
UMBERTO EKONUN “PRAQA MƏZARLIĞI” ROMANI
Umberto Ekonun “Praqa məzarlığı” romanı sui-qəsd, kimlik və Avropa tarixinin kölgəli tərəflərini, şəxsiyyətin mürəkkəbliklərini dərindən araşdıran düşündürücü şah əsər kimi seçilir. 2010-cu ildə nəşr olunan bu roman oxucuları 19-cu əsr Avropasını xarakterizə edən yalanların, süjetlərin və saxtakarlıqların mürəkkəb labirintində, mənəvi cəhətdən qeyri-müəyyən bir qəhrəmanın gözü ilə qaranlıq və cəlbedici səyahətə çıxarır.
“Praqa məzarlığı”nın mərkəzində insan təbiətinin ən qaranlıq tərəflərini təcəssüm etdirən saxtakar bir personaj olan Simon Simonini dayanır. Peşəkar saxtakar kimi, Simonini saxta sənədlər yaradır, reallığı manipulyasiya edir və öz çirkin məqsədlərinə xidmət etmək üçün mürəkkəb yalanlar toxuyur. Sürətlə dəyişən, siyasi çəkişmələr, dini gərginliklər və dərin qərəzli mühakimələrlə parçalanmış Avropanın fonunda qurulan roman, aldatma ilə tükənmiş dünyada kimlik və həqiqətin mahiyyəti məsələsini araşdırılır.
Hekayənin mərkəzində intriqaların və qaranlıq sirlərin ocağı kimi xidmət edən sirli bir yer olan eyniadlı Praqa qəbiristanlığı dayanır. Onun kölgəli hüdudları daxilində gizli görüşlər baş verir, ittifaqlar qurulur və pozulur, tarix hakimiyyətdəkilərin şıltaqlığına uyğun olaraq yenidən yazılır. Eko reallıq və fantastika arasındakı sərhədləri tutqunlaşdıran hekayəni ustalıqla hazırlayır, oxucuları həqiqəti örtən aldatma qatlarını açmağa çağırır.
Simonini obrazı vasitəsilə Eko oxucuları xüsusən də tənqidi təfəkkür və araşdırmanın olmadığı bir şəraitdə yalanların nə qədər asanlıqla təbliğ oluna və həqiqət kimi qəbul oluna biləcəyi ilə bağlı narahatedici reallıqla üzləşməyə dəvət edir. Üstəlik, Simonini öz qaranlıq keçmişi və parçalanmış mənlik hissi ilə mübarizə apararkən, romanda şəxsiyyət və mənlik suallarını araşdırılır. Hiylə və xəyanət torunda gəzərkən, Simonini hərəkətlərinin nəticələri və varlığının mənəvi qeyri-müəyyənliyi ilə üzləşməyə məcbur olur. Ekonun povesti sıx və çox qatlıdır, romanın bir çox mövzularını və incəliklərini tam qavramaq diqqətlə nəzərdən keçirməyi və əks etdirməyi tələb edir. Eko, tarixi hadisələri ilə uydurma elementləri birləşdirdikcə, oxucu heç bir şeyin göründüyü kimi olmadığını, həqiqətin əlçatmaz dünyasını görməyə başlayır.
Məlumatı hazırladı: Zəhra HƏŞİMOVA
“ARİSTOTEL POETİKASI” RUBRİKASI
Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana
===============================================
<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və WWW.USTAC.AZ >>>>
Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93 E-mail: zauryazar@mail.ru