Seyid Məhəmmədhüseyn Şəhriyar adi ilə yazmağa başladı…

Seyid Məhəmmədhüseyn Şəhriyar

7 yaşı olarkən Azərbaycan dilində, 9 yaşında isə fars dilində şeirlər yazmağa başladı. İlk qələm təcrübələri onu qanadına aldı, 20-ci illərdə artıq öz istedadı ilə fərqlənməyə başladı. Özünə təxəllüs seçmək qərarına gələndə Hafizin “Bəxtnamə”sini açdı, bəxtinə Şəhriyar sözü çıxdı.
Bu adı çox bəyəndi. O gündən Şəhriyar onun təxəllüsü oldu və əsərlərini Seyid Məhəmmədhüseyn Şəhriyar adi ilə yazmağa başladı.
O, əsərlərini klassik janrlarda – qəsidə, qəzəl, məsnəvi, qitə, rübai formalarında yazırdı. Xəlqilik, vətənpərvərlik, humanizm, azadlığa, bərabərliyə, sülhə çağırış şairin müraciət etdiyi əsas mövzular olmuşdur. Şəhriyarın həyatında və yaradıcılığında
ana dilinin təəssübkeşliyi də xüsusi yer tutur.
Dünya ədəbiyyatına bəxş etdiyi “Heydər babaya salam” poeması da məhz bu təəssübkeşliyin nəticəsi olaraq meydana gəlmişdir.
Şair həm Azərbaycan, həm İran ədəbiyyatınin inkişafında böyük rol oynamışdır.
Doğum günündə şairin xatirəsini ehtiramla yad edirik. Allah sənə rəhmət eləsin böyük ustad sənətkar!

…Deynən mənim şair oğlum Şəhriyar,
Bir ömürdür qəm üstündən qəm qalar.

Məlumatı hazırladı: Tuncay ŞƏHRİLİ

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Azərbaycanda keçiriləcək COP29-un dünya üçün multikultural əhəmiyyəti

Azərbaycanda keçiriləcək COP29-un dünya üçün multikultural əhəmiyyəti

BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasına (UNFCCC) Tərəflərin qarşıdan gələn 29-cu Konfransı (COP29) Bakıda keçiriləcək. Bu məkan iqlim dəyişikliyinə dair qlobal perspektivlərin müxtəlif qobelenlərini əks etdirən və beynəlxalq ətraf mühitin idarə edilməsində inklüzivliyin vacibliyini vurğulayan dərin multikultural əhəmiyyətə malikdir. Azərbaycan Şərqi Avropa ilə Qərbi Asiyanın kəsişməsində yerləşən mədəni mozaika müxtəlif qlobal sivilizasiyaların qarşılıqlı əlaqəsini təmsil edir. COP29-a ev sahibliyi etməklə Azərbaycan müxtəlif mədəni və tarixi kontekstlərin qlobal ekoloji strategiyalara necə töhfə verdiyini nümayiş etdirərək iqlim müzakirələrində bu müxtəlifliyi ön plana çıxarır.
Azərbaycanda keçirilən COP29 mədəniyyətlərarası dialoqu qlobal səhnədə nümayiş etdirmək və təşviq etmək üçün unikal imkan yaradır. Ölkənin müxtəlif etnik qrupların və dinlərin qarışığı müxtəlif dünyagörüşləri və iqlim fəaliyyətinə yanaşmaları başa düşmək və inteqrasiya etməyin vacibliyini vurğulayır. Bu parametr nümayəndələri müxtəlif perspektivləri nəzərə almağa və hörmət etməyə sövq edir, daha vahid və əhatəli iqlim həllərinə gətirib çıxarır. Azərbaycanın mövqeyi müxtəlif regionları, o cümlədən Avropa, Asiya və Yaxın Şərqi birləşdirir. COP29-un belə bir strateji məkanda keçirilməsi iqlim məsələlərinə vahid qlobal yanaşmanın zəruriliyini vurğulayır, regional fərqləri aradan qaldırır və beynəlxalq əməkdaşlığı gücləndirir. Bu əlaqə təbii olaraq transsərhəd olan və əlaqələndirilmiş qlobal səylər tələb edən iqlim problemlərinin həlli üçün çox vacibdir.Azərbaycanın yerləşdiyi Cənubi Qafqaz regionu regional geosiyasət və ekoloji məsələlərdə strateji əhəmiyyət kəsb edir. Bakıda keçiriləcək COP29 iqlimə davamlılıq, ətraf mühitin mühafizəsi və davamlı inkişaf üzrə regional əməkdaşlığı gücləndirə, qonşu ölkələri və beynəlxalq maraqlı tərəfləri bir araya gətirməklə, konfrans ortaq ekoloji problemlərin həllinə və birgə təşəbbüslərin təşviqinə kömək edə bilər.
Azərbaycanın müxtəlif demoqrafik mənzərəsi, o cümlədən müxtəlif etnik mənsubiyyətlər və dillər qlobal iqlim siyasətində inklüzivliyin vacibliyini göstərir.Konfrans müxtəlif icmaların iqlim dəyişikliyi ilə necə qarşılaşdığını və fərqli şəkildə necə davrandığını vurğulaya bilər. Bu inklüzivlik iqlim həllərinin ədalətli və mədəni cəhətdən həssas olmasını təmin edir, tək ölçüyə uyğun yanaşmadan daha çox bütün icmaların ehtiyaclarına cavab verir. Azərbaycandakı COP29-un multikultural konteksti müxtəlif iqlim prioritetləri və imkanları olan ölkələr arasında çoxtərəfli əməkdaşlığı təşviq edir. Konfrans müxtəlif millətləri və mədəniyyətləri bir araya gətirməklə, müxtəlif mədəni və iqtisadi fonlar üzrə bilik, strategiya və innovasiyaların mübadiləsini asanlaşdırır. Bu əməkdaşlıq Paris Sazişi kimi sazişlərlə müəyyən edilmiş qlobal iqlim məqsədlərinə nail olmaq üçün vacibdir. Azərbaycanın ev sahibi ölkə kimi rolu Paris Sazişinin hədəfləri kimi beynəlxalq iqlim öhdəliklərinin irəliləyişində bu konfransın əhəmiyyətini artırır. O, həmçinin ölkələrə öhdəliklərini yeniləmək, tərəqqini bölüşmək və iqlim strategiyalarında boşluqları aradan qaldırmaq üçün platforma təklif edir. Ölkəmizin COP29-a ev sahibliyi etməsi ətraf mühitin mühafizəsinə mədəni töhfələri qeyd etmək üçün bir platforma təklif edir. Əsrlər boyu müxtəlif ekosistemləri qoruyub saxlayan yerli və yerli təcrübələr davamlı yaşama dair dəyərli fikirlər verə bilər. Bu təcrübələri tanımaq və qlobal iqlim strategiyalarına inteqrasiya etməklə konfrans iqlim həllərinin zənginliyini artıra bilər.
Azərbaycanda COP29 sadəcə bir konfrans deyil; qlobal iqlim fəaliyyəti üçün kritik bir nöqtəni təmsil edir.Azərbaycan öz unikal mövqeyindən istifadə etməklə, yaranan iqtisadi çağırışları həll etməklə, enerji keçidini təşviq etməklə, regional əməkdaşlığı təşviq etməklə və innovasiyaları sürətləndirməklə, iqlim siyasətinin gələcəyinin formalaşdırılmasında mühüm rol oynamağa hazırlaşır. Dünya Bakıya yaxınlaşdıqca, COP29-un nəticələri dövlətlərin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və davamlı gələcək qurmaq üçün nə dərəcədə effektiv birləşə biləcəyini müəyyən etməkdə mühüm rol oynayacaq. Zəngin mədəni irsə və strateji coğrafi mövqeyə malik bir ölkə kimi Azərbaycan iqlim fəaliyyətinə dair qlobal dialoqun təşviqi üçün unikal şərait təklif edir. Mədəni müxtəlifliyi əhatə etməklə və mədəniyyətlərarası əməkdaşlığı təşviq etməklə, COP29 inklüziv, əməkdaşlıq və effektiv iqlim idarəçiliyi üçün presedent yaratmağı hədəfləyir. Bu konfrans təkcə iqlim dəyişikliyi problemini həll etmək üçün platforma deyil, həm də mədəniyyətlər və sərhədlər arasında birgə işləməkdən gələn gücü vurğulayan dünyanın zəngin mədəni qobeleninin təntənəsidir.

Müəllif: Zəhra HƏŞİMOVA

“ARİSTOTEL POETİKASI” RUBRİKASI

ZƏHRA HƏŞİMOVANIN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Elman Eldaroğlu – Ədəbiyyatımızın Naibəsi

ƏDƏBİYYATIMIZIN NAİBƏSİ

Körpə xəyalıma bükmüşəm səni,
Şeirdən atalı, analı ömrüm.
Göylərin köksünə çəkmişəm səni,
Dodağı dualı, sənalı ömrüm.

Kiçicik boğçamda ətirlənmisən,
Körpə gülüşümdən çətirlənmisən,
Şeirlərə dönüb sətirlənmisən,
Məhəbbət ruhuma qonalı, ömrüm.

Girib ağuşuma dili lal kimi,
Asılıb dilimdən sirr, sual kimi,
Cismimi seyr edib bir xəyal kimi,
Gölləri yaşılbaş sonalı ömrüm.

Geyinib əyninə lalədən köynək,
Unudulub dərdlər, çəkilib göynək,
Naibə şeirdə çırpınan ürək,
Nəğməsi kəkliktək hənalı, ömrüm.

Əslində, hər bir şair bu dünyada anadan olan, amma alayı bir aləmdən göndərilən elçidir. Bu dünyadan ona qalan ad və təxəllüs, bu dünyada saxladıqları isə gətirdikləri olur. Bu gün sizə onlardan biri- şair Naibə Yusubludan söhbət açmağa səy göstərəcəm…

Deyir ki;-“Arzum dünyada Azərbaycanımızın xüsusi dəst-xəttini görmək; təhsilimizə ayaq açan yad ünsürləri aradan qaldırmaqdır. Niyə gizlədim, sovet dönəmindən qalma pafoslara, mədhiyyəçiliyə son qoyulmasını, ədəbiyyatımızın bütpərəstlərdən xilas olmasını istəyirəm…”

Naibə Yusublu Salyan rayonunun Qaraçala qəsəbəsində dünyaya gəlib. Orta təhsilini Şirvan (Əli Bayramlı) şəhər 10 nömrəli orta məktəbdə başa vurub. Sonra ADPU-nun Filologiya fakültəsini bitirib. O vaxtdan da Şirvan şəhər 20 nömrəli orta məktəbdə Azərbaycan dili və ədəbiyyatı fənnini tədris edir…

Qara-qura gecələrdən,
əyri-üyrü küçələrdən,
ilmələri hörülməyən keçələrdən
xoşum gəlmir.
Saxta, iblis gülüşlərdən,
dodaqaltı söyüşlərdən,
bar-bəhərsiz döyüşlərdən
xoşum gəlmir.
Ot-ələfsiz örüşlərdən,
ayaqüstü görüşlərdən,
haqqı danan yürüşlərdən
xoşum gəlmir.
Yad ellərdə rahat yatan
el dərdini başdan atan
halalına haram qatan
vətənsizdən,
ağ rəngi də qara görən
kəfənsizdən
xoşum gəlmir.
Xoşum gəlmir
kölgələnən təpələrdən,
sahilləri xımır-xımır,
asta yeyən ləpələrdən.
Xoşlamıram narın,
sısqa yağışları,
Sis-dumanı,
ağ alnıma damğa olan
qara-qara “naxış”ları,
ellərimə xəyanəti,
məlul, miskin, baxışları,
sərhəd boyu utancından
üz gizləyən barışları…
Xoşlamıram
korun-korun öləziyən ocaqları,
namərdlərə meydan verən
veyl, səfil bucaqları,
hər küncündə ilan yatan
soyuq, mənfur qucaqları.
Dağ çayıyam, himə bəndəm,
Soruşmayın kimə daşqın,
kimə bəndəm.
Kükrəməyə, çağlamağa
nazik, sarı simə bəndəm….

Bu, onun “İlmə” şeiridir. Ümumiyyətlə, Naibə xanım bədii yaradıcılığa hələ ədəbiyyatçı olmamışdan çox-çox qabaq, 5-ci sinifdə oxuyarkən başlayıb. Səkkiz kitabın müəllifidir. İlk şeirlər kitabı “Dünya, səndə nəyim qaldı” adlanır. “Özüm olmaq istəyirəm” şeirlər kitabı və “Qəzəllər” toplusu da oxucular arasında maraq doğurub. Nəşr olunası iki şeirlər kitabı, bir romanı və bir hekayələr kitabı var…

Adətən xanımlar “hamıdan gözəl mənəm mən” qənaətilə yaşamağı xoşlayırlar, amma o, yerli-yersiz öyünməkdən çox uzaqdır. “Hər kəs ədəbiyyatda, eləcə də həyatda çəkisini- yerini bilməlidir. Sənətə- sözə qiymət verməyi bacarmalıdır. Söz adamlarına rütbəsinə görə deyil, sözünün qüdrətinə görə hörmət etmək lazımdır. Püxtələşməkdə olan gənc nəslə təmənnasız dəstək olmağa çalışmalıyıq”- söyləyir…

Mütaliə etməyi və tarixi filmləri izləməyi xoşlayır. Yaradıcılıq uğurları isə az olmayıb. Bir-birinin ardınca yazdığı “Tənha köç”, “Zərbə”, “Gülün yarpıza dönsün”, “Gəzən şəhid”, “Yüz on ikinci gün” romanları oxucuların rəğbətini qazanıb. Şeirləri, qəzəlləri də oxucuların diqqət mərkəzindədir…

Naibə xanımın yaradıcılığı o qədər zəngindir ki, onu bir söhbətə sığışdırmaq çətindir. İnanıram ki, gələcəkdə Naibə Yusublu imzası Azərbaycanın ən çox sevilən qadın imzaları sırasında tez-tez sadalanacaq…

“Yenə lal xatirələr qəm dolu karvana dönüb,
Nəyə küskün, görəsən, qüssəli sarvana dönüb?

Dənizin gövhəritək gözdə yatan inci, sədəf,
Axıdır göz yaşı, köksüm dəli ümmana dönüb.

Aparır, bilməm hara fikrimi bu çərxi-fələk?
Gətirir kimləri gör, yol bizim ünvana dönüb?

Gecə düşcək yürüyür xatirələr cana qonaq,
Nə edim, can da bu günlər özü mehmana dönüb.

Gecənin pəncərəsindən asılıb hər diləyim,
Uzanan əllərimiz sirr dolu Pünhana dönüb.

Yerə en, Naibə, en xatirələrdən, göyə bax,
Diləyin sirri- Xudatək Ulu Sübhana dönüb.”

Hörmətlə: ELMAN ELDAROĞLU

ELMAN ELDAROĞLUNUN YAZILARI

YNAİBƏ YUSİFİN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ
===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

“YAZARLAR” JURNALININ AVQUST – 2024 № 08 (44)-CÜ SAYI MÜZAKİRƏYƏ TƏQDİM OLUNUB

“YAZARLAR” JURNALININ AVQUST – 2024 № 08 (44)-CÜ SAYI MÜZAKİRƏYƏ TƏQDİM OLUNUB (PDF):  yazarlar-44

Məlumatı hazırladı: Tuncay ŞƏHRİLİ

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

31 İyul – Şəhriyar

Məlumatı hazırladı: Tuncay ŞƏHRİLİ

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Məhəmməd Kərimov – 21 qramlıq bioenerji və Kosmopolit

21 qramlıq bioenerji və Kosmopolit
 
          1907-ci ildə Haverhill Massaçusetdə olan Duncan MacDougall adlı həkim müəyyən təcrübə üzərində çalışmış və ruhun çəkisini ölçmək istəmişdir. Bir çox ölüm anında olan insanlar çox həssas tərəzilər üzərində böyük həssaslıqla ölçülmüş və ortaya maraqlı nəticə çıxmışdır. Aparılan ümumi təcrübə sonunda insanların ölüm anında 21 qram ( daha düzü 21,3 qram) çəki itirdikləri məlum olmuşdur, ancaq daha maraqlı hal isə çəki itirilməsi ölüm anında müəyyən zaman sonra yenidən bərpa olunmaqda idi.
          Haqqında söz açdığımız 1907-ci ildə aparılan təcrübə bizlərə nəyi göstərməkdədir? Ruhun müyyən çəkisi ola bilərmi? Tarix boyu bütün dinlərdə də insanın maddi və mənəvi tərəfləri olması barədə fikirlər mövcud olmuşdur, amma indiyə qədər ruh barədə tam sübutlu dəlil gətirə bilən olmamışdır. Şəxsən mənim düşüncəmə görə ruhumuzun cismimizdən ayrı olması fikri düzgün gəlməməkdədir.
          Maddənin təməli olan atomun təməli enerji tezliklərinə, yəni enerji dalğalanmalarına söykənməkdədir, yəni sərt cisimlər əslində sərt deyildir, enerji tezlikləri vasitəsilə yaradılmış sistemlərdən ibarətdir. Bizim ruhumuz ətrafı anlayan, analiz edən şüur olaraq vardır və bu bizim hüceyrələrimizdən etibarən formalaşaraq gəlməkdədir. Hüceyrələrimiz ibtidai şüur olaraq, öz ətraflarını təhlil edərək, ətrafa uyğunlaşaraq yaşamağı öyrənən mexanizmlərdir. Bəs belədirsə, ərtaf özü nədir?
          Gerçəkdə ətraf fəzanın və ya kainatın özü ümumi şüur olaraq varlığını saxlamaqdadır. Hər bir hüceyrə isə kainatda yerləşdiyi məkan-zamana uyğun olaraq öz ibtidai şüuruna sahib olur. Bunu isə hüceyrə ətraf fəza ilə qarşılıqlı təsirdə olaraq etməkdədir. Geniş miqyasda nəzər yetirsək, hüceyrənin də atomlardan təşkil olunduğunu görərik, yəni hüceyrədə öz təməlini sonucda enerji tezliklərinə söykəməkdədir. Hüceyrə sistemi özü-özlüyündə kainata bağlanmaqdadır, ondan gəlməkdədir. Bu əsnada abzasın əvvəlindəki cümləni daha düzgün anlamış oluruq. Əgər hüceyrələrin və onlardan yaranmış bizlər şüura sahib oluruqsa, demək ki, ümumi kainat fəzası da şüur sisteminə sahibdir. Şüurumuz fərqli yerdən deyil, yerləşdiyimiz kainatın özündən gəlməkdədir. Bu mövzu ilə bağlı hüceyrə bioloqu olan Bruce H.Liptonun “İnancın biologiyası” kitabındakı fikrini qeyd etmək düzgün olar. Qeyd olunmuş fikir bu şəkildədir: “Hüceyrə membranının quruluşu məni vücudlarından ayrı olaraq düşünüldüyündə ölümsüz və mənəvi varlıqlar olduğumuza inandırmışdır.”
          Bizlər dünyəvi deyil, kosmik varlıqlarıq, yəni Kosmopolitə daxil olaraq varlığımızı saxlayırıq. Bəs bizlərin ayrı-ayrı fərdlər olmağımızı nə formalaşdırır. Bu məqamda yenidən hüceyrə bioloqu olan Bruce H.Liptonun İnancın biologiyası kitabındakı başqa qeydini vermək yerinə düşər. Fikir bu şəkildədir: “Hər bir insanın hüceyrələrinin qruplaşmaları özünə spesifik hala gətirən şey nə idi? Hüceyrələrimizin xarici qatında qruplar halında şəxsiyyət qəbulediciləri vardır və bunlar bir fərdi digərindən ayırır.” Bu bilgiləri fiziki çəhətdən incələsək, hüceyrələrin xarici qatında yerləşən şəxsiyyət qəbulediciləri və kainatın bunlara verdiyi cavablar, hər biri tək gerçəyi ortaya qoymaqdadır. Kainat enerji alanından cismani alana enmişdir. Şəxsiyyət qəbulediciləri enerji tezliklərinin uyğunlaşması ilə mümkün olmaqdadır. Kainatda yerləşən ümumi şüur sonsuz sayda tezliklərə bölünməkdədir və hüceyrə qruplarının yerləşdikləri konuma münasib olaraq uyğunlaşan enerji tezliyi həmin hüceyrənin şəxsiyyətini təyin etməkdədir. Qısacası kainatdan gəlməkdəyik.
          Indi isə 1907-ci ildə aparılan təcrübəni xatırlasaq, ölüm anında itirilən 21 qram və sonra onun bərpasının nə anlama gəldiyini araşdıraq. Məqalədə öyrəndiklərimizə əsasən hüceyrələr kainatda olduqları məkan və zamana uyğun olaraq enerji tezliklərinə uyğunlaşır və formalaşır. Insan ölüm anında onun cisminin hüceyrələrinin toplam şüuru kainatın müəyyən tezliyindən ayrılaraq, fərqli tezliyə keçməkdədir. Bu halı fizika elminə əsasən təcil ilə əlaqələndirmək mümkündür. Təcilin düsturu aşağıdakı kimidir:
 a = F/m
          Düsturda yer alan a – təcili, F – qüvvəni, m – kütləni xarakterizə etməkdədir. İlk öncə təcilin nə olmasını qeyd edim.
          Təcil – sürət dəyişməsinin bu dəyişmənin baş verdiyi zaman fasiləsinə nisbətinə bərabər olan fiziki kəmiyyətdir. Təcil sürətin dəyişməsinə, daha artıq sürət əldə olunmasına deyilir. Və düstura fikir versək, cismin təcili artdıqca, kütləsi azalmaq üzrə getməkdədir. Kütlənin azalması ilə birlikdə tətbiq olunan qüvvə də artmaqdadır. Bu bilgiləri ölüm anındakı kütlə itirilməsinə tətbiq edərsək, belə bir fikir irəli sürə bilərik:
–        ölüm anında insanın sahib olduğu enerji tezliyi  alaraq yüksəldiyi üçün insan bədənində kütlə azalması olmaqdadır.
 Enerji tezliyimiz yüksəlir və daha üst məkan zaman ölçüsünə keçid etdiyi üçün daha dünya ölçüsündə fəaliyyətdə ola bilməməkdə və biz buna ölüm deməkdəyik. Qaldı ki, ölümdən sonra itirilən 21 qram kütlənin bərpa olunması, bunu isə vücuddan itirilən enerji tezliyinin yerinə fərqli tezliyin yüklənməsi kimi açıqlaya bilərik,sanki dənizdə müəyyən zonadan su götürülər və götürdüyü zonaya yenidən fərqli su kütləsi gələrək zonanı doldurması kimi insan vücudu da itirilən enerji tezliyinin yerini dolduraraq itirilən kütləni bərpa etməkdədir.
          21 qram təcrübəsinin tam izahının məqalədəki kimi olması ehtimalı olduqca yüksəkdir. Indi isə, mövzunu bir az da genişləndirərək insanlığın kosmopolit nəslini izah etmək yerində olacaqdır. Məqalədə qeyd etdik ki, insan şüuru hüceyrələrdən gəlməkdədir və kainatın uyğun gələn enerji tezliyi ilə formalaşır. Hüceyrələrin də molekulyar sistemlərdən təşkil olunması bilinən bilgidir. Kimya elminə əsasən isə molekulların sonlu sayda qruplaşmalarının olması məlumdur, yəni yaranmış müəyyən molekul qrupları fərqli məkan və zaman aralığında yenidən formalaşmaq ehtimalı vardır. Bu ümumi kainat üzrə bu şəkildə davam etməkdə və kainatın dərinliklərində müəyyən məkan və zaman intervalında fərqli, amma bizimkinə çox bənzər olan Yer kürəsi daha ola bilər. Bu Yer kürəsi cüzi fərqliliklərə sahib olmaq şərti ilə bizimki kimi Günəş sisteminin daxilində ola bilər. Belə olduğu halda orada da hüceyrələr sisteminin yaranması və bizlərin eyni kopyaları cüzi fərqlər ilə yaranması ehtimalı da vardır. Belə olduğu halda,  kainat daxilində var olan fərqli Yer kürələrində  olan mənim cüzi fərqlər ilə yenidən yarana bilmə ehtimalım var, amma heç var olmaya da bilərəm. Hamısı molekulyar qruplaşmalarından asılı olaraq davam etməkdədir, amma fərqli mənlər heç də eynilə mən olmuram, çünki yerləşdiyi məkan fərqi səbəbi ilə enerji tezlikləri tam eyni olmayacaqdır. Xarici quruluş baxımından və xarakterik baxımdan cüzi fərqlər ilə mən orada da özümü burada olduğu kimi hiss edəcəyəm.
          Bu bilgi bizlərin kainata yayılmamızı və beləliklə, kosmopolit nəslini yaratmağımızı göstərən ehtimal faktlardır. Ehtimal olaraq niyə qeyd edirəm, çünki bilgilərlə təsdiq olunsa belə, konkret təsdiqi hələ ki tapılmamaqdadır.
 
 
 
                                     ASTROBİOS NƏZƏRİYYƏSİNİN FƏRZİYYƏ VƏ FƏLSƏFƏSİ

Müəllif: Məhəmməd KƏRİMOV

MƏHƏMMƏD KƏRİMOVUN YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru 

Mehri dərdin ərz edibdir bil həqiqi aşiqə…

Ey fikrimi ram etmiş könlüm bürüyən kaşlar,

Qopduqca qiyamətlər tənimdə, əcəl başlar.

Hissimdən olar bariz gözlərdən axan yaşlar,

Qəlb içrə fəğan eylər ruhum kimi qəllaşlar.

Etmiş sinəmi zindan, eşqin acı həsrətdir,

Sönmüş ürəyin nuru, gör bir necə zülmətdir.

Yoxdur ürəyə çarəm, hər çəkdiyi zillətdir,

Bitməz bu acı həsrət, gör ki necə illətdir?

Onsuz qaralır dünyam, zülmət bürüyür aləm,

Yox məndə dözüm əfsus, aləmdə bütün naləm.

Qopsun xəyalım başdan, qalmış yuxusuz didəm,

Tənha bu məhəbbətdən hər gün doğular bir qəm.

Ey ömrü xəzan qılmış həsrət dolu dildarım,

Hüsnümdən olan vaqif ruhumdakı əsrarım.

Gəlməz baharım neyçün, açmaz gülü gülzarım,

Donmuş əbədi əfsus qəlbimdəki ah-zarım.

Ey Mehri, sığın qəlbən, eşqin evi azaddır,

Dünyadakı hər zərrə eşq ünvanına yaddır.

***

Atdın məni ey dilbər, səssizcə çıxıb getdin,

Öldürdüyün insanə fəxr ilə baxıb getdin.

Arxanca gözüm yaşlı, görməzcə dönərkən sən,

Rəftarın ilə qəlbi bir anda yaxıb getdin.

Neyçün eləyib peşman qəlbimdəki sevdamı,

İllərcə olan eşqi bir gündə yıxıb getdin.

Mən dağ kimi eşqimlə qarşında sipər oldum,

Dəryasayağı məndən leysantək axıb getdin.

Əfsus ki inanmışdım ömrüm sənə bağlanmış,

Sənsə bu geniş ömrü dərd ilə sıxıb getdin.

Qürrənlə baş aldın sən, divanəliyin tutdu,

Bildim ki bu yol ilə əfsus karıxıb getdin.

Ayrıldı Vüsaləndən həqqin üfürən ruhu,

Dünyanı görüb tənha, sən də darıxıb getdin.

***

Gəl, yığışdır bu könül içrə toz olmuş qəmimi,

Necə öldürmüsən insafsız, ürək həmdəmimi?

Mən yıxıldıqca tutan olmadı, əfsus, biri sən,

Necə sevdin ki məzar içrəyəm, ancaq dirisən…

Bir xəyal ilə coşan qəlbimi dindirməlisən,

Mən can üstündə, gedən ruhumu döndərməlisən…

Mən ki hicrindən ölüm pəncəsinə həbs oldum,

Bir gül idim, sənin eşqinlə saraldım, soldum.

Bunca ah-naləmə səssiz necə dözdün, getdin?

Bir ümid var idi, məndən onu üzdün getdin…

Sən səfa vermədin, ancaq ki cəfa çəkdirdin,

Min sitəm içrə sevən qəlbə bəla çəkdirdin.

Al, bu cismimdə sönən ruhuma məş’əl yandır,

Gəl, bu sevda ilə öz könlünü qandır, qandır.

Mehri ölməz demə, gəl son günü qəbrim üstə,

Ağla, göz yaşın ilə qoy gülü qəbrim üstə.

***

Könül, beyhudə sevdadan nədən əl çəkməz oldun sən?

Fərağın daddığın gündən vüsalın seçməz oldun sən…

Əzablar içrə qıvrıldın, vəfasız oldun əlbət sən,

Məhəbbət şərbətin əfsus bu yüzdən içməz oldun sən.

Alıb əğyar(i)lər sevdanı səndən, gəl sitəm etmə,

Nədən yarın xəyalından bir anlıq keçməz oldun sən?

Həqiqət bağına girdin, o aşiqdən nişangah yox,

Nübarın görmək üçün bağda bir gül əkməz oldun sən.

Qəmi-dünyaya meyl etdin, qədəhindən süzən damla,

Qan oldu göz yaşıntək, Mehri dərdin çəkməz oldun sən.

***

Məni ağladıb, kənarda gülə bildiyin qədər gül,

Daha varlığın önəmsiz, ölə bildiyin qədər öl.

Məni tənha qoyduğun gün elə ayrı düşdü yollar,

Nə qədər uzaq da olsan, gələ bildiyin qədər gəl.

Gözümün yaşın uzaqdan görə bilməsən də ey yar,

Toxunub xəyalın içrə silə bildiyin qədər sil.

Sənə sevgim, eşqim azdır deyə zənn edərdin əvvəl,

Necə zənn edərdin, indi elə bildiyin qədər bil.

Daha Mehri öldü, getdi, ya uzaq-yaxın nə fərqi?

Qalan ömrünü biriylə bölə bildiyin qədər böl.

***

Kim deyir yarın cəfasın çəkməsəm qəm bilməzəm?

Qəmlər içrə ahu-zaram, qəlbə mərhəm bilməzəm.

Mən ki yarın hər bəlasından sitəmlər çəkmişəm,

Hər sitəmdən min sitəm doğmuş ki, xoş dəm bilməzəm.

Qoymuşam mən dəmbədəm həm hicri-aləmdən qədəm,

Vəslə yetməkdir muradım, özgə bir qəm bilməzəm.

Keçdi ömrüm daği-hicriylə fəğan etməklə çün,

Bu səbəbdən işrətü eyş içrə aləm bilməzəm.

Gərçi mehrabımdır ol qəlbimdə tutmuşdur qərar,

Mən bu sevda ilə Mehri, qəlbə məhrəm bilməzəm.

***

Ey mənim sineyi-əhzanıma məlhəm, tez gəl,

Ey vüqarım, bu sevən könlümə həmdəm, tez gəl.

Ey mənim cilveyi-ruzim və səadət rəmzim,

Ey mənim ruhuma, həm cismimə məhrəm, tez gəl.

Sən mənim eşq baharım, ilk nübarım, yarım,

Ol mənim eşqdə hər dərdimə çarəm, tez gəl.

Nə ola hüsnünü faş et, ki bu çöhrəm gülsün,

Ey mənim Badi-Səbam, aləmi-Rövzəm, tez gəl.

Qeyb olub qəm dodağımdan, nədi busəndəki vəcd?

Ey ləbindən süzülən atəşi-zəmzəm, tez gəl.

Bitməmiş rö’yamın əfsanəsi, istər Mehri,

Ey bu dünyadakı bir tək bəni-Adəm, tez gəl.

***

Hiss eylədi könlüm düşəcək ayrı qəfəsdən,

Can getdi, əsər qalmadı heç məndə nəfəsdən.

Hicran sararaq ruhumu məhv eylədi, əfsus,

Yox bir xəbərim canıma can olmuş o kəsdən.

Etməzmi vəfa eşqimə bir ləhzə vəfasız?

Adətmi edib bunca cəfa verməyə qəsdən?

Gülzarımı xar etməyə and içdi o sanki,

Biçarə könül ömr eləyir böylə əbəsdən.

Ta ki, susacaq eşqə yetən anda bu Mehri,

Vəsf etməyə taqət diləməz düşsə həvəsdən.

***

Yoxdu çarəm ey könül, əlbət bu gündən içmişəm,

Aşiqəm, meyxanədən xəlvət bu gündən içmişəm.

Çün nigarım yox, könül gülşəndə bülbül binəva,

Hali rüsvayəm, edib işrət bu gündən içmişəm.

Saqiya, meydir bu badəm içrə, ya şərbətmidir?

Süzdügün dəmdən dilim şərbət bu gündən içmişəm.

“Mərifətdən nəsnə qıl” söylər Nəsimi adəta,

Əl-həzər ondan, edib adət bu gündən içmişəm.

Olmuşam nəfsə məlaib, ey cəmaət, siz məni,

Nola zəhm ilə edin töhmət bu gündən içmişəm.

Gərçi bu söhbətlə iman əhlini mən çaş edib,

Söylərəm bunca yalan söhbət “bu gündən içmişəm.”

Mehriyəm, yox xanədanımda şərabxor kəs olan,

İçdigim eşqdir, olun rahət bu gündən içmişəm.

***

Kaş ki bilsən gözlərim eşq ilə giryan, xəstədir,

Eşq ilə yanmaqda ol sineyi-büryan xəstədir.

Mən ki, hüsnündən cüda, eşqindən ayru, xəstəyəm,

Eşqtəki vəcahətdən könlüm də üryan xəstədir.

Mən ki hicran bilməz idim, neyçün hicran içrəyəm?

Ol dəva göstər, ürək çəkməkdə hicran, xəstədir.

Görmədim aləmdə hüsnündən, cəmalından vəfa,

Ruhum eşqin xəstəsi, ol dərdi pünhan, xəstədir.

Gəl bu illətdən xilas eylə, əlacım səndədir,

Bil ki eşqindən uzaq qaldıqca bu can xəstədir.

Mehri dərdin ərz edibdir bil həqiqi aşiqə,

Onsuz olmaz könlünə çarə, nə dərman, xəstədir.

Müəllif: Vüsalə Vətənxan (Mehri)

Vüsalə Vətənxan (Mehri)nin yazıları


Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Murad Köhnəqala – Körpə Tanrının yaratdıqları 

Körpə Tanrının yaratdıqları 

(hekayə)

Tofiq Tümen şəhərindən vətənə qayıdanda ata yurdunda yaşayan qardaşı kənddə onu sevinclə qarşılayıb dost-tanışla şadlıq eləmişdi. Bir neçə gün davam edən görüşlərdən və yeyib-içməklərdən sonra Tofiq Rusiyada yaşadığı qadınla çoxdan ayrıldığını, sonrakı tüfeyli həyatını və deportasiya olunduğunu qardaşına danışmalı olmuşdu. Bir neçə gün sonra ikilikdə oturanda qardaşının suallı baxışını öz cavabları ilə tam təmin etmək üçün Tofiq hər şeyi ətraflı nəql eləməyi özünə borc bildi:

– Belə, qardaş, uşaqlar böyümüşdü, tatar qızı Tanya da məndən bezmişdi. İçirəm dəə, çox içirəm. Bir dəfə də içkili evə gəlmişəm, oğlum da yekə kişidi, əsgərlikdən gəldiyi üç il olar. Nəysə, vurdum onu. Arvad-uşaq biri-birinə qarışdı. Qızım da bizim qəsəbədə yaşayır öz ailəsi ilə. Axşam o da gəldi bizə. Söhbət-mübahisə yenidən qızışdı, uşaqların yanında Tanyaya fahişə-zad dedim. Oğlum ilk dəfə mənə əl qaldırdı onda. Qızım da dedi, sənin uje, başın xarab olub, ya müalicə olunmalısan, ya da bizi tərk eləməlisən. Beləcə, evdən qovdular məni. 

Qardaşı onun Rusiya həyatını özü üçün biraz da aydınlaşdırmaq üçün:

– Ümumiyətlə, orda necə yaşayırdın, işin-gücün nə idi, niyə çoxdandı bizimlə əlaqə saxlamırdın? –  soruşdu.

– Bilirsən, qardaş, burdan gedəndə əvvəlki illərdə hamı kimi bazarda meyvə-tərəvəz alveri eləyirdim. Dost-tanışla kirayələrdə yaşayıb başımı dolandıra bilirdim. Sonradan bu tatar qızı Tanya ilə tanış oldum. Boşanmış gənc qadın idi, qızının üç yaşı vardı. Ancaq evləri Tümendən aralı bir qəsəbədə idi.  Özü uşaq baxçasında işləyir, anası ilə yaşayırdı. Nəysə, evləndim onunla, qəsəbədə onlarla yaşayası oldum. Maaşı zəif idi, sonralar baxçadan çıxartdım onu. Səhər tezdən bir yerdə çıxır, elektrik qatarı ilə 20 dəqiqəyə Tümen şəhərinə gəlir, bazarda birgə alverimizi eləyib axşam qayıdırdıq. Bu arada oğlum Teymur dünyaya gəldi. Sonralar bazarda ha deyəndə OMON-çular basqın edir, sənəd-zad istəyirdilər. Vəziyət çətinləşdi, bizi sıxışdırıb ordan çıxartdılar. Mən məcbur qalıb yerlilərimizlə tikintidə işləyəsi oldum. Əvvəlcə fəhlə işləyirdim, işlərimiz ağır idi. Səhərdən axşama əllə palçıq qarışdırır, kərpic daşıyırdıq. Sonralar mən də suvaq işlərini öyrəndim, belə pis deyildi. Ancaq, nə gizlədim, içirdim, çox içirdim, ona görə işləyə bilmir, zülüm çəkirdim. Həmişə deyirəm, bizi sovet hökmətinin təmiz araqları alkaş elədi, indi də bu kimyəvi araqlara dözə bilmirik. Boynuma alıram, içəndə də başım, artıq xarab olur. İçməsəm də olmurdu. İçəndə heç olmasa biraz depressiyadan çıxıram. Beləcə, davamlı gedə bilmədiyimə görə o işdən də çıxdım. Sonralar harda xırda-para fəhləlik işi oldu ora qaçırdım. Bax, böyük qardaşınam, səmimi deyəcəm, bu yaşa gəlmişəm, həyatda heç nəyə nail ola bilməmişəm. Niyə? Çünki yanlış yaşamışam. Mənim evimi yıxan, gəncliyimdə humanitar fənlərə hazırlaşıb ali məktəbə girmək həvəsim olub. İnan, orda hələ kirayədə yaşadığımız vaxtlar uşaqlara baxırdım, onların arasında bir nəfər belə, kitab oxuyanı yox idi. Mənim evimi oxuduğum o kitablar yıxdı. Düzdü, o vaxtlar ali məktəbə qəbul olsaydım həyatım başqa cür olardı. Elə, oxuduğum o kitablar məni rəhimli elədiyinə görə yanında balaca qızı olan Tanya ilə evləndim. O uşağı görəndən sonra fikirləşdim ki, mütləq biz birləşib onu xoşbəxt böyütməliyik. Sonda həmin qız böyüyüb məni evdən qovdu. Ancaq, qətiyyən qızımda günah görmürəm. Günah mənim içməyimdə, özümü düzgün apara bilməməyimdədi. Nədənsə, içəndə həmişə elə bilirdim Tanya mənə xəyanət eləyir, ancaq ayılıb ağlım başıma gələndə görürdüm yox ee, məndə içkidən maniyalar əmələ gəlib. Bir ara elə bilirdim qəsəbədə məni izləyirlər, guya kimsə qəfil boğub öldürəcək məni. Bir dəfə oğlum mənə dedi, sən niyə arxana boylana-boylana gedirsən? 

Subay olanda kirayədə yaşadığım uşaqlarla oxuduğum kitablardan danışmaq, onlarla: “Məncə, o qarıları öldürdüyünə görə heç vaxt Raskolnikova bəraət qazandırmaq olmaz”,  yaxud, “Tolstoyun Hacı Muradını çeçenlər öldürməməli, onu başa düşməli, anlamalı idilər”, nə bilim, “Martin İdenin intihar etməsini heç vaxt arzulamazdım, yazıçı niyə belə sonluğa razılaşıb, görəsən?” – kimi söhbətlər eləmək istəyirdim. Hələ Akutaqavanın “Cəhənnəm əzabları”nda hörümçək lifindən tutub cəhənnəmdən qaçmaq istəyən Kandatanın halı… Ta, xəbərim yox idi ki, onların arasında kitab ağzı açan yoxdu. Sözü ona gətirirəm, yəni, mən həyatı dibindən yanlış qurmuşammış. Həmişə də fikirləşirəm ki, elə bu yanlışlarımı davam edə-edə ömrümü başa vuracam. 

Tofiqin bu uzun söhbətindən sonra iki qardaşın  arasına ağır sükut çökdü. Qardaşının bu hekayətinə acıyan Natiq hannan-hana:

– Bəs, indi fikrin nədi? Bu dediyin yanlışları təzədən davam etmək fikrindəsən? – soruşdu.

– Bilirsən, Natiq, belə kədərli danışmağıma baxma, düşünürəm ki, bu dünyada pis-yaxşı, mənim də ailəm olub, oğul-uşaq böyütmüşəm. Əsas odur ki, uşaqlarımdan nigaran deyiləm, artıq, onlar öz həyatını idarə etmək yaşındadırlar. Mənim də yaşım 55-ə dirənib, indən belə ailə qurmaq fikrim yoxdu. “Fikrin nədir?” deyirsən. Dünən tanış uşaqlarnan danışmışam, gedəcəm Bakıya. Burda sizə, sənin ailənə, ümumiyətlə, kəndə yük olmaq istəmirəm. 

– Yoo, nə yük, qardaş, sənin yerin həmişə gözümüz üstündədi. Qətiyən belə fikirləşmə, – Natiq ona ürək-dirək verdi.

– Çox sağol, varol, onu bilirəm. Ancaq özüm başqa cür istəyirəm. Danışmışam, gedəcəm Bakıya, əlim var-ayağım var, “Meyvəli” bazarında fəhləliyə, araba sürməyə çağırırlar məni. Gedəcəm, mənə belə xoşdu. Sən qətiyən məndən narahat olma, – deyib xeyli susduqdan sonra qəfil sükutu pozaraq: – O araqdan qaldımı? –  soruşdu.

Natiq tez butulkanı qaldıraraq: 

– Var, hələ var, – dedi, – süzümmü?

– Süz, qardaş, süz! Bunu da içək qurtarsın, gedək yataq, sabah məni Bakıya yola salarsan.

– Yaxşı, indi ki, qərara gəlmisən, qoy belə olsun, ancaq bura hər zaman sənin də evindi. Unutma ki, mən sənin kiçik qardaşınam.  

***

Tofiq “Meyvəli” bazarına çatanda artıq axşam olmuşdu. O, avtobusda yol gedərkən də bazarda araba ilə fəhləlik eləyən kəndçisi Rəsulla telefonda  danışmışdı. Rəsul da hər dəfə tələsik “əsas odur ki, sən gəl, çatanda ətraflı danışarıq” demişdi… Zəngləşib bazarın qarşısında görüşdülər. Görüşən kimi Tofiq ona:

– Buralarda bir ucuzxana varmı gedək oturaq, poxmeləm, başım partlayır, – deyib onun qolunu dartışdırdı.

Tofiqin bu halı Rəsulu sevindirdi. Çünki, araq içməyən adamla onunku tutmazdı. 

– Var, əlbəttə var. Kafe çoxdu, ancaq burda biri var, – əlini sağ tərəfə uzatdı, – əla qutab verirlər. Arağı  özümüzlə apararıq. Qutabla aran necədi?

– Qutab? Əla! Ən sevdiyim yeməkdi. Gedək-gedək!

Onlar gəlib tavanında daim qutab ətri dumanlanan kafedə oturdular. Ortaya salat gələn kimi Tofiq stəkanlara araq süzdü və:

– Götür, qardaş, görüşümüzün sağlığına! – deyib arağı başına çəkdi. – Dünənnən o qədər içmişəm, bütün yol boyu ürəyim bulanırdı, Kürdəmirdə dayananda yüz əlli qram vurdum, biraz düzəldim.

– Sağol, qardaş, xoş gəlmisən! – deyib Rəsul da arağı başına çəkdi. – Nə yaxşı qayıtmısan ee, vətənə, canımçün! Ölməyə vətən yaxşıdı.  O gün də telefonda ucunnan-qulağınnan danışdın, sənin istoriyanı yaxşı bilirəm. Rus qızınnan adama arvad olmaz, canımçün. – Rəsul söhbətinin bu yerində istədi deyə ki, “heyıf deyil özümüzünkülər?” Ancaq demədi, çünki özünün də bir başqa ailə problemi olmuşdu. Ona görə özlərinə uyğun bir məntiqə  gəlib davam elədi: 

– Əslində, bizim kimi adamların arvad-uşaqla nə işi?! Götür, bir dənə də vuraq, götür görüm, nə yaxşı gəldin ee, çox sevinirəm! 

– Ayə, qardaş, burda necədi işlər, heç olmasa gündəlik yemək-içmək çıxırmı? – Tofiq sanki, özünün gələcək həyatını soruşdu.  

– Yaxşı idi! Niyə “idi” deyirəm, bilirsən? Arabadı daa, səhərdən axşama ora mal daşı-bura mal daşı, axşam da “briqadir” gəlib pulları yığır hamıdan, üstündən arabanın arenda pulunu, gecələdiyimiz yerin pulunu çıxır, bizə də elə bir qarın yemək, bir də araq içmək  qalır, vəssalam. Bəs, niyə “yaxşı yerində gəlmisən” deyirəm, bilirsənmi? Mən burda iki arabaçı ilə dalaşmışam. Dalaşdım deyəndə ki, onlar özləri mənə sataşırlar, planları məni burdan çıxarmaqdı. Ona görə elə ikimiz də sabahdan çıxıb başqa yerə gedəcəyik. 

– Hara, xeyir ola? – Tofiq maraqlandı. 

– Mən bir vaxtlar Nərimanov tərəfdə işləyirdim, öz əlim-öz başım idi, heç kimə də haqq vermirdim, bura gəlməyimə çox peşmanam.  

– Orda nə iş idi? – Tofiq yenidən soruşdu.

– Orda belədi, uzun qollu arabalar var, götürürsən onu düşürsən zibil qablarının canına. Dəmir “Bizon” bankaları, plastik əşyalar, nə bilim, istənilən dəmir-dümür… yığıb aparırsan, çəki ilə təhvil verib nağd pulunu alırsan. Biz o vaxtlar iki nəfər idik, axşamlar da sökülmüş binaların içində gecələyirdik. Düzdü, qışda biraz çətin olurdu, ancaq qışda da qapalı yerlər tapırdıq. Normal pulumuz olurdu, ürəyimiz istədiyini alıb yeyib-içir, kef eləyirdik. İndi fikrim var, gedək səninlə, mən yolunu bilirəm, adama bir araba götürək, düşək zibil qablarının canına, ən yaxşısı budur. 

– Ay daa, zibil qablarında eşələnmək? Bəs, adam iyrənmir?

– Ayə, nə iyrənməy ee? Səhər tezdən araqdan mıxlayırsan, dünya vecinə də olmur. Uzağı, öyrəşənə qədər əlcək geyərsən, nə bilim maska taxarsan.

– Hə dəə! Zibil adamı yeməyəcək ki. Bəs, bu gecə harda qalacağıq? 

– Mən bu gecənin pulunu vermişəm, sənin də yerinə ödəyərik. Sabah tezdən də çıxarıq burdan.  

– Yaxşı, qardaş, necə deyirsən elə də eləyək. Bəs, sabah arabaları hardan tapacağıq? 

– Onu da fikirləşmişəm, – Rəsul yüngülcə gülümsədi, – mənim ordakı uşaqlarda arabam var, sənə də birini alarıq. Heç pulun varmı? 

Tofiq utana-utana:

– Canımçün, qardaş, mən Rusiyadan tamam lüt gəlmişəm, kənddə qardaşıma da deməyə utandım, üstümdəki pul yəqin ki, arabaya çatmaz, – dedi.  

– Eybi yox, baxıram telefonun yaxşıdı, onu satarıq, onsuz da bizə telefon lazım olmayacaq. Məndəki düyməli telefon ikimizə də bəs eləyəcək. 

– Ay sağol! – Tofiq dostunun planına sevindi. – Telefon indən belə nəyimə gərəkdi ki? 

***

Dostlar artıq, şəhərdə işə başlamışdılar. Onlar səhər tezdən adamların seyrək vaxtında, bir də gecələr zibilliklərdə eşələnir, çəkiyə gedən əşyalardan arabalarını doldurub qəbul məntəqəsinə yollanırdılar. Yığdıqları əşyaları tərəzidə təhvil verərək nağd pullarını alır, sonra da sevincək  gecələdikləri xarabalığa araq içməyə gedirdilər. Günlər hər gün beləcə təkrarlanır, deyə-gülə   problemsiz ömür sürürdülər. 

Bir dəfə gecə araq-kolbasa-çörək alıb xarabalığa gedərkən Tofiq əlindəki torbaya işarə eləyərək dostuna:

– Qardaş, zen buddizmdə deyilir ki, insan hər halına gülümsəməli, özünü xoşbəxt hiss eləməlidi. Gəl biraz gülək, deyirəm, bizim bu halımız mamont ovundan qayıdan ibtidai kişilərə bənzəyir, – deyib xeyli güldü.

Onun bənzətməsi Rəsulun da xoşuna gəlmişdi.

– Həə, sənin əlindəki də, yəqin dinozavrın arxa bududur, – deyib bərkdən güldü. – O Zendi-nədi gərək onnan soruşaydın ki, ağa, sən heç zibillikdə eşələnmisən? – Rəsul gülməyinə davam elədi.

Dostunun kefinin açıldığını görüb Tofiq xeyli sevindi. Çoxdan idi heç belə ürəkdən gülməmişdilər. Tofiq dostundan soruşdu:

– Qardaş, demək ayıb olmasın, bəs, harda çimə bilərik? Yəqin ki, o mamont ovundan gələnlər də, heç olmasa, çaya-zada girib çimiblər.  

– Ha-ha-ha-ha-ha! Ayə, hamam-zad nədi, sən lap kefdən danışırsan, yox bir, sauna! Deyəsən, bomj olmağımız hələ sənə çatmayıb, – Rəsul dostunu məsxərəyə qoydu. 

Beləcə, saatlar yığılıb gün olur, günlər həftəyə dönür, həftələr aya çevrilərək bir-bir ömürdən sivişib çıxırdı. Yatmağa qapalı, isti yerləri olmadığından dostların işi qışda lap çətinləşirdi. Gecələmək üçün kəşf elədikləri yerlərdə çox da qala bilmir, sakinlər görən kimi şübhələnərək onları  qovurdular. Hər dəfə qovulanda yeni məkan tapmağın əzabını yaşayırdılar. Gecələdikləri xarabalıqda ocaq qalaya bilmədiklərindən gecələr  araq içməklə isinir, səhər tezdən isə arabaları tərəziçidən götürüb zibil qablarının canına düşürdülər.

Tofiq həmişə xırda şüşədə özü ilə araq götürür, xəlvətə düşəndə qurtumlayırdı. Spirtli içki qəbul eləməsə kədər və depressiya onu üstələyirdi. 

Onlar əldə etdikləri cüzi gəlirlə heç vaxt özlərinə təzə paltar, yaxud ayaqqabı ala bilmirdilər.

Qışda qalın paltarda olsalar da soyuq yerlərdə yatdıqlarına görə Tofiq həmişə böyrək ağrısından şikayət edirdi. Dostu isə ona: 

– Ayə, böyrək-zad boş şeydi, əsas qara ciyərdi! Qara ciyərin çezdisə içə bilməyəcəksən. Əsl dəhşət onda başlayacaq! – deyirdi.

Tofiq son zamanlar hiss eləyirdi ki, artıq bu həyat rejimi onu yorur. Onda yavaş-yavaş daxili ikiləşmə yaranır, tək-tənha yol gedərkən öz-özünə danışırdı. 

Rusiyadakı ailəsini tez-tez yada salır, kövrəlib ağlayırdı. Bir dəfə əlini qulağına tutub xəyalən Tanya və uşaqları ilə “telefonda” danışmışdı. “Alo, Tanya, məni bağışlamısan? Məni bağışla, Tanya! Bütün günahlar içkidədi. Əlbəttə, sən heç vaxt mənə xəyanət eləməzsən. Məni bağışlasan çox rahat olardım. Səni çox sevirəm, Tanya! Ver görüm, qızıma. Qızım, necəsən, balaca Vadik necədi? Neçənci sinifə gedir? Ay nə yaxşı! Bilirdim ki, mənim nəvəm əlaçı olacaq. Qızım, məni bağışlamısan? Mən ananla tanış olanda, ilahi, sən nə qədər gözəl idin, mələk idin! Qızım, bunu mütləq bilməlisən, mənim həyatımı elə, sənin varlığın dəyişmişdi. Yox-yox, ağlamıram, səsini eşitdim, sevindim. Səni çox sevirəm, qızım. Ver qardaşına, onunla da danışım. Saşa, papadı ee, danışan! Həə, vətəndəyəm, ancaq bilsən sizin üçün necə darıxmışam! Yadındadı, uşaq vaxtı səninlə qol güləşdirdiyim? İstəyirəm gəlim yenə bir qol güləşdirək. Oğlum, bağışla, mən sizinlə son vaxtlar kobud oldum, içdim, pul qazana bilmədim. Mənim igid oğlum! Bəs, üzünü niyə qırxmamısan, oğlum? Səliqəli ol, həmişə! Yoo-yoo, ağlamıram. Düzdü, həə, gözümdən yaş axır, ancaq ağlamıram. Yaxşı oğlum, mən getməliyəm, yolu keçirəm, salamat qalın, sizi çox sevirəm!”

Bu cür xəyallardan ayılanda özünə yazığı gəlirdi Tofiqin. Son zamanlar tez-tez daxilindəki adamla  mübahisə eləyir, dalaşır, barışırdı:

“Yox, sən pis adam olmamısan, sadəcə, bəxtinə yazılan budur. Yox ee, bəxt-tale nədi? Özün axmaq olmusan! Hamı kimi başını aşağı salıb yaşamamısan. Mütləq gedib qürbətdə tatar qızı ilə evlənməli idin? Hamı kimi qayıdıb öz el-obandan bir qız bəyənə bilməzdin? Ya da heç evlənməyəydin, evlənmək belə vacib idi? Yox ee, insan tənha yaşamamalıdı, ailə qurmalıdı, əlbəttə. Ta, sənin kimi yox daa! Yox ee, məni araq yıxdı, araq! Əşi, arağı hamı içir dəə, sənin, sadəcə, həyatda bir normal planın, hədəfin olmayıb. Elə dəli adamlar kimi hara gəldi başını soxmusan. Lap elə günü bu gün, guya düz eləyirsən? Gəlmisən zibillikdə eşələnirsən. Neynim ee, özgə neyləyə bilərəm? Heç normal sənədim də yoxdu üstümdə. Kimdi günahkar? Heç kim günahkar deyil, sadəcə, belə alınıb. Bu həyatı da kimsə yaşamalıdı, ya yox? O da mənəm dəə! Onda niyə narazısan ki? Mən heç kimdən narazı deyiləm. Ancaq yox, narazıyam! Bu nə taledi mənə yazılıb? Fikir vermişəm, məndən də ağılsızlar var, ancaq normal  yaşayırlar. Yəqin, bu işlərdə insanın qəlbi, bilgisi, bacarığı xüsusi rol oynamır. Yenə hər şeyi talenin üstünə yıxırsan? Hər şeyi bəxtin-qismətin üstünə yıxıb öz axmaqlığına bəraət qazandırmaq istəyirsən, haa, əmoğlu! Elədi, ancaq mən heç vaxt pis adam olmamışam, karma deyilən bir şey də var, axı! Niyə mənə qayıdan bumeranq bu qədər tərs olsun? Əşşii, o karma-bumeranq-zad var ee, onlar hamısı boş, uydurma söhbətlərdi! Əsas insanın öz ağlı, düşüncəsidi. Şəxsən mən belə düşünürəm, həyatda müxtəlif insan növü var, onların bəziləri gec dəyir, yəni, ağıla-kamala gec dolurlar. Belələri gəncliyində doğru həyat strategiyası qura bilmirlər. Bir yolgöstərəni də olmayanda xırda bir gənclik yanlışlığından bütün həyatlarını səhv qururlar, xoşbəxtlikdən uzaq düşürlər…”

Son zamanlar Tofiqin bu cür daxili dialoqları həddini aşır, o, kənardakılara öz-özünə danışan dəli təsiri bağışlayırdı… 

Bir payız günü ürəyində “İlahi, bu nə taledi vermisən mənə, ilahi, bu nə taledi vermisən mənə?!” sözlərini təkrarlaya-təkrarlaya arabasını dartaraq növbəti zibilliyə tərəf gedirdi. O, səkinin kənarındakı çinar ağacının yanında dayanıb biraz nəfəs dərmək qərarına gəldi. Aşağı çökərək kürəyini çinara söykədi və bir siqaret yandırdı. Siqaretə dərin qüllab vuraraq yenidən tüstüqarışıq bir ah şəkdi: “İlahi, bu nə taledi  vermisən mənə?!” 

Bu sözlər ağzından çixan kimi havada bardaş qurmuş vəziyətdə lüt bir körpə uşaq peyda oldu. Tofiq gördüyü mənzərədən ürpənərək ayağa qalxdı. Lüt körpə də onunla yuxarı qalxdı və bir neçə metr aralıda havadan asılı halda dayandı. 

– Bu nədi, ilahi? – O, qorxu içində zarıdı. – Olmaya, indi də Buddanın körpəliyini görürəm? – Arxasınca da: – Deyəsən, başım xarab olur, – deyə öz-özünə pıçıldadı.  

Bu zaman havada bardaş qurmuş körpə sakit səslə dilləndi:

– Sənin adın Tofiqdi, gördüklərin də xəyal deyil.  Taleyindən şikayətçisən, sənə kömək eləməyə gəlmişəm.

Tofiqin daxilində körpənin bu sözlərinə işıqlı bir inam yarandı. O, qorxa-qorxa:

– Sən kimsən? – soruşdu.

– Mən bu dünyanı yaradan, idarə edən, insanlara tale paylayan Tanrıyam. 

– Necə yəni dünyanı yaradan, sən axı, körpəsən?

– Bəli, körpəyəm, yaratdığım kainat ona görə kamil deyil! – söyləyən körpənin üzündə təbəssüm açdı. – Mən hələ böyüyəcəm, kamilləşəcəm, kainat da bax, onda kamil olacaq. Kainatın kamilləşməsi üçün sonsuz milyard illər lazım gələcək. Nə isə… hər şeyi bilməməlisən.  

– Demək, biz sənin haqda yanlış düşünmüşük. İnsanlar elə bilir sən ağsaçlı qoca bir kişisən. 

– Bilirəm, – deyib körpə yenidən gülümsədi. 

– Bəs, mənə necə kömək eləyəcəksən? 

– Sənin narazı qaldığın bu kasıb taleyini başqa bir zənginin taleyi ilə dəyişmək istəyirəm. Sən razı olsan dəyişəcəm – körpə dilləndi. 

Tofiq təəccüblə:

– Nə danışırsan, doğrudanmı sən bunu bacarırsan? – soruşdu. 

– Bəli, bu mənim işimdi. Düzdür, mən hər canlının çağırışına, istəyinə peyda olmuram, ancaq sənin istəyini yerinə yetirməyi, taleyini dəyişməyi  uyğun bildim. 

– Bəs, niyə elə bəribaşdan insanların taleyini yaxşı eləmirsən?

– Məntiqli sualdı. Biz şüur verdiyimiz canlıları həm də onların genetik yaddaşının ümidinə buraxırıq. Bizim insanlara verdiyimiz üst şüurdur, genetikadan, təbiətdən gələn yaddaş isə alt şüur hesab olunur. Şüurlu insanın taleyini məhz, o alt şüur, yəni genetik yaddaş idarə edir. Hər şeyi deyə bilmərəm, bu qədər bilmək bəsindir!  

– Bəs, mənim taleyimi necə dəyişəcəksən?

– O, bizim işimizdir! De görüm, zəngin birisi ilə öz taleyini dəyişməyə razısanmı?

– Əlbəttə, razıyam! Ancaq mən necə biləcəm ki, zənginəm? Mənə pul verəcəksən?

– Yoox! Sən öz yaşıdın olan bir zənginin həyatını yaşayacaqsan, o da eyni zamanda sənin həyatını yaşayacaq.  

– Bəs, o adam razıdır?

– Bəli, o da sənin kimi məni səslədi. Var-dövlətindən imtina edir. Odur ki, uyğun bilib sizin taleyinizi dəyişməyə qərar verdim. Danışmışıq, o, sənin indiki həyatını davam etdirməyə, sənin taleyini yaşamağa hazırdı. Qalır sənin razılığın. 

– Əlbəttə razıyam! Mən indi nə etməliyəm?- Tofiq sevincqarışıq həyəcanla soruşdu. 

– Sən heç nə! Biz sənin indiki həyatını arxa yaddaşa  salacaq, yeni həyatının yaddaşını isə beyninin əsas hissəsinə yükləyəcəyik. Müasir dillə desək, sənin beyninin işlək hissəsinə həmin varlı adamın yaddaşının çipini yerləşdirəcəyik. Ailədə, iş yerində, cəmiyətdə başqası kimi görünməyəsiniz deyə hər ikinizin görkəminizi dəyişəcəyik. Yəni, sizin görünüşünüz də taleyinizlə bərabər dəyişəcək. Sənin dostun heç vaxt yanındakının başqa adam olduğunu bilməyəcək. Sən o olacaqsan, o da sən. Əsas proses beyninizdə, yaddaşınızda gedəcək. Yəni, sən öz arxa şüurunda həm də başqası olduğunu biləcəksən. 

Bura bax, özü də sən o zəngin şəxsi görmüsən. Bir dəfə şadlıq sarayının qarşısından maşını çıxaran sürücü  “parkovşik” bilib səhvən sənə pul vermişdi. Yadındadı? Sən də pulu geri uzadıb “mən parkovşik deyiləm” demişdin. Sürücünün yanında oturan o adam da demişdi, “verirlər götür dəə, ay kasıb!” – yadına gəldi?  Ay sağol, bax, həmin zənginlə sənin taleyini dəyişəcəm.  

– Həə, başa düşdüm. Demək, mən o zənginin həyatını yaşayacam, eynilə onun görkəmində olacam, lakin həm də biləcəm ki, mən başqasıyam. 

– Tamamilə doğrudu! Başqasının görkəmində olacaqsan, ancaq həmin həyatdan gələn bütün həzzləri sən yaşayacaqsan. Hələlik isə hər ikinizə bir ay vaxt verəcəm. Bu müddət ərzində hansınızsa dəyişikliyə peşman olsanız yalnız bir aydan sonra geri qaytara biləcəm. Bunun üçün yenidən bura gələrək  bu çinara söykənib məni çağıracaqsan.   

– Əla! Bu ki, gözəldi! Mən razı! Bəs, bu işlər haçan olacaq? 

– Dəyişiklik sabah sübh tezdən həyata keçəcək. Bu gecə hər ikiniz dərin yuxuya gedəcək, sabah yuxudan dəyişik formada oyanacaqsınız. Sənin adın Hikmət müəllim olacaq, özün də böyük şirkət rəhbəri olacaqsan. Qalan təfsilatlar, yeni həyatının bütün məlumatları yaddaşının ön hissəsində peyda olacaq. Ancaq bu sirri kiməsəyə açsan şərtimiz dərhal pozulacaq və bütün tanışlar səni sərsəri kimi tanıyacaq. 

– Oldu, körpə Tanrım, heç kimə heç nə demərəm, əlbəttə! 

***

Səhər tezdən Tofiq Hikmət müəllim qiyafəsində, iri çilçiraqlı,  geniş bir otaqda oyandı. O, bilirdi ki, birazdan qulluqçu gəlib səhər yeməyinin hazır olduğunu deyəcək. Biraz gərnəşdikdən sonra qalxıb yuyunacaq və yavaş-yavaş aşağıya, villanın həyətindəki besedkaya tərəf gedəcək. Besedkada açılmış ağ süfrəli stolun arxasına keçəcək. Həyətdə müntəzir dayanıb onu gözləyən sürücüsünə: 

– Gəl otur sən də, yoldaşlıq elə, bəlkə bir şey yeyə bildik, – deyəcək. 

Beləcə, Hikmət müəllim səhər süfrəsi arxasında ətirli kofe ilə birtəhər iştahını açıb yeməklərin hərəsindən biraz dimdiklədi və kefi kök halda aşbaz qadına:

– Qəşəng, dadlı hazırlamısan, həmişə olduğu kimi. Yeməsəm də sənin yeməklərinə baxıb doyuram, – deyib divana yayxandı. Sonra yenidən üzünü aşbaz qadına tutub: – telefonum yuxarıda qalıb, bi zəhmət, gətir dəə, onu, – dedi. 

Sürücü onun bu xahişinə cəld ayağa qalxıb: 

– Mən gətirərəm, – dedi və tezcə də əlində telefon Hikmətin yanına qayıtdı. Hikmət telefonu səssiz rejimdən çıxararaq: 

– Deyirəm, görüm, arvad-uşaqdan bir xəbər varmı, zəng eləyən olubmu? – deyib ekrana baxdı. Ancaq deyəsən, heç kim zəng eləməmişdi. 

Sürücü qılıqlı bir əda ilə ona: 

– Məllim, gecə narahat eləmirlər dəə, birazdan zəng edib axtaracaqlar, yəqin. 

– İnan ki, bunlar analı-balalı işləri düşməsə qəti zəng eləməzlər. Ayə, bəlkə gecə ürəyim yatıb ölmüşəm, bir maraqlanın daa! 

Kənarda dayanan aşbaz qadın tez söhbətə qarışdı: 

– Booy, allah eləməsin, ay Hikmət məllim. Onlar yaxşı bilir ki, siz sağlam adamsınız, hələ yüz il yaşayacaqsınız. 

– Yüz il? Ha-ha-ha-ha! Üçcə il yaşasam böyük şeydi. Onçun deyirəm ee, bunlar mənimlə heç maraqlanmır. Mən onlar üçün sadəcə, pulkəsən maşınam, yalnız pul lazım olanda zəng eləyirlər. 

– Allah canınızı sağ eləsin, – qadın yenidən onun qılığına girdi, – təki sizin pulunuz çox olsun!

Hikmət üzünü sürücüyə tutdu: 

– Nəysə, dur xodda görək maşını! – Amiranə səsləndi. 

Arxa oturacaqda oturan Hikmət öz-özünə düşünürdü: “Görəsən, mənim bir dincliyim olacaqmı? İndi gedəcəm şirkətə, təzə-təzə qara xəbərlər eşidəcəm. “Vergidən yenə sorğu gəlib, müstəntiq işi filan vaxta saxladı. İçəridən kimsə satır bizi…”

O, bu şirkəti bir vaxtlar yaxın dostu Adillə təsis etmişdi. Sonralar şirkətin hesabına külli miqdarda vəsait daxil oldu. Elə həmin gəlhagəl vaxtı onun yaxın dostu, şəriki Adil avtomobil qəzasında həlak olmuşdu. Sürücünün həmin qəzadan salamat çıxması adamlarda şübhə doğurmuşdu. Qəzadan bir neçə ay sonra isə sürücü otel hamamında çimərkən qaz sızmasından boğulub ölmüşdü. Artıq indiki Hikmətə də bu hadisələrin səbəbi məlum idi. Çünki, hər iki qətlin sifarişçisi o özü idi. Hikmətin alt şüurundakı Tofiq bu işlərə görə dayanmadan narahatlıq hissi keçirirdi. Yeni yaddaşdan o da məlum olurdu ki, Hikmətin qətlə yetirdiyi şəriki Adil şirkətin tikinti sektorunun vergidən yayınmasına qarşı çıxırmış. Sonradan Adilin oğlu sürücünün ölüm hadisəsindən şübhələnərək məhkəmə vasitəsilə atasının meyitini eskumasiya etdirmiş, nəticədə  onun qəzada öldüyü yox, qətlə yetirildiyi  aşkarlanmışdı. 

Hikmət şirkətə çatan kimi köməkçisini otağına çağırdı. Neçə ay idi ki, şirkətin adı korrupsiya qalmaqallarında, vergidənyayınma kimi cinayət əməllərində hallanırdı. Dostu Adilin qətlində şübhəli bilinsə də yüngül dindirməni çıxmaq şərtilə, Hikməti hələlik bu mövzuda narahat etmirdilər. 

Köməkçi içəri daxil olan kimi Hikmət birnəfəsə: 

– Vergi yoxlamaları nə vaxt başlayacaq, istintaqdan nə xəbər? – soruşdu. 

– Hələ ki, narahatçılığa bir əsas yoxdu, Hikmət məllim. Dedilər ki, mütəxəssislər başqa şirkətlərdə yoxlama apardığından bizə biraz gec gələcəklər. Yaxşı xəbərdi, çox sevindim. Fikirləşirik, görək, ona qədər tanış tapa bilirikmi. 

– Həə, yaxşı xəbər oldu bu, bala. Axtarın, maraqlanın görək içəridən bu işləri yoluna qoyası uyğun adam tapa bilirikmi. Yoxsa hamımız əlli-ayaqlı gedəcəyik. Bunu şirkətin işçiləri bilməsin haa, bilsələr hərə bir yana dağılacaq.

– Narahat olmayın, Hikmət məllim, heç kim biləsi deyil. Ancaq mənə elə gəlir, bizi içəridən satan var. Bəlkə də bu işləri rəhmətlik Adil müəllimin oğlu qarışdırır. 

– Yox əşi, – Hikmət özünü bilməməzliyə vurdu, – onun nə işinə? Əmisinin şirkətinə pislik eləməz, axı. Atasına qoydurduğum o boyda baş daşından utanmazmı, yəni? Nəysə, get mənə bir kilo yaxşı göycə alçası al gətir, burda biraz viskim qalıb, içim, özümə gəlim, dünən çox içmişəm. 

Köməkçi alçanı alıb xəlvətcə gətirdikdən sonra Hikmət şkafdan götürdüyü yarımçıq şotland visksindən bir qədəh süzüb başına çəkdi və üstündən alça yedi. Qədəhi dərhal yenidən doldurub qarşısına qoydu və öz-özünə:

– Görəsən, şotlandlar bunu alça ilə işməyin ləzzətini bilirmi? – söyləyib güldü, kefi açıldı. Onun bu halı alt yaddaşdakı Tofiqin də xoşuna gəlmişdi. 

Hikmət biraz özünə gələn kimi  xaricdə yaşayan oğlu, onları rüsvay eləyən qızı və uşaqların arxasınca  gedən həyat yoldaşını xatırladı. Ailə üzvləri hər dəfə yadına düşəndə dəli olur: “Məni bədbəxt elədilər bunlar!” 

Hikmətin Türkiyədə təhsil almış qızı Sara ana  qohumu ilə ailə qurmuşdu, yaşamaq üçün bütün gözəlliklər onların xidmətində idi. Həyat yoldaşı sahibkarlıqla məşğul olur, Sara isə atasının şirkətində çalışırdı. Yeni Hikmətin yaddaşında qızının boşanma tarixçəsi yavaş-yavaş aydınlanırdı. 

Demək, bir gün Sara öz işi ilə əlaqədar Türkiyəyə simpoziuma gedəsi olur. Qızına yoldaşlıq eləmək  üçün anası da onunla birgə Antaliyaya uçur. Tədbirin sonuncu günlərində Sara anasına deyir ki, sabah burada olan tələbə yoldaşlarımızla görüş keçirəcəyik. Sabah axşamdan başlanan həmin görüş gecə yarısına qədər davam edir. Gecə otelə qayıtmayan Saradan narahat olan anası dalbadal zəng etsə də qızı telefonu götürmür. Qızının bu hərəkətindən təşvişə düşən ana votsapda ona: “Təcili mənə zəng elə!” yazır. Gecə yarısı Sara zəng edib tələbə yoldaşları ilə əyləndiyini, səs-küydən onun zəngini eşitmədiyini, birazdan otelə dönəcəyini söyləyir. Sara səhərə yaxın içkili vəziyətdə otelə, anasının yanına qayıdır. Sonradan məlum olur ki, həmin gecə Sara Türkiyədə yaşayan suriyalı ərəb tələbə yoldaşı ilə eşq yaşayırmış. Bəs, bu əhvalatı Saranın atası haradan bilib? Demək, suriyalı tələbə yoldaşı Saranın atasının zəngin biri olduğunu bilir və onu şirin dilə tutaraq xatirələr qoynunda öz otel otağına aparır. Hər ikisi sərxoş olub açıq-saçıq eşq macərası yaşayırlar. Sən demə, ərəb gədəsi həmin gecəyə başqa cür hazırlaşıb, əvvəlcədən otağa videokamera quraşdırıbmış. Onlar Bakıya qayıtdıqdan sonra suriyalı sevgilisi həmin video görüntünü Saraya göndərərək bu biabırçılığı paylaşmaması üçün ondan yüz min dollar pul tələb edir. Sara əlacsız qalıb dərdini anasına danışır. Anası məcburən əhvalatı Hikmətə söyləyəsi olur. Ata hirsindən boğulsa da azyaşlı övladı olan qızının ailəsinin dağılmaması üçün tələb olunan məbləği verir. Beləcə, suriyalı onlardan dəfələrlə iri məbləğdə pullar qopara bilir. Bir gün suriyalıdan Saraya daha ağrılı təklif gəlir: “Ya Türkiyəyə gəlib mənimlə ailə quracaqsan, ya da bu videonu həyat yoldaşına göndərəcəm!” 

Ailədə hamı biri-birinə dəyir. Təkcə Saranın İngiltərədə yaşayan qardaşı Radik bu əhvalatdan xəbərsiz olur. Anası götürüb ərəbə zəng eləyir, nə qədər yalvarsa da onu yola gətirə bilmirlər. Suriyalı gədə “Sara gəlsin, mən onu sevirəm, vəssalam!” – deyə əl çəkmir. Axırda ana-bala bu qərara gəlirlər ki, ərəb rüsvayçı videonu yaymamış əhvalatı özləri açıb Saranın həyat yoldaşına desinlər. Arvadının bu təklifinə Hikmət də məcburən razılaşır. Bir gün Hikmətin arvadı Sara ilə onun uşağını, hər ehtimala qarşı, öz evlərinə gətirərək kürəkənləri ilə söhbətə gedir. Anası qızının xəyanətini yumşaltmağa cəhd edərək bu hadisəni təsadüfi bir səhv kimi qələmə verib kürəkənini dilə tutmağa çalışır. Saranın həyat yoldaşı söhbətin yarısındaca qollarıyla başını tutaraq: “Rədd olun hamınız! Bir də sizi bu evdə görməyim! Nə sizi, nə də qızınızı!” – deyə pıçıltı ilə bağırır. 

***

Bu əhvalatdan uzun müddət depressiya yaşayan  Saranı azacıq da olsa ovutmaq üçün anası onu Londona, qardaşının yanına aparır. Onlar bir müddət Radikin yaşadığı evdə qalırlar. Saranın da kədəri getdikcə soğulmağa başlayır. Radikin bəzi hərəkətləri ana-balaya qəribə gəlsə də bunu yerli mühitin gəncə təsiri kimi yozurlar. 

Bir gün Radik onlara: 

– Ana, gəlin, sizi başqa evə köçürüm, zəng eləyərik papa da kirayəpulunu göndərər. Çünki, mənim yanıma dost-tanış çox gəlir, sizi də, balacanı da narahat edəcəyik. Balacaya görə sizə geniş bir həyət evi lazımdı, – deyir. 

Təəccübdən gözləri bərələ qalmış anası: 

– Bala, bəs, sənin o həyət evin necə oldu?  Dayan görüm, sən qulağına sırğa da taxırsan, dünən yox idi axı, belə şey? – soruşur. 

– Ana, nə həyət evi? Həyət evi idi o? Mərkəzdən uzaqlarda guya villa idi, çoxdan satmışam ee, onu!

Sırğamı neynirsən, Avropadı, burda hamı taxır daa…

Anası dəli kimi qışqırır:

– Ay binamus, sən nə danışırsan, satmışam nədi? Atan onu bir milyona almışdı, hanı bəs pullar? 

– Mama, qışqırma, burda səndən qorxan-zad yoxdu! Dedim, satmışam, pul lazım idi, satdım. Yeddi yüz minə zorla satdım. Nə puldu ki o? Biraz kazino, biraz yeyib-içmək, vəssalam, uçub getdi hamısı! 

– Ay daa, ilahiiii!!! Yəqin bizimlə məzələnirsən! Atan bilir heç olmasa?

– Yox! Hardan bilməlidi? Muştuluqlamalıydım? Satdım daa, lazım idi. Hələ bu evi də girov qoyub kredit götürmüşəm. Elə bilirsiniz Londonda yaşamaq asandı? Azərbaycana baxmayın ee, burda pul qazanmaq olmur! 

– Atan xoşbəxtdi ki, hələlik bu işlərdən xəbəri yoxdu…

***

Beləcə, alt şüurdakı Tofiqin yeni Hikmət yaddaşı işə düşdükcə faciələri bir-bir üzə çıxırdı. Tale dəyişikliyindən 20 gün keçsə də Hikmətin yoldaşı və qızı hələ ki geri qayıtmamışdı. Ona görə yeni yaddaşda oğlunun Londondakı villanı satması barədə məlumatı yox idi.

Yeni Tofiq isə köhnə qayda ilə hər gün arabanı götürüb şəhərin canına düşür, zibilliklərdə eşələnirdi. Yeni Tofiqlə bərabər onun arxa  yaddaşındakı Hikmət də özünü xoşbəxt hiss edirdi. Arxa yaddaşdakı Hikmətin şən olması yeni Tofiqin davranışına da xoş təsir edirdi. Onun əvvəlki vaxtlarından daha şən olması dostu Rəsulun nəzərindən yayınmırdı. Xüsusən də oturub bir yerdə araq içərkən Tofiq çox sevinir, əlini əlinə sürtüb xoşbəxtcəsinə içməyə hazırlaşır: “Götür vuraq ee, qardaş! Nə vecimizə, üçdə alacağımız yox, beşdə verəcəyimiz! Vur getsin!” – kimi sağlıqlar söyləyirdi. 

Dostu Rəsul da onun bu halını görüb sevinərək:

– Böyrək-möyrək ağrısı da gedib, deyəsən, öz işinin dalınca, – söyləyib gülürdü. 

***

Radik yalvarıcı səslə bacısına:

– Valla, bacı, getsəniz yaxşıdı. Belədə uşağa da rahat olardı. Bura qonaq gəlmək istəyən dostlarımı, partiləri müvəqqəti dayandırmışam. Mən də onlara qonaq gedirəm, içir, şənlənirik. Birazdan tökülüşüb gələcəklər, illərin dostlarını qovası deyiləm ki? Səs-küy, musiqi… bezəcəksiniz, – söylədi.  

– Mən bu evdən heç yana getməyəcəm! – anası onun üstünə qışqırdı. 

– Getməyəcəksən, özün bilərsən! – Radik qisasçı səslə dilləndi, – Getmə-getmə! Bax gör indi oğlun neyləyəcək? Dedim, yəni, heç olmasa siz bu halımı görməyəsiniz, – deyib paltar dolabının üst şkafından yumru bir şüşə qab çıxartdı. – Baxın-baxın! Sizə maraqlıdırsa, baxın! – dedi və şüşənin düyməsini basdı, gümüşü qapaq öz-özünə açıldı. O, barmağını şüşədəki ağ toza batırıb damağına sürtdü. Sonra yenidən: – Baxın-baxın! – qışqırdı. 

Narkoman oğlunun bu halını görən ana öz başını yumruqlayıb divana çökdü…

***

Hikmət axşam işdən evə dönəndə xanımı Londondan zəng edərək oğlunun evi satdığını, pulunu göyə sovurduğunu, heroinə qurşandığını söylədi. Köçürülmüş yaddaşda olmayan bu təzə söhbət, sərvətdə dinclik axtaran Hikmət üçün də yeni idi. O, köhnə yaddaşını canlandıraraq: “Deyəsən, mən bu ağırlığın altından çıxa bilməyəcəm. Deyir, narkoman oğlun üstəlik sırğa da taxır. Bu nə deməkdi, olmaya uşaq pozuldu orda, geylərəmi qoşuldu? Qızımın həyatı belə, oğlumun xətrinə dəymədim, istədiyini alıb verdim, o da elə! Kim bilir gizlinə düşəndə arvad nə hoqqalardan çıxır?! Demək, mən canımı girov qoyaraq yalnız bunlar üçün oğrun-oğrun pul qazanmalıyammış! Mənə zəng eləyəndə bircə dəfə “necəsən?” deməyiblər, yalnız pul istəyiblər. Sabah gedəcəm iş yerinə, qoy hesablasınlar görüm mənə nə qədər iş kəsəcəklər? Sabah iyirmi yeddinci gündü, deyəsən, öz taleyimi geri qaytarası olacam!” – deyə düşündü. 

***

Hikmət sabah tezdən şirkətin maliyyə şöbəsinin rəhbərini və hüquqşünası otağına çağırıb onlara:

– Xahiş edirəm, gedin, hesablayın görüm, bizim vergidən yayınma rəqəmimiz nə qədərdi? Sonra, büdcədən mənimsədiyimiz vəsaitləri saxta sənədlərlə ört-basdır edə bilərikmi? Adilin ölümü ilə bağlı nə yeniliklər var?

– Hikmət məllim, – şirkətin hüquqşünası dilləndi, – indicə mənə bildirdilər ki, sən demə, təhlükəsizlik orqanının əməkdaşları bizim başımızın altına yastıq qoyaraq şirkətimizin bütün sənədlərini yoxlayırmış. Birazdan gəlib sizin ölkədən çıxmamanız barədə order təqdim edəcəklər. Tezliklə məhkəmə olacaq. Adil müəllimin qətli ilə bağlı da istintaq gedir. Hesablamaq lazım gəlmir, şirkətin üstündə olan ittihamlara görə sizi 19-25 il arası həbs gözləyir. Adil müəllimin ölümünü də sizdən görsələr, allah eləməmiş,  ömürlük gedə bilərsiniz. 

Hüquqşünasın sözlərindən Hikmətin bənizi ağardı. Əlinin arxası ilə “çıxın” işarəsi verdi. Onlar otaqdan çıxan kimi şkafdan təzə viski şüşəsini götürüb açdı və badəni ağzına qədər doldurub içdi. Elə stəkanı yenicə yerə qoymuşdu ki, iki nəfər tanımadığı şəxs  otağa daxil oldu və gətirdikləri orderi ona təqdim edərək qol çəkdirdilər: “Məhkəməyə qədər yaxın on gün müddətində işdən və evdən başqa heç yerə getmək ixtiyarın yoxdur!”

***

Həmin gecə Radik anasıgilə acıq eləyərək “bay-bay!” deyib dal-dalı evdən çıxdı. Arvad Hikmətə zəng edib ona ağzına gələni deyərək, sanki oğlunun heyfini atasından çıxmağa çalışırdı: “Mən sənə deyəndə ki, onu belə qudurtma, gördün, axırda başımıza nə oyun açdı? İndi də heroinini götürüb evdən çıxdı. Nə bilim hara getdi? Guya nə fərqi vardı, onsuz, biz olmayanda da belə yaşayıb daa! Baax, Hikmət, sənə deyirəm, bu uşağı Bakıya gətirməsək burda bədbəxt olacaq. Onsuz da artıq bədbəxtdi, biraz da bədbəxt olacaq!” 

Hikmət də öz dərdini açıb tökdü: “Ay arvad, indi mən burdan oraya neyləyə bilərəm? Xəbəriniz yoxdu ee, mənim halımdan! Bu gün mənə evdən çıxmamaq barədə order verdilər. Bəli-bəli, tutacaqlar daa, əvəl-axır! Hüquqşünasım dedi, üst-üstdən iyirmi beş ilə qədər türmə gözləyir məni! Bə, nə bilmişdiniz? Kef eləyirdiniz ee, mənim hesabıma! Ömrümü yeyib bitirdiniz, uje! Qızın elə, oğlun belə! Neyləyim indi mən?”

***

Bu telefon danışığından üç gün keçmiş Londondakı evin qapısının zəngi çalındı. Sara cumub gözlükdən baxdı ki, qardaşıdı. Tezcə qapını açdı. Qardaşının kefi kök idi. Anası onun üstünə hücum çəkdi:

– Bala, hardaydın, niyə bu üç gün müddətində heç olmasa zəng eləməmişdin? Ana-bacını damın altında qoyub hansı cəhənnəmə getmişdin, həə? Hansı narkomanın yanında idin?

– Ay ana, sən ki, qalıb mənim həyatımı öyrənmək istəyirsən, buyur! Birazdan dostlarım da gələcək, – Radik şırtıq çalıb ortada bir kruq fırlandı. 

Elə bu zaman qapının zəngi yenidən çalındı. 

Radik: – Gəldilər! – deyib qapıya cumdu. Evə üç nəfər oğlan, bir nəfər də alnına qədər tatu  döyülmüş gənc qız daxil oldu. Radik qonaqları ana-bacısı ilə tanış elədi. Onlar ananın qarşısında bir-bir ironiya ilə qucaqlaşıb yan otağa keçdilər. Gələnlərin arasında suyuşirin bir zənci oğlan da vardı. Radik zəncini öz yanına çağırıb anasına dedi: 

– Anacan, tanış ol, bu mənim sevgilimdi! Necədi? Mənim həyat tərzim səni qane elədi? – deyib zənci oğlanla dodaq-dodağa öpüşdü. Anası ikrahla onun sinəsindən geri itələyib halsız vəziyətdə divana çökdü. Sara yüyürüb ona su gətirdi, anası içmək istəmədiyini dedi. Sara onu sakitləşdirmək üçün:

– Ana, sən onun dediklərinə çox da inanma. Bunların hamısını o, bizim acığımıza eləyir. Boş şeydi! Mənim qardaşım heç vaxt gey olmaz! – söylədi. 

Anası halsızca: Yox qızım, yox, elə belədir ki var! – dedi. – Yadımdadı, burada yaşayan bir yerlimiz qardaşından şübhələndiyini zəng edib atana demişdi. Atan da “paxıllıqdan uşağa şər atırlar” deyib inanmamışdı. Ancaq ürəyində şübhə qaldığını da mənə bildirmişdi. Vallah, belə olsa mən zəhər içib özümü öldürəcəm! Dur gedək, qızım, dur gedək! Uşağı da oyat, hazırlaş, gedək oteldən-zaddan tapıb başımızı soxaq ora! Dur-dur, dur hazırlaş! – deyib hirslə qızı dümsüklədi. 

Onlar yaxınlıqdakı balaca bir oteldə yerləşən kimi arvad dərhal Hikmətə zəng elədi. Hikmət şirkətdə öz otağında fikrə getmişdi. Telefonu açıb “bəli!” deyən kimi arvadın səsi qulağından beyninə işlədi:

– Bəlin şirin! Bir vaxtlar şübhələndiyimiz şey də gerçək imiş! Oğlun həqiqətən gey çıxdı! Belə sənin o qiymətli kəllən haqqı, zənci sevgilisini də gördük. Nə yalan ee? Özü dedi bizə. Mənə inanmırsan, qızından soruş! Zəncini bizə təqdim elədi ki, tanış olun, bu da mənim sevgilimdi! İndi bilmirəm, gəlin hansıdı, bəy hansı? Bu söhbətdən sonra mən el içinə çıxa bilməyəcəm! İlahi, bu nəydi? Allah, niyə başımıza daş yağdırmır?..

Hikmətin alt yaddaşı hesabladı ki, bu gün taleyini dəyişməsinin düz otuzuncu günüdü: “Gecikmək olmaz! Yoxsa durduğum yerdə “milyonlar yemisən” deyib  içəri basacaqlar məni. Əvəzimdə zibillik eşələyən Tofiq də uzaqdan baxıb bu axmaqlığıma güləcək. Bugün mütləq çinarın dibinə gedib körpə Tanrını çağırmalı, öz taleyimi geri almalıyam! Mütləq! Tüpürərəm bunun zəngin həyatına! Geciksəm batdım!” 

Axşama dönən kimi Hikmət öz otağından zəng edib sürücünü çağırdı və evə getmək istədiyini bildirdi. Az keçməmiş  gəlib Hikmətin evinə çatdılar. Maşın  avtomatik yuxarı qalxan darvazanın arxasınca  həyətə daxil oldu. Hikmət həyətdə maşından düşərək sürücüsünə: 

– Heç yerə getmə, ürəyim darıxır, qaranlıq olana qədər otur mənimlə, – dedi. 

Sürücü “baş üstə!” deyib besedkaya tərəf addımladı. Hikmət evə qalxıb əynini dəyişdi və idman formasında aşağı, sürücünün oturduğu yerə qayıtdı. Onlar qaranlıq düşənə qədər nərd oynayaraq başlarını qatdılar. Gecə Hikmət sürücüyə dedi: 

– Sən öz telefonunla taksi çağır, mənə Azadlıq küçəsindəki bir çinarın yanına getmək lazımdı. 

Sürücü:

– Oturun, özüm aparım daa, – söylədi.

– Yox-yox, sən bilmirsən, mənə evdən kənarlaşmaq olmaz, gərək xəlvət gedəm, maşınımızı saxlaya bilərlər, ona görə taksi lazımdı. Sən evdə qalarsan, mən tək gedib qayıdacam. 

Beş dəqiqə keçməmiş taksi gəldi, Hikmət qapıdan çıxıb taksinin arxa oturacağında əyləşdi. 

O, doğma çinarının yanında taksidən düşdü. Taksi uzaqlaşan kimi bir siqaret yandırıb çinara söykəndi və ürəyində:

– Ey körpə Tanrım, haradasan? – deyə astadan səsləndi.  

Bu zaman körpə Tanrı ötən dəfəki kimi onun qarşısında peyda oldu və:

– Buyur, söylə görək! – deyib məsum bir təbəssüm göstərdi.

Hikmət yalvarıcı səslə ona:

– Ey gözəl Tanrım, gərək bağışlayasan, mən öz taleyimi dəyişməyimə peşman olmuşam. Xahiş edirəm məni əvvəlki halıma qaytarasan, –  söylədi.

– Yaxşı, çıx get, Tofiq! – Balaca Tanrı ərkyana Hikmətə əmr elədi və kənarda dayanmış zibil arabasını ona göstərərək: – Odur, doğma araban da səni gözləyir! Artıq, sən Tofiqsən! Ancaq yazıq Hikmət bayaqdan ağlayıb göz yaşı tökür, heç taleyini geri götürmək istəmir! – deyib Balaca Tanrı qeyb oldu.

Hikmət qiyafəsindən geri dönmüş kirli-pasaqlı Tofiq sevinə-sevinə öz arabasına doğru qaçdı…  

Müəllif: Murad KÖHNƏQALA

MURAD KÖHNƏQALANIN YAZILARI

Murad Köhnəqala – Körpə Tanrının yaratdıqları 

Murad Köhnəqalanın hekayəsi 


Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Олег Бондаренко – Он умер

Ваську выгнали. Опять. Третий раз за его ещё короткую жизнь. Не везло ему как-то, не вело. Только годик исполнился, а уже из тёх семей выбросили. Ну, как выбросили. Сперва его передавали из рук в руки. А потом. Потом, просто вынесли на улицу и отойдя подальше от дома. Опустили в мусорный бак и убежали. Чтобы он не мог найти путь домой. А он и не искал.
Он всё понял. Сразу понял. По выражению лица мужчины. Жена его очень огорчилась, когда Васька поцарапал новый, кожаный диван. Очень дорогой. Она и вынесла приговор. А муж? А, что муж?
Он всегда и со всем соглашался.
Взял под мышку годовалого кота и пошел к мусорке в соседнем дворе.
Васька и не побежал бы за ним. Нет Не побежал. Он видел приговор в его глазах и понимал
Всё бесполезно. Попрощался бы хоть по человечески. Погладил на прощанье. Извинился. А так.
Как-то не по человечески получилось. Будто ведро с мусором высыпал.
Васька вздохнул и попытался найти в мусоре что-нибудь съестное, Перекусив старыми кусочками курицы. Он выбрался и усевшись рядом с большим зелёным баком. Стал смотреть на Солнце.
Он щурился, но не отворачивался. От этого большого, светлого круга шло тепло. И ему очень это нравилось.
Это были последние солнечные лучи. Лучи лета, осени, зимы. Небольшое потепление. И корочка льда растаяла.
А в душе Васьки замёрзла.
Вечер и ночь были холодными. После захода солнца. Ветер и мороз принялись за своё дело.
Рыжий кот замерзал. Он понятия не имел куда идти и как прятаться, а поэтому.
Нашел большую кучу пожухлых, рыжих листьев и забравшись в них. Свернулся клубочком. Сперва было очень холодно и он дрожал, но потом.
Потом, когда от ветра с мокрой ледяной крошкой. Его рыжая шубка задубела. Ему почему-то стало теплее и дрожь прошла. Какой-то голос в глубине нашептывал хорошие слова. Которые убаюкивали его и предлагали закрыть глаза и забыть обо всех горестях и несчастьях.
Свернись ещё, и спи. Спи, спи, спи.
Слышал он и тепло.
Тепло разливалось по его окоченевшему тельцу.
Ведь это так просто. Надо только сдаться и всё пройдёт. И наступит покой и вечность. Уйдут обиды и огорчения.
Васька последний раз вздохнул и согласился. А зачем бороться? Ради чего?
Ведь завтра его ждёт тот же самый холод и голод. И то же самое желание. Закрыть глаза и никогда больше. Никогда.
Никогда не открывать их.
Фонари на улице зажглись сперва там, вдалеке. И Васька последний раз взглянул на них. Он часто смотрел на их свет из своего окна. Тёплого.
Рыжий кот последний раз вобрал в себя этот свет и глаза его.
Вспыхнули в угасающей темноте.
Этот последний огонёк и привлёк внимание маленькой рыжей девочки. Шедшей домой с папой.
Она дёрнула его за рукав.
-Там.
Сказала она.
-Там в листве, кто-то есть.
-Нет там никого.
Зябко поёжился папа.
-Идём скорее домой. Я замёрз.
И он попытался увести её от большой, тёмной кучи прелых и обледеневших листьев. Рыжая девочка, дёрнула плечом.
-Я видела.
Сказала она.
-Я видела свет.
-Свет в куче старой листвы?
Удивился папа.
-Не может быть такого. Не может.
Но.
Она уже была рядом и разрыв верхний слой. Наткнулась на него. Рыжего кота.
-Папа!
Закричала она.
-Я же видела. Это он.
-Кто он?
Удивился папа, подойдя.
-Вот он.
Сказала девочка и попыталась поднять обледеневшее тельце.
-Оставь его.
Сказал папа.

-Он уж умер. Не будем же мы нести домой мёртвого кота.

-Он не умер.
Ответила рыжая девочка.
-Я знаю. Я знаю. Он жив. Я же видела свет в его глаах.
-Свет в глазах кота?
Пожал папа плечами.
-Свет в кошачьих глазах?
Он подошёл ещё ближе и подняв тельце попытался услышать или нащупать биение сердца.
А Ваське так хотелось спать. Так хотелось. Сон смежил его веки и тепло наполнило его тело. И голос внутри шептал ему.
Спи, спи, спи… Не открывай глаза.
Но это голосок. Тоненький детский голосок всё повторял и повторял упрямо.
-Свет в его глазах.
-Что они от меня хотят? Почему опять мучают? Почему не дают спокойно уснуть?
Он с огромным трудом раскрыл глаза, чтобы увидеть тех. Кто даже сейчас мешает ему.
-Вот!
Закричал детский голосок.
-Вот!!! Я же говорила. Ты видел? Опять. Свет!!!
-Да какой свет?
Удивился он, но. Снял с себя куртку и завернув в неё рыжее тельце. Пошел по направлению к дому.
Дочка побежала рядом с ним. Она торопила его.
-Папа, папочка. Пожалуйста, быстрее. Ему же холодно.
Они исчезли в подъезде, а потом. В окнах пятого этажа зажегся свет.
Ваську купали тёплой водичкой и поили согретым молочком. А девочка.
Девочка уговаривала.
-Ты только не умирай. Не умирай, пожалуйста.
И лёд на его шерстке растаял. И в душе растаял.
И большой рыжий кот с удивлением наблюдал. Как папа с дочкой обхаживает его. Он уже проснулся и теперь тепло.
Тепло наполняло всю его сущность. Нет. Не от батарей. А от маленького детского сердечка.
А снаружи стоял он. Тот, кто иногда приходит на помощь.
Он стоял и смотрел на светящиеся окна пятого этажа.
Он стоял и говорил.
-Всё, что могу. Всё что могу.
Он постоял и немного подумав добавил.
-Свет. Не каждый его видит. Не каждый. И не каждый, кто видит, может сохранить.
А Васька, смотря на девочку с рыжими волосами. Не думал о величии человека. О таких вещах думают люди. Он думал о своём.
Он видел свет. Свет в её глазах.
Автор: Олег Бондаренко

Первоисточник : Женский Журнал


Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru

Parisin fəthi davam edir!

Parisin fəthi davam edir!
Fransa dünya mədəniyyəti xəzinəsinə əvəzsiz incilər bəxş edən ölkədir. Elmin, incəsənətin, ədəbiyyatın elə bir sahəsi yoxdur ki, dünya şöhrətli fransız müəlliflər həmin sahələrdə ölməz əsərlər yaratmasın. Amma eynən ümumbəşəri dəyərlərə Fransa qədər zərbə vuran ikinci ölkə də tapmaq çətindir. Hiyləgər və simasız fransa keşişləri səlib yürüşlərinə, milyonlara günahsız insanların qanına bais olmalarına imza atmış, məzlum və suçsuzların ah-nalələri üzərində öz çürük taxtlarında xanədanlıq edən hökmdarları isə təkcə Fransanın yox, eləcə də bəşəriyyətin üzqaraları kimi tarixə düşmüşdür. Dünyada günahsızların ən kütləvi qanı axıdılan dini zəmində ən böyük qətliam da məhz 24 avqust 1572-ci ildə Parisdə baş vermişdir. Vorfalamey gecəsində Paris küçələrində bir gecədə 30 min insan öldürülmüşdür. Satqınlıq, dönüklük simvolu kimi yenə də fransız keşişləri hətta öz doğma torpağını qoruyan sadə kəndli qızı Janna Darkı yadellilərə satmışdır. Bəlkə də ziddiyyətlər burulğanı bütün zamanların tarixi boyu fransadakı kimi dünyanın heç bir bölgəsində özünü bunca çılpaqlığı ilə göstərə bilmməmişdir. Heç cürə inanmaq olmur. Necə olur ki, əsrlər boyu insanlığa sevgi bəsləyən fransız mədəniyyəti bu qədər çirkab içərisdən pərvaz etmişdir. Dünən və bu gün uşaqdan böyüyə hamının bildiyi həkimlik ən hümanist peşədir sadə həqiqəti fransada təzadın özünü belə heyrət içində boğmuşdur. İxtisasca həkim olan Gilyotin insan başı kəsmə “ixtirası” ilə bəşər tarixinin ən qanlı “kəşfinə” imza atmışdır.
Patrik Süskindin “Parfümer” əsərində canlandırılan XVIII əsr Fransası, ələlxüsus Parisin üfunət içində boğulması əfsuslar olsun ki, bu gün daha dəhşətli formada özünü göstərir. Sözün həqiqi mənasında çırkab qoxuyan Paris öz siyasi yetiklilərinin sərsəm siyasətində də miskinliyinin pik məqamını yaşayır. Yüz milyonlarla vəsait xərcləyib dünyanın ən mötəbər idman yarışına açılış yapır. Amma necə!
İnsanlığın indiyə qədər nail olduğu, oturuşmuş mənəvi dəyərlərini aşağılanması ilə. Sanki Yelisey kurarlarındakı söz sahiblərinin mənəviyyatı hər gün çirkab köpüklü Senada yuyunaraq bir az da artıq üfunət qoxuyur. Paradoksun özü belə təəccüb içində. Dünyanın valehedici ətirlərini istehsal edən Fransa mənəvi çirkinliyin içərisində üfunət qoxuyur.
Bəlkə də təəccüblü deyil, Əlcəzairdə milyonlarla insanı qətlə yetirənlər Xocalı cəlladlarına qucaq açır. Sülhə, barışa meydan oxuyur. Görünür xislət naqisliyi onların qanına hopub.
ABŞ-nin siyasi orbitində vurnuxan müasir Fransa, daha doğrusu müasir Fransanın siyasi kursunu həyata keçirənlər bütün bəşəri dəyərləri ayaqlamaqdan çəkinmir. Haqsızlıq, utanmazlıq sindromunun ağuşunda çabalayan fransa siyasi yetikliləri əslində ilk növbədə fransız xalqına, bütün qaranlıq dönəmlərinin çirkab bataqlığından əsil mədəniyyəti, ülvi dəyərləri cücərdən öz dahilərini də aşağılayır. Gerçəkdən onların ruhunu simasız davranışları ilə təhqir edir.
Ölkəmizə, xalqımıza qarşı çirkin maraqlarının doğurduğu siyasəti sərgiləyən Yeliseyin mövqeyinə əhəmiyyət vermədən azərbaycanlılar Fransanı, tərəqqipərvər Fransanı, yaxşı dəyərlər yaradan Fransanı, elmin, incəsənətin, ədəbiyyatın inkişafına maraqlı olan Fransanı fəht edir.
Fransanın 54-ci baş naziri Jorj Klemanso hələ 1918-ci ildə qətiyyətlə Azərbaycan istiqlalını tanımaqdan imtina etdiyi halda Böyük siyasətçi, XX yüzilliyin nəhəng diplomatı Əlimərdan bəy Topçubaşovun siyasi gedişləri qarşısında geri çəkilib, əvvəl inkar etdiyini iqrar etdi. Necə ki əvvəl heç cür qəbul edilməyən görkəmli şərqşünas professor Məhəmməd Sadıq bəy Ağabəyzadəni Faransada şərqşunaslığın sütunu adlandırlmaqla onun elmi naliyyətlərinə baş əydilər. Heç şübhəsiz zəngin ənənələrə malik fransız ədəbiyyatı Ümbülbanu qələminin qüdrətinə pərəstiş etdi. Generalını əsgər zəfərinin kölgəsində addımlağa diqtə edən əfsanəvi Əhmədiyyə Cəbrayılov igidliyinə təzim edən Fransa eynən də rəssamlıqda əsrlərlə şedevrlər yaradan fransız rəngkarlığı Toğrul Nərimanbəyov fırçasının sehrinə alqış dedi, bu gün də siyasət, elm, ədəbiyyat, incəsənət sferasındakı fəht marafonunu idmanda da öz şahanəliyini yaşadı.
Hidayət Heydərov 33-cü yay olimpiya oyunlarının qızıl medalını qazanmaqla, Topçubaşov və məsləkdaşlarının vaxtı ilə siyasi meydanda əldə etdikləri uğurun təntənəsi, Azərbaycan Bayrağını Parisdə dalğalandırdı. Məhz bu azərbaycanlı bahadırın sayəsində dahi Üzeyir bəyin nakam Əhməd Cavadın sözlərinə bəstəsi, himnimiz səslənərək bizləri qürurlandırdı.
Biz sevinirik, fəht edirik, qürbət səmalarında dolaşan Əlimərdan bəyin, Seyhun bəyin ruhlarını şad edirik, biz şərə düz yolla, əsil Qafqaz insanına xas mərdliklə qalib gəlirik.
Eloğlu, vətən adını uca edən Hidayət özündən əvvəlki siyasət, elm, ədəbiyyat, şücaət, incəsənət fatehlərinin fəht sıralamasını idmanda dedi.
Fikrimcə müasir fransa qeyrimüəyyənliyində narahatçılıqda olan Əlimərdan bəy, Ümbülbanu, Seyhun ruhları da Hidayətin qalibiyyət təntənəsinə alqış deyir. Eşq olsun:

Müəllif: Pərviz YƏHYALI

PƏRVİZ YƏHYALININ YAZILARI

Mustafa Müseyiboğlu adına kitabxana

“ƏDƏBİ OVQAT” JURNALI PDF

“YAZARLAR”  JURNALI PDF

“ULDUZ” JURNALI PDF

“XƏZAN”JURNALI PDF

WWW.KİTABEVİM.AZ

YAZARLAR.AZ

===============================================

<<<< WWW.YAZARLAR.AZ və  WWW.USTAC.AZ >>>> 

Əlaqə: Tel: (+994) 70-390-39-93   E-mail: zauryazar@mail.ru