmən mühasirəsinə düşən döyüşçülərin sağ-salamat mühasirədən çıxarılmasını təmin etmişdir.
Cəsur döyüşçü oktyabr ayının 20-də, Qubadlının Bala Soltanlı kəndi uğrunda gedən çətin və qanlı döyüşlərdə ağır qəlpə yarası alaraq şəhidlik zirvəsinə ucalmış və doğulduğu Qəzli kəndində torpağa tapşırılmışdır. Ölümündən sonra Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin verdiyi sərəncamla “Vətən Uğrunda” medalı ilə təltif edilmişdir…
Həsən ailəli idi, tezliklə ata olacaqdı… Valideynləri Səfər kişi, Kifayət xanım və həyat yoldaşı Kəmalə xanım şəhidin ətrini onun dünyaya gələcək körpəsindən almağa çalışır. Ən böyük təsəlliləri isə böyük tarixi ərazilərə malik olan bir xalqın düşmən tərəfindən əsrlərlə pozulmuş ərazi bütövlünün bərpası, Azərbaycanın bu haqlı davada qazandığı böyük və şanlı qələbəsidir…
1989-cu il dekabrın 10-da Lerik rayonunun Soru kəndində bir körpə dünyaya göz açdı. Adını Elvin qoydular, amma gələcəkdə necə bir igid olacağından xəbərsiz idilər. Bəli, igid – Vətənə canını fəda edən igid. O, 1996-cı ildə orta məktəbə ilk qədəmlərini qoydu. 2007-ci ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra həqiqi hərbi xidmətə yola düşdü. 2009-cu ildə ordudan tərxis olsa da, bir əsgər olaraq silaha sarılıb yurdumuzu qarı düşməndən azad etmək üçün fürsət, məqam axtarırdı. Qəlbindəki vətən, yurd sevgisi o qədər dərin kök salmışdı ki, 2015-ci ildə Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin tərkibində kurslardan müvəffəqiyyətlə keçib ömürlük hərb yolunu seçdi. 2020-ci il 27 sentyabr… O gün Qarabağın azad olunması uğrunda döyüşlər başladı. Elvin qardaşı ilə bərabər döyüşlərdə iştirak edərək misilsiz qəhrəmanlıqlar nümayiş etdirdi. Düşmənin mövqelərini dəf etməyə nail oldu. Hətta Elvin snayperlə açdığı atəş nəticəsində düşmənin yüksək rütbəli zabitləri məhv edildi. Bir gün Pərvin qardaşı Elvini qıcıqlandırmaq üçün zarafata keçdi: Sən kiçik rütbəli zabitləri vurursan ancaq, o snayperi ver mənə, gör generalların başına nə oyun açıram. Sabahkı döyüşdə mən öndə olacağam. Sabahı gün Elvin 1400 metr uzaqlıqdan bir erməni əsgərini vurur və fəxrlə şəklini çəkib qardaşına göstərərək deyir: -Bax, indi nə deyə bilərsən?! Gör düşməni uzaq məsafədən necə məhv etmişəm. Pərvin gülümsəyib qardaşını bağrına basır, səndən yoxdur da, bir dənəsən vallah, – deyir. Həmin gün Pərvin döyüş yoldaşları ilə bərabər mühasirəyə düşmüşdü. Amma əzmlə döyüşərək hiyləgər düşməni məğlub etmiş, sağ salamat mühasirədən çıxmağı bacarmışdır. Elvin qardaşının mühasirəyə düşməsindən xəbər tutanda: “sənə demədimmmi, ermənilər hiyləgərdi, fürsəti əldən vermə, diqqətli ol, qardaş.Axı bilirsən ki, düşmən məkrli və amansızdır. İndi biz özümüzü düşmənin bütün hiylələrindən qorumalıyıq! Biz kəşfiyyatçıyıq, hər zaman, hər yerdə diqqətli olmağımız lazımdır! Şükülər olsun ki, mühasirədən sağ-salamat çıxmağı bacarmısız. Pərvin qardaşının haqlı olduğunu bilirdi. Elə buna görə də, qardaşına bu gündən sonra daha da diqqətli olacağına söz verdi. Gün keçdikcə döyüşlər daha da şiddətlənirdi. Elvin snayperi ilə Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun şəhid olduğu postu darmadağın edib düşməndən təmizlədi. Posta Azərbaycan bayrağı sancılandan sonra Mübariz postu adlandırdılar. Daha sonra isə Elvin Qubadlı, Zəngilan və Cəbrayılın azad olunması uğrunda döyüşlərdə iştirak elədi. Düşmən dəfələrlə Elvini hədəf seçib öldürmək istəsə də, istəyinə nail ola bilmədi. O, bu döyüşlərdə əsl cəngavər kimi vuruşub, qəhrəmanlıq tarixi yazmağı bacardı. Hər zaman döyüşə girəndə ürəyində düşmənə qarşı yığılıb qalan dərin nifrəti onu daha da qüvvərləndirirdi.”Nəyin bahasına olursa-olsun torpaqlarımızı azad edib, onun hər bir qarışında şanlı Azərbaycan bayrağının qürurla dalğalandığını görmədən, geriyə bir addım da atmaq olmaz!” deyir, bu amalla zəfər yolunda əzmlə irəliləyirdi. Artıq Elvinlə qardaşı fərqli istiqamətlərdə döyüşürdülər. Oktyabrın 31-i Elvin qardaşına telefon açdı. Qızğın döyüşlər getdiyi üçün onlar çox danışa bilmədilər. Yalnız bircə kəlmə – “özünü qoru” deyə bildilər. Elvin telefon danışığından az sonra döyüş meydanına geri döndü və təəssüf ki, bu, qardaşların son danışığı oldu. Ağır döyüşlər zamanı düşmən Elvini hədəf seçdi. Beləliklə, 31 oktyabr Xocavənd rayonunda Elvin şəhadət şərbətini içməli oldu. Beləcə, o da adını ölümüylə, ölümsüzlüyə qovuşanlar siyahısına al qanı ilə yazmağı bacardı.
3 ayın cəngavəri, 18 yaşlı qəhrəman – Vətən müharibəsinin ən gənc şəhidi Vüsal Novruz oğlu Allahverdiyevin Cənnətdən yazdığı dastan…
Ölümlərdən saqınma, məyus olmaqdan utan!
Bir dəfə düşün səni nədir dünyada tutan?
Məfkurəsindən başqa hər varlığı unudan
Qəhrəmanlar kimi sən əbədi qalmalısan…
“Türk Gənclərinə” şeirindən bir bənd. Müəllifi; Hüseyn Nihal Atsız.
MƏN BU DÜNYAYA ZƏFƏR ÜÇÜN GƏLMİŞDİM…
İndi cənnətdə, cənnətin ən gözəl guşəsindən böyük sevinclə, qürur hissi ilə Sizə öz həyat hekayəmi danışıram. Bu hekayəni 6 noyabr 2020-ci ildə, Xocavənd istiqamətində şəhid olduqdan sonra ruhum digər şəhidlərimizin ruhu ilə azad etdiyimiz Qarabağ səmalarında cövlan edən vaxt yazmağa başlamışam. Yəqin ki, Siz də bu dastanı heç vaxt unutmazsınız və oxuyarsınız… Məndən Sizə qalan vəsiyyət və miras elə budur…
Mən Allahverdiyev Vüsal Novruz oğlu 2002-ci ildə Samux rayonunun Qarayeri qəsəbəsində anadan olmuşam. Ailəm məni orta məktəbə də, əsgərliyə də neçə-neçə arzular və ümidlərlə yola salıb… Qəlblərindəki bu arzuların və ümidlərin içərisində torpaqlarımızın düşmən tapdağından azad olunması arzusu da var idi… Ancaq məni, hələ də körpələri kimi sandıqları övladlarını bəlkədə silahla, topla, tüfənglə təsəvvür etməyiblər… Necə etsinlər, axı, mən körpə idim, uşaq idim…
Orta məktəbdə aşağı siniflərdə oxuyanda bir Qəhrəmanın taleyi hamının taleyini dəyişdirdiyi kimi, mənim də taleyimi, dünyagörüşümü tamamilə dəyişdi. Tariximi yenidən yazdı, məni yeni tarix yazanlardan etdi. Mən həmişə ana dilimizlə bağlı olan dərslikləri mükəmməl oxumuşam, mütaliə etmişəm. Əlimdən kitab düşməyib. Elə adaşım Vüsal Allahverdiyevlə danışanda o da mənə dedi ki, mən də mütaliələr edirdim, Nihal Atsızın kitablarını oxuyurdum, onun bozqurdla bağlı olan kitabları əlimdən düşmürdü. Mən də eyni etdiyimi bildirərdim. O mənə deyərdi ki, yəqin, elə Allah Səni dünyaya bəxş edən andan Vətən üçün, vətənsevər yaradıb. Doğulduğun ilk andan Vətən oğlu olmusan. Elə həmin günlərdən Vətən yoluna ömrünü həsr etməyə hazırlaşmısan, bunu həyata keçirmək üçün yolçuluğa başlamısan.
Lap kiçik yaşlarımda, orta məktəbə gedənə qədər tariximizi öyrənməyə görə məktəb yaşım çatmadığı üçün mən atamdan, anamdan tariximizi, tarixin bizə verdiyi dərsini öyrənirdim. Nəslim, nəcabətim, soyum, boyum haqqında atam, anam məni məlumatlandırırdı. İlk olaraq Ulu Öndərimizi, onun Azərbaycan xalqına miras qoyduğu cənab Prezidentimizi öyrəndim, sonra başladım tarix yoluna… Ancaq, 2010-cu ildə, yay tətilinin ilk günlərində bir qəhrəmanın dillərdə əzbər olan adı qulaqlarımda əks-səda verdi, verdi : MÜBARİZ! 22 yaşında, yaşına, gəncliyinə önəm verməyib, Vətəninə önəm verən, düşmənin qəddarlığına, haqsızlığına dözməyib vulkan kimi püskürən, zamanın haqsızlığına üsyan edən bir Qəhrəman və onun yaddaşlardan silinməyəcək mübarək adı… O, Tərtər istiqamətində, Çaylı kəndi yaxınlığında düşmənləri lərzəyə salmış, gecə vaxtı danüzünə qədər onların qorxulu röyaları, kabusları olmuşdu. Neçə-neçə erməni dığasını qırıb məhv etdikdən sonra Şəhadətə doğru mübariz, mərd, cəsur addımlarla addımlamışdı həmin qəhrəman… O vaxtdan sonra daha çox anladım Şəhadət nə olmasını, Şəhidliyə necə addımlayırlar, o yol necə keçilir və o yolu keçmək kimlərə, necə nəsib olur… Ondan sonra bütün yay tətili boyu o qəhrəmanın mübarək adı dilimin əzbəri olmuşdu. Yay tətilinin yarısını onun nurlu nəşinin təhvil verilməsini gözləməklə keşirdim. Nəhayət Onun mübarək nəşi təhvil verildi və o, uğrunda canını sevə-sevə fəda etdiyi vətən torpağında dəfn olundu. Bütün Azərbaycan xalqı ayağa qalxmışdı. Dövrümüzün, zəmanəmizin yeni bir xalq qəhrəmanını hamı ayaq üstündə qarşılayırdı, alqışlayırdı… Qəhrəmanın nur üzlü anasının-atasının əllərini öpmək istəyənlər çox idi… Ancaq, ana həm çox gərgin, eyni zamanda həm də qürurlu idi… Onun naləsi hamının ürəyini sızladırdı. Bu vəziyyətdən mənim anam da çox təsirlənmişdi. Ömrünün baharını payıza, qışa çevirməklə Vətəninin qışını yaza, bahara çevirən bir Qəhrəmanın yoxluğu hamının ürəyini parça-parça edirdi… Mənə nə isə qaranlıq qalırdı… Mən də çox təsirləndim, ancaq ağlaya bilmirdim… Düşünürdüm ki, axı Mübariz ölməyib, Şəhid olan necə ölə bilər? Şəhidə ölü kimi baxırlarsa və ağlayırlarsa… Bu, necə ola bilər? Dözmədim və valideynlərimdən soruşdum:
Mübariz İbrahimov ölüb ki, hamı onun yoxluğuna ağlayır?
O nə sözdür, oğul, təbii ki, ölməyib, heç ölməyəcək də. – Atam doluxsunaraq sualıma cavab verdi.
Bəs niyə ona görə ağlayırlar, axı, deyirlər ki, Şəhidə ağlamaq olmaz, o, ölməyib, Şəhiddir… Allah yolunda Şəhid olanlar ölmürlər axı… Bunu Siz də mənə demişdiniz…
Düz deyirsən, oğul, düz deyirsən… Ancaq, bir Ana fəryadı elə acıdır ki, onu ölçmək üçün bir acıölçmə aləti, cihazı yoxdur. Bunu ifadə etmək üçün dil də acizdir, ruh da. Nə qədər çalışırıq, ağlamayaq, ağlayırıq, özümüzdən asılı deyil. Sənin sözün mənə həm də bu cümləni xatırlatdı: Şəhidlər bizim ağlamağımız üçün deyil, Zəfəri qeyd edib sevinməyimiz üçün getdilər…
Ata, indi Mübariz İbrahimovun qisası alınıb?
Mübariz İbrahimovun qisası alınıb deyirlər…
Yox, ata, məncə alınmayıb. Bunu hiss edirəm. Mübarizi Şəhid edən alçaq qorxduğundan qaçıb, gizlənib…
Sən indi Şəhidliyi də hamıdan doğru anladın, qisası da… Afərin, oğul… Səni, sənin kimi oğulları Mübarizin qisasını alan görüm, oğul…
Elə də görəcəksən, atacan… – Atamın dediklərindən güc alırdım. Özümü heç də 8 yaşlı bir uşaq kimi təsəvvür etmirdim. – Bundan sonra mən Mübariz kimi olacağam!..
Atam elə bil baxışları ilə, gözləri ilə danışırdı, elə bil o baxışları ilə deyirdi ki: “Səninlə fəxr edirəm, oğul…” Atam həqiqətən də, mənə bildirməsə də hiss edirdim ki, o, istəyir ki, mən böyüyüm, Mübariz kimi olum və Mübarizin qisasını alım, ancaq, ürəyi bir az ehtiyat edirdi… Sonrakı illərdə daha çox ehtiyat edəcəkdi… “Bəs Şəhid olarsa?!… Bəs Şəhid olsa!?” deyəcəkdi… Valideynlərim doğulduğum andan qoymurdular ki, velosiped sürəndə yıxılım, ya da qaçanda ayağım daşa dəysin. İndi də cənnətdən onları izləyirəm, heç biri barışmır, 18 yaşlı bir gəncin sinəsinin güllələrə sipər olmasıyla… Övladının ayağına daş dəyməsin deyə ürəyini daşlara sipər edən bir ana indi oğlunun yoxluğu ilə barışmırdı… Özü də 18 yaşında olan oğlunun… Ancaq, yanımda durub o biri dünyaya baxan şəhid qardaşlarıma da deyirəm ki, mən cənnətdə sizinlə birlikdə olduğuma görə çox şadam…
Bura 18 il yaşayıb gördüyüm işıqlı dünya kimi iki üzlü deyil. Bu cənnətin hər üzü, hər guşəsi gözəldir. Düşünürəm ki, göylərdən gördüyüm Şuşa cənnətin o biri dünyadakı oxşarıdır. Mövzudan kənara çıxmayıb onu da deyirəm ki, valideynlərim, məni sevənlər, uğrunda can verdiyim Vətənim mənə görə göz yaşı töksə, bu cənnətin hər qarışı mənim üçün əzab olar… Bilirəm ki, bunu onlar da istəməzlər… Ancaq neyləyəsən, qismət belə gətirdi də… Bəxt… qismət… 18 il bir üzü kirli dünyada, dünya dağılana qədər isə hər üzü cənnətməkan olan o biri dünyada yaşamalı, ancaq yenə də sevdiklərimdən ayrı qalmalı imişəm… Yenə də Vətən sağ olsun…
O yay günündən min qərinə boyda olan 10 il keçdi gözümün qabağından. Hər gün atəşkəs pozulurdu, hər dəfə şəhidlər verirdik… İndi Cənnətdə bir yerdə qaldığım bir şəhid var… Adı Sərxan , soy adı Qasımovdur… Sən demə, şəhid olanda onun heç 18 yaşı da yox imiş… Şəhadətindən bir gün sonra 18 yaşı olacaqmış… O da mənə öz dastanını danışdı… Vətən övladlarından təvəqqəmdir ki, onun da qəhrəmanlıq dastanını dinləsinlər. Təsəvvür edin ki, oğlunun ad gününü təbrik etmək üçün ona zəng vuran ana bir komandirin onun oğlu barədə qara xəbər verməsi ilə ani olaraq buz heykələ çevrilir… Düşünürəm ki, ailəmin acısı Sərxanın ailəsinin acısı ilə eynidir, ancaq, onun ailəsinin acısı mənim ailəmin acısından bəlkə də bir qədər fərqlidir… Çünki hər ailənin öz çəkə bildiyi qədər dərd yükü var.
Of… (Bir Şəhid anası acı çəkəndə özümdən asılı deyil, cənnətdə belə ufuldayıram…) Harada qalmışdıq? Mübarizə ruhumun dirilişindən 10 il keçmişdi… Mən 2-ci sinif şagirdi, 8 yaşlı bir məktəbli uşaq deyildim… Bir azdan Azərbaycan Respublikasının əsgəri olaraq vətənə xidmət andı içəcəkdim…
2020-ci ilin iyul ayında baş vermişdi həmin hadisə. Anam hər əsgər anası, müvəqqəti də olsa ciyərparasından ayrı düşən varlıq kimi özünü narahat hiss edirdi. Deyəsən, məndən gizli-gizli ağlayırmış da. Hər bir əsgər anasının ürəyi həmin vaxt yuxa kimi nazik olur. Mən o vaxt bir günlük əsgər idim, başa düşmürdüm. Şəhid oldum, Anamı cənnətdən görərək… anladım… Anladım ki, Ana üçün oğlundan ayrı qalmaq canın bir parçasından ayrı qalmağı kimidir. Anam hətta, mənim əsgər olmağımla da barışmaq istəmirdi ki axı hələ bu mənim körpəciyimdir… Ürəyinə nə isə dammışdı elə bil. Ana ürəyidir də… Dolaşıq fikirlər beyninə hakim olmaq istəyirdi. Bəzən də özünə təskinlik verirdi ki, nədir ki, il yarım, bu il yarımda nə olasıdı ki, olsaydı yəqin 30 ilə yaxın müddətdə olardı… Ancaq cən saydığını say..İlk 3 aydan sonra nələr olmadı ki…
Çoxları kimi anam da elə düşünürdü ki, mən sadəcə əsgər gedib ümumi qaydada vətənə xidmət edəcəyəm, daha heç bir şey, yəni müharibə olmayacaq. Axı ermənilərin havadarları çoxdur, onlar sülh yolu ilə torpaqların qaytarılmasını uzatdıqca uzadacaq, ermənilərin hegemon havadarları isə Azərbaycana torpaqlarını müharibə yolu ilə qaytarmağa imkan verməyəcək, 200 ildən çox müddətdə olduğu kimi…Əsgərliyimin ilk günlərində Zəfər tariximizin ön sözü yazılırdı elə bil. Tovuz döyüşləri başlamışdı… Cəbhə xəttində qanlı döyüşlər gedirdi. Bir gün içərisində bütün Azərbaycan bu döyüş barədə olan xəbərləri izləməyə başladı… Hamının tərəzi gözü dörd olmuşdu. Təbii ki, biz də olanları izləyirdik. Anamın nələr hiss etdiyini, hansı hissləri keçirdiyini təsəvvür edə bilmirəm. Ancaq ana ürəyinin çırpıntılarından eşidirdim ki, içində deyir: “Gəncliyinə doymayan balamı indi yola salsam, görəsən, Tovuzda döyüşməyəcək? Allahım Sən saxla balamı, balalarımızı!”.
Və sonra Xalq üçün elə bil bir anlıq həyat dayandı… Döyüşlər davam etsə belə… İnsanlar nəyin baş verdiyini təsəvvür belə edə bilmirdilər… Heç kəs bu halı qəbul, həzm edə bilmirdi… Hələ səhər saatlarında günümüz zil qara rəngə boyanmışdı… Qırmızı qanlı Tovuz döyüşlərində arasında özümün də olduğum 2855 cənnət Şəhidlərinin əlini yumruq edəcək an gəlmişdi… General Polad Həşimov qəhrəmancasına şəhidlik zirvəsinin fatehlərindən biri olmuşdu… Gözünü xalqın sabahına dikərək qatil gülləsinə, namərd gülləsinə qurban getmişdi generalımız… Gözünü sabaha dikdi deyirəm, çünki, O, hər şeyi bilirdi… Heç bilməzdim ki, adını belə eşitmədiyim bir generalımız şəhid olacaq, öz şəhadəti ilə hamını Zəfərli döyüşə hazırlaşdıracaq, haraylayacaq, birləşdirəcək, Mübariz və mübarizlərdən sonra bir anda onun da adı dillər əzbəri olacaq… Heç bilməzdim ki, əvvəllər adını eşitmədiyim həmin generalla cənnətdə qonşu olacağam…
Anam əvvəlcə qardaşımı, sonra məni əsgərliyə yola saldı… Mən dostlarla əsgərliyi düşünəndə, xeyli müddətlik ayrılıq, həsrətdən bəzən doluxsunub, bəzən gülümsəyəndə anamın gözləri dolmuşdu. Çox qorxurdu mənim üçün… Bu, adi bir təlaşlanma deyildi… Axı mən onun üçün hələ də körpə idim. Elə bil anamın ürəyinə dammışdı mənim şəhadətim… Elə bil əvvəlcədən bilirdi ki, bizi qanlı döyüşlər gözləyəcək, bundan sonra da… Zəfər. Ana ürəyidi də… Anam eyni vaxtda canından iki parçanın həsrətini, ayrılığını daşıya bilməyəcəyini, gücsüz olacağını elə bil hiss etmişdi, ona görə də ikimizin bi vaxtda getməyimizi heç istəmirdi… İçində ağlayırdı için-için, dua edirdi Allaha, bizi qoruması üçün Ona yalvarırdı anam… Anamı gör neçə dərd-bəlalar gözləyirmiş… Of…
Andiçmə mərasimim olanda da anam özünü güclə saxlayırdı… Özünü mənə gülə-gülə oğlunu yola salan bir ana kimi göstərirdi… Mən elə bil anlayırdım onu… Bilirdim ki, qəlbi qan ağlayır, qəlbi qan-yaşdır… Nə edə bilərdim ki, axı, vətəni müdafiə etmək mənim ən müqəddəs borcumdur. Mən artıq daha çox “Vətən sağ olsun” deməliydim və için-için deməyə başlamışdım… Qarşıda məni çətin, lakin olduqca şərəfli günlər gözləyirdi…
3 ay içərisində nələr olmadı ki… Əsgərlikdə olanda eşidirdim xəbərləri… Xalq ayağa qalxmışdı bütün vətənimdə. Haqq, ədalət tələb edən, işğalçılığa son qoyulması üçün mitinq keşçirən bütün dünya azərbaycanlıları xarici ölkələrdə təzyiqlərə məruz qalır, təhdid edilir, döyülürdü… Onlara hücumlar olurdu… Bütün bu olanlardan sonrakı döyüş Tovuzdakı kimi dörd gün-beş gün çəkməməli idi… Artıq hamı Zəfərli müharibəyə hazır idi! Dişimizi qıcaya-qıcaya, yumuruğumuzu sıxa-sıxa qisas vaxtının gəlməsini gözləyirdik…
Nəhayət həmin vaxt gəldi, ilk Zəfərlər bizi qucaqladı! 27 sentyabr 2020-ci ildə artıq biz “vaxtı”nın gəlməsini gözləmirdik, çünki, qisas vaxtı gəlmişdi. Biz ilk zəfərlərimizi elə həmin gün, həmin andan qazanırdıq! Düşməni biçə-biçə, qıra-qıra, məhv edə-edə irəli gedir, torpaqlarımızı onların murdar tapdağından azad edirdik. Ölüm-qalım savaşında olan heç kim bir addım belə geri çəkilməyi düşünmürdü. Hamı şəhidliyi gülüşlə, sevinclə, zəfərlə qarşılamaq istəyir, qarşılayırdı, irəliləyirdi… Düşmənlər qorxaq, namərd və cəsarətsiz olduqlarından hətta, şalvarlarını belə qoyub qaçırdılar. Azad etdiyimiz torpaqlarımızda düşmənin şalvarını, paltarını görəndə gülməkdən özümüzü saxlaya bilmirdik… Onda bilirdik ki, ilk həmləqən qarşımızdan qaçan düşmən bizim yanımızda heç kimdir… Azərbaycan 90-cı illəri yaşamırdı… Mən də 90-cı illəri yaşamadığım üçün yeni reallığı yaratmağa çalışırdım… Döyüş yoldaşlarım ilə birgə… Onlar mənim yanımda, gözümün qabağında şəhid olurdular… Şair deyib ki, “yanında boş yerə tamahım düşüb”. Mən də istəyirdim ki, onlarla bir yerdə şəhid olum, lakin onların qisasını alandan sonra…
Beləcə, erməni də olsa tək bir nəfər də olsun mülki şəxsə zərər vermədən, sadəcə düşmən “hərbçiləri”ni qova-qova, məhv edə-edə vurub Füzulidən, Cəbrayıldan çıxardıq… O torpaqların azad olunması yolunda çox şəhidlər verdik, çox qazilərimiz oldu… İndi burada həmin şəhidlərlə hər gün görüşür, söhbətləşirəm… Cənnətdə gördüklərim və eşitdiklərimdən böyük bir kitab yazardım… Ancaq, bu yazdıqlarım yəqin ki, oxunulacaq… Oxudulacaq… Mən özümü düşünmürəm, bütün şəhid dostlarımı düşünürəm… İstəyirəm, bütün şəhidlərin qəhrəmanlıq dastanları tanınsın, oxunsun… İnnən belə çox dastanlar yazılacaq, bilirəm… Onu da deyim ki, var gücümlə heç nəyi düşünmədən, sadəcə, Qarabağı düşünərək yaşadığım o şanlı 40 günü, o döyüş yollarını heç nəyə dəyişmərəm… Bütün günü Allaha şükür edirəm ki, Vətən müharibəsini yaşamışam, döyüşmüşəm, düşməni məhv etmişəm, şəhid olmuşam… Şükür demişkən, şəhid Şükür Həmidov da şəhid döyüş yoldaşlarımın yanındadır… Cənnətdə şəhid yoldaşlarımla danışanda cənab polkovniki də onlardan xəbər alıram… Ümumiyyətlə, Cənnətdə mənimlə bir yerdə olan şəhidlərin hər birisi bir dastandır… Biz hamımız o şanlı, şərəfli 44 gündə sona qədər döyüşdük və şəhid olduq, dastana döndük…
Onu da deyim ki, qardaşım da Vətən müharibəsində iştirak edirdi. Onun dilindən də döyüş yolu haqqında sözlər eşidirdim… Zəngləşirdik arada bir… Elə istəyirdim ki, ağız dolusu danışsın. Ancaq döyüşdə olduğumuz üçün bu da ola bilməzdi… İndi cənnətdə onun şəhid olan döyüş yoldaşlarından qazi olan qardaşımın hünərləri barədə eşidib sevinirəm…
6 noyabr 2020-ci il… Dastanın əvvəlində demişdim ki, cənnətə daxil olduğum ilk gündür… O günü heç bir zaman unuda bilmərəm… Ailəmin acısı, Vətənimin qüruru olmuşdum o gün… O gün min aya dəyərdi mənim üçün… 8 Noyabr Zəfər günümüzdürsə, 6 Noyabr da şəhadət günümdür…
Həmin gün eşitmişdik ki, əsgərlərimiz Şuşa istiqamətində gedən döyüşlərdə daha çox üstünlük qazanıblar. Fikirləşirdim ki, daha bu düşmənin sonudur. Elə həm özümün, həm erməni zülmünün, həm də müharibənin sonudur. Müharibə bitəcəkdi, Zəfər qazanacaqdıq. Şuşa mütləq bu günə-sabaha azad olunacaqdı… Bir də… Mənim üçün bu bir son idi…Həmdə başlanğıc.. Şəhid olacaqdım… Şəhidlik Zirvəsi məni gözləyirdi…
Xocavənd istiqamətində şiddətli döyüşlər gedirdi. Düşmən azğınlaşmışdı. Bizdən böyük bir dərs almaq istəyirdilər. Ona görə də, onlar bir dəfə atırdılarsa, mən min dəfə qarşısını alırdım və əks zərbə endirirdim o cəlladlara. Biz öz dəyanətimizlə düşməni təəccübləndirirdik. Onlar çaş-baş qalmışdı. Sərt qayaya çırpıldıqlarını bilirdilər. Xilas ola da bilmirdilər. Hirslərindən quduz it kimi daha çox kortəbii hücum edirdilər. Onların postlarını dağıdıb keçə-keçə irəliləyib gedirdik. Bura qədəri mənim üçün çox asan idi. Ancaq, bundan sonra işlər çətinləşirdi. Düşmən hər tərəfdən güllələri yağış kimi yağdırırdı. Hamımız daha çox qorunurduq. Həm də daha çox hücuma keçirdik. Atəş səsləri kəsmək bilmirdi. Elə bil güllələrin arası bu gün ərzində heç kəsməyəcəkdi…
Sağımda, solumda döyüş yoldaşlarım şəhid olurdu… Özümdən asılı olmayaraq mənim gözümdən yaş axmağa başlayırdı. Lakin göz yaşlarımı gizlədirdim, gizlətməyə çalışırdım. İçimdə hirsimi boğub hayqırırdım: “Yox! Ola bilməz! Siz məndən ayrıla bilməzsiniz! Bir döyüş yoldaşı, bir can qardaşı öz can qardaşından ayrılıb gedə bilərmi? Sizin qisasınızı mütləq alacağam!” Artıq mənim üçün bu bir son idi və bunu mənliyimlə qəbul etmişdim. Anamdan üzr istəyirdim, atamdan üzr istəyirdim. Bu ayrılıq çox acı olacaqdı, onlar üçün, bilirdim. Ancaq, mən ölməyəcəkdim ki… Dostlarımın qisasını aldıqdan sonra mən əbədiyaşar, şəhid olacaqdım…
Və son… Bir namərd gülləsi bədənimdən keçdi… Yaramı Allah nuru sarıdı… Torpağa düşdüm… Döyüş yoldaşlarımın qanları ilə birgə qanımız torpağın rəngini dəyişdirdi… O tərəflərdə kül olmuş güllər, çiçəklər görünürdü. İndi hamısı çiçək açır, elə bil, onlara biz can vermişdik, qanımızla, şəhid qanı ilə… Onlara can vermək üçün… can vermişdik…
Mən öz gücümü toplayıb qırıq-qırıq bu sözləri dedim:
Müba… riz…! Po…lad!.. Mən Sizlərin qisasınızı… aldım… aldım… Ya Allah! Qəbul et məni! Haqqını halal et, Azərbaycan! Bir az da gözlə, gəlirəm, Cənnətim!..
Və… 6 noyabr 2020-ci ildə Şəhidlik zirvəsini fəth edənlərdən biri oldum… Həm sevinir, həm doluxsunurdum. Artıq bədən deyildim, bədəndən çıxan bir nur saçan ruh idim və azad etdiyimiz vətən torpağının səmalarında uçurdum, hey uçurdum, ənginliklərə yüksəlirdim… O vaxtdan da göylərdə qaldım. Səma şahinlərinə salam verdim. Cənnətdəki bütün şəhidlər mənə salam verdi, salamlaşdıq… Xudayar mənim dastana döndüyümü söylədi… Onu qucaqladım… Yaşıdım olan bütün şəhidlər analarından nigaran olduqlarını bildirdilər, çünki, onların da yaşı hələ 18 idi… Buna baxmayaraq hamısı bir ağızdan, ürəkdən söyləyirdilər: “VƏTƏN SAĞ OLSUN!”…
Bu da mənim qəhrəmanlıq dastanım… Mən 18 yaşlı, Vətən müharibəsinin ən gənc şəhidi, Ana vətəninə görə gəncliyindən doymayan, ancaq gəncliyindən tez doyub Zəfərli müharibəni sevə-sevə, ürəkdən, candan seçən Vüsal Novruz oğlu Allahverdiyev… Mən siz olan dünyada cəmi 18 il yaşadım. Bunun 8 ilini necə yaşadım, bilmədim. Ancaq, qalan 10 ili düşmənlə mübarizə üçün yaşadım, əzm ilə yaşadım, hər gün yuxumda bir şəhidi görərək yaşadım… Mühitimdəki müharibə əzablarına sinə gərərək yaşadım… Vüsal adına layiq olmağa çalışdım… Sonda da cənnətdə, Şəhadətlikdə vüsalım gerçəkləşdi…
Bu həyatım üçün Allahıma minnətdaram və Şükürlüyəm… Şükürlüyəm, Poladlıyam, Babəkliyəm, Zaurluyam, Xudayarlıyam, Cəbrayıllıyam… Mən şəhidəm… Bu da mənim yazdığım dastanımdır… Azərbaycanimın hər səhifəsinə nurlu əlinin dəyməsi üçün yazılıb…
Allah bütün Şəhid yoldaşlarıma rəhmət eləsin!.. Qazi qardaşlarıma şəfa versin, müqəddəs vətənimin, torpaqlarımızın müqəddəs keşiyində dayanan qəhrəman əsgərlərimizin ayağına daş dəyməsin…! Allah uğrunda canımızı verdiyimiz Vətənimizi qorusun! Amin!
Və bu da dastanın son sözü… Vətən sağ olsun! Vətənin bütövlüyü dünya durduqca əbədi qalsın!
Vaxt gəldi, vədə yetişdi. Eldar hərbi xidmət yaşına çatdı. O zaman Avtomobil İstismarı Kollecində təhsil alsa da Eldar təhsilini yarımçıq dayandırıb silaha sarılmağı üstün tutdu.
Eldar bir gün hərbi geyimdə anasının qarşısında durub dedi:
-Ana, Vətən məni səsləyir. Mən də bir oğul kimi Vətənin keşiyində durmalıyam.
…… ananın gözləri doldu. Bəlkə də canından çox sevdiyi balasından ayrılacağını düşünüb kövrəldi, bəlkə də oğlunu hərbi libasda görüb qürurlandı. Onu bilmirəm.
Ananın bulud gözləri Eldarın gözündən yayınmadı:
-Ana, niyə kədərləndin? Sən daha da qürurlu olmalısan, çünki sən bu gündən əsgər anasısan. Əsgər anası məğrurluğu, əzəməti, vüqarı ilə hər kəsə örnək olmalıdır.
Eldar anasının gözlərini sildi.
Ana:
-Oğul, gözlərimin dolması kədərdən deyil, elə qürurlandığımdandır. Hər bir Vətən oğlunun borcu Vətənə layiqincə xidmət etməkdir. Mənim xeyir-duam daim səninlədir. Səngərdə məğrur dayan! Çünki, bütün xalqımız sənin kimi igidlərə güvənərək rahat yaşaya bilir. Sən də çalış bu güvəni heç bir zaman sarsıtma!
Eldar anasının xeyir-duasını aldıqdan sonra döyüş bölgəsinə yola düşdü. İlk gündən kəşfiyyat bölüyündə xidmət edən Eldar qısa zamanda əsgər yoldaşlarının, eləcə də komandir heyətinin dərin hörmətini qazandı. Çünki o verilən tapşırıqları vaxtından əvvəl yerinə yetirməklə yanaşı, cəsarəti, təpəri, səbri və təmkini ilə silahdaşlarından seçilirdi.
Komandir Sübhan Abdulrəhmanlının da Eldara xüsusi rəğbəti, inamı və güvəni vardı. Eldar hər kəsdən cılız görünsə də diribaşlığı və qorxmazlığı ilə bir çoxlarına örnək idi. Odur ki:
-Eldar sən mənim körpə balam – əsgərimsən. Vətənə layiqincə və sevərək xidmət edirsən. Mənim sənə güvənim sonsuzdu. Amma yenə də ehtiyatlı ol, özünü qabağa atma…
Eldar dilləndi:
– Komandir, mənə olan güvəninizi sarsıtmamaq üçün sizə və Vətənə layiqli bir əsgər kimi xidmətimə davam edəcəyəm, təki siz hər tapşırığa məni göndərin. İnanın ki, düşmənin içinə girsəm belə yenə də əliboş qayıtmayacağam, – deyir.
Beləcə günlər bir-birini əvəz edir.
Bir gün komandir mühüm xəbəri demək üçün əsgərlərə “düzlən!” əmri verir. Hər kəs öz sırasını tutduqdan sonra, uca səslə…
-Azərbaycan ordusunun şanlı əsgərləri, bildiyiniz kimi xain düşmən yenə də öz mənfur əməllərindən əl çəkmir. Atəşkəsi pozur, dinc əhaliyə qarşı təxribatlar törədir. Artıq gözünüz aydın, Ali Baş Komandan əks hücum əməliyyatına başlanması əmrini verdi. İgid əsgərlərim, döyüşə hazır olun! Qarabağ torpağı bizi gözləyir.
Bu xəbəri eşidən əsgərlər sevincdən atılıb-düşür, bir-birini qucaqlayırdılar. Axı onlar döyüş əmrini çoxdan gözləyirdilər. Mənfur düşməndən Xocalı faciəsinin, Ballıqaya, Ağdaban, Qaradağlı qırğınının qisasını almaq, Qarabağı düşmən tapdağından xilas etmək üçün səbirsizlənirdilər.
Nəhayət, 27 sentyabr günü dan yeri ağarar-ağarmaz ordumuz düşmən üzərinə yeridi. Müharibənin ilk günündən Eldar döyüşlərə qatıldı. Azərbaycanın igid əsgərləri xain düşməni məğlub edib, torpaqlarımızı azad etdikcə qürur hissi insana qol-qanad verirdi. Ordumuz kənd və qəsəbələri azad etdikcə, mənfur və hiyləgər düşmən silahlarını ataraq geri çəkilir, əsgərlərimiz qarşısında nə qədər aciz olduqlarını sanki yenicə dərk edirdilər.
Döyüş şiddətləndikcə ölü və yaralıların da sayı artırdı. Düşmənin itkisi isə dəfələrlə çox idi. Əsgərlərimiz xeyli sayda ağır texnikanı qənimət olaraq ələ keçirmişdi. Belə bir vəziyyətdə namərd gülləsi Eldarı yaxaladı. Silahdaşları nə qədər təkid etsə də Eldar hospitala getməkdən imtina etdi. “Əsgər yarasını torpaq sağaldar” deyib döyüşünə davam elədi. Eldar onu da dedi ki, Vətənin bizə ehtiyacı olan zaman onu kiminsə ümidinə buraxmaq olmaz, sonu ölüm olsa belə son damla qanımıza qədər qorumalıyıq. Bu yolda öldü var, döndü yoxdu! – deyib, haydı, irəli, səsini bir qədər də ucaltdı. Döyüş yoldaşları Eldar üçün narahat olsalar da, Eldarın bu hərəkəti onları qürurlandırdı.
Artıq demək olar ki, Cəbrayılın bütün ərazisi işğalçılardan təmizlənmiş, digər istiqamətlərdə də ordumuz strateji yüksəklikləri ələ keçirmişdi. Eldarın daxil olduğu dəstə isə Füzuli şəhərinə doğru irəliləməkdə idi. Amma düşmənin ən güclü müdafiə olunan səngərlərindən biri məhz həmin istiqamətdə qurulmuşdu. Qızğın döyüş gedirdi. Tankın, topun səsi qulaq batırırdı. Əsgərlərin sıraları seyrəlsə də düşmənin leşləri ayaqlar altında qalaqlanmışdı. Şəhidlərin qisasını almaq üçün hər kəs irəli atılır, sanki öldürmək, ölmək uğrunda mübarizə gedirdi. Eldar da komandiri ilə çiyin-çiyinə əzmlə vuruşur, səngərdən-səngərə atılırdı. Namərd gülləsi Eldarı yaxalamasaydı hələ neçə-neçə döyüşlərdən zəfərlə çıxacaqdı. Şəhidlərin qanını almaq, hansısa bir zirvəyə bayraq taxmaq üçün fürsət gözləyirdi. Axı həm də hərbi xidmətə yola düşəndə anasına söz vermişdi. Söz vermişdi ki, Qələbə bayrağını dalğalandırmadan geri dönməyəcək. O gün oktyabrın 6-sı günü idi. Şəhidlik şərbətini içmək Eldara həmin gün qismət oldu. Beləcə o, ruh olub göylərə çəkildi – Tanrı dərgahına sarı…
Eldar qısa və mənalı həyat yolu keçdi. Və nə yaxşı ki, bu qısa zamanda qanı ilə – qızıl hərflərlə adını tarixə yazmağı bacardı. Gələcək nəsillər üçün ibrət, örnək ola bildi Eldar.
Uzun illər bu məmləkətin gəlin köçən qızlarının ürəyində, şəhid balasının tabutunu qaldıran Ataların kürəyində, özünü doğma ocağından kənarda qərib bir quş sanan yurd həsrətlilərin dünyadan köç eyləyən zaman yumulmayan gözlərində nisgilə çevrilmişdi Qarabağ…
Qarabağ ağrı idi…
Qarabağ həsrət idi… Qarabağ düyün idi… Qara bəxt idi… Qapısı bağlı qalmış yurd yeri idi…
Bu ədalətsizliyə dünya birliyi hələ də susurdu… körpəsi qanına qəltan edilən, qocaları tövləyə yığılıb yandırılan, tüstüsü ərşə dayanan, qadınlarının namusu tapdanan bir məmləkətdə haqqı – tarixi ədaləti bərqərar etmək yerinə dünyanın hansısa bir köşəsində xəritədə heç adı da olmayan kəndin girəcəyindəki kilsənin dam örtüyünün çatlamasını daha bəşəri bir məsələ, hadisə kimi gündəmə gətirib müzakirə edir, işıqlandırırdılar…
Kor deyildik ki… hamısını görürdük. Onu da anlayırdıq ki, özünə gün ağlamayana el də yığılsa, gün ağlayası deyil.
Hər anı bir ömrə bədəl 44 günlük qutsal savaşımızda Vətən Oğulları bizə anlatdı ki, dərdimizin dərmanı hansısa beynəlxalq qurum, təşkilat deyil.
Qapısı bağlı Qarabağın açarı Azərbaycan Ordusunun – zabitinin, əsgərinin cibində imiş… Bircə “İrəli!” kəlməsinə bənd imişlər ki, Dünya birliyinə Birliyin nə olduğunu göstərsinlər. Bircə himə bənd imişlər ki, bu torpağın nə cəngavərlər yetirdiyini bütün bəşəriyyətə isbat etsinlər.
Heç 30 yaşı olmayan, bu torpağın üstündə 30 il yaşamağın səfasını görməyən igidlər elə cəfalara qatlaşdılar ki, son nəfəsimizədək onların borcunu ödəyə bilməyəcəyik. Millətin çiynindəki 30 sənəlik əsarət yükünü qaldıran, alnımızda şırım salmış qeyrət ləkəsini qanıyla yudu Vətən oğulları… bu qazanılan zəfərlə təkcə torpağın üstündəkilərə azadlıq bəxş etmədilər, eyni zamanda birinci Qarabağ savaşında canından keçən öz silahdaşlarının, qan qardaşlarının narahat ruhlarını şad etdi Vətən oğulları…
Bu gün təkcə əsarətdən xilas olan, torpağına Azadlıq günəşi doğan Kəlbəcər, Şuşa, Laçın, Ağdam… sevinmir, bu gün həm də Vətən deyə-deyə Vətən olan Oğullar – Şəhidlər xiyabanındakı müqəddəs ünvanlarımız da sevinir…
Bu ana torpağın köksündəki ən doğma, ən əziz, müqəddəs ünvanlardan biridir Yalçın…
Azad Kəlbəcərin aydın səmasında ucalan bayraqdı…
Nisgilli bir ananın and yeri, məbədi, piridi Yalçın!…
Qoşa qanadı olan iki oğuldan biridi… Yalçın!…
Cismi torpağın bağrında olsa da, könlümüzdə hər daim diridi, Yalçın!…
******
Mustafayev Yalçın Əkbər oğlu… 30 may 1975-ci ildə Kəlbəcərdə ziyalı bir ailədə dünyaya gəlmişdi. Vətən sevgisi Yalçının ürəyinə ata nəvazişi, ana şəfqəti ilə bərabər hopmuşdu sanki…
Bu həyatda Ana olmaq ən çətin peşədir. Çünki şəxsiyyət yetişdirirsən. Yalçının anası ali təhsilli həkim, təbib Rəhimə xanım həm də oğlunun həyat müəllimi olmuşdu. Yalçın kimi əqidəli, sağlam düşüncəli, ləyaqətli bir övlad nümunəsi Rəhimə xanımın necə ana olmağının örnəyi idi…
1993-cü ildə Kəlbəcər rayonu işğal olunanda ailə məcburən Bərdədə məskunlaşmalı olmuşdu. Torpağına, yurduna anası kimi bağlı olan Yalçın ailəsinin xəbəri olmadan 18 yaşında döyüşə yollanmışdı… Qısa müddətdə tank sürməyi öyrənmiş, ən çətin strateji mövqelərdə və döyüşün ən qaynar nöqtələrində əzmlə vuruşmuşdu… Dəfələrlə düşmənin onlarla tankını, hərbi-zirehli texnikasını və canlı qüvvəsini məhv etmişdi… Beş ay gecə-gündüz bilmədən Vətən torpağının azadlığı uğrunda mübarizə aparmış, son nəfəsinə qədər döyüşmüşdü… 1994-cü ildə mayın 8-də yaralı döyüş yoldaşını neytrala çıxararkən düşmən həmlələrinə qarşı qəhrəmanlıqla mücadilə etmiş və ağır yaralanmış, mayın 9-da isə şəhadətə ucalmışdı…
Kəlbəcərin uşaq gözü kimi tərtəmiz bulaqlarından su içən, Dəlidağın əzəmətinə baxıb dağ vüqarlı dayanmağı öyrənən 18 yaşlı dağlar oğlu… döyüşlərdə belə saz çalarmış, sanki Dədəm Qorqud qopuzu misalı… çaldığı sazın sarı simində silahdaşlarına məğrurluq, döyüş ruhu ərməğan edərmiş…
Ondan yadigar qalan qara köynəkli sazı həyat yoldaşımın nənəsi Xırda xanımın evində müqəddəs kitab kimi Nənənin vətən həsrətli köksünün ən mərhəm yerində görmüşəm… Yaşadıqlarımız bizi nə qədər ağrıtsa da, bunlar tarixdir, yazmaq vəfa borcumuzdur.
*****
27 ildir Əkbər kişinin ocağında Yalçın adı nisgilə dönüb…
27 ildir O uca Qadın qoşa qanadının birini itirib, daha uça bilmir…
Uçmaq nədi, yaşamaqdan ötrü birtəhər tutunur həyata…
Vətən deyə-deyə Vətən olan övladının həsrətinə nə müddətdir ki, vətənsizlik həsrəti şərik idi…
Bir ananın içində qaysaq tutmayan, bağrının başında qübar eyləyən övlad yarasını heç nəylə sarımaq mümkün olmasa da, heç olmasa, bu gün Vətən yaramızı bayraqla sarıyıb Azərbaycan əsgəri!
Bu gün Yalçının müqəddəs ruhu azad Kəlbəcərin aydın səmasında bayraq kimi ucalır!
*****
İllər öncə bu günkü gün Tanrıdan bir Nur parçası qopmuşdu…
Yaşasaydı Bu gün 46 yaşını tamamlayacaqdı…
Doğulduğu gün İlahidən müqəddəs bir görəv almışdı, bu dünyaya ilahi ədaləti bərqərar etmək üçün göndərilənlərdən idi…
Hamımız kimi sıradan bir ömür yaşamırdı, Tanrı tərəfindən görəvləndirilmişdi və o alın yazısını yaşayırdı…
Üzü Haqqa sarı yola çıxmışdı. Sazını Vətən boyda ürəyinə sıxıb bir yanıqlı nəğmə ifa edirdi… Vətən şərqisi… sinəsi çalın-çarpaz dağlanmış, övladları tərki-diyar olmuş, ocağı sönmüş, varlığı çarmıxa çəkilmiş yaralı bir Vətənin şərqisini…
Yurd həsrəti ilə yaşayırdı… Ruhunda yurd salmış həsrəti nəğməyə köçürürdü…
Böyük bir dünya daşıyırdı içində… Özü ilə bərabər sirr kimi, səhifələri açılmamış kitab kimi əbədiyyətə apardı ürəyindəkiləri…
Hələ “Sevirəm!” deməyə macal tapmamışdı…
Hələ diplomunun mürəkkəbi qurumamışdı…
Ürəyinə sığmayan sevda dolu xəyalları göyün üzündə fırlanırdı hələ…
Dünya boyda ürəyində bir dünya arzuları vardı…
18 yaşında Tarix yazdı, adıyla ucaldı, adını tarixə yazdı…
19 yaşına varmamış gəldiyi paklığında üzüağ, alnıaçıq Tanrıya vardı…
Tanrıdan qopan o Nur parçası Ona qayıtdı…
Bu, Allahın Yalçın Əkbər oğlu Mustafayev adına yazdığı ömrün ssenarisi idi… Bizə görə yarımçıq ola bilər, amma Tanrıdan ötrü tam və uca bir ömür idi…
Həyatın qızıl qaydası belədir. Ondan gələn əlbət bir gün Ona dönəcək… Ömür dediyimiz iki nəfəs arasında fasilədi – Tanrıdan qopub gəldiyimiz anla – ilk nəfəslə, doğuluşla Ona döndüyümüz an – son nəfəs arasında zaman məsafəsidi ömür…
Zatən bir gün hamımız gedəcəyik O müqəddəs ünvana. Məsələ getmək yox, necə getmək, Haqqın dərgahına hansı üzlə gedəcəyimizdədi…
Yalçın bu gənc ömründə şərəflə yaşadı, mərdlik və ləyaqət örnəyi oldu, gəldiyi paklığında Haqqın dərgahına döndü… Gənc ömrünü Ucalan bayrağın və Azadlığın ömrünə calayıb könüllərdə unudulmayan bir nəğməyə – dillərdə dastana döndü…
Haqq savaşının fədaisi kimi – müqəddəs cihadın şəhidi kimi üz tutdu Göylərə…
Tanrıdan qopan Nur parçası Tanrıya döndü… Ondan gələn Ona qayıtdı!…
Tanrı Dərgahında doğum günün – Əbədiyyətdəki Doğuluşun, Mövludun, Ucalığın mübarək, Yalçın Qardaşım!
