Bu gün dünya miqyasında tanınmış jurnalist məşhur Vəkilovlar nəslinin nümayəndəsi Leyla Vəkillinin ad günüdür. Bu münasibətlə həmin nəslin digər tanınmış nümayəndəsi hüquqşünas-vəkil Səməd Vəkilovun maraqlı paylaşımını təqdim edirik:
“Bu gün dünya şöhrətli jurnalist Leyla Vəkilinin ad günüdür! Babam Əhməd bəy Vəkilovun əmisi oğlu Azərbaycanın ilk hüquqşünaslarından olan Həsənalısultan Vəkilovun qızı Leyla Vəkilli 1932-ci ildə Parisdə anadan olub, İstanbulda böyüyub, Sarbona Universitetini bitirərək sonrada dünyanın nəhəng media orqanlarından olan Sipa Press agentliyində çalışib. Həmcinin Sarbona Üniversitetində dərs deyib. Fransada türk filim festivalının qurucularindan olub. Fransada 20 min traj çap olunan ,,Defi,, (Caqri) jurnalının baş redaktoru olub. 2017-ci ildə Türkiyədə dünyasını dəyişib. Fotonun müəllifi professor Ədalət Tahirzadəyə təşəkkür lər. Nur içində yat Bibi!”
Səməd müəllimə can sağlığı, Leyla xanıma Böyük Allahdan rəhmət diləyirik. Ruhu şad olsun. Amin.
AZƏRTAC>>> Fevralın 21-i bütün dünyada Beynəlxalq Ana Dili Günü kimi qeyd olunur. 1999-cu ilin noyabrında Banqladeş səfirinin təşəbbüsü ilə UNESCO tərəfindən fevralın 21-i Beynəlxalq Ana Dili Günü elan edilib.
Beynəlxalq Ana Dili Günü 1952-ci il fevralın 21-də Banqladeşin Benqal şəhərində öz ana dilinin rəsmi dil olması uğrunda mübarizə aparan 4 tələbənin öldürülməsi hadisəsini bir daha insanların xatirəsində canlandırır.
Dil hər bir millətin maddi və mənəvi irsini qoruyan və inkişaf etdirən ən mühüm və ən güclü vasitədir. Hər bir insan öz ana dilini yaxşı bilməli və onu qorumalıdır. Ana dili insanın mənəvi aləminin zənginləşməsində, dünyagörüşünün genişlənməsində, mükəmməl təhsil almasında, öz soydaşları ilə ünsiyyət qurmasında mühüm rol oynayır. Ana dili millətin özünəməxsusluğunu qorumaqla yanaşı, tərcümə vasitəsilə başqa xalqların mədəni irsi ilə tanış olmağa, onlarla ünsiyyət qurmağa imkan yaradır.
Millətin dilinin dövlət dili statusuna yüksəlməsi tarixi hadisə, milli dövlətçilik tarixinin qızıl səhifəsidir. Bu məqam millətin millət olaraq təsdiqidir. Çünki dilin dövlət dili statusuna yüksəlməsi millətin öz taleyinə sahibliyinin, dövlət qurmaq və qorumaq qüdrətinin, eyni zamanda, dilinin zənginliyinin sübutudur. Bu mənada dilin dövlət dili statusu qazanması həqiqətən qürur gətirən tarixi hadisədir.Azərbaycan dili bu tarixi hadisəni yaşamışdır.
AZƏRTAC xəbər verir ki, ölkəmizdə ana dilinin hərtərəfli inkişafı, beynəlxalq münasibətlər sisteminə yol tapması ulu öndər Heydər Əliyevin dilimizin qorunmasına yönələn düşünülmüş siyasətinin nəticəsidir.
2002-ci il sentyabrın 30-da “Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında” Qanunun qəbul edilməsi Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi işlədilməsi, onun tətbiqi, qorunması və inkişaf etdirilməsi, dünya azərbaycanlılarının Azərbaycan dili ilə bağlı milli mədəni özünümüdafiə ehtiyaclarının ödənilməsi istiqamətində daha bir addım olmuşdur. Bu sənəd ümummilli lider Heydər Əliyevin xalqımıza və onun dilinə tükənməz məhəbbətinin, qayğısının parlaq nümunələrindən biridir.
Hazırda bu ənənələri Prezident İlham Əliyev uğurla davam etdirməkdədir. Dövlətimizin başçısının “Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında” 2004-cü il 12 yanvar tarixli Sərəncamı və bu istiqamətdə görülən digər işlər dilimizin inkişafına böyük qayğının təzahürüdür.
Ana dilimizi qorumaq və inkişaf etdirmək hər bir azərbaycanlının müqəddəs borcudur.
Bu gün münasibəti ilə tanınmış söz adamlarından ən məşhur ana dilimiz haqqında olan dörd şeiri sizlərə təqdim edirik:
Xəlil Rza Ulutürk
Ana dilim
-Lay- lay dedim, yatasan, Qızılgülə batasan… Hardan gəlir bu səs- səda? Bəlkə, illər arxasında Layla çalır gəlin ana? Dörd qulac ip Bir yüyrüyü bənd eləmiş kəhkəşana. Layla çalır gəlin ana. Yelləndikcə kiçik yüyrük Gedib dəyir bu ulduzdan o ulduza. Layla axır… cocuq baxır. Bəs nə üçün mürgüləmir? Bayaq ana südü əmib, İndi ana ruhu əmir. İllər ötdü, yaşa doldum. Anladım ki, ana dilim Ürəyimdən çıxmaz mənim, doğransam da dilim- dilim. Anladım ki, sinəmdəki sözlər deyil, babaların nəfəsidir. Dizlərimə taqət, qüvvət, gözlərimə işıq verən, Çənlibeldə at oynadıb şimşəklərlə qoşa gedən igidlərin nərəsidir. Bu dildədir yüz abidə, min abidə, Xilafəti parçalayan Babəkimin qəzəbi də! Məhv olarsa bir gün bu dil, Göy Göl onda Göy Göl deyil. Qoşqar onda Qoşqar deyil. Qız qalası qala deyil. Öz dilini sən qala bil! Qərbə, şərqə işıq salan Füzulini sən qala bil! Sağdır dilim, demək, sağdır şərafətim, ləyaqətim. Sağdır, demək, milyard yaşlı məmləkətim. Yüz hədəfə tuş etmişəm Sabirin hər sətrini mən. Salxım- salxım nuş etmişəm şəhdini mən, ətrini mən. Külək deyil, güllə açdı Təbrizimin yaxasını. Boğazından çıxartdılar loxmasını. Lakin yenə o yaşadı, qoruyaraq Möcüzün hər misrasını. Mənim dilim məğrur baxmış üzərindən gəlib keçmiş, ürəyini dəlib keçmiş oxların qanlı ucuna. Baş əyməmiş fatehlərin qol zoruna, dil zoruna, qılıncına, qırmancına! Baş əyməmiş! Baş əyməyir!.. Əyməyəcək! Cabbarların türbəsinə bahar özü qoyur çələng. Ürəyimdə od qalamış min- min arzum, əhdim mənim. Bax, bu dildə «Hücum!» deyib İtaliya dağlarında dağ çəkmişdir faşistlərə Mehdim mənim! Bax, bu dildə şer dedi Səməd Vurğun hər obada. Qucaq- qucaq gül gətirdi gözəl qızlar o ustada. Qəlbim- bahar şəlaləsi, sevinc yığır, ah dağıdır. Mənim dilim Göy Göl, Xəzər, mənim dilim Şahdağımdır! Qoy dilçilər öcəşsinlər, yoxdur bəhsə meylim mənim. Heç bir dildən əskik deyil bəşərin dil ağacının şah budağı dilim mənim! Təkcə cümlə deyil, təkcə səs deyil, Xalqımın gözünün odu- ziyası, canı, şah damarı, arteriyası, ən böyük mirası sabahkı nəslə! Zamandan zamana, əsrdən əsrə vuruşla yol gələn davalı dilim! Babək qılıncının davamı dilim! Kim qoruya bilməyirsə öz yurdunu, yuvasını, udmasın yurd havasını. Kim qorumur öz dilini, itsin mənim gözlərimdən ilim- ilim, O sahili bu sahillə birləşdirən polad körpüm, qılıncımdır, günəşimdir mənim dilim!
Allah rəhmət eləsin… Ruhu şad olsun… Amin.
Tofiq Bayram
Ana dilim
Qalxıb Şahdağına söz istəyirəm, Çatsın hay-harayım dinləyənlərə, Mən nankor deyirəm, nacins deyirəm – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Bu dil şirinlikdə şərbət kimidir, Saflığı qorunan sərhəd kimidir, Anamız Vətən də qürbət kimidir – Öz ana dilini bilməyənlərə!
İtsin gözlərimdən qoy ilim-ilim, Qəzəb ümmanıyam, yoxdur sahilim. İlan zəhərindən acıdır dilim – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Döyüşdə bərkiyib el polad olur, Zirvəyə uçmağa dil qanad olur. Torpağın sevinci, dərdi yad olur – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Mən qədim “Qarabağ şikəstəsi”yəm, Üzeyir nəfəsli gül dəstəsiyəm. Vaqifin, Vurğunun nifrət səsiyəm – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Yad dildən pay umub kişi dilənməz, Bu ləkə üstündən heç vaxt silinməz. Füzuli şeirdə kimdir bilinməz – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Beyninə girmədi, ana öyüdü, Əsilsiz yaşayıb o küt böyüdü, Görüm haram olsun ananın südü – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Yad əllə bir çiçək, gül dərilməsin, Canlı meyit olsun, o dirilməsin. Bu ana torpaqda yer verilməsin – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Nankorun qızıldan olsa dirəyi, Dar gündə millətin olmaz gərəyi. Haramdır Vətənin halal çörəyi – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Bu dildə bir qızmış pələngəm, şirəm, Aslanlar döşündən mən süd əmirəm. Yeddi oğul doğsun, ana demirəm – Öz ana dilini bilməyənlərə.
Yüz dili öyrənsən, alqışlayıram, Hər dili üzüyə bir qaş sayıram. Güllədən kəsərli söz tuşlayıram Öz ana dilini bilməyənlərə.
Birinə əslini danıb desələr, Bu nifrət ölüncə ona bəs edər, Bir gün öz övladı qənim kəsilər – Öz ana dilini bilməyənlərə.
Qədrini bilməsə kamanın, neyin, Saman çuvalıdır o baş, o beyin Bu ana torpaqda fərari deyin – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Övlad ki, yadlaşdı, dərd böyük olur, Çəkdiyi xəcalət ömürlük olur. Vicdan da, qeyrət də artıq yük olur – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Bu gün azad dilli Azərbaycanam, O taylı, bu taylı vahid bir canam, Baxır ögey kimi ağbirçək anam – Öz ana dilini bilməyənlərə!
Allah rəhmət eləsin… Ruhu şad olsun… Amin.
Məhəmmədhüseyn Şəhriyar
TÜRKÜN DİLİ ! Türkün dili tək sevgili, istəkli dil olmaz, Özgə dilə qatsan, bu əsil dil əsil olmaz.
Öz şerini farsa, ərəbə qatmasa şair, Şeri eşidənlər, oxuyanlar kəsil olmaz.
Pişmiş kimi, şerin də gərək dad-duzu olsun, Kənd əhli bilirlər ki, doşabsız xəşil olmaz.
Sözlər də cəvahir kimidir, əsli bədəldən Təşxis verən olsa, bu qədər zir-zibil olmaz.
Şair ola bilməzsən, anan doğmasa şair, Missən, a balam, hər sarı köynək qızıl olmaz.
İnsan odu tutsun bu zəlil xalqın əlindən, Allahı sevərsən, belə insan zəlil olmaz.
Hərçənd Sərabın südü çox, yağ-balı çoxdur Baş ərşə də çatdırsa, Sərab Ərdəbil olmaz.
Millət qəmi olsa, bu cocuqlar çöpə dönməz, Ərbablarımızdan da qarınlar təbil olmaz.
Məndən də nə zalım çıxar, oğlum, nə qisasçı, Bir dəfə bunu qan ki, ipəkdən qəzil olmaz.
Düz vaxtda dolar taxta-tabaq ədviyyə ilə, Onda ki, nənəm sancılanar, zəncəfil olmaz.
Fars şairi çox sözlərini bizdən aparmış, Sabir kimi bir süfrəli şair pəxil olmaz.
Türkün məsəli, folkloru dünyada təkdir, Xan yorğanı, kənd içrə məsəldir, mitil olmaz.
Azər qoşunu qeysəri-Rumi əsir etmiş, Kəsra sözüdü, bir belə tarix nağıl olmaz.
Bu Şəhriyarın təbi kimi çimməli çeşmə, Kövsər ola bilsə, demirəm, Səlsəbil olmaz.
Allah rəhmət eləsin… Ruhu şad olsun… Amin.
Bəxtiyar Vahabzadə
Ana dili
Dil açanda ilk dəfə «ana» söyləyirik biz, «Ana dili» adlanır bizim ilk dərsliyimiz. İlk mahnımız laylanı anamız öz südüylə İçirir ruhumuza bu dildə gilə-gilə.
Bu dil bizim ruhumuz, eşqimiz, canımızdır, Bu dil bir-birimizlə əhdi-peymanımız dır. Bu dil tanıtmış bizə bu dünyada hər şeyi, Bu dil əcdadımızın bizə miras verdiyi Qiymətli xəzinədir…onu gözlərimiz tək Qoruyub, nəsillərə biz də hədiyyə verək.
Bizim uca dağların sonsuz əzəmətindən, Yatağına sığmayan çayların hiddətindən, Bu torpaqdan, bu yerdən, Elin bağrından qopan yanıqlı nəğmələrdən Güllərin rənglərindən, çiçəklərin iyindən, Mil düzünün, Muğanın sonsuz genişliyindən, Ağsaçlı babaların əqlindən, kamalından, Düşmən üstünə cuman o Qıratın nalından Qopan səsdən yarandın. Sən xalqımın aldığı ilk nəfəsdən yarandın.
Ana dilim, səndədir xalqın əqli, hikməti, Ərəb oğlu Məcnunun dərdi səndə dil açmış. Ürəklərə yol açan Füzulinin sənəti, Ey dilim, qüdrətinlə dünyalara yol açmış. Səndə mənim xalqımın qəhrəmanlıqla doluTarixi varaqlanır, Səndə neçə min illik mənim mədəniyyətim, Şan- şöhrətim saxlanır. Mənim adım-sanımsan, Namusum, vicdanımsan!
Bu dil tanıtmış bizə bu dünyada hər şeyi, Bu dil əcdadımızın bizə qoyub getdiyi Ən qiymətli mirasdır, onu gözlərimiz tək Qoruyub, nəsillərə biz də hədiyyə verək! Ey öz doğma dilində danışmağı ar bilənfasonlu ədabazlar, Qəlbinizi oxşamır qoşmalar, telli sazlar. Bunlar qoy mənim olsun, Ancaq Vətən çörəyi, Sizlərə qənim olsun!
Dəyərli dostumuz həkim, yazar, şair, bəstəkar “İGİD ƏSGƏR MÖHKƏM DAYAN”, “CƏNƏB LEYTENANT” kimi məşhur mahnı və marşları ilə qəlbimizdə taxt qurmuş Şahin Musaoğlunun Azərbaycan sevdalısı Dünya şöhrətli alim Mehmet Haberal haqqında çox vacib əsər olan “СВЕТИТЬ ВСЕГДА, СВЕТИТ ВЕЗДЕ!”adlı sənədli povesti işıq qzü görmüşdür. Bu münasibətlə Şahin Musaoğlunu (Шахин Мусаоглу) təbrik edir və yeni – yeni yaradıcılıq uğurları arzu edirik!
Шахин Мусаоглу “СВЕТИТЬ ВСЕГДА, СВЕТИТ ВЕЗДЕ!”-Mehmet Haberal haqqında kitab.
YAZARLAR.AZ həmişəki kimi adət-ənənəyə sadiq qalaraq Şahin Musaoğluunu (Шахин Мусаоглу) “СВЕТИТЬ ВСЕГДА, СВЕТИТ ВЕЗДЕ!” adlı yeni kitabını işıq üzü görməsi münasibəti ilə “Ziyadar” Mükafatı ilə təltif edilib.
“Ziyadar” Mükafatı – ŞAHİN MUSAOĞLU N: 058 21.02.2021. – BAKI.
Biz də Şahin müəllimi həm yeni kitabının nəşr olunması, həm də “Ziyadar”la mükafatlandırılması münasibəti ilə təbrik edirik! Uğurlarınız bol olsun, Şahin müəllim!
Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı İlqar Mirzəyev haqqında kitab
Ermənistanla sərhəddə, Tovuz istiqamətində baş verən döyüşlərdə şəhid olan polkovnik, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı İlqar Mirzəyev haqqında “Qanun” Nəşrlər Evində dərc olunmuş kitab bu gün 2 saylı Fəxri və Şəhidlər Xiyabanında qəhrəman şəhidimizin məzarı başında təqdim olunub.
YAZARLAR.AZ xəbər verir ki, tədbir 21 fevral 2021 – ci ildə 12:30 da “2 saylı Fəxri və Şəhidlər Xiyabanı”nda baş tutub. QHT və İB – in də dəstəyi ilə İlqar Mirzəyevin əvvəl kursant yaldaşı olmuş, sonralar isə zabit kimi çiyin – çiyinə xidmət etmiş Azərbaycan Ordusunun zabiti Babayev Mürşüd tərəfindən təşkil olunmuş tədbirdə QHT və İB sədrləri, şəhidimizin yaxınları, zabit yaldaşları, kursantları, dəyərli qazilərimiz iştirak etmişlər. Ermənistanla sərhəddə, Tovuz istiqamətində baş verən döyüşlərdə şəhid olan polkovnik, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı İlqar Mirzəyev haqqında “Qanun” Nəşrlər Evində dərc olunmuş kitab elə şəhidimizin məzarı başında təqdim olunub. “İlqar Mirzəyev” adlandırılan kitab tədbirin və kitabın nəşrinin təşkilatçısı Mürşüd Babayev tərəfindən iştirakçılara təqdim olunub. Tədbiri iştirakçılardan əlavə bu gün fəxri xiyabanda olan digər ziyarətçilər də maraqla izləyiblər. Təqdimatdan sonra digər şəhidlərimiz Polad Həşimovun, Şükür Həmidovun, Həmdəm Ağayevin və Qərib Baxşəliyevin də məzarları ziyarət olunub, dualar oxunub, qəbirləri üstünə qərənfillər düzülüb.
